Bệnh zona là gì?
Video Zona thần kinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Hầu hết, những người bị bệnh zona bị phát ban phồng rộp, bị ngứa, rát hoặc đau rát bỏng. Thông thường, bị phát ban bệnh zona kéo dài từ hai đến bốn tuần và hầu hết mọi người sẽ hồi phục hoàn toàn.
Các bác sĩ thường có thể nhanh chóng chẩn đoán bệnh zona từ sự xuất hiện của các vết phát ban.
Hình ảnh của bệnh zona
Phát ban phồng rộp ở bệnh zona (nguồn ảnh: https://novusspinecenter.com)
Zona là bệnh ngoài da do virut thuỷ đậu gây ra (nguồn ảnh: https://familydoctor.org/)
Triệu chứng của bệnh zona
- Những triệu chứng đầu tiên của bệnh
Các triệu chứng ban đầu của bệnh zona có thể gồm sốt và suy nhược chung. Bạn cũng có thể cảm thấy các vùng cơ thể bị đau, bỏng rát hoặc cảm giác ngứa ran. Vài ngày sau, các dấu hiệu phát ban đầu tiên xuất hiện.
Bạn bắt đầu nhận thấy các mảng lấm tấm màu hồng hoặc đỏ ở một bên cơ thể. Các mảng này tụ lại dọc theo các đường dẫn truyền thần kinh. Một số người cho biết họ cảm thấy đau nhói ở vùng bị phát ban. Trong giai đoạn đầu này, bệnh zona không lây nhiễm.
- Xuất hiện mụn nước
Phát ban nhanh chóng phát triển thành các mụn nước chứa đầy dịch tương tự như bệnh thủy đậu, kèm theo ngứa. Các mụn nước mới tiếp tục phát triển trong vài ngày, các mụn nước xuất hiện trên một khu vực cục bộ và không lan rộng ra toàn bộ cơ thể.
Các vết phồng rộp phổ biến nhất trên thân và mặt, nhưng có thể xảy ra ở những vị trí khác. Trong một số trường hợp hiếm, phát ban xuất hiện ở phần dưới cơ thể.
Người bệnh zona không thể lây bệnh trực tiếp cho người khác. Tuy nhiên, nếu bạn chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin ngừa bệnh thủy đậu thì bạn có thể bị bệnh thủy đậu nếu tiếp xúc trực tiếp với các mụn nước trên cơ thể người bệnh zona. Cùng một loại vi rút, gây ra cả bệnh zona và bệnh thủy đậu.
Các mụn nước do zona gây đau rát, phồng rộp(nguồn ảnh: https://www.irishtimes.com)
- Giai đoạn mụn đóng vảy
Các mụn nước có thể vỡ ra và rỉ nước. Sau đó, chúng chuyển sang màu hơi vàng và bắt đầu bong ra. Khi mụn nước khô đi, vảy bắt đầu hình thành. Mỗi vết phồng rộp có thể mất một đến hai tuần để đóng vảy hoàn toàn.
Trong giai đoạn này, cơn đau có thể giảm bớt một chút, nhưng nó có thể tiếp tục trong nhiều tháng hoặc trong nhiều năm sau đó. Khi tất cả các vết phồng rộp đã hoàn toàn đóng vảy, nguy cơ lây lan vi rút sẽ rất thấp.
- Vết phát ban lành lại
Hầu hết mọi người mong đợi phát ban sẽ lành trong vòng hai đến bốn tuần. Mặc dù một số người, vết phát ban có thể để lại sẹo nhỏ, nhưng hầu hết sẽ phục hồi hoàn toàn mà không để lại sẹo.
Trong một số trường hợp, cơn đau dọc theo vị trí phát ban có thể tiếp tục trong vài tháng hoặc lâu hơn. Đây được gọi là chứng đau dây thần kinh sau Zona. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh cảnh báo rằng bệnh zona có thể tái phát nhiều lần ở một số người.
Các thể bệnh zona có thể gặp
- Bệnh zona ở vùng thắt lưng
Bệnh giời leo thường xuất hiện xung quanh khung xương sườn hoặc thắt lưng. Vị trí của zona vùng thắt lưng có thể khiến quần áo bó sát trở nên đặc biệt khó chịu.
- Bệnh zona ở mắt
Bệnh zona ở mắt ảnh hưởng đến dây thần kinh điều khiển cảm giác và chuyển động trên khuôn mặt. Phát ban bệnh zona xuất hiện xung quanh mắt, trên trán và mũi của bạn. Bệnh zona ở mắt có thể kèm theo đau đầu.
Các triệu chứng khác bao gồm đỏ và sưng mắt, viêm giác mạc hoặc mống mắt và sụp mí mắt. Bệnh zona ở mắt cũng có thể gây mờ mắt hoặc bị song thị (nhìn một hình thành hai).
Bệnh zona ở vùng mắt, trên trán (nguồn ảnh: https://www.medicalnewstoday.com)
- Bệnh zona lan rộng
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh của Mỹ (CDC), khoảng 20% những người bị bệnh zona xuất hiện vết phát ban lan rộng . Dermatomes là vùng da riêng biệt được cung cấp bởi một dây thần kinh cột sống.
Khi tổn thương lan ra 3 dermatomes hoặc nhiều hơn thì được gọi là phát ban lan tỏa, hoặc phát ban lan rộng. Trong những trường hợp này, phát ban có thể trông giống như bệnh thủy đậu hơn là bệnh zona. Điều này có nhiều khả năng xảy ra hơn nếu bạn có hệ thống miễn dịch suy yếu.
Biến chứng nhiễm trùng của zona
Các vết loét rất dễ bị nhiễm vi khuẩn. Để giảm khả năng bị nhiễm trùng thứ phát, hãy giữ cho khu vực da bị mẩn đỏ được sạch sẽ và tránh gãi. Nhiễm trùng thứ phát cũng dễ xảy ra hơn nếu bạn có hệ thống miễn dịch suy yếu.
Nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn trên da. Hãy báo cho bác sĩ bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào để được điều trị sớm, giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
Phục hồi
Hầu hết mọi người mong đợi vết phát ban sẽ lành trong vòng hai đến bốn tuần. Mặc dù có thể để lại sẹo nhỏ ở một số người, nhưng hầu hết sẽ phục hồi hoàn toàn mà không để lại sẹo.
Trong một số trường hợp, cơn đau dọc theo vị trí phát ban có thể tiếp tục trong vài tháng hoặc lâu hơn. Đây được gọi là biến chứng thần kinh sau zona.
Một vài người nói rằng khi bị bệnh zona, bạn sẽ không thể bị lại nữa. Tuy nhiên, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) cảnh báo rằng bệnh zona có thể tái phát nhiều lần ở một số người.
Xem thêm :