NaNO2 + NH4Cl → NaCl + N2 ↑ + H2O | NaNO2 ra N2 | NH4Cl ra N2 | NaNO2 ra NaCl

Phản ứng: NaNO₂ + NH₄Cl  $\stackrel{t^o}{\to }$NaCl + N₂ ↑ + 2H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học

    NaNO₂ + NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$ NaCl + N₂ ↑ + 2H₂O

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Có khí không màu, không mùi thoát ra.

3. Điều kiện phản ứng

- Đun nóng nhẹ.

4. Cách thực hiện phản ứng

- Đun nóng nhẹ dung dịch bão hòa của amoni clorua và natri nitrit.

5. Mở rộng tính chất hóa học của muối amoni

5.1. Phản ứng thuỷ phân

Tạo môi trường có tính axit làm quỳ tím hoá đỏ.

NH₄⁺ + HOH → NH₃ + H₃O⁺ (Tính axit)

5.2. Tác dụng với dung dịch kiềm

- Nhận biết ion amoni, điều chế amoniac trong phòng thí nghiệm.  

5.3. Phản ứng nhiệt phân

    - Muối amoni chứa gốc của axit không có tính oxi hóa khi nung nóng bị phân hủy thành NH₃.

    NH₄HCO₃ (bột nở) được dùng làm xốp bánh.

    - Muối amoni chứa gốc của axit có tính oxi hóa khi bị nhiệt phân cho ra N₂, N₂O.

    - Nhiệt độ lên tới 500^oC, ta có phản ứng:

2NH₄NO₃ → 2N₂ + O₂ + 4H₂O

6. Bạn có biết

- Phản ứng trên dung để điều chế một lượng nhỏ N₂ trong PTN.

7. Bài tập liên quan (có đáp án)

Câu 1: Cho các thí nghiệm sau :

(1). NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$                                   

(2). KMnO₄ $\stackrel{t^o}{\to }$

(3). NH₃ + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$

(4). NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$             

(5). (NH₄)₂CO₃$\stackrel{t^o}{\to }$

(6). AgNO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$

Số thí nghiệm tạo ra đơn chất là :

A. 6                     

B. 5                     

C. 4                     

D. 3

Lời giải:

Đáp án: C

Số thí nghiệm tạo ra đơn chất là (1), (2), (3) và (6).

(1).$N{H}_{4}N{O}_2\stackrel{t^0}{\to }{N}_2\uparrow +2H_{2}O$                  

(2). $2KMn{O}_4\stackrel{t^0}{\to }{K}_{2}Mn{O}_4+Mn{O}_2+O_2\uparrow$

(3). $4N{H}_3+3O_2\stackrel{t^0}{\to }2N_2\uparrow +6H_{2}O$

(4). $N{H}_{4}Cl\stackrel{t^0}{\to }N{H}_3+HCl$

(5). ${\left({\text{NH}}_{\text{4}}\right)}_{\text{2}}{\text{CO}}_{\text{3}}\stackrel{t^0}{\to }C{O}_2+2N{H}_3+H_{2}O$

(6). $AgN{O}_3\stackrel{t^o}{\to }Ag+N{O}_2+\frac{1}{2}{O}_2$

Câu 2: Các chất khí điều chế trong phòng thí nghiệm thường được thu theo phương pháp đẩy không khí (cách 1, cách 2) hoặc đẩy nước (cách 3) như các hình vẽ sau đây:

Có thể dùng cách nào trong 3 cách trên để thu khí NH₃?

A. Cách 1                                

B. Cách 2             

C. Cách 3                                

D. Cách 2 hoặc 3

Lời giải:

Đáp án: A

+ NH₃ là chất khí tan rất nhiều trong nước nên ta loại cách 3.

+ NH₃ nhẹ hơn không khí → Khi thu khí phải úp ống nghiệm.

→ Sử dụng cách 1 để thu khí NH₃.

Câu 3: Sản phẩm phản ứng nhiệt phân nào sau đây không đúng?

A. NH₄NO₂ $\stackrel{t^o}{\to }$N₂ + 2H₂O 

B. NH₄NO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + HNO₃

C. NH₄Cl$\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + HCl     

D. NH₄HCO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$NH₃ + H₂O + CO₂

Lời giải:

Đáp án: B

NH₄NO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$N₂O + 2H₂O

Câu 4: Chất nào sau đây làm khô khí NH₃ tốt nhất?

A. HCl                             

B. H₂SO₄                         

C. CaO                            

D. HNO₃

Lời giải:

Đáp án: C

Nguyên tắc chung cần ghi nhớ:

- Chất làm khô là chất có khả năng hút ẩm mạnh.

- Chất làm khô không tác dụng, không hòa tan với khí (cả khi có nước)

- Trong quá trình làm khô khí thì không giải phóng khí khác.

Nhận thấy, các axit HCl, H₂SO₄, HNO₃ đều có phản ứng với NH₃ ⇒ loại các đáp án A, B, D

Câu 5: Phản ứng nhiệt phân nào sau đây viết đúng?

A. $N{H}_{4}N{O}_3\underset{}{\overset{t^0}{\to }}N{H}_3+HN{O}_3$                 

B. $2Fe{\left(N{O}_3\right)}_2\underset{}{\overset{t^0}{\to }}2FeO+4N{O}_2+O_2$

C. $Cu{\left(N{O}_3\right)}_2\underset{}{\overset{t^0}{\to }}Cu+2N{O}_2+O_2$            

D. $N{H}_{4}N{O}_2\underset{}{\overset{t^0}{\to }}{N}_2+2H_{2}O$ 

Lời giải:

Đáp án: D

A sai vì NH₄NO₃$\stackrel{t^o}{\to }$ N₂O + 2H₂O

B sai vì 4Fe(NO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$2Fe₂O₃ + 8NO₂ + O₂

C sai vì 2Cu(NO₃)₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2CuO + 4NO₂ + O₂

D đúng.

Câu 6: Trộn 300 ml dung dịch NaNO₂ 2M với 200 ml dung dịch NH₄Cl 2M rồi đun nóng cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Thể tích khí thu được ở đktc là

A. 22,4 lít.            

B. 13,44 lít.              

C. 8,96 lít.              

D. 1,12 lít.

Lời giải:

Đáp án: C

$n_{NaN{O}_2}=0,6mol;n_{N{H}_{4}Cl}=0,4mol$

NaNO₂ + NH₄Cl $\stackrel{t^o}{\to }$ N₂ + NaCl + 2H₂O

→ $n_{N_2}=n_{N{H}_{4}Cl}=0,4mol$

→ $V_{N_2}=0,4.22,4=8,96$lít

Câu 7: Phương pháp điều chế một lượng nhỏ N₂ trong PTN là

A. nhiệt phân NaNO₃

B. Đun nóng nhẹ dung dịch bão hòa của amoni clorua và natri nitrit.

C. nhiệt phân NH₄NO₃

D. chưng cất phân đoạn không khí lỏng.

Lời giải:

Đáp án: B

Phương pháp điều chế một lượng nhỏ N₂ trong PTN là đun nóng nhẹ dung dịch bão hòa của amoni clorua và natri nitrit.

Câu 8: Nhiệt phân chất nào sau đây thu được N₂?

A. NH₄NO₃.   

B. NH₄Cl.   

C. NaNO₃.  

D. NH₄NO₂.

Lời giải:

Đáp án: D

NH₄NO₂N₂ + 2H₂O

Câu 9: Người ta sản xuất khi nitơ trong công nghiệp bằng cách nào sau đây?

A. Chưng cất phân đoạn không khí lỏng.

B. Nhiệt phân dung dịch NH₄NO₂ bão hoà.

C. Dùng photpho để đốt cháy hết oxi không khí.

D. Cho không khí đi qua bột đồng nung nóng

Lời giải:

Đáp án: A

Chưng cất phân đoạn không khí lỏng là phương pháp sản xuất N₂ trong công nghiệp.

Xem thêm một số phương trình phản ứng hóa học khác:

NH4Cl + AgNO3 → NH4NO3 + AgCl | NH4Cl ra NH4NO3

NH4Cl + NaOH → NH3 + H2O + NaCl | NH4Cl ra NH3

NaNO3 + H2SO4 → HNO3 + NaHSO4 | NaNO3 ra HNO3

NH4NO3 ra NH3 | NH4NO3 + NaOH → NaNO3 + NH3↑ + H2O

Zn + HNO3 → Zn(NO3)2 + N2 + H2O | Zn ra Zn(NO3)2