Giải SBT Hóa 11 (Cánh diều) Bài 2: Sự điện li trong dung dịch nước. Thuyết Br∅nsted – Lowry về acid - base

Giải SBT Hóa học 11 Bài 2: Sự điện li trong dung dịch nước. Thuyết Br∅nsted – Lowry về acid - base

Bài 2.1 trang 7 SBT Hóa học 11: Điền từ ngữ thích hợp vào các chỗ trống trong mỗi phát biểu sau:

a) Quá trình phân li của các chất khi tan trong nước thành các ion được gọi là ...(1)... Chất điện li là chất khi tan trong nước phân li thành các ...(2).... ...(3).... là chất khi tan trong nước không phân li thành các ion.

b) Theo thuyết Brønsted – Lowry, ...(1)... là những chất có khả năng cho H⁺, ...(2).... là những chất có khả năng nhận H⁺. Acid mạnh và base mạnh phân li …(3)… trong nước; acid yếu và base yếu phân li …(4)… trong nước.

Lời giải:

a) (1) sự điện li; (2) ion; (3) Chất không điện li.

b) (1) acid; (2) base; (3) hoàn toàn; (4) một phần.

Bài 2.2 trang 7 SBT Hóa học 11: Cho các chất: NaOH, HCl, HNO₃, NaNO₃, saccharose (C₁₂H₂₂O₁₁), ethanol, glycerol, KA1(SO₄)₂.12H₂O. Trong các chất trên, có bao nhiêu chất tạo được dung dịch dẫn điện?

A. 5.                     B. 3.                     C. 6.                     D. 2.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Các chất tạo dung dịch dẫn điện là: NaOH, HCl, HNO₃, NaNO₃, KA1(SO₄)₂.12H₂O.

Bài 2.3 trang 7 SBT Hóa học 11: Phương trình mô tả sự điện li của NaCl trong nước là

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

NaCl là chất điện li nên khi hòa tan vào nước sẽ tạo ra các ion.

Phương trình điện li: 

Bài 2.4 trang 7 SBT Hóa học 11: Phương trình mô tả sự điện li của Na₂CO₃ trong nước là

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Na₂CO₃ là chất điện li nên khi hòa tan vào nước sẽ tạo ra các ion.

Bài 2.5 trang 7 SBT Hóa học 11: Ở cùng nồng độ và cùng điều kiện, chất nào sau đây tạo ra nhiều ion H⁺ (H₃O⁺) nhất trong dung dịch?

A. Acid mạnh.                                   B. Base mạnh.

C. Acid yếu.                                      D. Nước.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Acid mạnh có khả năng nhường được nhiều H⁺ hơn acid yếu do phân li hoàn toàn trong nước.  

Bài 2.6 trang 8 SBT Hóa học 11: Đặc điểm nào sau đây là không đúng khi mô tả về acid mạnh?

A. Phân li hoàn toàn trong nước.

B. Dung dịch nước của chúng dẫn điện.

C. Có khả năng nhận H⁺.

D. Có khả năng cho H⁺.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Acid là những chất có khả năng cho H⁺.

Bài 2.7 trang 8 SBT Hóa học 11: Đặc điểm nào sau đây là không đúng khi mô tả về base yếu?

A. Trong dung dịch nước, không phân li hoàn toàn ra OH^–.

B. Có khả năng nhận H⁺.

C. Dung dịch nước của chúng dẫn điện.

D. Có khả năng cho H⁺.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Base là những chất có khả năng nhận H⁺.

Bài 2.8 trang 8 SBT Hóa học 11: Trong phản ứng sau đây, những chất nào đóng vai trò là acid theo thuyết Brønsted – Lowry?

H₂S(aq) + H₂O ⇌ HS^–(aq) + H₃O⁺(aq)

A. H₂S và H₂O.                                 B. H₂S và H₃O⁺.

C. H₂S và HS^–.                                   D. H₂O và H₃O⁺.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Trong phản ứng thuận, H₂S đã nhường H⁺ cho H₂O nên đóng vai trò acid.

Trong phản ứng nghịch, H₃O⁺ đã nhường H⁺ cho HS^– nên đóng vai trò là acid.

Bài 2.9 trang 8 SBT Hóa học 11: Trong phản ứng sau đây, những chất nào đóng vai trò là base theo thuyết Brønsted – Lowry?

