Video Nhịp tim bình thường đập bao nhiêu lần mỗi phút?
Điều gì kiểm soát sự biến thiên tần số tim?
Hệ thần kinh tự chủ (Autonomic nervous system - ANS) kiểm soát Sự biến thiên tần số tim của bạn. ANS được chia thành 2 nhánh chính, hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm, chi phối nhịp tim, huyết áp, tiêu hóa và hô hấp. Hai thành phần này được gọi là hệ thống phản ứng căng thẳng và phản ứng thư giãn.
Vùng dưới đồi, một vùng nhỏ nằm phía trên thân não, liên tục xử lý thông tin và truyền tín hiệu đến phần còn lại của cơ thể thông qua ANS. Các tín hiệu có thể thư giãn hoặc kích thích các chức năng khác nhau trong cơ thể bạn, bao gồm cả HRV. Tùy thuộc vào cách bạn phản ứng, đặc biệt là trong trường hợp có tín hiệu tiêu cực liên tục, nó có thể ảnh hưởng đến hoạt động của đáp ứng ‘chiến đấu’, buộc bạn phải tăng nhịp tim.
Mặc dù ANS ảnh hưởng đến nhịp tim đập, nhưng tim đập theo nhịp của nó do nút xoang (Sinoatrial node - SA), một máy tạo nhịp tim tự nhiên kiểm soát nhịp tim. Nút SA giữ cho tim đập khoảng 100 nhịp mỗi phút.
Vì sao cần kiểm tra HRV?
- Có thể xác định sự mất cân bằng ANS.
- HRV có thể phát hiện mức độ căng thẳng. Những người mà HRV thấp có thể dễ dàng bị căng thẳng cấp tính so với những người có HRV cao và hệ thống tim mạch tốt. Kiểm tra HRV của bạn có thể giúp bạn hiểu được đáp ứng với căng thẳng như thế nào theo cách tốt hơn cho sức khỏe.
- Có thể tăng nhận thức về thói quen sống của bạn. Kiểm tra HRV là một cách bạn có thể biết được thói quen sống của bạn là lành mạnh hay không lành mạnh cho tim và là một động lực để thúc đẩy việc thay đổi hành vi.
- Có thể phát hiện phản ứng của bạn với môi trường và cảm xúc. Hệ thần kinh có thể cho bạn biết bạn phản ứng như thế nào với môi trường, cảm nhận, và cảm xúc khi bạn kiểm tra HRV của mình.
- Có thể tăng khả năng tự nhận thức. HRV có thể giúp tăng khả năng nhận thức của bạn về cách bạn sống và nghĩ như thế nào, và hành vi của bạn ảnh hưởng như thế nào tới hệ thần kinh và chức năng của cơ thể.
Những yếu tố ảnh hưởng tới HRV
Yếu tố thể chất: Yếu tố thể chất có thể ảnh hưởng tới nhịp tim và HRV bao gồm tuổi, giới tính, và nhịp sinh học. HRV được đo trong thời gian ngắn từ vài phút tới vài giờ. Trong khi ngủ, HRV tăng và giảm đáng kể trong một vài giờ trước khi bạn tỉnh dậy.
Bệnh lý: Nhiều nghiên cứu đã kiểm tra ảnh hưởng của các bệnh lý khác nhau trên HRV. HRV thấp hơn ở người bị bệnh lý so với người khỏe mạnh. Một số bệnh lý ảnh hưởng bao gồm:
- Bệnh tim
- Bệnh phổi
- Bệnh thận (suy thận mạn tính)
- Bệnh tâm lý (rối loạn lo âu, hoảng loạn, rối loạn căng thẳng sau chấn thương, động kinh, biếng ăn, rối loạn nhân cách, và trầm cảm)
Các bệnh như viêm khớp dạng thấp không gây ra những thay đổi rõ ràng về HRV của một người. Những người duy trì lối sống năng động và hoạt động thể chất cao có thể đạt được sự gia tăng hoạt động phó giao cảm cơ bản và do đó làm tăng HRV của họ. Tuy nhiên, các môn thể thao chuyên sâu, các cuộc thi và hội chứng tập luyện quá sức có thể làm giảm HRV. Lạm dụng rượu thường xuyên đối với nam giới và phụ nữ có thể làm giảm HRV.
Yếu tố bên ngoài: Một số yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến HRV bao gồm:
- Các yếu tố khí hậu dẫn đến sự thay đổi HRV do phản ứng sinh lý của hệ thần kinh thực vật. Nhiệt độ làm tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, làm giảm HRV. Tuy nhiên, tiếp xúc với lạnh không ảnh hưởng đến HRV.
- Tiếp xúc với tiếng ồn dẫn đến giảm HRV vì nó làm tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm.
- Đau gây ra làm giảm HRV do sự hoạt hóa của hệ thần kinh giao cảm.
Làm thế nào để kiểm tra HRV của bạn
- Điện tâm đồ: Hệ thống các dây đặc biệt được gắn vào ngực của bạn để theo dõi HRV của bạn.
- Hệ thống ứng dụng và đồng hồ: Nhiều công ty trong những năm qua đã tung ra các ứng dụng và đồng hồ đo nhịp tim có thể giúp bạn kiểm tra HRV của mình, mặc dù độ chính xác của các phương pháp này vẫn chưa được xác định.
- Thiết bị theo dõi nhịp tim bằng dây đeo ngực: Nếu bạn muốn đọc HRV chính xác nhất bên ngoài điện tâm đồ, thì đây là cách tốt nhất để thực hiện. Thiết bị này có độ chính xác cao hơn so với thiết bị đeo tay hoặc cổ tay.
Xem thêm :