K2CO3 + HCl → KCl + CO2 + H2O | K2CO3 ra CO2

Phản ứng K₂CO₃ + HCl → KCl + CO₂ + H₂O

1. Phương trình phản ứng K₂CO₃ tác dụng với HCl

K₂CO₃ + 2HCl → 2KCl + CO₂ + H₂O

2. Điều kiện phản ứng xảy ra 

Nhiệt độ thường.

Hiện tượng: Nhỏ HCl vào ống nghiệm chứa K₂CO₃. Có khí không màu thoát ra.

3. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

3.1. Bản chất của K₂CO₃ (Kali cacbonat)

K₂CO₃ mang đầy đủ tính chất hoá học của muối tác dụng được với các axit mạnh.

3.2. Bản chất của HCl (Axit clohidric)

HCl là một axit mạnh tác dụng được với muối cacbonat tạo muối mới và nước, đồng thời giải phóng khí cacbonic.

4. Tính chất hóa học của K₂CO₃

Là một muối của axit cacbonic và một muối yếu nên K₂CO₃ có tính chất sau:

- Tác dụng với axit mạnh hơn để tạo thành muối mới như CH₃COOH, H₂SO₃, HNO₃, HCl ....

• • K₂CO₃ + 2CH₃COOH → 2CH₃COOK + CO₂↑ + H₂O
  • K₂CO₃ + H₂SO₄ → K₂SO₄ + CO₂↑ + H₂O

– K₂CO₃ phản ứng với dung dịch kiềm để tạo muối:

• • K₂CO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + KOH

– K₂CO₃ tác dụng với dung dịch muối để tạo muối mới bền vững hơn:

• • K₂CO₃ + NaCl → KCl + Na₂CO₃

– Do là một muối axit yếu nên K₂CO₃ dễ bị phân hủy ở nhiệt độ cao để giải phóng ra khí cacbonic:

• • K₂CO₃ → K₂O + CO₂

5. Tính chất hóa học của HCl

Dung dịch axit HCl có đầy đủ tính chất hoá học của một axit mạnh.

5.1. Tác dụng chất chỉ thị

Dung dịch HCl làm quì tím hoá đỏ (nhận biết axit)

HCl → H⁺ + Cl^-

5.2. Tác dụng với kim loại

Tác dụng với KL (đứng trước H trong dãy Bêkêtôp) tạo muối (với hóa trị thấp của kim loại) và giải phóng khí hidrô (thể hiện tính oxi hóa)

Fe + 2HCl  FeCl₂ + H₂

2Al + 6HCl  2AlCl₃ + 3H₂

Cu + HCl → không có phản ứng

5.3. Tác dụng với oxit bazo và bazo

Sản phẩm tạo muối và nước

NaOH + HCl → NaCl + H₂ O

CuO + 2HCl  CuCl₂ + H₂ O

Fe₂ O₃ + 6HCl 2FeCl₃ + 3H₂ O

5.4. Tác dụng với muối

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂↑

AgNO₃ + HCl → AgCl↓ + HNO₃

(dùng để nhận biết gốc clorua )

Ngoài tính chất đặc trưng là axit , dung dịch axit HCl đặc còn thể hiện vai trò chất khử khi tác dụng chất oxi hoá mạnh như KMnO₄, MnO₂, K₂ Cr₂O₇, MnO₂, KClO₃ ……

4HCl + MnO₂  MnCl₂ + Cl + 2H₂ O

K₂ Cr₂ O₇ + 14HCl → 3Cl₂ + 2KCl + 2CrCl₃ + 7H₂ O

Hỗn hợp 3 thể tích HCl và 1 thể tích HNO₃ đặc được gọi là hỗn hợp nước cường toan ( cường thuỷ) có khả năng hoà tan được Au ( vàng)

3HCl + HNO₃ → 2Cl + NOCl + 2H₂O

NOCl → NO + Cl

Au + 3Cl → AuCl₃

6. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. Dung dịch K₂CO₃ không phản ứng được với dung dịch

A. HCl

B. Ba(OH)₂

C. BaCl₂

D. NaHCO₃

Lời giải:

Đáp án: D

Câu 2. Khi cho từ từ dung dịch K₂CO₃vào dung dịch H₂SO₄ khuấy đều, hiện tượng xảy ra là

A. xuất hiện chất khí bay ra ngay khi cho K₂CO₃ vào.

B. sau 1 thời gian thấy xuất hiện chất khí bay ra, dung dịch trong suốt.

C. không có khí thoát ra.

D. có khí thoát ra và xuất hiện kết tủa.

Lời giải: 

Đáp án: A

Giải thích:

Khi cho từ từ dung dịch K₂CO₃ vào dung dịch H₂SO₄ khuấy đều, hiện tượng xảy ra là xuất hiện chất khí bay ra ngay khi cho K₂CO₃ vào

Câu 3. Tính chất nào nêu dưới đây là sai khi nói về 2 muối KHCO₃ và K₂CO₃?

A. Cả 2 đều dễ bị nhiệt phân

B. Cả 2 đều tác dụng với axit mạnh giải phóng khí CO₂

C. Cả 2 đều bị thủy phân tạo môi trường kiềm

D. Chỉ có muối NaHCO3 tác dụng với dung dịch NaOH

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích:

Tính chất sai là cả 2 đều dễ bị nhiệt phân. KHCO₃ dễ bị nhiệt phân còn Ka₂CO₃ thì không

Câu 4. Khi cho kim loại K vào dung dịch CuSO₄ thì sẽ xảy ra hiện tượng nào sau đây?

A. Ban đầu có xuất hiện kết tủa xanh, sau đó kết tủa tan ra, dung dịch trong suốt.

B. Ban đầu có sủi bọt khí, sau đó xuất hiện kết tủa xanh.

C. Ban đầu có sủi bọt khí, sau đó có tạo kết tủa xanh, rồi kết tủa tan ra, dung dịch trong suốt.

D. Chỉ có sủi bọt khí.

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 5. Dãy gồm các axit 2 nấc là:

A. HCl, H₂SO₄; H₂S; CH₃COOH

B. H₂CO₃; H₂SO₃; H₃PO₄; HNO₃

C. H₂SO₄; H₂SO₃; HF; HNO₃

D. H₂S; H₂SO₄; H₂CO₃; H₂SO₃

Lời giải:

Câu 6. Chất nào dưới đây là chất không điện li?

A. NaCl.

B. NaOH.

C. CH₃COOH.

D. C₂H₅OH.

Lời giải: