Video Hướng dẫn massage sữa và thông tắc tia sữa
Một nghiên cứu năm 2011 trên 117 phụ nữ cho con bú phát hiện ra rằng 4,5% các trường hợp bị tắc tia sữa vào một thời điểm nào đó trong năm đầu tiên cho con bú. Một tia sữa bị tắc có thể gây viêm vú - một bệnh nhiễm trùng gây đau đớn.
Mặc dù tia sữa bị tắc có thể gây đau đớn nhưng nó thường có thể điều trị được bằng các biện pháp khắc phục tại nhà. Trong bài viết này, chúng tôi nêu ra các triệu chứng và nguyên nhân của tắc tia sữa, các biện pháp khắc phục tại nhà và khi nào cần đi khám bác sĩ.
Triệu chứng tắc tia sữa
Các triệu chứng phổ biến nhất của tắc tia sữa bao gồm:
- Đau ở một vị trí cụ thể trong vú
- Một khối u sưng, mềm trong vú
- Nóng và sưng ở vú
- Sữa chảy chậm hơn
- Da có vẻ sần hơn ở một vùng
- Một chấm nhỏ màu trắng trên núm vú
Đôi khi, một tia sữa bị tắc có thể gây ra sốt nhẹ. Sốt cũng có thể xảy ra do nhiễm trùng vú nên những người bị sốt kèm theo đau vú nên đi khám.
Nguyên nhân tắc tia sữa
Tắc tia sữa thường gặp nhất ở phụ nữ đang cho con bú, mới sinh con và không cho con bú hoặc gần đây đã ngừng cho con bú.
Tắc tia sữa có nhiều khả năng xảy ra hơn nếu phụ nữ cho con bú không hút sữa triệt để vì điều này có thể tạo điều kiện cho sữa tích tụ và làm tắc tia sữa.
Những phụ nữ gặp khó khăn trong việc nuôi con bằng sữa mẹ, chẳng hạn như cung vượt quá cầu, trẻ ngậm ti yếu hoặc bị đau cản trở việc cho con bú thường xuyên, dễ bị tắc tia sữa hơn.
Tuy nhiên, bất kỳ ai đang cho con bú đều có thể bị tắc tia sữa. Một số yếu tố nguy cơ là:
- Thay đổi thói quen cho bé bú
- Trẻ ngậm bắt vú kém
- Không bú hết hoàn toàn trong mỗi lần cho con bú
- Cho con bú không đều đặn
- Thời gian bú ngắn hoặc bỏ cữ cho bú
- Áp lực lên vú do tư thế cho con bú không thoải mái, mặc quần áo bó sát hoặc áo ngực có gọng
Đôi khi, người phụ nữ có thể bị tắc tia sữa do không liên quan đến việc cho con bú.
Điều trị và biện pháp khắc phục tại nhà
Tắm bằng muối Epsom có thể giúp làm thông tia sữa bị tắc. (Nguồn ảnh medicalnewstoday.com)Thông thường có thể điều trị các triệu chứng của tắc tia sữa tại nhà. Hầu hết các tia bị tắc sẽ được giải quyết trong vòng 1–2 ngày, có hoặc không cần điều trị.
Cho con bú thường xuyên, đều đặn là cách nhanh nhất để giải quyết tình trạng tắc tia sữa. Điều cần thiết là phải làm trống bầu vú có tia sữa bị tắc hoàn toàn trong mỗi lần cho con bú. Vú đã kiệt sữa hoàn toàn có cảm giác nhẹ hơn và tiết ra ít hoặc không có sữa khi vắt.
Sử dụng máy hút sữa để vắt sữa sau mỗi lần cho con bú có thể hữu ích nếu trẻ ngậm vú yếu hoặc không thể bú cạn sữa hoàn toàn.
Một số cách khác có thể làm thông tia bị tắc và giảm đau gồm:
- Chườm ấm trong 20 phút mỗi lần. Để nước ấm chảy lên bầu ngực khi tắm cũng có thể có lợi.
- Ngâm bầu ngực trong bồn nước muối Epsom ấm trong 10–20 phút.
- Thay đổi tư thế cho con bú sao cho cằm hoặc mũi của trẻ hướng về phía tia sữa đang bị tắc nghẽn, giúp tạo sữa dễ dàng hơn và làm thoát tia sữa.
- Xoa bóp nhẹ nhàng chỗ tắc nghẽn, bắt đầu ngay phía trên nó và đẩy xuống và ra ngoài về phía núm vú.
- Tránh véo hoặc đè nén mạnh vùng tắc.
- Mặc quần áo rộng rãi và không mặc áo ngực có gọng.
Đôi khi tia bị tắc gây đau đớn dữ dội hoặc không biến mất bằng các biện pháp khắc phục tại nhà. Một tia bị tắc mà không được giải quyết sớm có thể dẫn đến viêm vú. Tuy viêm vú có thể gây đau nhưng bác sĩ thường có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Mọi người không nên cố gắng điều trị viêm vú hoặc nghi ngờ viêm vú tại nhà. Hãy gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để điều trị để giảm nguy cơ biến chứng.
Phòng ngừa tắc tia sữa
Cho con bú thường xuyên sẽ giúp ngăn ngừa tắc tia sữa. (Nguồn ảnh medicalnewstoday.com)Biện pháp quan trọng nhất để ngăn ngừa tắc nghẽn tia sữa là cho em bé bú cạn kiệt từng bên vú trong suốt thời gian cho con bú.
Trẻ sơ sinh có thể mất 15–30 phút để bú cạn sữa mẹ, vì vậy, sự kiên nhẫn là chìa khóa quan trọng.
Một số dấu hiệu cho thấy trẻ đã bú cạn sữa mẹ là:
- Không nghe thấy tiếng nuốt khi trẻ bú
- Cảm giác vú nhẹ hơn
- Không có cảm giác tức hoặc ngứa ran ở vú
Một số biện pháp khác có thể làm giảm nguy cơ tia bị tắc baogồm:
- Mặc quần áo rộng rãi, như áo cho con bú thoải mái và áo ngực không dây
- Tránh các tư thế gây nhiều áp lực hoặc trọng lượng lên bầu ngực
- Cho con bú theo nhu cầu hoặc theo lịch trình thường xuyên
Những người có quá nhiều sữa, tức là sữa nhiều hơn nhu cầu của em bé, có nguy cơ cao bị tắc tia sữa. Bạn có thể nhờ bác sỹ hoặc chuyên gia về sữa mẹ cho lời khuyên về việc giảm lượng cung quá mức này.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Một tia sữa bị tắc có thể gây đau đớn nhưng nó không phải là một trường hợp cấp cứu y tế. Tuy nhiên, tốt nhất bạn nên đi khám nếu các triệu chứng sau đây xảy ra:
- Đau nhức nhối
- Một tia bị tắc không biến mất sau 1-2 ngày
- Sốt
- Vú sưng, đỏ
- Các tia bị tắc tái đi tái lại
Tia sữa bị tắc thường có thể báo hiệu tư thế cho con bú không phù hợp hoặc có vấn đề về ngậm bắt vú của em bé. Những vấn đề này thường xảy ra khi phụ nữ lần đầu làm mẹ và vẫn đang trong quá trình thành thạo kỹ năng cho con bú.
Trao đổi với chuyên gia tư vấn sữa mẹ có thể giúp phụ nữ cho con bú giảm nguy cơ bị tắc tia sữa.
Xem thêm: