Thông thường, nước mắt giúp làm sạch mắt mỗi khi một người chớp mắt. Tuy nhiên, nước mắt có thể không đủ để loại bỏ một số hạt lạ hoặc hóa chất nguy hiểm đủ nhanh. Trong trường hợp bị kích ứng hoặc tổn thương nghiêm trọng nên đến các sở ý tế để điều trị kịp thời.
Bài viết này tìm hiểu khi nào và tại sao một người cần phải làm sạch mắt, cách thực hiện an toàn và cách sơ cứu cho mắt. Nó cũng sẽ thảo luận về cách làm sạch mắt nhân tạo.
Khi nào và tại sao mọi người cần vệ sinh mắt?
Một người có thể cần làm sạch mắt vì một số lý do, như :
Hóa chất: Cần phải rửa mắt khẩn cấp nếu hóa chất dính vào một hoặc cả hai mắt. Các sản phẩm tẩy rửa và hóa chất công nghiệp là nguyên nhân phổ biến gây bỏng mắt.
Dị vật: Cát, bụi bẩn hoặc các hạt bụi bay vào mắt. Điều này thường không phải là nguyên nhân đáng lo ngại và mắt thường sẽ tự đào thải các hạt ra ngoài khi người đó chớp mắt và tạo ra nước mắt. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ nghiêm trọng hơn nếu bị thủy tinh, kim loại hoặc các vật liệu nhân tạo khác rơi vào mắt. Những vật thể này dính vào bề mặt của mắt và gây ra những tổn thương và kích ứng liên tục.
Nhiễm trùng hoặc viêm: Nhiễm trùng, như đau mắt đỏ hoặc viêm kết mạc, gây đau và ngứa, cũng như sưng và đỏ bên trong mí mắt và lòng trắng của mắt. Nó thường là do nhiễm vi rút hoặc vi khuẩn trong mắt. Khi đó cần phải làm sạch khu vực mắt thường xuyên đặc biệt là nếu nó tăng tiết dịch.
Làm thế nào để làm sạch mắt
Có một số kỹ thuật khác nhau để làm sạch mắt.
Rửa mắt
Tốt nhất là sử dụng dung dịch rửa mắt khẩn cấp để rửa mắt. Nó có thể ở phòng khám hoặc phòng bếp. Nếu không có sẵn, một người có thể sử dụng nước sạch từ vòi nước hoặc vòi hoa sen.
Trước khi xối nước, mọi người nên tháo kính áp tròng ra, vì chúng có thể giữ lại các chất gây kích ứng. Sau đó, nghiêng đầu để hướng mắt bị ảnh hưởng về phía mặt đất, điều này sẽ ngăn không cho vật liệu chảy vào mắt còn lại. Dung dịch hoặc nước phải chảy từ góc mắt trong ra góc mắt ngoài.
Nên rửa mắt trong vòng 10-15 phút, cố gắng giữ mắt mở và cho phép chất lỏng di chuyển khắp mắt. Một số hóa chất, như chất kiềm mạnh, cần xả nước trong 60 phút. Nên đảo mắt nhìn xung quanh khi rửa mắt để đảm bảo không có hóa chất hoặc mảnh vụn nào dưới mí mắt. Sau khi xối rửa có thể cần phải khám tại cơ sở y tế.
Loại bỏ dị vật
Khi cố gắng loại bỏ các hạt, bụi bẩn hoặc lông mi khỏi mắt, nên thử các cách sau:
- Rửa tay trước khi chạm vào mắt
- Nhìn vào mắt trong gương để thử và tìm các hạt
- Cố gắng chớp mắt và để nước mắt hình thành giúp rửa sạch các hạt
- Nếu dị vật ở khóe mắt, cố gắng loại bỏ nhẹ nhàng bằng tăm bông sạch và ướt.
Đắp gạc
Nếu mắt bị sưng, cần dùng một miếng gạc ấm hoặc lạnh mà không cần chườm hoặc chà xát.
Dầu cây chè
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra dầu cây chè có hiệu quả trong việc điều trị một số bệnh về mắt, như viêm bờ mi. Sử dụng dầu gội đầu bằng dầu cây chè trà trên mí mắt hoặc tinh dầu cây 50% để nhẹ nhàng làm sạch mí mắt.
Thuốc nhỏ mắt
Mặc dù thuốc nhỏ mắt giúp làm sạch mắt, nhưng mọi người nên thận trọng với thuốc nhỏ không kê đơn, vì chúng có thể làm trầm trọng thêm một số bệnh về mắt và gây kích ứng. Nên khám bác sĩ để được tư vấn và kê đơn thuốc hợp lý.
Tìm hiểu thêm về cách làm sạch mắt có vảy hoặc loại bỏ các chất gây kích ứng mắt.
Những lời khuyên về chăm sóc mắt an toàn
Nếu một người bị hóa chất hoặc dị vật vào mắt và họ cần phải làm sạch chúng, họ nên tránh làm những việc sau:
- Dụi hoặc áp vào mắt
- Bôi thuốc mỡ hoặc thuốc bất kì vào mắt
- Cố gắng loại bỏ các vật thể mắc kẹt trong mắt
- Sử dụng thực phẩm, chẳng hạn như bít tết, để giảm sưng, vì điều này có thể truyền vi khuẩn
Nếu bị cắt hoặc đâm vào mắt, nên tránh:
- Rửa mắt bằng nước
- Loại bỏ các vật thể mắc kẹt trong mắt
- Đè nén mạnh lên mắt
- Dùng thuốc chống viêm không steroid, như ibuprofen hoặc aspirin, vì những thuốc này có thể làm tăng chảy máu
- Đeo kính áp tròng
Sơ cứu mắt
Nên rửa mắt ngay lập tức nếu bị dính hóa chất. Rửa mắt thường đủ làm sạch và loại bỏ chất gây kích ứng - điều này cũng thường đúng đối với các mảnh vụn làm xước mắt nếu không loại bỏ nó.
Tuy nhiên, nếu bị đâm vào mắt thì không nên rửa. Thay vào đó, mắt nên được đắp miếng gạc để bảo vệ cho đến khi được bác sĩ điều trị.
Ngay cả sau khi rửa mắt hiệu quả, bạn cũng nên khám bác sĩ để họ có thể kiểm tra mắt và đảm bảo mắt khỏe mạnh.
Có cần rửa mắt hàng ngày không
Không, chúng ta không cần phải rửa mắt trong những trường hợp bình thường. Đôi mắt tự làm sạch bằng cách sử dụng nước mắt trong khi chớp. Nước mắt bao gồm một thành phần đặc biệt, bảo vệ cho bề mặt của mắt.
Vì mắt có thể tự làm sạch do đó không nên rửa mắt thường xuyên, vì điều này có thể gây kích ứng và có thể dẫn đến nhiễm trùng mắt.
Vệ sinh mắt giả
Nếu có mắt nhân tạo, điều quan trọng là phải thường xuyên làm sạch mắt giả theo các bước sau:
Đầu tiên, tháo mắt giả để làm sạch, một người nên:
- Rửa và lau khô tay của họ
- Soi gương
- Đặt đồ vật mềm như khăn hoặc gối, phía trước mặt, để mắt giả sẽ an toàn nếu bị rơi
- Nhẹ nhàng kéo mi mắt dưới xuống cho đến khi nhìn thấy viền của mắt giả
- Đặt đầu mỏng của bộ tháo giữa mi mắt dưới và mép dưới của mắt giả
- Nhẹ nhàng đưa mắt về phía trước qua mi
Để làm sạch mắt nhân tạo, nên:
- Sử dụng khăn giấy hoặc gạc ngâm trong nước và xà phòng loãng để rửa
- Rửa kỹ mắt bằng nước vô trùng và đảm bảo rửa sạch hết xà phòng
- Tránh sử dụng chất tẩy rửa hóa học, chất tẩy rửa hoặc chất khử trùng để làm sạch mắt nhân tạo, vì những chất này có thể gây hư hại cho bộ phận giả
Để đặt lại mắt nhân tạo vào hốc mắt, nên:
- Nâng mi mắt trên lên
- Giữ mắt nhân tạo trong tay khác, đảm bảo nó ở đúng hướng
- Đẩy mắt nhẹ nhàng dưới mi trên cho đến khi nó chạm đến đỉnh của hốc mắt
Khi nào cần khám bác sĩ?
Bất kỳ chấn thương mắt nào nên được khám và điều trị, ngay cả khi không còn cảm thấy đau sau khi rửa vùng bị ảnh hưởng. Một người cũng nên đến cơ sở y tế khi có bất kỳ triệu chứng nào dưới đây sau chấn thương mắt:
- Sưng mắt
- Đau đầu
- Đau mắt nghiêm trọng
- Thay đổi thị lực
- Kim loại, thủy tinh hoặc bất kỳ vật nào bị lồi ra khỏi mắt
Bản tóm tắt
Mắt có khả năng tự làm sạch, nhưng mọi người cần phải rửa thủ công sau khi mắt bị thương hoặc nhiễm trùng. Khi làm việc với các dụng cụ điện hoặc hóa chất, nên đeo kính bảo vệ mắt để tránh các tổn thương cho mắt có thể xảy ra.
Sau chấn thương, điều quan trọng là mọi người phải rửa mắt khỏi chất kích thích càng sớm càng tốt. Sau khi rửa mắt, người bệnh cần được cấp cứu kịp thời, ngay cả khi mắt không còn đau.
Xem thêm: