NaAlO2 + HCl + H2O → Al(OH)3 + NaCl | NaAlO2 ra NaCl

Phản ứng NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃ + NaCl

1. Phương trình hóa học NaAlO₂ + HCl

Nhiệt độ thường

3. Cách thực hiện phản ứng NaAlO₂ + HCl

Cho từ từ vừa đủ dung dịch axit HCl vào dung dịch muối NaAlO₂ tạo kết tủa keo trắng Al(OH)₃ và dung dịch muối NaCl.

Nếu dư dung dịch HCl vào dung dịch NaAlO₂ kết tủa bị hoà tan dần cho đến hết.

3HCl + Al(OH)₃ → AlCl₃ + 3H₂O

4. Tính chất hoá học của NaAlO₂

4.1. Tính chất vật lí & nhận biết

- Tính chất vật lí: Là chất rắn, màu trắng, không mùi, tan tốt trong nước cho dung dịch không màu.

- Nhận biết: Sục CO₂ vào dung dịch, thấy xuất hiện kết tủa keo trắng

       2H₂O + NaAlO₂ + CO₂ → Al(OH)₃↓ + NaHCO₃

4.2. Tính chất hóa học

   - Tác dụng với axit:

       2H₂O + NaAlO₂ + CO₂ → Al(OH)₃↓ + NaHCO₃

       H₂O + HCl + NaAlO₂ → Al(OH)₃↓ + NaCl

4.3. Điều chế

- Điều chế bằng cách cho nhôm phản ứng với dung dịch NaOH.

       2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

5. Tính chất hoá học của HCl

Dung dịch axit HCl có đầy đủ tính chất hoá học của một axit mạnh.

5.1. Tác dụng chất chỉ thị

Dung dịch HCl làm quì tím hoá đỏ (nhận biết axit)

HCl → H⁺ + Cl^-

5.2. Tác dụng với kim loại

Tác dụng với KL (đứng trước H trong dãy Bêkêtôp) tạo muối (với hóa trị thấp của kim loại) và giải phóng khí hidrô (thể hiện tính oxi hóa)

Fe + 2HCl  FeCl₂ + H₂

2Al + 6HCl  2AlCl₃ + 3H₂

Cu + HCl → không có phản ứng

5.3. Tác dụng với oxit bazo và bazo

Sản phẩm tạo muối và nước

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

CuO + 2HCl  CuCl₂ + H₂O

Fe₂ O₃ + 6HCl 2FeCl₃ + 3H₂O

5.4. Tác dụng với muối

 (theo điều kiện phản ứng trao đổi)

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂↑

AgNO₃ + HCl → AgCl↓ + HNO₃

(dùng để nhận biết gốc clorua )

Ngoài tính chất đặc trưng là axit , dung dịch axit HCl đặc còn thể hiện vai trò chất khử khi tác dụng chất oxi hoá mạnh như KMnO₄, MnO₂, K₂ Cr₂O₇, MnO₂, KClO₃ ……

4HCl + MnO₂  MnCl₂ + Cl + 2H₂O

K₂ Cr₂O₇ + 14HCl → 3Cl₂ + 2KCl + 2CrCl₃ + 7H₂O

Hỗn hợp 3 thể tích HCl và 1 thể tích HNO₃ đặc được gọi là hỗn hợp nước cường toan ( cường thuỷ) có khả năng hoà tan được Au ( vàng)

3HCl + HNO₃ → 2Cl + NOCl + 2H₂O

NOCl → NO + Cl

Au + 3Cl → AuCl₃

6. Bài tập vận dụng liên quan

Câu 1. Cho dung dịch chứa a mol NaAlO₂ tác dụng dung dịch chứa b mol HCl hoặc 2b mol HCl cùng thu được m gam kết tủa. Tỷ lệ a : b là:

A. 3 : 2  

B. 4 : 5  

C. 3 : 4  

D. 5 : 4

Lời giải:

 Đáp án đúng: D

Cho dung dịch chứa a mol NaAlO₂ tác dụng dung dịch chứa b mol HCl hoặc 2b mol HCl cùng thu được m gam kết tủa.

→ Khi tác  dụng với b mol HCl thì kết tủa chưa bị hòa tan. Khi tác dụng với 2b mol HCl thì kết tủa bị hòa tan một phần.

HCl + NaAlO₂+ H₂O →Al(OH)₃↓ + NaCl (1)

3HCl + Al(OH)₃ → AlCl₃+ 3H₂O (2)

-TH1: Kết tủa chưa bị hòa tan: n_Al(OH)3= n_HCl= b mol

-TH2: Khi dùng 2 b mol HCl

n_{Al(OH)3 PT 1}= n_NaAlO2= a mol → n_{HCl PT2}= 2b- a (mol)→ n_{Al(OH)3 bị hòa tan ở PT2}= (2b-a)/3 mol

→n_{Al(OH)3 thu được}= a- (2b-a)/3= 4a/3- 2b/3 (mol)= b → 4a/3=5b/3 → 4a=5b → a/b= 5/4

Câu 2. Cho từ từ dung dịch HCl loãng vào dung dịch chứa NaOH và NaAlO₂ (hay Na[Al(OH)₄]. Sự phụ thuộc của số mol kết tủa thu được vào số mol của HCl được biểu diễn theo đồ thị sau:

Tổng giá trị của (x + y) là

A. 3.5

B. 3.8

C. 3.1

D. 2.2

Lời giải:

(1) NaOH + HCl → NaCl + H₂O

(2) NaAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃ + NaCl

(3) Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

+ Tại n_HCl = 0,9 mol thì NaOH vừa bị trung hòa hết => n_NaOH = n_HCl = 0,9 mol

+ Tại n_HCl = 1,6 mol thì tủa chưa đạt cực đại:

n_HCl = n_NaOH + n_Al(OH)3 => 1,6 = 0,9 + (y - 0,3) => y = 1 mol

=> n_NaAlO2 = 1 mol

+ Tại n_HCl = x mol thì Al(OH)₃ bị hòa tan một phần:

Áp dụng công thức giải nhanh: n_HCl = n_NaOH + 4n_AlO2- - 3n_Al(OH)3

=> x = 0,9 + 4.1 - 3(1 - 0,3) = 2,8

Vậy x + y = 2,8 + 1 = 3,8

Đáp án B

Câu 3. Cho dần dần đến dư dung dịch HCl vào dung dịch NaAlO₂,sau phản ứng hiện tượng quan sát được là:

A. Có kết tủa trắng keo xuất hiện, kết tủa không tan.

B. Không có hiện tượng gì

C. Có kết tủa trắng keo xuất hiện

D. Có kết tủa trắng keo xuất hiện, sau đó kết tủa tan hết.

Lời giải:

Câu 4. Kim loại tác dụng với dung dịch HCl và tác dụng với khí Cl₂ đều thu được cùng một muối là

A. Fe

B. Zn

C. Cu

D. Ag

Lời giải:

Câu 5. Công dụng nào sau đây không phải của NaCl?

A. Làm thức ăn cho người và gia súc, gia cầm

B. Làm dịch truyền trong ngành y tế

C. Điều chế Cl2, HCl, nước Javen

D. Khử chua cho đất trồng

Lời giải:

Câu 6. Để điều chế HCl trong phòng thí nghiệm, người ta sử dụng phương pháp:

A. Phương pháp sunfat

B. Phương pháp tổng hợp

C. Clo hóa các hợp chất hữu cơ

D. Phương pháp khác

Lời giải: