Oxygen được dẫn truyền trong cơ thể là do khả năng liên kết của oxygen với hồng cầu trong máu

Bài 3.17 trang 13 SBT Hóa học 11: Oxygen được dẫn truyền trong cơ thể là do khả năng liên kết của oxygen với hồng cầu trong máu theo cân bằng sau:

HbH⁺(aq) + O₂(aq) ⇌ HbO₂(aq) + H⁺(aq)

Độ pH của máu người bình thường được kiểm soát chặt chẽ trong khoảng 7,35 – 7,45. Dựa vào cân bằng trên, giải thích vì sao việc kiểm soát pH của máu người lại quan trọng. Điều gì sẽ xảy ra với khả năng vận chuyển oxygen của hồng cầu nếu máu trở nên quá acid (một tình trạng nguy hiểm được gọi là nhiễm toan hay nhiễm độc acid)?

Trả lời

Oxygen được dẫn truyền trong cơ thể là do khả năng liên kết của oxygen với hồng cầu trong máu theo cân bằng sau:

HbH⁺(aq) + O₂(aq) ⇌ HbO₂(aq) + H⁺(aq) (1)

Theo nguyên lí chuyển dịch cân bằng Le Chatelier, néu nồng độ H⁺ tăng, cân bằng (1) sẽ chuyển dịch sang trái; nếu nồng độ H⁺ giảm, cân bằng (1) sẽ chuyển dịch sang phải. Vì vậy, nếu pH của máu quá thấp (nồng độ H⁺ cao), cân bằng sẽ chuyển dịch sang trái. Điều này khiến trong máu có ít HbO₂, nên khả năng vận chuyển oxygen của hồng cầu sẽ giảm.