Cái ghẻ có tên khoa học là Sarcoptes scabiei var hominis , là loại ký sinh trùng cực nhỏ chui sâu vào lớp da trên cùng (thượng bì) của người. Tại đây, chúng đẻ trứng và gây ngứa dữ dội.
Cái ghẻ có xu hướng thích những nơi ấm áp như các nếp gấp da và vùng sinh dục. Trên dương vật và bìu, chúng có thể gây phát ban dạng vảy hoặc hình thành các mụn nước phồng rộp.
Trong bài viết này, chúng tôi thảo luận về bệnh ghẻ trên dương vật là gì, các triệu chứng mà nó gây ra trên dương vật, sự lây truyền và các yếu tố nguy cơ cũng như việc chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa bệnh ghẻ.
Bệnh ghẻ là gì?
Ghẻ là một bệnh truyền nhiễm trên da được gây ra bởi loại kí sinh trùng cực nhỏ kí sinh trên da người mà mắt thường khó có thể nhìn thấy được. Cá ghẻ chui vào lớp da trên cùng, đào hang và đẻ trứng ở đó.
Cái ghẻ thích sống ở những nơi ấm áp, như giữa các nếp gấp của da và thường xâm nhập vào các vùng cơ thể bao gồm:
- Bẹn
- Dương vật và bìu
- Đùi và mông
- Vùng eo
- Dưới bầu ngực
- Kẽ ngón tay và ngón chân
Khoảng 4 – 6 tuần sau khi tiếp xúc với cái ghẻ, người bệnh sẽ xuất hiện các phản ứng miễn dịch với cái ghẻ. Phản ứng này gây ra các triệu chứng như phát ban, ngứa, đóng vảy hoặc chảy nước trên da.
Gãi phát ban có thể dẫn đến nhiễm trùng và chốc lở do vi khuẩn.
Trẻ em, người lớn tuổi và những người có hệ thống miễn dịch suy yếu có nguy cơ đặc biệt phát triển các biến chứng nghiêm trọng do bệnh chốc lở. Các biến chứng có thể kể đến như viêm mô tế bào, áp xe da và nhiễm trùng huyết .
Hầu hết những người bị ghẻ chỉ có khoảng hơn chục cái ghẻ trên cơ thể. Tuy nhiên, một dạng ghẻ nặng được gọi là ghẻ vảy, hoặc ghẻ Na Uy, có thể mang hàng triệu cái ghẻ trên cơ thể.
Bệnh ghẻ vảy có nhiều khả năng xảy ra ở những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như những người lớn tuổi và những người nhiễm HIV.
Các triệu chứng của bệnh ghẻ trên dương vật
Khi cái ghẻ xâm nhập vào dương vật của một người, chúng có thể gây ra:
- Ngứa dữ dội, có thể nặng hơn vào ban đêm
- Đường nổi trên da
- Vết loét sần sùi, giống như mụn nước
Ở những người chưa bị ghẻ trước đó, thời gian ủ bệnh có thể lên đến 4 – 6 tuần sau khi tiếp xúc với nguồn lây.
Bởi vì tiếp xúc da kề da là cách mà cái ghẻ phát tán, cái ghẻ có thể di chuyển từ các vùng khác trên cơ thể đến tiếp xúc với dương vật và đào hang ở đó. Một người cũng có thể tìm thấy các triệu chứng trên đùi, bàn tay hoặc mông của họ.
Các yếu tố nguy cơ và lây truyền
Ghẻ là một bệnh về da rất dễ lây lan và có thể lây lan khi tiếp xúc trực tiếp da với da.
Tuy nhiên, cái ghẻ không thể nhảy hoặc bay, vì vậy cái ghẻ chỉ có thể lây lan khi mọi người tiếp xúc lâu dài với nhau. Khả năng lây bệnh qua các va chạm thông thường như một cái bắt tay, một cái ôm hoặc chạm phải một người nào đó là vô cùng thấp.
Cái ghẻ thường lây truyền giữa những người lớn khi quan hệ tình dục. Bao cao su không giúp ngăn ngừa bệnh ghẻ trên dương vật.
Cái ghẻ cũng có thể được phát tán khi một người dùng chung giường, quần áo và khăn tắm với những người bị ghẻ. Bệnh ghẻ hay gặp hơn trong môi trường sống đông đúc hoặc bị giới hạn như viện dưỡng lão, nhà tù và trung tâm chăm sóc trẻ em.
Chẩn đoán bệnh ghẻ trên dương vật
Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh ghẻ bằng cách khám sức khỏe. Một người bị ngứa với các đường hoặc vết hằn rõ trên da có thể bị ghẻ. Các vết loét giống như mụn nước trên cổ tay hoặc giữa các ngón tay cũng rất phổ biến vì bệnh ghẻ có thể dễ dàng lây lan sang bàn tay.
Mặc dù hầu hết mọi người đều bị ngứa do bị ghẻ, nhưng không phải ai cũng có những dấu hiệu này. Tuy nhiên, bác sĩ có thể xác định và chẩn đoán ghẻ bằng cách cạo da và phân tích dưới kính hiển vi để tìm kiếm sự hiện diện của cái ghẻ hoặc trứng và phân của chúng.
Điều trị bệnh ghẻ trên dương vật
Điều quan trọng là phải tìm cách điều trị ghẻ kịp thời, đặc biệt là đối với những người bị suy giảm hệ miễn dịch. Việc trì hoãn điều trị sẽ làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh nhiễm trùng thứ cấp và tăng nguy cơ lây bệnh cho người khác.
Các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc diệt ghẻ để điều trị cho những người bị ghẻ. Thuốc diệt ghẻ là loại thuốc tiêu diệt cái ghẻ và có sẵn dưới dạng kem dưỡng ẩm da, kem bôi và thuốc viên.
Khi sử dụng các loại thuốc này, quan trọng nhất là phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ một cách thận trọng. Thông thường, một người sẽ cần thoa kem trị ghẻ hoặc kem dưỡng ẩm da cho toàn bộ cơ thể từ cổ trở xuống, không chỉ trên những vùng bị ảnh hưởng. Cảm giác ngứa có thể tồn tại trong vài tuần sau khi bắt đầu điều trị, ngay cả khi đã tiêu diệt hết cái ghẻ.
Cũng cần tránh quan hệ tình dục cho đến khi cái ghẻ được tiêu diệt hoàn toàn. Các bác sĩ sẽ khuyên bạn thông báo cho bạn tình hoặc tất cả những người sống chung để họ được điều trị.
Để ngăn ngừa bệnh tái phát, những người bị bệnh ghẻ trên dương vật và bạn tình của họ hoặc những người cùng chung sống với họ phải khử trùng hết những vật đụng như quần áo, khăn tắm, chăn ga, gối đệm mà họ đã dùng chung trong vòng 3 ngày trước khi điều trị. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh (Centers for Disease Control and Prevention – CDC) Hoa Kì khuyên bạn nên làm điều này bằng cách:
- Giặt đồ trong nước nóng sau đó sấy khô
- Giặt khô các vật dụng
- Niêm phong các đồ dùng khó làm sạch trong túi nhựa kín trong vòng ít nhất 72 giờ
Cái ghẻ thường chỉ có thể sống sót từ 2 -3 ngày trong môi trường không có da người.
Nếu vùng phát ban bị nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh. Những người bị ghẻ vảy có thể cần phải ở lại bệnh viện, đặc biệt là nếu nhiễm trùng nặng hoặc người bị suy giảm hệ miễn dịch.
Nếu các triệu chứng của bệnh ghẻ kéo dài nhiều hơn 2 – 4 tuần sau khi bắt đầu điều trị, mọi người nên tái khám để được bác sĩ tư vấn.
Phòng ngừa bệnh ghẻ trên dương vật
Mọi người đều có thể bị ghẻ khi tiếp xúc trực tiếp và lâu dài với người bị ghẻ. Sự lây nhiễm thường lây lan qua quan hệ tình dục, nhưng cũng có thể bị nhiễm bệnh ghẻ khi dùng chung các vật dụng của người bệnh, chẳng hạn như quần áo, khăn tắm và giường ngủ.
Để phòng ngừa ghẻ, điều cần thiết nhất là tránh tiếp xúc gần hoặc dùng chung đồ dùng chất liệu vải với người bị ghẻ cho đến khi họ điều trị khỏi. Mang bao cao su khi quan hệ tình dục không ngăn ngừa được sự lây truyền của bệnh ghẻ.
Cần lưu ý là các triệu chứng có thể xảy ra sau 4 – 6 tuần sau khi tiếp xúc với người bị ghẻ. Ngay cả khi họ chưa có bất kỳ triệu chứng nào, người bị ghẻ vẫn có thể truyền cái ghẻ cho người khác.
Bất kỳ ai có các triệu chứng của bệnh ghẻ đều cần đi khám càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ lây lan cho những người xung quanh.
Kết luận
Bệnh ghẻ là một bệnh về da rất dễ lây lan do sự xâm nhiễm của kí sinh trùng cái ghẻ. Nguyên nhân lan truyền bệnh ghẻ thường là do tiếp xúc da kề da trong thời gian dài, chẳng hạn như khi quan hệ tình dục hoặc người lành tiếp xúc với các vật dụng mang sẵn nguồn lây của người bệnh.
Bệnh ghẻ thường gây ngứa dữ dội và phát ban đỏ, có đốm ở những nơi cái ghẻ chui vào da. Cái ghẻ có xu hướng thích những vùng ấm hơn trên cơ thể và thường xâm nhập vào dương vật và bìu của nam giới.
Bệnh ghẻ hiếm khi nghiêm trọng, nhưng việc liên tục gãi hoặc chà xát vào nốt ban có thể dẫn đến nhiễm trùng thứ cấp. Những người có hệ thống miễn dịch kém cũng có nguy cơ mắc phải một dạng ghẻ nặng hơn được gọi là ghẻ vảy.
Những người có các triệu chứng của bệnh ghẻ hay ghẻ trên dương vật nên đi khám càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ lây lan cho những người xung quanh. Các bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc diệt ghẻ để tiêu diệt cái ghẻ và điều trị tình trạng này một cách hiệu quả.
Xem thêm: