Vitamin B1 là một loại vitamin tan trong nước, cũng giống như tất cả các vitamin thuộc nhóm B khác.
Những ai cần uống vitamin B
Vitamin được phân loại dựa vào dung môi hòa tan chúng, gồm có: vitamin tan trong nước và vitamin tan trong dầu. Các vitamin tan trong nước được vận chuyển trong máu. Khi cơ thể không có nhu cầu sử dụng thì chúng sẽ được đào thải qua nước tiểu.
Thực phẩm chứa vitamin B1
Thịt, cá và ngũ cốc cung cấp lượng lớn vitamin B1, nguồn: https://www.medicalnewstoday.comThịt, cá và ngũ cốc là những thực phẩm cung cấp lượng vitamin B1 dồi dào.
Vitamin B1 có nhiều trong lớp ngoài và mầm của ngũ cốc, trong men bia, thịt bò, thịt lợn, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và đậu.
Trái cây và rau có chứa loại vitamin này gồm súp lơ, cam, trứng, khoai tây, măng tây và cải xoăn.
Ngoài ra vitamin B1 cũng có trong men bia và mật mía.
Đồng thời vitamin B có thể được bổ sung vào ngũ cốc ăn sáng và các sản phẩm làm từ bột hoặc gạo trắng.
Ở Hoa Kỳ, người dân hấp thu khoảng một nửa tổng lượng vitamin B1 từ thực phẩm có chứa thiamin tự nhiên, trong khi phần còn lại đến từ thực phẩm có bổ sung vitamin.
Nhiệt độ cao, quá trình chế biến và đun nấu thực phẩm làm phá hủy vitamin B1. Vì loại vitamin này sẽ hòa tan vào nước nấu ăn. Trong khi đó, gạo trắng chỉ chứa lượng thiamin bằng một phần mười so với gạo lứt.
Văn phòng Chế độ ăn uống bổ sung (Office of Dietary Supplements - ODS) thuộc Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (National Institutes of Health - NIH) lưu ý rằng một khẩu phần ngũ cốc ăn sáng cung cấp 1,5 mg thiamin, lớn hơn 100% lượng khuyến nghị hàng ngày.
Một lát bánh mì nguyên cám chứa 0,1 mg, tương đương 7% nhu cầu hàng ngày. Phô mai, thịt gà và táo không chứa thiamin.
Con người cần được cung cấp liên tục vitamin B1 thông qua chế ăn uống hàng ngày, vì loại vitamin này không được dự trữ trong cơ thể.
Lợi ích vitamin B1
Vitamin B1, hay thiamin, giúp phòng ngừa các vấn đề xảy ra ở hệ thần kinh, não bộ, mô cơ, tim, dạ dày và ruột. Chất này cũng tham gia vào quá trình vận chuyển các chất điện giải đi vào và ra khỏi các tế bào cơ và tế bào thần kinh.
Mặt khác vitamin B1 giúp ngăn ngừa các bệnh như beriberi, các rối loạn chức năng ở tim, hệ thần kinh và hệ tiêu hóa.
Sử dụng trong y khoa
Thiamin được coi là thuốc điều trị trong các tình trạng do thiếu hụt vitamin B1 gây ra như viêm dây thần kinh ngoại biên - là tình trạng viêm các dây thần kinh bên ngoài não, hay còn gọi là bệnh pellagra.
Những người bị viêm loét đại tràng, tiêu chảy dai dẳng và kém ăn cũng có thể được chỉ định điều trị bằng thiamin. Ngoài ra có thể tiêm thiamin cho những bệnh nhân hôn mê.
Một số vận động viên sử dụng thiamin nhằm cải thiện thành tích của họ, bởi đó không phải là chất bị cấm đối với các vận động viên ở Hoa Kỳ.
Một số vận động viên sử dụng thiamin nhằm cải thiện thành tích của họ, nguồn:https://www.medicalnewstoday.com.Các tình trạng khác có thể cần bổ sung thiamin là:
- AIDS
- Loét miệng
- Đục thủy tinh thể
- Tăng nhãn áp và các vấn đề về thị lực khác
- Hội chứng tiểu não - là một loại tổn thương não
- Ung thư cổ tử cung
- Đau do đái tháo đường
- Căng thẳng
- Bệnh tim
- Bệnh thận ở bệnh nhân đái tháo đường typ 2
- Say tàu xe
- Suy giảm miễn dịch.
Tuy nhiên không phải tất cả những lợi ích phía trên đều đã được chứng minh rõ ràng bởi các nghiên cứu khoa học.
Triệu chứng của thiếu vitamin B1
Sự thiếu hụt vitamin B1 thường dẫn đến bệnh beriberi - một tình trạng bệnh gây giảm chức năng các dây thần kinh ngoại biên và suy nhược cơ thể.
Người bệnh có thể sút cân và chán ăn, hay có thể gặp các vấn đề về tâm thần, bao gồm lú lẫn và mất trí nhớ ngắn hạn.
Yếu cơ bắp và các triệu chứng ở hệ tim mạch có thể xảy ra, chẳng hạn như giãn buồng tim.
Cơ thể cần bao nhiêu vitamin B1?
Ở Hoa Kỳ, lượng thiamin được khuyến nghị hàng ngày qua đường uống là 1,2 mg đối với nam và 1,1 mg đối với nữ trên 18 tuổi. Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú ở mọi lứa tuổi nên nhận 1,4 mg mỗi ngày
Những ai có nguy cơ thiếu vitamin B1?
Những người ăn uống kém, mắc bệnh ung thư, ốm nghén trong thời kỳ mang thai, phẫu thuật giảm cân và chạy thận nhân tạo có nguy cơ bị thiếu thiamin.
Những người thường xuyên uống rượu quá nhiều cũng có nguy cơ thiếu hụt, vì cơ thể họ giảm khả năng hấp thu thiamin từ thức ăn.
Hội chứng Wernicke-Korsakoff là một rối loạn gặp ở những người nghiện rượu mạn tính. Hội chứng này có liên quan đến thiếu thiamin và có thể gây tử vong nếu không được điều trị.
Những người mắc hội chứng Wernicke-Korsakoff và những người đang cai rượu có thể được chỉ định tiêm thiamin nhằm giúp họ hồi phục.
Các bệnh khác, chẳng hạn như HIV, có thể làm giảm khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng, điều này dẫn đến sự thiếu hụt vitamin B1.
Chức năng
Tất cả các vitamin B đều tan trong nước. Chúng giúp chuyển hóa carbohydrate, chất béo và protein thành năng lượng, hoặc glucose.
Vitamin B cần thiết giúp cho các bộ phận như mắt, gan, da và tóc được khỏe mạnh. Chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của hệ thần kinh và não bộ.
Các vitamin B còn được coi là vitamin chống căng thẳng, vì chúng tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể khi đối mặt với căng thẳng.
Tác dụng phụ của vitamin B1
Chưa có bằng chứng về tác hại của bổ sung quá nhiều vitamin B1, nhưng Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (U.S. Food and Drug Administration - FDA) cảnh báo về việc sử dụng các chế phẩm bổ sung.
Họ kêu gọi người dân tham khảo ý kiến của nhân viên y tế trước khi sử dụng chế phẩm bổ sung thay thế cho thực phẩm, đồng thời trao đổi với bác sĩ về các biện pháp chăm sóc sức khỏe, thay vì tự chẩn đoán.
Tương tác
Trà và cà phê có chứa tannin, chất hóa học có thể tương tác với thiamin, khiến thiamin khó hấp thụ hơn.
Một số chất trong động vật có vỏ và cá sống có thể phá hủy thiamin, dẫn đến thiếu hụt thiamin này nếu ăn với số lượng lớn. Việc đun nấu sẽ loại bỏ các chất này, nhưng cũng phá hủy thiamin.
Xem thêm: