Thiếu oxy lên não: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa

Tai nạn, nhồi máu cơ tim và đột quỵ có thể làm giảm lượng oxy cung cấp cho não, dẫn đến thiếu oxy lên não. Thiếu oxy lên não là một cấp cứu trong y tế. Nó có thể gây ra tổn thương não vĩnh viễn. Nếu não thiếu oxy quá lâu có thể dẫn đến chết não và hôn mê.

Video: Những phản ứng cơ thể khi não thiếu Oxy

Tổng quan về thiếu oxy lên não

Thiếu oxy lên não là gì?

Thiếu oxy lên não xảy ra khi não không được cung cấp đủ lượng oxy cần thiết. Một tình trạng liên quan, thiếu oxy lên não xảy ra khi không có oxy đến não. Các bác sĩ thường sử dụng thuật ngữ bệnh não thiếu oxy, thiếu máu não để chỉ tình trạng này.

Nếu không có oxy, các tế bào não sẽ chết và có thể gây ra các tổn thương não vĩnh viễn. Nó có thể xảy ra ngay cả khi có đủ máu đến não, chẳng hạn như khi bạn hít phải khói hoặc khí carbon monoxide.

Điều trị được đặt ra với bệnh thiếu oxy lên não. Nhưng không thể hồi phục lại các tế bào não đã chết hoặc đảo ngược tổn thương não. Tình trạng này có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn. Nếu tình trạng thiếu oxy lên não tiếp diễn quá lâu, nó có thể gây tử vong.

Thiếu oxy ảnh hưởng đến não như thế nào?

Bộ não có chức năng điều hành hệ thống thần kinh. Nó cần oxy để hoạt động. Trên thực tế, não sử dụng khoảng 1/5 tổng lượng oxy của cơ thể. Oxy truyền tải các tín hiệu và xung động thần kinh khắp cơ thể.

Khi não không nhận đủ oxy, các tế bào não bắt đầu chết. Quá trình chết của tế bào xảy ra trong vòng 5 phút khi thiếu oxy.

Triệu chứng và nguyên nhân thiếu oxy lên não

Cần gọi cấp cứu ngay lập tức khi phát hiện ra tình trạng thiếu oxy lên não Nguồn ảnh: https://www.pinterest.com

Cần gọi cấp cứu ngay lập tức khi phát hiện ra tình trạng thiếu oxy lên não

Nguồn ảnh: https://www.pinterest.com

Nguyên nhân nào gây thiếu oxy lên não (thiếu oxy lên não)?

Có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến lưu lượng oxy đến não như:

  • Ngạt thở do nhiều nguyên nhân
  • Chết đuối
  • Điện giật
  • Chấn thương đầu bao gồm chấn thương sọ não (TBI)
  • Nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim và đột quỵ
  • Rối loạn sử dụng chất gây nghiện như quá liều ma túy và lạm dụng thuốc dạng hít 
  • Ngộ độc carbon monoxide hoặc hít phải khói
  • Co giật
  • Mất máu nghiêm trọng hoặc xuất huyết
  • Các biến chứng của phẫu thuật hoặc các vấn đề gây mê 

Triệu chứng nhận biết thiếu oxy lên não là gì?

Một người bị thiếu oxy lên não có thể:

  • Mất phương hướng và nói nhảm
  • Thở nhanh hoặc nông hoặc ngừng thở
  • Da, niêm mạc xanh hoặc hơi xám 
  • Đồng tử giãn, co giật hoặc động kinh.
  • Không đáp lại khi gọi tên hoặc yêu cầu họ làm điều gì đó như vận động tay chân

Những ảnh hưởng lâu dài của tình trạng thiếu oxy lên não là gì?

Những người phục hồi sau tình trạng thiếu oxy lên não có thể gặp các vấn đề kéo dài cả đời như:

  • Suy giảm nhận thức hoặc mất trí nhớ.
  • Thay đổi tính cách.
  • Khả năng phán đoán kém hoặc không có khả năng tập trung.
  • Các vấn đề về thăng bằng, phối hợp hoặc đi lại.
  • Co cứng (co cơ toàn thân) hoặc co cứng cơ.
  • Khó nói và nuốt.
  • Các vấn đề về thị lực.

Các biến chứng của thiếu oxy lên não là gì?

Thiếu oxy nghiêm trọng có thể gây ra các vấn đề đe dọa tính mạng bao gồm hôn mê và 

Hiện tượng chết não có thể xảy ra sau khoảng 10 phút khi không được cung cấp oxy. Chết não nghĩa là không có hoạt động của não. Người bệnh cần các biện pháp hỗ trợ sự sống như máy thông khí nhân tạo để hô hấp và duy trì sự sống.

Chẩn đoán và xét nghiệm thiếu oxy lên não

Thiếu oxy lên não được chẩn đoán như thế nào?

Bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm để xác định mức độ nghiêm trọng của tổn thương não. Các xét nghiệm này bao gồm:

  • Chụp mạch để kiểm tra lưu lượng máu lên não.
  • Chụp CT hoặc MRI để tìm các dấu hiệu của đột quỵ, xuất huyết não, phù não hoặc chấn thương sọ não khác.
  • Điện não đồ (EEG) để đo hoạt động điện trong não.
  • Điện thế gợi để đánh giá phản ứng của não đối với các giác quan như xúc giác.

Hình ảnh thiếu oxy lên não trên MRI. Nguồn ảnh: https://www.pinterest.comHình ảnh thiếu oxy lên não trên MRI. Nguồn ảnh: https://www.pinterest.com

Quản lý và điều trị thiếu oxy lên não

Tình trạng thiếu oxy lên não được quản lý hoặc điều trị như thế nào?

Thiếu oxy lên não là một cấp cứu y tế. Bạn nên ngay lập tức gọi 911. Nhân viên cấp cứu và bác sĩ sẽ thực hiện các biện pháp để nhanh chóng khôi phục lưu lượng oxy lên não. Nếu nguyên nhân do nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ dẫn đến mất oxy não, họ sẽ điều trị những nguyên nhân này.

Phòng bệnh thiếu oxy lên não

Làm thế nào tôi có thể phòng ngừa tình trạng thiếu oxy lên não?

Nếu ai đó xung quanh bạn bị ngừng thở, bạn có thể thực hiện hồi sức tim phổi (nếu tim của họ đã ngừng đập) và thông khí nhân tạo. Những cấp cứu ban đầu này có thể giúp khôi phục lưu lượng máu và oxy cho đến khi đội y tế đến. Hành động này cũng có thể làm chậm lại quá trình hình thành tổn thương não nghiêm trọng.

Làm cách nào để giảm nguy cơ thiếu oxy lên não?

Điều quan trọng là phải kiểm soát các tình trạng bệnh lý như huyết áp cao. Các bệnh lý, yếu tố nguy cơ có thể gây nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ làm tăng nguy cơ thiếu oxy lên não.

Bạn cũng có thể thực hiện các biện pháp an toàn trong cuộc sống hàng ngày để giảm nguy cơ gặp tai nạn gây thiếu oxy lên não. Bạn và gia đình có thể:

  • Thắt dây an toàn.
  • Lắp đặt máy dò khói và máy dò carbon monoxide trong nhà.
  • Sử dụng áo phao, bơi ở những nơi có nhân viên cứu hộ và giám sát trẻ em những khu vực có nước, kể cả bồn tắm.
  • Đội mũ bảo hiểm trong các hoạt động thể thao có tác động mạnh hoặc khi đi xe đạp, trượt băng hoặc trượt tuyết.

Tiên lượng cho người thiếu oxy lên não

Tiên lượng cho những người bị thiếu oxy lên não là gì?

Một người bị thiếu oxy lên não mức độ nhẹ có thể có một số triệu chứng. Chúng có thể tự phục hồi mà không có bất kỳ ảnh hưởng lâu dài đến cơ thể.

Tiên lượng ở người bị thiếu oxy lên não phụ thuộc vào:

  • Khoảng thời gian não không có oxy.
  • Mức độ nghiêm trọng của tổn thương não.
  • Tuổi tại thời điểm xảy ra sự cố (những người dưới 25 tuổi có tiên lượng phục hồi tốt hơn).

Một số nghiên cứu cho thấy một người bị thiếu oxy lên não thoát khỏi tình trạng hôn mê trong vòng chưa đầy bốn tuần sẽ có cơ hội phục hồi tốt hơn và ít biến chứng lâu dài.

Một số người vẫn ở trạng thái sống thực vật, người bệnh có vẻ như đang thức nhưng không thể phản ứng một cách có ý thức với các mệnh lệnh hoặc giao tiếp. Tiên lượng hồi phục kém nếu tình trạng này kéo dài hơn ba tháng.

Sống chung với bệnh

Khi nào tôi nên gọi cho bác sĩ?

Bạn nên gọi cấp cứu ngay lập tức nếu gặp phải các tình huống sau:

  • Mất ý thức hoặc không phản ứng.
  • Co giật.
  • Thở nông hoặc ngừng thở.
  • Dấu hiệu của nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

Tôi nên hỏi bác sĩ những câu hỏi nào về tình trạng thiếu oxy lên não?

Nếu người thân bị thiếu oxy lên não, bạn có thể hỏi bác sĩ một số câu hỏi sau:

  • Mức độ nghiêm trọng của tổn thương não?
  • Liệu pháp vật lý trị liệu, trị liệu nghề nghiệp hoặc ngôn ngữ có giúp ích gì không?
  • Có loại thuốc nào giúp cải thiện các triệu chứng không?
  • Tiên lượng lâu dài của bệnh nhân như thế nào?
  • Tôi có nên chú ý đến các dấu hiệu của biến chứng không?

Câu hỏi liên quan

Dưới đây là những loại thực phẩm được chứng minh có nhiều lợi ích cho bệnh nhân thiếu máu não cũng như giúp bạn bảo vệ sức khỏe tim mạch: Các loại rau họ cải, Hạt óc chó, Cá béo, Ngũ cốc nguyên hạt,...
Xem thêm
Để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh thiếu máu não, cần phải thay đổi lối sống lành mạnh và khoa học hơn, bao gồm: Thiết lập chế độ ăn uống lành mạnh, thường xuyên sử dụng rau xanh, bổ sung các vitamin và khoáng chất hàng ngày, Từ bỏ các thói quen xấu như: dùng nhiều máy tính, điện thoại; ngủ kê cao gối…
Xem thêm
Thuốc cải thiện tuần hoàn não như: tăng cung cấp oxy lên não như duxil, tăng lưu thông mạch máu như piracetam,…Thuốc Đông y : hoạt huyết dưỡng não, thuốc có thành phần được chiết xuất từ ginko giloba (cây bạch quả).
Xem thêm
Các dấu hiệu và triệu chứng thiếu oxy lên não thường gặp là: Đau đầu, Dễ mất thăng bằng, hoa mắt, chóng mặt, đặc biệt sau khi thay đổi tư thế đột ngột, Khó thở, thở nhanh, ho và khò khè, Rối loạn giấc ngủ,...
Xem thêm
Sống thực vật là hậu quả của những tổn thương não nghiêm trọng, rối loạn thoái hóa thần kinh, rối loạn trao đổi chất hoặc bất thường bẩm sinh trong não bộ. Những người mắc phải bệnh vẫn có thể nhận thức được mọi thứ xung quanh nhưng lại không thể phản ứng lại được. Sau đây hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về căn bệnh này nhé.
Xem thêm
Xem tất cả hỏi đáp với chuyên mục: Thiếu oxy não
Chủ đề:
Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!