Video: Đau đầu: Biểu hiện đầu tiên của căn bệnh u não.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2015, 50–75% số người từ 18–65 tuổi trên toàn thế giới cho biết bị đau đầu ít nhất một lần trong năm. WHO cũng báo cáo rằng có tới 4% người trưởng thành trên thế giới bị rối loạn đau đầu mãn tính.
So với những con số khổng lồ này, các bác sĩ chỉ chẩn đoán khoảng 330.000 người bị ung thư não hoặc ung thư tủy xương vào năm 2016.
Hầu hết các cơn đau đầu không bắt nguồn từ khối u não. Thường xuyên bị đau đầu ít khi là một cấp cứu y tế. Tuy nhiên, khối u não có thể dẫn đến những cơn đau đầu dữ dội và dai dẳng.
Bài viết này chỉ ra sự khác biệt giữa đau đầu thông thường và đau đầu do u não, đồng thời đề cập đến các triệu chứng khác của bệnh u não và khi nào cần đến gặp bác sĩ.
Đau đầu có phải là dấu hiệu của bệnh u não?
Người bị u não có thể bị đau đầu, mất khả năng phối hợp nhiều hoạt động và gặp khó khăn trong việc đi lại.
Theo Hiệp hội Khối u não Hoa Kỳ, khoảng 50% những người bị u não bị đau đầu.
Tuy nhiên, khối u não gây ra một kiểu đau đầu khác với chứng đau nửa đầu hoặc đau đầu do căng thẳng.
Đau đầu do u não có các đặc điểm sau:
- Cơn đau dữ dội hoặc dai dẳng bất thường, đặc biệt ở những người không có tiền sử đau đầu dữ dội hoặc mãn tính
- Cơn đau dữ dội hơn vào buổi sáng
- Đánh thức bệnh nhân vào nửa đêm
- Cơn đau nặng lên theo thời gian
- Kéo dài trong vài ngày hoặc vài tuần
- Đau tăng lên khi ho hoặc thay đổi tư thế
- Đi kèm với nôn mửa
Một điểm quan trong cần lưu ý là các điều kiện và yếu tố khác cũng có thể dẫn đến cơn đau đầu tương tự.
Ví dụ, rối loạn giấc ngủ, nghiến răng, ngưng thở khi ngủ và mất ngủ, cũng có thể dẫn đến đau đầu vào buổi sáng.
Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh u não
Đau đầu do khối u não gây ra những cơn đau dữ dội mà mọi người có thể nhầm lẫn với chứng đau nửa đầu hoặc đau đầu do căng thẳng. Tuy nhiên, khối u não gây ra các triệu chứng khác ngoài đau đầu, bao gồm:
- Mệt mỏi
- Suy nhược cơ thể
- Chán ăn
- Thường xuyên buồn nôn và nôn
- Sút cân nhiều không rõ nguyên nhân
- Khó phối hợp các động tác
- Đi lại khó khăn
- Các vấn đề về thị giác, thính giác hoặc phát âm
- Co giật
- Những thay đổi về tính cách và tâm trạng
- Khó tập trung
Nguyên nhân của khối u não
Một khối u xảy ra khi ADN của một tế bào khỏe mạnh thay đổi hoặc đột biến, cho phép tế bào phát triển nhanh chóng. U não hình thành bởi một khối các tế bào bất thường có thể phát triển ở các vùng khác nhau của não.
Hầu hết các khối u não hình thành mà không rõ nguyên nhân. Những thay đổi nhất định trong ADN của tế bào ảnh hưởng đến các gen kiểm soát sự phát triển và phân chia của tế bào.
Gen dẫn đến ung thư cũng có thể di truyền. Những thay đổi khi di truyền cũng có thể là kết quả của việc tiếp xúc lâu dài với các chất làm biến đổi ADN, chẳng hạn như khói thuốc lá và bức xạ.
Một khối u não có thể là lành tính (không phải ung thư) hoặc ác tính (ung thư).
Cả hai loại u não có thể làm tăng áp lực nội sọ, gây đau đầu, mệt mỏi, thậm chí hôn mê. Nếu không điều trị, khối u não có thể dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn.
Các rối loạn đau đầu khác
Mặc dù đau đầu là một triệu chứng hay gặp của bệnh u não, nhưng rất ít cơn đau đầu bắt nguồn từ ung thư não.
Một người bị đau đầu thường xuyên hoặc dữ dội có thể bị rối loạn đau đầu, chẳng hạn như đau nửa đầu hoặc đau đầu do căng thẳng.
Các phân loại quốc tế về Rối loạn Đau đầu (The International Classification of Headache Disorders - ICD) bao gồm hơn 150 loại khác nhau. Một số loại phổ biến nhất bao gồm:
Đau nửa đầu
Đau nửa đầu là một tình trạng mà các nhà nghiên cứu dự đoán ảnh hưởng đến 1,04 tỷ người trên thế giới. Các cơn đau nửa đầu có thể kéo dài từ 2 giờ đến 4 ngày, kèm theo một loạt các triệu chứng như:
- Cơn đau đầu dữ dội, đau nhói
- Nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh
- Buồn nôn
- Nôn mửa
Khoảng một phần ba số người bị chứng đau nửa đầu trải qua giai đoạn thoáng qua hay còn gọi là giai đoạn “Aura”. Giai đoạn này đề cập đến rối loạn thị giác, thể chất xảy ra trước khi bắt đầu cơn đau nửa đầu. Ví dụ về các triệu chứng này bao gồm:
- Mắt bị chớp sáng, ruồi bay: Nhìn thấy đèn nhấp nháy, điểm đen hoặc đường ngoằn ngoèo
- Cảm thấy tê bì, dị cảm ở mặt, cơ thể hoặc chân tay
- Nói lầm bầm hoặc nói lắp
Đau đầu do căng thẳng
Đau đầu do căng thẳng là loại đau đầu nguyên phát phổ biến nhất. Những cơn đau đầu này gây ra các cơn đau từ nhẹ đến trung bình trong hốc mắt, xung quanh đầu hoặc ở cổ.
Đau đầu do căng thẳng là kết quả của các cơn co thắt cơ ở đầu và cổ. Các yếu tố có thể kích hoạt các cơn co thắt cơ bao gồm:
- Mỏi mắt
- Mệt mỏi
- Làm việc sai tư thế
- Căng thẳng
- Uống quá nhiều cafein hoặc rượu
Đau đầu từng cơn
Đau đầu từng cơn biểu hiện bằng những cơn đau đầu dữ dội, tái phát nhiều lần, gây đau rát hoặc đau nhói quanh một bên mắt.
Những cơn đau đầu này thường xảy ra bất ngờ và kéo dài từ 15 phút đến 3 giờ.
Các triệu chứng khác của đau đầu từng cơn bao gồm:
- Đỏ mắt hoặc chảy nước mắt
- Sụp mí hoặc sưng mí mắt
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
- Vã mồ hôi
- Đỏ bừng mặt
- Bồn chồn
- Nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh
Nhức đầu xảy ra theo từng cơn hàng ngày, có thể kéo dài từ vài ngày đến hơn một năm. Nguyên nhân của đau đầu từng cơn vẫn chưa được làm rõ.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ
Nếu bạn bị đau đầu thường xuyên hoặc dữ dội, gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, hoặc nếu cơn đau ngày càng nghiêm trọng, bạn nên đến gặp bác sĩ.
Nên đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu gặp phải các trường hợp sau đây:
- Đau đầu đột ngột, dữ dội
- Gặp các vấn đề về thị lực, thính giác hoặc phát âm mà không giải thích được
- Yếu hoặc tê liệt ở một bên của cơ thể
- Thay đổi về tính cách hoặc hành vi
- Co giật
Bác sĩ có thể chẩn đoán sơ bộ về chứng đau đầu bằng cách xem xét tiền sử và các triệu chứng lâm sàng.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định chụp CT hoặc MRI não, cũng như kiểm tra thị lực, thính giác và khả năng giữ thăng bằng của bệnh nhân.
Nếu phát hiện thấy một khối u trong não hoặc tủy sống, bác sĩ sẽ chỉ định làm sinh thiết: lấy mẫu mô và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Tại đây, bác sĩ giải phẫu bệnh xác định tính chất và nguồn gốc của khối u. Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả để đề xuất các phương pháp điều trị tốt nhất.
Tổng kết
Khối u não làm tăng áp lực nội sọ, có thể dẫn đến viêm và tổn thương mô. Đau đầu dữ dội, dai dẳng là triệu chứng phổ biến của bệnh u não. Tuy nhiên, hầu hết các cơn đau đầu không bắt nguồn từ khối u hoặc ung thư.
Nếu thấy đau đầu làm ảnh hưởng đến cuộc sống hoặc tình trạng đau đầu ngày càng nghiêm trọng hơn, bạn nên đi khám bác sĩ.
Một số các yếu tố khác, chẳng hạn như cảm xúc, thị lực, gầy sút cân, yếu liệt cơ,... có thể giúp bác sĩ có định hướng nhất định về nguyên nhân tiềm ẩn gây ra cơn đau đầu.
Xem thêm :