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Trong phản ứng thuận, đã nhận H⁺ từ H₂O nên đóng vai trò base.

Trong phản ứng nghịch, OH^– đã nhận H⁺ từ  nên đóng vai trò là base.

Bài 2.10 trang 8 SBT Hóa học 11: Base liên hợp của các acidlần lượt là

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Phương trình phân li của các chất trên như sau:

Bài 2.11 trang 8 SBT Hóa học 11: Cho phản ứng:

Cặp acid – base liên hợp trong phản ứng trên là:

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Trong phản ứng trên H₂SO₄ nhường H⁺ để tạo thành  nhường H⁺ để tạo thành H₂O.

Bài 2.12 trang 8 SBT Hóa học 11: Viết phương trình điện li trong nước của các chất sau: NaHCO₃, CuCl₂, (NH₄)₂SO₄, Fe(NO₃)₃.

Lời giải:

Bài 2.13 trang 8 SBT Hóa học 11: Sodium hydroxide (NaOH) là một chất điện li mạnh, trong khi methanol (CH₃OH) là chất không điện li. Hãy mô tả sự khác nhau khi hoà tan các chất trên vào nước. Viết các phương trình minh hoạ.

Lời giải:

Khi hòa tan vào nước, NaOH phân li hoàn toàn thành các ion, còn CH₃OH không phân li mà tồn tại chủ yếu ở dạng phân tử.

Bài 2.14 trang 9 SBT Hóa học 11: Viết dạng tồn tại chủ yếu trong dung dịch nước của các chất theo bảng sau đây.

Lời giải:

Bài 2.15 trang 9 SBT Hóa học 11: “Ợ nóng” là cảm giác đau rát ở thực quản gây ra do sự gia tăng nồng độ hydrochloric acid (HCl) trong dạ dày.

a) Cách đơn giản nhất để giảm chứng ợ nóng nhẹ là nuốt nước bọt nhiều lần do nước bọt có chứa ion bicarbonate, hoạt động như một base, khi nuốt vào sẽ trung hoà một phần acid trong thực quản. Viết phương trình hoá học của phản ứng giữa HCl và  .

b) Có thể điều trị chứng ợ nóng bằng cách sử dụng các thuốc kháng acid, chẳng hạn “sữa magie” có thành phần chủ yếu là huyền phù Mg(OH)₂. Hãy viết phương trình hoá học của phản ứng giữa HCl và Mg(OH)₂; giải thích vì sao “sữa magie” hiệu quả hơn nước bọt trong việc trung hoà acid thực quản. 

Lời giải:

“Sữa magie” hiệu quả hơn nước bọt trong việc trung hòa acid thực quản do Mg(OH)₂ là base mạnh hơn  có trong nước bọt.

Bài 2.16 trang 9 SBT Hóa học 11: Hiện nay, năng lượng mà con người sử dụng trong đời sống và sản xuất chủ yếu lấy từ quả trình đốt cháy các nhiên liệu hoá thạch như xăng, dầu, khí đốt tự nhiên và than đá. Một số nhiên liệu hoá thạch, đặc biệt là than đá, có chứa một lượng nhỏ tạp chất sulfur (lưu huỳnh). Trong quá trình đốt cháy, các tạp chất này phản ứng với oxygen tạo thành sulfur dioxide (SO₂). Ngoài ra, trong quá trình đốt cháy bất kì nhiên liệu hoá thạch nào, nitrogen từ không khí phản ứng với oxygen tạo thành nitrogen dioxide (NO₂). Sulfur dioxide và nitrogen dioxide phản ứng với nước và oxygen (O₂) trong khí quyển để tạo thành sulfuric acid và nitric acid:

2SO₂ + O₂ + 2H₂O ⟶ 2H₂SO₄

4NO₂ + O₂ + 2H₂O ⟶ 4HNO₃

Các acid này kết hợp với nước mưa tạo thành mưa acid. Hãy viết phương trình điện li của H₂SO₄ và HNO₃ trong nước, biết rằng H₂SO₄ điện li theo hai nấc, trong đó nấc thứ nhất điện li hoàn toàn tạo thành  và điện li không hoàn toàn ở nấc thứ hai.

Lời giải: