Có nhiều nguyên nhân gây biếng ăn, trong đó dạng biếng ăn sinh lý hoàn toàn có thể gặp, đặc biệt khi trẻ trải qua những cột mốc đánh dấu sự thay đổi về thể chất, vận động hay môi trường xã hội. Cha mẹ cần hiểu những cột mốc này, nguyên nhân chứng biếng ăn của trẻ để có cách xử trí thích hợp, tạo cho con một hành trang thật tốt để phát triển khỏe mạnh, vững vàng.
Biếng ăn sinh lý là gì ?
Video Biếng ăn sinh lý? làm sao để giúp trẻ vượt qua
Trẻ biếng ăn có 3 dạng: biếng ăn tâm lý (trẻ sợ hãi mỗi khi ăn do bị la mắng, thúc ép, buộc ăn nhiều…), biếng ăn bệnh lý (xảy ra khi trẻ bị bệnh khiến cơ thể mệt mỏi, chán ăn) và biếng ăn sinh lý (thường xuất hiện khi trẻ bước vào một giai đoạn biến đổi về thể chất theo chu kỳ phát triển tự nhiên, chẳng hạn như trẻ mọc răng, tập lẫy, tập đi…). Biếng ăn sinh lý là loại biếng ăn xuất phát từ nguyên nhân khách quan, chỉ xảy ra khi trẻ bước vào các giai đoạn chuyển giao về thể chất hoặc tâm lý.
Khác với biếng ăn tâm lý và biếng ăn bệnh lý, biếng ăn sinh lý chỉ diễn ra chóng vánh trong khoảng 1-2 tuần. Sau khoảng thời gian này, cơ thể đã thích nghi được với các giai đoạn chuyển đổi, trẻ sẽ trở lại ăn uống bình thường.
Các giai đoạn trẻ biếng ăn sinh lý
Trong các giai đoạn sau, trẻ thường mắc chứng biếng ăn sinh lý:
- 3-4 tháng tuổi: thời kỳ trẻ tập lẫy, ngóc đầu.
- 6 tháng: giai đoạn trẻ tập ăn dặm, chuyển sang một chế độ ăn mới, làm quen với nhiều loại thực phẩm mới ngoài sữa mẹ, sữa bột
- 9-10 tháng: trẻ tập vịn tay bước đi, tập đi.
- 16-18 tháng: Trẻ mải mê khám phá thế giới xung quanh nên tỏ ra hờ hững với bữa ăn.
- Giai đoạn trẻ bắt đầu đi nhà trẻ (thường là 2-3 tuổi): việc thay đổi môi trường sinh hoạt, chế độ ăn uống tác động không nhỏ đến tâm lý, khiến trẻ sinh ra biếng ăn.
Ngoài ra, còn một vài giai đoạn khác cũng có khả năng gây ra chứng biếng ăn sinh lý ở trẻ. Đó là thời kỳ trẻ mọc răng, trẻ có người chăm sóc/cho ăn mới (phổ biến ở các gia đình thuê người giúp việc chăm bé để mẹ đi làm), trẻ phải thay đổi môi trường sống (chuyển chỗ ở, về quê với ông bà…).
Các biểu hiện của biếng ăn sinh lý ở trẻ
Trẻ lười ăn, lười nuốt, không tập trung ăn uống là biểu hiện của biếng ăn sinh lý.
- Trẻ đột ngột lười ăn: Đây là biểu hiện đầu tiên và rõ rệt nhất khi trẻ bị biếng ăn sinh lý. Trẻ nhỏ có thể chỉ ăn vài thìa hoặc gần như không muốn ăn bất cứ thứ gì, kể cả những món khoái khẩu.
- Ngậm đồ ăn, lười nuốt: Khi ăn trẻ thường có thái độ không hợp tác, ngậm đồ ăn rất lâu. Thậm chí còn quấy khóc, phun thức ăn ra ngoài.. Bữa cơm có thể kéo dài hàng tiếng đồng hồ trong sự chán nản của cả mẹ và bé.
- Nghịch ngợm, không tập trung ăn uống: ở giai đoạn trẻ bắt đầu tập bò, tập đi trẻ rất thích khám phá những điều mới lạ từ môi trường xung quanh. Chính vì thế n trẻ thường không chịu ngồi yên trong mỗi giờ ăn. Nhiều bé hiếu động, mải chơi quên ăn, hoặc có ăn cũng không hề tập trung, phớt lờ khi mẹ bón cơm.
Khi gặp phải tình trạng biếng ăn sinh lý sức khỏe của trẻ gần như không bị ảnh hưởng. Chiều cao, cân nặng vẫn duy trì ở mức ổn định. Các bệnh lý về tiêu hóa, hô hấp…cũng không có dấu hiệu gia tăng. Khi cơ thể con đã thích nghi được với những giai đoạn chuyển đổi sẽ ăn uống bình thường trở lại. Tuy nhiên cũng phải lưu ý vì không ít trường hợp biếng ăn có thể kéo dài quá 1 tháng. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển sau này của trẻ.
Cách khắc phục biếng ăn sinh lý ở trẻ
Mẹ không nên quá lo lắng khi thấy con mình bị biếng ăn sinh lý vì thời kỳ này sẽ qua nhanh. Song trong giai đoạn này, mẹ cần quan tâm hơn đến bữa ăn của bé, sao cho kích thích bé ăn nhiều nhất có thể. Mẹ hãy thử một số để giúp bé vượt qua giai đoạn này và ăn ngon miệng trở lại:
- Chế biến món ăn đa dạng, đẹp mắt: Chế biến món ăn đa dạng và trang trí món ăn đẹp mắt, bắt mắt hơn. Một thực đơn bữa ăn phong phú cùng với hình thức đẹp để kích thích con ăn nhiều hơn.
- Giúp bé tập trung trong bữa ăn: Khi trẻ không ăn nhiều phụ huynh không nuông chiều con, không cho con xem tivi, điện thoại, ipad… khi đến bữa mà nên giúp con tập trung ăn uống, con sẽ không bị phân tâm mà sẽ ăn nhanh hơn. Không cho trẻ vừa ăn vừa chơi, không nên ăn khi đi rong, nên cho trẻ ngồi vào ghế ăn dặm cố định, bởi khi trẻ tập trung ngồi ăn sẽ ăn được nhiều hơn.
- Chia nhỏ bữa ăn: Trẻ nhỏ khi bắt đầu bước vào giai đoạn biếng ăn sinh lý thường lười ăn, ăn rất ít thậm chí còn bỏ bữa. Vì vậy mẹ nên chia nhỏ khẩu phần ăn và cho bé ăn thành bữa trong ngày. Mỗi lần cho trẻ ăn từng chút từng chút. Vừa đảm bảo dinh dưỡng vừa khiến bé không cảm thấy bị “nhồi nhét” quá nhiều
- Động viên trẻ: Theo dõi các biểu hiện của bé để kịp thời phát hiện các biểu hiện của chứng biếng ăn sinh lý. Động viên con ăn đúng lúc để con cảm thấy có động lực trong khi ăn uống. Cha mẹ không nên hứa thưởng cho con một đồ vật gì nếu như con ăn xong bữa, bởi đó sẽ tạo thành thói quen mặc cả mè nheo, gây cho trẻ hiểu sai về mục đích của ăn uống.
- Không ép, dọa nạt hay quát mắng con: Khi thấy trẻ có thái độ không hợp tác, không chịu ăn mẹ hãy kiên nhẫn. Không nên dọa nạt, quát mắng thúc giục trẻ ăn. Điều này có thể khiến trẻ sợ hãi ảnh hưởng đến tâm lý, thậm chí gây ra chứng biếng ăn tâm lý lâu dài cho trẻ.
Xem thêm: