Nghị luận Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc
Đề bài: Học vấn không có quê hương, nhưng người học phải có Tổ quốc (L. Pasteur). Trình bày những suy nghĩ của mình về vấn đề trên?
Dàn ý: Nghị luận học vấn không có quê hương nhưng người có học vấn phải có Tổ quốc
Dàn ý mẫu 1
1. Mở bài
Giới thiệu và dẫn dắt vào vấn đề cần nghị luận: “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc”
2. Thân bài
a. Giải thích
Học vấn: là kho tàng kiến thức khổng lồ mà con người đã tích lũy được nhiều năm nay, được lưu trữ dưới dạng sách vở hoặc thông tin. Học vấn của mỗi con người là chính là những gì mà con người tích lũy được thông qua quá trình học tập, nghiên cứu.
Học vấn khác con người ở chỗ: nó xuất phát từ tri thức từ nhiều quốc gia khác nhau và trở thành một hệ thống chung để con người lĩnh hội. Còn con người khi sinh ra chỉ có một quê hương, một tổ quốc, chính vì thế, chúng ta cần cố gắng học tập và cống hiến hết mình cho quê hương, đất nước.
b. Phân tích
Mỗi người muốn thành công, nên người thì việc đầu tiên và quan trọng nhất phải làm đó là tích cực học tập, trau dồi kiến thức, hoàn thiện bản thân. Kho tàng kiến thức vô cùng phong phú và đa dạng, việc học tập là việc cả đời mà mỗi người ai cũng phải làm.
Ngoài việc tích cực học tập, mỗi chúng ta cần có ý thức bảo vệ, giữ gìn nền độc lập tự do của đất nước và luôn hướng về đất nước, hướng về đồng bào, không chạy theo lối sống tây hóa mà làm mất đi bản sắc văn hóa dân tộc.
c. Chứng minh
Học sinh tự lấy dẫn chứng về những con người học tập và cống hiến tận tâm cho đất nước để minh họa cho bài làm văn của mình.
d. Phản đề
Trong cuộc sống vẫn còn có những người không cố gắng, nỗ lực học tập để vươn lên, hoàn thiện bản thân. Lại có những người chạy theo lối sống phương tây mà bỏ rơi nền văn hóa dân tộc,… những người này cần tự kiểm điểm lại bản thân cũng như cách sống của mình.
3. Kết bài
Khái quát lại vấn đề nghị luận: Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc; đồng thời rút ra bài học và liên hệ bản thân.
Dàn ý mẫu 2
I. Mở bài:
Dẫn dắt, nêu vấn đề.
II. Thân bài:
1. Giải thích:
- Học vấn không có quê hương:
- Học vấn: kiến thức chúng ta tiếp thu được qua quá trình học tập và nghiên cứu, được nhân loại tích lũy hàng nghìn năm và ngày càng được mở rộng không ngừng.
- Học vấn không có quê hương: việc học không có giới hạn lãnh thổ, quốc gia hay quê hương nào. Nơi nào có điều kiện để con người học tập, vươn lên đến đỉnh cao tri thức thì nơi đó có sự học.
- Nhưng người học phải có Tổ quốc: không hề mâu thuẫn với ý trên: Tổ quốc là nơi chúng ta sinh ra, lớn lên, có mối quan hệ thiêng liêng với mỗi con người. Mỗi người đều có quê hương, tổ quốc của mình, nơi gắn bó, yêu thương và có trách nhiệm, nghĩa vụ bảo vệ, bồi đắp, cống hiến.
2. Bàn luận:
a) Phân tích - chứng minh:
- Học vấn không có quê hương:
- Người học phải có Tổ quốc:
- Dù học tập ở đâu hay thành đạt ở nơi nào thì cũng cần có trách nhiệm, nghĩa vụ với đất nước.
- Nhiều người VN học tập và làm việc ở nước ngoài nhưng luôn hướng về nguồn cội. Họ trở thành nhịp cầu để nước nhà trao đổi giao lưu, là cầu nối giúp thế hệ trẻ, đóng góp trí tuệ, tiền của để xây dựng đất nước, quảng bá hình ảnh đất nước.
- Dẫn chứng: Lê Bá Khánh Trình (huy chương vàng Toán quốc tế), Đặng Thái Sơn đạt giải cao trong cuộc thi âm nhạc, Giáo sư Trần Văn Khê, Gíao sư Ngô Bảo Châu.
b) Bình luận:
- Ý nghĩa: như la bàn định hướng cho mỗi người trên con đường học vấn và trong cuộc sống, vươn đến đỉnh cao tri thức, hướng đến mục tiêu cao đẹp, biết cống hiến.
- Phê phán: lối sống vô cảm, xem nhẹ học vấn, từ chối quê hương, quên nguồn cội, học với động cơ nhỏ nhen, tầm thường, sống ích kỷ.
3. Bài học:
- Nhận thức:
- Cần có khát vọng học tập, không ngừng tìm tòi, nghiên cứu: Học tập là cuốn vở không trang cuối.
- Học có chọn lọc, hòa nhập nhưng không hòa tan, không đánh mất bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
- Hành động:
- Xác định mục tiêu học tập đúng đắn, quyết tâm, học đi đôi với hành.
- Học có phương pháp, có cách thức.
- Trang bị nội lực, kĩ năng mềm.
III. Kết bài:
- Khẳng định quan điểm đúng đắn.
- Liên hệ hoàn cảnh đất nước hiện tại: Chảy máu chất xám.
Một số bài văn mẫu hay:
Mẫu 1
“Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi!
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người.”
Quê hương – hai tiếng thân thương ấy mỗi lần vang lên khiến ta đều không khỏi xúc động,bồi hồi. Hình bóng quê hương dõi theo chúng ta cả cuộc đời, trở thành điểm tựa về tinh thần của con người trong cuộc sống. Trong thời kì công nghiệp hóa – hiện đại hóa, con người phải ra sức học tập và tiếp thu những thành tựu khoa học kĩ thuật thì mới có thể bắt kịp với nhịp sống. Nhưng tiếp thu phải có chọn lọc, hòa nhập chứ không phải hòa tan, không đánh mất bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Có lẽ vì vậy mà Louis Pasteur đã nói rằng: “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc”.
“Học vấn không có quê hương” có nghĩa là gì? Trước hết ta cần hiểu “học vấn” là những hiểu biết, tri thức của con người nhờ học tập mà có được. Học tập là cả một quá trình dài và phức tạp với mục đích là tích lũy kiến thức về thiên nhiên, xã hội, con người…Tiếp đó, “học vấn không có quê hương” có nghĩa là việc học không bao giờ giới hạn trong một lãnh thổ, quốc gia hay quê hương nào cả. Bác Hồ cũng từng nói “Học tập là một cuốn vở không có trang cuối” ,sự học không hề có một giới hạn nào để cho ta đạt đến cả. Nếu ví sự học là một con đường không có đích đến thì người học chỉ là một lữ khách phiêu du qua những dấu chân mà ta đã để lại mà thôi.
“Người học phải có Tổ quốc” có nghĩa là gì? Mỗi người khi sinh ra đều mang cho mình một quốc tịch. Ai cũng đều có quê hương, tổ quốc của mình, nơi ta trưởng thành và phải có trách nhiệm, nghĩa vụ bảo vệ, giữ gìn và cống hiến. Nhận định của Louis Pasteur: “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc”muốn khẳng định rằng con người phải biết nỗ lực vươn đến đỉnh cao của tri thức, từ đó hướng đến mục tiêu cao đẹp, biết cống hiến cho quê hương, đất nước mình.
Việc học thực sự cần thiết và rất quan trọng đối với mỗi người. Xác định đúng đắn mục đích của việc học“Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình” con người không ngừng tiếp thu tri thức của nhân loại. Từ đó càng làm dày thêm truyền thống hiếu học tốt đẹp của ông cha ta từ ngàn đời. Bởi vậy ta mới nói “học vấn không có quê hương” vì chúng ta tiếp cận với nó dưới mọi hình thức và dưới mọi góc độ khác nhau. Ông cha ta cũng đã răn dạy rằng “đi một ngày đàng, học một sàng khôn” quả là không sai. Ngày nay, cách chúng ta tiếp thu tri thức ngày càng rộng rãi cho nên điều khẳng định trên của L. Pasteur là hoàn toàn đúng.
Trên con đường chinh phục kho tri thức nhân loại, mỗi cá nhân phải ý thức được việc học và không ngừng “học, học nữa, học mãi” bởi có đi hết cuộc đời này ta không thể nào biết hết kho tàng tri thức của nhân loại. Học vấn không chỉ giới hạn trong những cuốn sách hay những bài giảng trên lớp của thầy cô, mà chúng ta có thể học ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào. Chúng ta có thể tự hào về chàng trai trẻ Nguyễn Trọng Nghĩa được vinh danh tại Úc . Từ một học sinh xuất sắc của trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh, Nghĩa đã đạt danh hiệu danh giá “sinh viên quốc tế của năm“. Không chỉ dừng lại ở đó, Nghĩa còn nuôi khát vọng được cống hiến cho nền giáo dục, luôn trau dồi học tập và rèn luyện. Hàng giờ, hàng ngày trôi qua lại có không biết bao nhiêu những phát minh mới, kiến thức mới. Thế nên, đừng bao giờ thỏa mãn với những gì ta biết và cũng đừng bao giờ tự hỏi rằng học bao nhiêu là đủ. Ta phải học kiến thức, học cái hay, cái đẹp không chỉ để làm giàu vốn hiểu biết mà còn để tồn tại, chung sống và để khẳng định bản thân.
“Học vấn không có quê hương“. Quả thực như vậy! Nhưng còn người tiếp thu nó thì không, không ai sinh ra trên đời này là không có quê hương cả. Quê hương được ví như một người mẹ luôn che chở cho ta, luôn dành cho ta những gì tốt đẹp nhất và là điều vô giá đối với mỗi người. Một điển hình cho sự cống hiến, đóng góp cho nước nhà đó là Tiến sĩ toán học Lê Bá Khánh Trình – giáo sư giảng dạy tại Đại học Khoa Học Tự Nhiên. Năm 1979, ông tham gia kì thi Toán Quốc tế và đã giành giải đặc biệt. Sau đó ông được rất nhiều lời mời gọi của các trường Đại học danh tiếng thế giới, thế nhưng lòng yêu quê hương đã thôi thúc vị tiến sĩ quyết định làm việc tại quê nhà. Tình yêu quê hương đúng là một truyền thống tốt đẹp và đáng quý của dân tộc Việt Nam ta.
Quê hương như một chiếc chìa khóa vạn năng giúp chúng ta gợi mở một cách sống, cách làm người. Mỗi người phải biết coi trọng gốc rễ, hướng về cội nguồn. Nếu thiếu đi tình cảm này là một sai lầm lớn nhất trong cuộc đời của mỗi con người, khiến ta không được làm người một cách trọn vẹn. Chúng ta phải luôn khắc ghi một điều rằng: dù sau này cuộc sống có ra sao, dù có như thế nào đi nữa thì ta cũng không được phép quên đi nguồn cội. Ta có học nhiều đến mấy mà không có trạch nhiệm cống hiến được cho quê hương mình thì có lẽ sự học của ta sẽ trở nên vô ích mà thôi. Thế nên, chúng ta học hỏi, chủ động tìm kiếm và mở mang tri thức là điều cần thiết. Nhưng “học phải đi đôi với hành” và học phải có chọn để vẫn giữ được bản sắc văn hóa của đất nước mình. Đó là trách nhiệm của mỗi người công dân Việt Nam.
Thực tế ngày nay một số bộ phận giới trẻ đang tỏ ra “thờ ơ” với việc học. Các bạn sa vào lối sống hưởng thụ mà không nghĩ tới con đường học vấn hay sự nghiệp cho tương lai. Hay có những bạn trẻ đi học là vì sự ép buộc của bố mẹ. Họ đến lớp học chỉ với môt mục đích – thỏa sự mong đợi của cha mẹ mà thôi. có không ít các bạn trẻ có những hành vi, suy nghĩ chưa tích cực về quê hương, chẳng hạn: chê quê hương nghèo khó, lạc hậu, hay có hành vi bôi nhọ nền văn hóa tốt đẹp của dân tộc… Để ngăn chặn những hành vi đó, trước hết, đối với những bạn học sinh còn đang ngồi trên ghế nhà trường, thì công việc đầu tiên nên làm là phấn đấu hết mình trong con đường học tập. Chỉ khi học tập tốt thì các bạn mới có thể trưởng thành hơn trong cuộc sống và thành công trong tương lai.
“Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc” là một nhận định vô cùng đúng đắn. Nhà bác học người Pháp Louis Pasteur đã dùng từ “nhưng” để liên kết hai vế câu đối lập, từ đó nhấn mạnh giá trị của “Quê hương và Tổ quốc”. Có lẽ trong trái tim mỗi người Việt Nam, tình yêu quê hương có lẽ là thứ tình cảm thiêng liêng nhất. Mỗi người sinh ra, ai mà không có cội nguồn gốc gác, ai mà không có quê hương – nơi khi nghĩ về ta lại thấy ấm lòng. Nhận thức được điều đó, mỗi chúng ta phải ra sức học tập thật tốt và luôn nuôi khát vọng cống hiến cho quê nhà, dù chỉ là hành động nhỏ thôi cũng đáng được tôn vinh. Nhất là thế hệ trẻ ngày này, các bạn hãy nhớ rằng: “Đời người chỉ có một, phải sống làm sao để không phải hối tiếc vì những năm tháng sống hoài sống phí”.
Mẫu 2
Xuyên suốt chiều dài lịch sử hơn bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước, tình yêu nước luôn là tình cảm tốt đẹp mà cha ông ta đời đời ngợi ca, nhắc nhở. Có rất nhiều câu chuyện, có rất nhiều bài thơ và rất nhiều câu nói gợi nhắc về tình cảm thiêng liêng cao quý đó. Tuy nhiên, câu nói của nhà bác học Louis Pasteur "Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc" đã thực sự gợi lên cho chúng ta nhiều suy nghĩ sâu xa.
Trong câu nói của mình, L.Pasteur đã nhắc đến "Học vấn" "quê hương" và "Tổ quốc". Học vấn là những kiến thức mà con người có thể tiếp thu được qua quá trình học tập và rèn luyện từ nhiều nguồn khác nhau. Nó thực chất là những giá trị tri thức, tinh thần được nhân loại tích lũy từ thuở sơ khai đến thời điểm hiện tại. "Tổ quốc" là quê hương, đất nước, là nơi chúng ta sinh ra và lớn lên, nơi ấy có gia đình và những người thân yêu nhất của chúng ta. "Học vấn" và "Tổ quốc" đều giữ vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc đời của mỗi người, ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống và tương lai.
Câu nói của L.Pasteur quả thật sâu sắc và đúng đắn. Trước tiên, ông khẳng định "Học vấn không có quê hương". Nhìn vào lịch sử hình thành và phát triển của loài người cũng như thực tế cuộc sống, những giá trị tri thức tinh hoa của con người không bắt nguồn từ một địa danh cụ thể nào mà có từ rất nhiều nơi trên thế giới. Nó khởi nguồn từ những nơi khác nhau, rồi gặp nhau để cùng tạo nên những giá trị to lớn hơn. Nó vượt qua khỏi giới hạn thời gian và không gian, không có điểm xuất phát cũng không có điểm kết thúc. Biết bao thành tựu tri thức và văn hóa từ thời cổ đại được lưu giữ đến ngày hôm nay, trở thành một trong những thành tựu văn minh vĩ đại nhất của nhân loại. Công cụ lao động bằng sắt, bằng đồng vốn đã xuất hiện từ thời nguyên thủy, nhưng đến mãi sau này con người mới chế tạo ra những thiết bị máy móc hiện đại tiên tiến hơn. Vậy đâu mới là quê hương của sự sáng tạo đó? Những phương tiện giao thông như máy bay, tàu điện ngầm,... phải trải qua rất nhiều giai đoạn, nhiều thế hệ nhà bác học ở nhiều quốc gia trên thế giới tiến hành nghiên cứu và và sáng tạo mới có thể hoàn thành.
Học vấn vốn là là kho tàng vô cùng vô tận, còn sự học của con người thì giống như Lênin từng nói "Học, học nữa, học mãi", suốt đời cũng không chắc có thể trọn vẹn. Mỗi quốc gia, mỗi địa danh với nền văn minh khác nhau lại mang đến cho ta những vốn tri thức khác nhau. Nhiều người lựa chọn con đường du học, rời xa quê hương để đi đến những đất nước văn minh, có nền giáo dục tiên tiến và hiện đại được đánh giá cao trên thế giới. Thế nhưng dù đi bao xa đi chăng nữa, nơi mà chúng ta trở về sau cùng vẫn là quê hương, là Tổ quốc thân yêu. Bởi "Học vấn không có quê hương, nhưng người học phải có Tổ quốc".
Chúng ta sinh ra và lớn lên tại một vùng đất được gọi tên bằng hai chữ "quê hương" "Tổ quốc". Đó là nơi chúng ta cất tiếng khóc chào đời, chập chững những bước đi đầu tiên. Đó là nơi cha ông ta, tổ tiên ta khai thiên lập địa, phải hi sinh bao nhiêu mồ hôi công sức, phải hi sinh bao nhiêu máu xương tính mạng kiên quyết bảo vệ và dựng xây. Nơi ấy không chỉ có gia đình, những người cùng chung một dòng máu với chúng ta mà còn có cả những người anh em đồng bào. Con người học tập để nâng cao vốn tri thức, nâng cao năng lực và hoàn thiện bản thân. Không chỉ vì mục tiêu thành công, không chỉ vì tương lai của bản thân mà còn để phục vụ cho quê hương, đất nước.
Bạn có thể đi đến khắp mọi nơi trên thế giới, tìm đến những những miền đất vang danh với vốn học vấn nổi tiếng của nhân loại. Cùng một lĩnh vực học vấn, có rất nhiều trường học trên thế giới cùng đào tạo, không học tập ở môi trường này bạn có thể lựa chọn môi trường khác. Giống như lĩnh vực truyền thông, ngoài châu Âu, Hàn Quốc và Nhật Bản cũng là một trong những quốc gia được đánh giá có chất lượng đào tạo tốt trên thế giới.
Tuy nhiên, quê hương, Tổ quốc thì mỗi người chỉ có một mà thôi. Đó là điểm tựa chắc cho chúng ta có thể bay cao bay xa. Khi khôn lớn trưởng thành, chúng ta có thể rời xa quê hương để tìm kiếm những cơ hội phát triển bản thân, từng bước xây dựng tương lai và cuộc sống của mình. Có người rời những vùng nông thôn để lên thành phố học tập, có người rời xa cả đất nước để đến những quốc gia khác. Trong số họ, có những người vì mải mê cuộc sống ở những nơi xa xôi mà quên đi cội nguồn của mình, xuất ngoại rồi có lẽ sẽ không quay trở về quê hương nữa. Nhưng cũng có rất nhiều người, dù đi bao xa vẫn nhớ về quê hương của mình. Họ nỗ lực học tập và làm việc ở những mảnh đất xa xôi, dù phải lo cho cuộc sống của bản thân vẫn không quên quay trở lại hoặc góp phần xây dựng quê hương, Tổ quốc bằng năng lực của bản thân mình. Có thể kể đến những tấm gương tiêu biểu như chủ tịch Hồ Chí Minh của chúng ta. Lịch sử dân tộc đã khắc ghi câu chuyện về cuộc đời người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành, rời xa quê hương với hai bàn tay trắng, vượt năm châu bốn biển, đi đến nhiều quốc gia trên thế giới để học hỏi và tìm ra con đường cứu nước. Sau nhiều năm bôn ba xứ lạ, Người vẫn không quên nỗi đau và hiểm cảnh mà dân tộc đang phải gánh chịu. Vượt bao chông gai và thử thách, Người luôn một lòng hướng về quê hương và quyết tâm quay trở lại để lãnh đạo nhân dân ta đứng lên đấu tranh giành độc lập dân tộc. Nền độc lập, tự do của Tổ quốc ta ngày hôm nay, cuộc sống yên bình mà chúng ta đang được hưởng thụ sẽ không thể tồn tại nếu như người thanh niên năm ấy rời xa Việt Nam mà không quay trở lại.
Hơn thế nữa, mỗi chúng ta cần hiểu rằng, trong suốt 4.000 năm dựng nước và giữ nước, ông cha ta đã phải hy sinh rất nhiều để dựng xây và bảo vệ Tổ quốc khỏi âm mưu xâm lược của kẻ thù. Những năm kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, biết bao người đã ngã xuống, để lại sau lưng tuổi thanh xuân và niềm đau vô tận của gia đình để chiến đấu vì quê hương vì Tổ quốc. Nếu không có họ, thế hệ chúng ta hôm nay liệu có cơ hội được học tập và sinh sống, được tự do để đi đến nhiều miền đất, tiếp thu thêm nhiều vốn kiến thức và tinh hoa văn hóa của nhân loại hay không? Đó là câu hỏi mà ai cũng dễ dàng có được đáp án cho mình.
Như vậy, có thể kết luận rằng câu nói của L.Pasteur là vô cùng ý nghĩa. Nó không chỉ nhắc nhở chúng ta về con đường học vấn vô tận, mà còn nhắc nhở cả về giá trị thiêng liêng của Tổ quốc, của quê hương. Từ đó, mang đến cho người đọc những bài học sâu sắc. Chúng ta cần có trách nhiệm và ý thức để học hỏi không ngừng, tiếp thu vốn tinh hoa văn hóa vô cùng vô tận của nhân loại. Đồng thời cần phải ghi nhớ ý nghĩa của quê hương, ý thức được nghĩa vụ và trách nhiệm của bản thân với quê hương.
Học tập để nâng cao vốn hiểu biết của bản thân, để trở thành người có ích, để đạt được những mục tiêu và vươn tới thành công. Học tập còn để góp phần dựng xây quê hương và đất nước. Hãy luôn ghi nhớ ý nghĩa của quê hương, ghi nhớ cội nguồn của mình. Đừng đi quá nhanh mà vô tình đánh mất đi những giá trị đích thực của cuộc sống bởi: "Quê hương mỗi người chỉ một mà thôi".
Mẫu 3
“Quê hương là gì hả mẹ? Mà cô giáo dạy phải yêu". Trong “Bài học đầu cho con”, nhà thơ Đỗ Trung Quân đã hình tượng hoá quê hương – Tổ quốc qua lời cô giáo dạy học trò bằng những điều giản dị: là chùm khế ngọt; là cầu tre nhỏ; là hương cau rụng trắng ngoài thềm,… để rồi kết lại cũng bằng điều giản dị: Quê hương nếu ai không nhớ; Sẽ không lớn nổi thành người. Thi phẩm ấy được Giáp Văn Thạch phổ nhạc và cũng đặt tựa đề giản dị mà thiêng liêng vô cùng bằng hai tiếng: “Quê hương”. Thơ và nhạc đã dìu nhau cất cánh và đọng vào tâm khảm của từng trái tim con người Việt Nam từ khi nó ra đời cho đến tận hôm nay và chắc chắn nó trường tồn cùng năm tháng. Đó cũng chính là điều mà nhà bác học L. Pasteur nói: “Học vẩn không có quê hương, nhưng người học phải có Tổ quốc”. Học vấn không có quê hương, có nghĩa là không có biên giới, không giới hạn đối tượng. Kiến thức nhân loại lan toả đến những ai có khát vọng học tập, có khát vọng truyền bá để những diều tốt đẹp đến với mọi người. Trong lịch sử nhân loại, có biết bao luồng tri thức được truyền đi mà đầu tiên phảỉ kể đến là những học thuyết thời cổ đại của Phật học, của Thiên Chúa giáo, của Nho học, Đạo học (Lão – Trang),… đế ngày nay trở thành di sản chung của nhân loại.
Bên cạnh những tri thức thuộc loại bồi dưỡng tâm hồn, tư tưởng, ta đã từng chứng kiến những thời kì lan toả của tri thức khoa học thực nghiệm như: hoá học, vật lí, sinh học,…; trừu tượng như toán học,… Khát vọng chiếm lĩnh tri thức làm giàu có cho tâm hồn, trí tuệ mình và dân tộc, Tổ quốc mình đã mở ra những phong trào du học diễn ra khắp thế giới từ xưa đến nay: Trần Huyền Trang thời Đường đã vâng lệnh triều đình sang Ấn Độ (Tây Trúc) thỉnh kinh, nhằm giáo hoá dân tộc Trung Hoa noi theo gương sáng từ bi của Phật; Phong trào Đông Du của Việt Nam từng diễn ra ở cuối thế kỉ XIX và đầu thế kỉ XX do chí sĩ Phan Bội Châu đề xướng với mục đích khai hoá dân tộc khỏi sự nghèo nàn, lạc hậu và thoát khỏi bóng đêm của chủ nghĩa thực dân Pháp bao trùm xã hội Việt Nam ngày ấy. Thời đại Hồ Chi Minh đã chứng kiến những nhân tài kiệt xuất sau khi trang bị kiến thức vững vàng, đã từ bỏ vinh hoa phú quý ở hải ngoại, sẵn sàng về phục vụ quê hương – Tổ quốc trong công cuộc cùng với Hồ Chí Minh giải phóng dân tộc. Đó là những nhân cách cao đẹp; những kiến thức khoa học thuộc hàng ưu tú nhất một thời như: Trần Đại Nghĩa, Đặng Văn Ngữ, Phạm Ngọc Thạch; Nguyễn Văn Thủ, Kha Vạn Cân…
Học vấn không có quê hương, nhưng người học phải có Tổ quốc
Ngày nay, có biết bao thanh niên du học và trở về phục vụ cho công cuộc hiện đại hoá đất nước. Qua những sự kiện trên đã chứng minh hùng hồn cho một phần câu nói của L.Pasteur: Học vấn không có quê hương.
Tuy học vấn không có quê hương; nhưng “người học phải có Tổ quốc”. Tổ quốc là danh từ trừu tượng nhằm muốn nói đến nơi minh sinh ra, nơi chôn nhau cắt rốn, nơi cha mẹ, ông bà, Tổ tiên ta sống từ đời này qua đời khác. Người có học không có nghĩa là giới hạn ở những người được đến trường, mà theo cách hiểu rộng “Con đi trường học, mẹ đi trường đời” trong câu hát đâu gian. Tóm lại, đó là những người có kiến thức, có ý thức tôi luyện bản thân và hướng về quê hương – Tổ quốc – dân tộc. Những hình ảnh về Tổ quốc rất giản dị mà thiêng liêng đến lạ: đó có khi là một dòng sông xanh biếc “Nước gương trong soi bóng những hàng tre” mà khi đi xa Tế Hanh đã nhớ đến quặn lòng; là cầu tre nhỏ, là hương cau rụng trắng ngoài thềm trong tâm cảm của Đỗ Trung Quân; là con đường đưa anh đến trường; là núi Bút, non Nghiên gợi đến tinh thần hiếu học của cậu trò trong ý thơ của Nguyên Khoa Điềm; là cánh đồng quê và trời chiều trong tâm tưởng yêu thương muôn đời của mỗi con người Việt Nam,… Như vậy, Tổ quốc là nơi ta gởi những yêu thương nhung nhớ khi ta đi xa; khi nơi ấy tươi sáng, người người ấm no làm ta vui sướng; nơi ấy tiêu điều xơ xác làm ta nhói lòng. Nguyền Đình Thi nhói lòng, thốt lên đau đớn khi hình ảnh quê hương bị tàn phá: “Ôi những cánh đồng quê chảy máu; Dây thép gai đâm nát trời chiều”. Hoàng Cầm nức nở, cụ thể hoá nỗi đau quê hương tiêu điều ấy bằng hình ảnh: “Nghe xót xa như rụng bàn tay”. Và cao hơn nữa “Đất nước là nơi dân mình đoàn tụ". Khi dân tộc li tán, đau thương, Trưng nữ vương gác nỗi đau riêng làm cho “Ai Bắc quân thù kinh vó ngựa; Giáp vàng khăn trở, lạnh đầu voi” (khăn trở: khăn tang). Nguyễn Trãi gạt nước từ biệt cha chốn quan san về dâng “Bình Ngô sách” và mười năm ròng rã bên Lê Lợi “nằm gai nếm mật” nuôi chí đánh đuổi giặc Minh; Trần Quang Khải và Trần Hưng Đạo đứng trước vận nước ngả nghiêng, đã dẹp bỏ sự tị hiềm của gia đình cùng đứng bên nhau đánh đuổi giặc Nguyên. Trần Bình Trọng với câu nói đanh thép “Ta thà làm quỷ nước Nam, còn hơn làm vương đất Bắc, Nguyễn Đình Chiểu đã đùng ngòi bút kiên định của mình “chở đạo – đâm gian”; Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh và biết bao sĩ phu, chí sĩ, chiến sĩ đã dùng sở học của mình suốt đời vì sự hưng thịnh của đất nước và dân tộc.
Chứng kiến dân tộc chìm trong bể máu của chủ nghĩa thực dân; chứng kiến cảnh “nhà tù nhiều hơn trường học” trên đất nước mình, người con xứ nghệ Nguyễn Sinh Cung cũng chính là Nguyễn Tất Thành, Nguyễn Ái Quốc, Hồ Chí Minh đã hi sinh cả tuổi thanh xuân của đời mình quyết ra đi tìm kè sách giải phóng dân tộc là một minh chứng tuyệt vời bậc nhất của Việt Nam về tinh thần “người học cần có Tổ quốc”. Sở học, tư tưởng và tấm lòng, nhàn cách Hồ Chí Minh mãi mãi là điểm son tươi sáng trong lịch sử dân tộc Việt Nam về tình yêu dân tộc và Tổ quốc.
Ngày nay, sống trong một thời đại hoà bình và tận hưởng những vinh quang của tri thức nhân loại thời mở cửa, thời của toàn cầu hoá, thời của sự tỏ sáng về công nghệ thông tin,… mỗi chúng ta có rất nhiều điều kiện học tập, trau dồi tri thức. Khi vững vàng về tri thức, người ta dễ phân biệt được đúng sai và chắc chắn mồi chúng ta đều hiệu giá trị thiêng liêng của Tổ quốc và niềm tự hào dân tộc. Lần giở những trang sử xưa, ta càng thêm tự hào tổ tiên ta nâng niu trân trọng quê hương đất nước như thế nào cũng là cách giúp ta tự nhắc nhở mình sống và làm việc vì quê hương, đất nước. Và không ai có thể phủ nhận “Trong anh và em hôm nay; Đều có một phần Đất Nước” như cách nói của Nguyễn Khoa Điềm.
Mẫu 4
Năm tháng học trò rồi cũng qua đi nhưng trong tim tôi vẫn lưu giữ những hình ảnh về một người thầy đặc biệt. Thầy có thể vẽ bản đồ Việt Nam trong chớp mắt, cứ như dáng hình cong cong ấy đã in sâu vào tâm khảm. Thầy dạy chúng tôi phải viết hoa danh từ Tổ quốc, và cũng chính thầy đã nhắc nhớ chúng tôi một câu nói nổi tiếng của Lui Pasteur: "Học vấn không có quê hương nhưng người có học vẫn phải có Tổ quốc".
Thầy tôi nhắc lại câu ấy với một nỗi niềm đau đầu khôn nguôi, dường như trong câu nói có cả nỗi lòng của người thiết tha yêu Tổ quốc. Và, đúng như thầy giáo nói, nó chứa đựng những triết lí sâu sắc mà đi cả cuộc đời có người chưa thấu hiểu. "Học vấn không có quê hương" ý nói bể học vô bờ, người ta có thể trau dồi kiến thức ở bất cứ nơi đâu. Liên từ “nhưng” như một đòn bẩy ngôn từ, sức nặng câu chữ được dồn vào triết lí nhân sinh sâu sắc: “người có học vấn phải có Tổ quốc". Tổ quốc". hai tử giản dị mà biết mấy thiêng liêng. Nó gợi dòng hoài niệm trong tim người xa xứ và gợi cả niềm tự hào nơi những người đang sống trên xứ sở mình. Tổ quốc là nguồn cội, tổ tiên, là mảnh đất chôn nhau cắt rốn, nơi có gia đình, xóm làng, bè bạn, có khoảng trời kỉ niệm ấu thơ. Tổ quốc không chỉ là vùng đất, nó là không gian gắn với những giá trị thiêng liêng của cuộc đời người. Mệnh đề “người có học vẫn phải có Tổ quốc" không chỉ nếu lên một chân lí chung: bất cứ ai sinh ra đều có một khoảng trời quê humng, mà còn là lời răn dạy, nhấn nhủ: Những người am hiểu đạo li thì dù đi đến đâu cũng phải nhớ về Tổ quốc Đó là tình cảm nhân văn cao đẹp thẳm sâu trong trái tim con người, đặc biệt là những người xa xứ. Hơn thế, nó còn là thước đo nhân tính, đúng như lời thơ Đỗ Trung Quân:
Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người
Tổ quốc là điểm tựa để người ta bay cao bay xạ trên bầu trời tri thức. Đồng thời, mẹ Tổ quốc luôn đón chào những đứa con xa trở về với khát vọng dựng xây. Như vậy, tình yêu Tổ quốc là tình cảm gắn bó hai chiều giữa con người và xứ sở. Câu nói của Lui Pasteur là hoàn toàn đúng đắn bởi nó dựa trên cơ sở của lòng người mà gửi gắm một bài học về cách sống: sống ở trên đời không ai có thể quên Tổ quốc.
Ta đã hiểu ý nghĩa câu nói của nhà bác học người Pháp, nhưng vấn đề là làm sao để bày tỏ tình yêu đất nước? Có phải yêu đất nước là phải tham gia những dự án vĩ mô, những kế hoạch bạc tỉ để làm thay đổi bộ mặt của quê hương mình? Tôi nghĩ, lòng yêu nước có thể gắn với những biểu hiện giản dị hơn thế.
Tôi có một người anh công tác xa nhà. Trên blog của mình, anh viết "Lại một Giáng sinh trắng trôi qua. Vào những ngày cuối năm của xứ sở Bắc Âu. sao mình thấy nhớ ngày Tết quê hương với miếng bánh chưng mặn mà tình nghĩa xóm làng, với làn mưa xuân man mác, dịu êm.... Yêu quê hương là luôn nhớ về quê hương, và những dòng tâm tình ấy chất chứa tình cảm của người con xa Tổ quốc.
Yêu quê hương còn là tình yêu và ý thức giữ gìn những nét đẹp cổ truyền của đất nước. Như Vũ Đình Liên từng bằng khoảng tiếc nuôi cho “Những người muốn năm cũ / Hồn ở đầu bày già?”, như nhân vật bà Hiền - "một người Hà Nội của hôm nay, thuần tuý Hà Nội không pha trộn" trong văn Nguyễn Khải, họ là những người được giáo dục để cảm nhận những vẻ đẹp cổ truyền, những thuần phong mỹ tục của kinh đô ngàn năm. Vì thế, họ trở thành cây cầu nối hai bờ lịch sử hiện tại và quá khứ, nết hiện đại mới mẻ và những giá trị của ngàn xưa.
"Sunflower Mission" - có lẽ trong cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ, không ai không biết tới tổ chức từ thiện do những người Việt lập ra Cho đến nay, hơn ba mươi ngôi trường được xây dựng ở đồng bằng sông Cửu Long, gần sáu trăm suất học bổng được trao cho trẻ em nghèo là minh chứng cho tấm lòng của những người xa quê mà luôn nặng lòng với Tổ quốc.
Và còn nhiều nhiều nữa những tấm gương hướng về Tổ quốc. Người Việt cùng sinh ra từ mẹ Âu Cơ, cùng sát cánh bên nhau trên mảnh đất ven bờ Thái Bình Dương ngập tràn nắng gió, phải chăng vì thế mà hình bóng quê hương luôn in sâu vào tâm khảm. Dù ở nơi đầu, họ cũng sẵn sàng giúp ích cho đất nước. Nhưng liệu nhà nước đã có những chính sách thích hợp để trọng dụng nhân tài? Tổ quốc ta còn nghèo, nhưng thiết nghĩ chúng ta phải cố gắng mở đường cho người tài về dựng xây đất nước, đừng chỉ nghĩ đến những phí tổn hiện tại mà tự bỏ hẹp mình. “Chảy máu chất xám” đang là một vấn nạn của xã hội, nhưng vấn nạn đó hoàn toàn có thể giải quyết vì luôn có những người tài hoa và nặng lòng với Tổ quốc, non sông.
Hơn nửa thế kỉ trước, biết bao thanh niên Việt Nam đã ngã xuống để bảo vệ dáng hình xứ sở. Hơn nửa thế kỉ sau, công lao của họ đã nở hoạ cho một Việt Nam đẹp giàu. Nhưng đáng tiếc, lớp con cháu của họ lại có người sống trên quê hương mà đánh mất quê hương. Họ đua đòi chạy theo thứ văn hoá du nhập từ Tây phương. Họ xả rác bừa bãi, ăn nói thiếu văn hoá ... làm xấu hình ảnh đất nước trong con mắt bạn bè quốc tế. Họ sống ích kỉ cho riêng mình chứ không nghĩ đến lợi ích chung. Đó là những kẻ đáng bị phê phán và tẩy chay...
“Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dài trường giang Vôn-ga, con sống Vôn-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc". Đúng như cầu văn của I-li-a Ê-ren-bua, những biểu hiện nhỏ nhất có thể làm nên tình yêu đất nước. Thanh niên Nhật thể hiện tình yêu đó bằng việc sáng chế những vật liệu thân thiện với môi trường, bảo vệ không gian xanh. Thanh niên Phi-lip-pin lập nhóm tình nguyên giúp đỡ nạn nhân của sống thần. Còn bạn, một thanh niên Việt Nam, bạn đã làm gì.
Mẫu 5
Học vấn vốn là là kho tàng vô cùng vô tận, còn sự học của con người thì giống như Lênin từng nói “Học, học nữa, học mãi”, suốt đời cũng không chắc có thể trọn vẹn. Mỗi thời kì con người lại có những cách học, cách tiếp thu kiến thức khác nhau. Mỗi quốc gia, mỗi địa danh với nền văn minh cũng khác nhau lại mang đến cho ta những vốn tri thức khác nhau nhưng mục tiêu học tập mà ta hướng đến đều nhằm mục đích phát triển quê hương mình. Vậy nên, L.Pasteur đã từ có câu nói -“Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc”.
Câu nói của nhà bác học Louis Pasteur “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc” đã thực sự gợi lên cho chúng ta nhiều suy nghĩ sâu xa. Trước tiên ta phải hiểu “Học vấn” là những kiến thức mà con người có thể tiếp thu được qua quá trình học tập và rèn luyện từ nhiều nguồn khác nhau. Học vấn là cả một quá trình dài, kiến thức nó mang đến là bao la và vô tận, không bất kì nơi nào có thể chứa đựng đủ nó bởi vậy Louis Pasteur nói “Học vấn không có quê hương”. “Tổ quốc” là quê hương, đất nước, là nơi chúng ta sinh ra và lớn lên, nơi ấy có gia đình và những người thân yêu nhất của chúng ta. Mỗi khi đi đâu xa ta cũng luôn luôn hướng về quê hương máu thịt của mình mong muốn góp chút sức lực để làm giàu đất nước. “ Người học phải có Tổ quốc” có nghĩa ta luôn muốn học tập tiếp thu thêm nguồn kiến thức để một lòng, một chí hướng phát triển quê hương của mình. Bạn có thể đi đến khắp mọi nơi trên thế giới, tìm đến những những miền đất vang danh với vốn học vấn nổi tiếng của nhân loại nhưng cái cốt lõi là học hỏi tiếp thu.
Tại sao nhà bác học Louis Pasteur lại nói như vậy? “Học vấn không có quê hương” quả là không sai. Từ xa xưa, kiến thức của nhân loại khởi nguồn từ nhiều nơi, và nhiều cách. Kiến thức về loài người cũng là mênh mông, đặc biệt những gì sâu xa kĩ lưỡng hơn về nó vẫn đang đặt ra nhiều câu hỏi lớn. Con người được xuất phát từ loài vượn cổ để rồi tiến hóa qua nhiều giai đoạn mới trở loài người cao cấp như vậy. Có nhiều sự phát hiện lớn lao qua các giai đoạn, từ việc tạo ra lửa đến khai phá con người đã biết tạo ra dụng cụ lao động, biết trồng trọt, chăn nuôi, … Giờ đây, xã hội phát triển máy móc hiện đại hàng loạt ra đời cũng được tạo lên bởi kiến thức to lớn mà loài người phát hiện và học hỏi được.
Chúng ta có học hỏi, có thành đạt đến đâu đi chăng nữa nhưng thứ chúng ta nhớ tới vẫn là quê hương, là tổ quốc máu thịt của mình. Có rât nhiều cách để góp sức mình xây dựng quê hương đất nước. Nhiều bạn du học sinh Việt Nam chọn cách ra nước ngoài tìm hiểu cách thức, học tập kiến thức, tiếp thu khoa học của nhiều nước phát triển để trở về xây dựng quê hương. Bạn có thể đi đến khắp mọi nơi trên thế giới, tìm đến những những miền đất vang danh với vốn học vấn nổi tiếng của nhân loại. Cùng một lĩnh vực học vấn, có rất nhiều trường học trên thế giới cùng đào tạo ra nhiều nhân tài. Con người học tập để nâng cao vốn tri thức, nâng cao năng lực và hoàn thiện bản thân. Không chỉ vì mục tiêu thành công, không chỉ vì tương lai của bản thân mà còn để phục vụ cho quê hương, đất nước. Tổ quốc mỗi người chỉ có một. Đó là điểm tựa chắc cho chúng ta có thể bay cao bay xa. Khi khôn lớn trưởng thành, chúng ta có thể rời xa quê hương để tìm kiếm những cơ hội phát triển bản thân, từng bước xây dựng tương lai và cuộc sống của mình.
Câu nói của nhà bác học Louis Pasteur “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc” quả là không sai. Có thể kể đến rất nhiều tấm gương như GS. Ngô Bảo Châu – niềm tự hào của dân tộc Việt Nam, ông đã được chính thức trao giải thưởng Fields – giải Nobel Toán học danh giá nhất tại Đại hội Toán học thế giới ICM 2010 tại Ấn Độ, trở thành nhà khoa học thứ 50 của thế giới được nhận giải thưởng này trong vòng 70 năm qua. Đích thân Tổng thống Ấn Độ trao huy chương Fields cho Ngô Bảo Châu, sự đóng góp của ông là một điều vô cùng to lớn đối với sự phát triển đất nước. Hay một minh chứ khác đó là chủ tịch Hồ Chí Minh cả đời người đã sống và cống hiến cho đất nước, Bác chính là nguồn sống, ánh sáng của Cách Mạng. Người luôn một lòng hướng về quê hương và quyết tâm quay trở lại để lãnh đạo nhân dân ta đứng lên đấu tranh giành độc lập dân tộc.
Qua câu nói của nhà bác học Louis Pasteur chúng ta có thể rút ra rất nhiều bài học. Chúng ta cần có trách nhiệm và ý thức để học hỏi không ngừng, tiếp thu vốn tinh hoa văn hóa vô cùng vô tận của nhân loại. Cần ý thức trách nhiệm của mình với đất nước. Đồng thời cần phải ghi nhớ ý nghĩa của quê hương, ý thức được nghĩa vụ và trách nhiệm của bản thân với quê hương. Từ đó, xây dựng được kế hoạch, có thái độ quyết tâm với nhưng việc mình làm. Có ý thức rèn luyện bản thân. Lập mục tiêu và quyết tâm thực hiện được ước mơ của bản thân.
Học tập là một quá trình dài và vô tận. Mỗi chúng ta hãy cứ hết mình với nói, Chát hết với đam mê và khả năng của bản thân và luôn luôn có thái độ yêu quê hương đất nước, muốn đóng góp sức mình trong sự phát triển của nó. Dù đi đâu xa đi chăng nữa, nơi mà chúng ta trở về sau cùng vẫn là quê hương, là Tổ quốc thân yêu. Bởi “Học vấn không có quê hương, nhưng người học phải có Tổ quốc”.
Mẫu 6
Việc học từ trước đến nay luôn là một vấn đề cực kỳ quan trọng đối với mỗi người. Chúng ta có thể đi đến mọi miền Tổ quốc để học hỏi cũng như luôn luôn phải có tránh nhiệm với quê hương mình. Và bàn về vấn đề này thì Louis Pasteur cũng có ý kiến cũng đã có ý kiến đúng đắn rằng “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc”.
Đầu tiên ta phải hiểu được ý kiến của Louis Pasteur nêu ra, “Học vấn không có quê hương”. Chúng ta cũng cần hiểu “Học vấn” cũng chính kiến thức mà mỗi người chúng ta có thể tiếp thu được qua quá trình học tập có thể là trong trường học cũng như ở bên ngoài xã hội. Đó là kiến thức mà chúng ta nghiên cứu, và cũng đã được nhân loại tích lũy biết bao nhiêu năm nay và đáng nói hơn lượng kiến thức đó dường như cứ ngày càng được mở rộng không ngừng và càng ngày càng nhiều. Còn đối với ý “Học vấn không có quê hương” ta cũng có thể cảm nhận được việc học không có giới hạn lãnh thổ, cũng như không có giới hạn bởi một quốc gia hay quê hương nào. Người ta như cảm nhận được chính nơi nào có điều kiện để con người học tập, đồng thời cũng sẽ có điều kiện để có thể giúp cho con người vươn lên đến đỉnh cao tri thức thì quả thực cũng chính nơi đó có sự học. Không dừng lại ở đó thì ta nhận thấy được ý tiếp theo mà Louis Pasteur nêu ra ở đây đó chính là “người học phải có Tổ quốc”. Ý này thực sự không hề mâu thuẫn với ý trên mà Louis Pasteur đã nêu ra. Con người ta cũng cần biết được Tổ quốc là nơi chúng ta sinh ra, lớn lên đồng thời cũng chính là người có mối quan hệ thiêng liêng với mỗi con người. Trong mỗi chúng ta thì mỗi người đều có quê hương của riêng mình và tổ quốc của mình. Đó chính là nơi gắn bó, yêu thương và đồng thời cũng lại có trách nhiệm, nghĩa vụ bảo vệ, bồi đắp, cống hiến cho nước nhà.
“Học vấn không có quê hương” như đã nói rằng chó dù học tập ở đâu hay thành đạt ở bất cứ nơi nào thì bản thân chúng ta cũng cần có trách nhiệm, nghĩa vụ với đất nước nữa. Thực tế có thể nhận thấy được có rất nhiều người Việt Nam học tập và làm việc ở nước ngoài nhưng luôn hướng về nguồn cội của chính mình. Những người con của đất nước học hành cũng chính là nhịp cầu để nước nhà trao đổi giao lưu. Đồng thời thì chính họ cũng chính là cầu nối giúp thế hệ trẻ, đóng góp trí tuệ, cũng như cả tiền của để xây dựng đất nước góp phần có thể quảng bá hình ảnh đất nước người dân của chính mình. Ta không thể quên được nhạc sĩ Thái Sơn đạt giải cao trong cuộc thi âm nhạc, thế rồi lại nghe danh Giáo sư Ngô Bảo Châu cũng đã làm rạng danh non sông đất nước Việt ta với giải thưởng fields về toán học
Học tập thực sự như chiếc la bàn định hướng cho mỗi người trên con đường học vấn và đó cũng chính là sự vươn đến những đỉnh cao tri thức đặc biệt cũng luôn luôn mong muốn hướng đến mực tiêu thật cao đẹp. Nhờ có học tập mà ta có tri thức để có thể sống thật tốt đồng thời phê phán thái độ sống, lối sống vô cảm. Lên án gay gắt những người lại xem nhẹ học vấn, người mà lại từ chối quê hương, quên nguồn cội của chính mình. Phê phán người học mà lại học với động cơ nhỏ nhen, tầm thường, sống ích kỷ chỉ nghĩ cho bản thân của mình mà thôi.
Tất cả mỗi người chúng ta cũng cần có khát vọng học tập, mỗi người cũng không ngừng tìm tòi, nghiên cứu. Bởi có ai đó nói “học tập là cuốn vở không trang cuối” chính vì kiến thức của nhân loại là vô hạn không có điểm dừng. Mỗi hãy tự làm giàu kiến thức cho chính mình. Bên cạnh đó người học thông minh cũng phải biết học có chọn lọc, đồng thời cũng phải biết hòa nhập nhưng không hòa tan, không đánh mất bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc chúng ta, như thế mới là học.
Mỗi người cũng hãy xác định mục tiêu học tập đúng đắn, quyết tâm, học đi đôi với hành nữa. Bởi biết được rằng mọi lý thuyết sẽ chẳng có tác dụng gì nếu như nó không được ứng dụng vào hực tiễn. Hãy tìm cho mình một các học có phương pháp, có cách thức để có thể tiếp nhận được nhiều nhất kiến thức của nhân loại. Và quan trọng hơn là phục vụ cho chính bản thân bạn cũng như đất nước bạn đang sống và gắn bó. Học kiến thức là điều quan trọng nhưng đừng bao giờ quên được việc trang bị nội lực, kĩ năng mềm cho chính bản thân. Vì đôi lúc khi đi ra ngoài cuộc sống những kiến thức bạn hiểu mà không khéo bày tỏ lại là một khúc mắc rất lớn cho người nghe. Có kiến thức là một chuyện, biết biến kiến thức đó thành công cụ thì chúng ta cần phải có kỹ năng.
Louis Pasteur nói “Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc” thực sự đúng đắn. Có rất nhiều thành phần khi họ giỏi, họ có kiến thức thì họ lại quên đi Tổ quốc của chính họ. Thực sự đây là một sự vô ơn, nhưng ngược lại cũng phải đặt ra câu hỏi là nhà nước ta đã có nhiều chính sách quan tâm đến người hiền tài chưa? Hiểu một vấn đề ta phải đặt nó trong nhiều mối quan hệ thì mới có thể đáng giá được nó, nhưng xét cho cùng câu nói cũng là một câu nói thật đúng và đáng để người ta suy ngẫm.
Mẫu 7
Năm tháng rồi cũng qua đi nhưng trong tim tôi vẫn lưu giữ những hình ảnh về một người thầy đặc biệt. Thầy có thể vẽ bản đồ Việt Nam trong nháy mắt, cứ như dáng hình cong cong ấy đã in sâu vào tâm khảm. Thầy dạy chúng tôi phải viết hoa danh từ Tổ quốc, và cũng chính thầy đã nhắc lại với tôi câu nói nổi tiếng của L. Pát-xtơ: "Sự học không có quê hương nhưng người học có học vấn phải có Tổ quốc".
Thấy tôi nhắc lại câu ấy với một nỗi niềm đau đáu khôn nguôi, dường như trong câu nói có cả nỗi lòng của người thiết tha yêu Tổ quốc. Và, đúng như thầy giáo nói, nó chứa đựng những triết lí sâu sắc mà đi cả cuộc đời con người thấu hiểu. "Học vấn không có quê hương" ý nói bể học vô bờ, người ta có trau dồi kiến thức ở bất cứ nơi đâu. Liên từ "nhưng" như một đòn bẩy từ, sức nặng câu chữ được dồn vào triết lí nhân sâu sắc: "người có học cần phải có Tổ quốc". "Tổ quốc" - hai từ giản dị mà biết mấy thiêng liêng. Nó gợi dòng hoài niệm trong tim người xa xứ và gọi cả niềm tự hào nơi những người đang sống trên xứ sở của mình. Tổ quốc là nguồn cội, tổ tiên, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, nơi có gia đình, xóm làng, bè bạn, có khoảng trời kỉ niệm ấu thơ. Tổ quốc không chỉ là vùng đất, nó là không gian gắn với những giá trị thiêng liêng của đời người. "Người có học vấn phải có Tổ quốc" không chỉ nêu một chân lí chung: bất cứ ai sinh ra đều có một khoảng trời quê hương, mà là lời răn dạy, nhắn nhủ: Những người am hiểu đạo lí thì dù đi đến đâu phải nhớ về Tổ quổc. Đó là tình cảm nhân văn cao đẹp thẳm sâu trong tim con người, đặc biệt là những người xa xứ. Hơn thế, nó còn là thước đo tính, đúng như lời thơ Đỗ Trung Quân:
Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chi một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người.
(Quê hương)
Tổ quốc là điểm tựa để người ta bay cao xa trên bầu trời tri thức. Đồng thời, Tổ quốc luôn đón chào những đứa con xa trở về với khát vọng dựng xây. Vì vậy, tình yêu Tổ quốc là tình cảm gắn bó hai chiều giữa con người và xứ sở. Câu nói của L.Pát-xtơ là hoàn toàn đúng đắn bởi nó phản ánh đúng tình cảm của con người đối với Tổ quôc mình và gửi gắm một bài học về cách sống: Ở trên đời không ai có thể quên Tổ quốc.
Ta đã hiểu ý nghĩa câu nói của nhà bác học người Pháp, nhưng vấn đề là sao để bày tỏ tình yêu đất nước? Có phải yêu đất nước là phải tham gia những dự án vĩ mô, những kế hoạch bạc tỉ để làm thay đổi bộ mặt của quê hương mình? Lòng yêu nước gắn với những biểu hiện giản dị hơn thế.
Tôi có một người anh công tác xa nhà. Trên blog của mình, anh viết: "Lại một Giáng sinh trắng trôi qua. Vào những ngày cuối năm của xứ sở Bắc Âu, mình thấy nhớ ngày Tết quê hương với miếng bánh chưng mặn mà tình nghĩa xóm, với làn mưa xuân mơn trớn những búp nõn đầu cành...". Yêu quê hương là luôn nhớ về quê hương, và những dòng tâm tình ấy chất chứa tình cảm của người con xa Tổ quốc.
Yêu quê hương còn là tình yêu và ý thức giữ gìn những nét đẹp cổ truyền của đất nước. Vũ Đình Liên từng bâng khuâng tiếc nuối cho "Những người muôn năm cũ – Hồn ở đâu bây giờ" (Ông đồ) Nguyễn Khải ca ngợi bà Hiền "một người Hà Nội của hôm nay, thuần tuý Hà Nội không" (Một người Hà Nội) - như hiện thân của vẻ đẹp cổ truyền, những thuần phong mĩ tục của Thăng Long ngàn năm văn hiến. Bà trở thành cây cầu nối hai bờ lịch sử: tại và quá khứ, nét hiện đại mới mẻ và những giá trị của ngàn xưa.
"Sunflower Mission" - có lẽ cộng đồng người Việt ở Hoa Kì, không ai không biết tới tổ chức từ thiện do những người Việt lập ra. Cho đến nay, ba mươi ngôi trường được xây dựng ở đổng bằng sông Cửu Long, gần trăm suất học bổng được trao cho trẻ em nghèo là minh chứng cho tấm lòng của những người xa quê mà luôn nặng lòng với Tổ quốc. Và còn nhiều nữa những người con xa xứ nhưng luôn hướng vể Tổ quổc. Người Việt sinh ra từ mẹ Âu Cơ, cùng sát cánh bên nhau trên mảnh đất ven bờ Thái Bình Dương ngập tràn nắng gió. Phải chăng vì thế mà hình bóng quê hương luôn in sâu vào tâm khảm? Dù ở nơi đâu, họ cũng sẵn sàng giúp ích cho đất nước. Tổ quốc ta còn nghèo, chảy máu chất xám đang là một vấn nạn của xã hội, nhưng vấn nạn đó hoàn toàn có thể giải quyết vì luôn có những người tài và lòng với Tổ quốc, non sông.
Biết bao thế hệ những người Việt Nam đã ngã xuống để bảo vệ dáng hình xứ sở. Công lao của họ đã nở hoa cho một Việt Nam hoà bình. Nhưng đáng tiếc giới trẻ hiện nay có người sống trên quê hương mà đua đòi chạy theo thứ văn hoa nhập từ Tây phương. Họ xả rác bừa bãi, ăn nói thiếu văn hoá... làm xấu hình đất nước Việt Nam trong con mắt bạn bè quốc tế. Họ sống ích kỉ chứ không đến lợi ích chung. Đó là nhũng kẻ đáng bị phê phán và tẩy chay.
"Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Vôn-ga, con Vôn-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu mái nhà tranh trở lòng yêu Tổ quốc". Đúng như I-li-a Ê-ren-bua từng khẳng định: những biểu hiện nhỏ nhất có thê làm nên tình yêu đất nước. Thanh niên Nhật Bản thể hiện tình yêu đó bằng việc sáng chế những vật liệu thân thiện với môi trường bảo vệ không gian xanh. Thanh niên Phi-líp-pin lập nhóm tình nguyện giúp nạn nhân của sóng thần. Còn bạn, một thanh niên Việt Nam, bạn làm gì?
Mẫu 8
Nhà văn Nguyễn Tuân đã gửi trọn tình cảm với cội nguồn, truyền thống dân tộc qua "Vang bóng một thời" nhưng sao ông vẫn thấy "Thiếu quê hương"? Hồn thơ Tế Hanh là một hồn thơ cả đời gắn với nước non, quê cha đất tổ - đó là tình cảm không hề vơi cạn trong ông. "Quê hương" - tiếng gọi sao quá tha thiết! "Quê hương"- tình cảm ấy sao rộng lớn biết bao! Có lẽ vì thế mà L.Pasteur đã nói rằng: "Học vấn không có quê hương nhưng người học phải có Tổ quốc".
Vạn vật trong tạo hóa đều có nguồn cội, nơi bắt đầu thế nhưng với L.Pasteur tại sao học vấn lại không? Thoạt đầu nghe có vẻ phi lí, nhưng nếu đặt trong cả cuộc đời trải nghiệm của ông thì đó hoàn toàn là điều đúng đắn. Bởi lẽ, tất cả những tri thức, chân lí, đạo nghĩa trên cuộc đời này không thuộc phạm vi sở hữu của bất cứ cá nhân nào. Những điều ấy là của toàn nhân lọai, nhưng nó sẽ trở thành hữu ích khi mỗi cá nhân biết tiếp thu và chọn lọc đúng cách. Vì thế, "học vấn không có quê hương".
Nhưng ngược lại, người sở hữu vốn tri thức nhân loại - thứ không có nguồn cội, lại phải có quê hương. Theo quy luật của cuộc sống, cây có cội, suối có nguồn, con người cũng không nằm ngoài vòng tạo hóa ấy.
Thật vậy, "học vấn không có quê hương"... Trong kho tàng kiến thức của loài người thì con người chúng ta chưa có ai có thể chinh phục được kho tàng đó, mà chỉ dừng lại ở một góc độ nào đó trong cái kho tàng trí thức đó mà thôi, vốn kiến thức của chúng ta chỉ như một hạt nước nhỏ ở đại dương. Chính vì thế, học vấn không có nguồn gốc cụ thể, vì con người chúng ta tiếp cận với nó dưới mọi hình thức và dưới mọi góc độ khác nhau của học vấn, như Việt Nam chúng ta có câu "đi một ngày đàng, học một sàng khôn". Chúng ta tiếp thu tri thức một cách rộng rãi cho nên điều khẳng định trên của L. Pasteur là hoàn toàn đúng.
Trước hết, người có quê hương là người biết được nơi sinh ra, quê quán, nguồn gốc, xuất thân của mình. Nhưng "quê hương", tiếng nói ấy còn bao hàm những tầng nghĩa sâu rộng hơn. "Có quê hương" là mang trong lòng tình yêu về chốn sinh ra, là trân trọng và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, là khát khao trở về mái ấm trong mỗi chuyến đi xa... Và là chan chứa trong tim... hồn dân tộc...
"Quê hương là gì hả mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu
... Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người"
(Quê hương – Đỗ Trung Quân)
Quả thật vậy, người học phải có quê hương bởi tình cảm quê hương là giá trị tinh thần cơ bản, là nền móng vững chắc để hình thành nhân cách con người. Được tiếp thu những tinh hoa văn hóa, con người càng được nâng cao tầm hiểu biết, mở rộng vốn tri thức. Có vốn hiểu biết sâu sắc, người có học nhận thức rõ được giá trị của quê hương. Tình cảm với cội nguồn trong họ, sẽ bùng cháy trở thành ý thức trách nhiệm phục vụ đất nước. Những đạo lí, truyền thống tốt đẹp của dân tộc sẽ được họ bảo tồn và phát triển.
Một điển hình cho những lớp người tri thức ấy là Tiến sĩ toán học Lê Bá Khánh Trình. Ông hiện là giáo sư giảng dạy tại Đại học Khoa Học Tự Nhiên. Tham gia kì thi Toán Quốc tế năm 1979 và giành giải đặc biệt, được rất nhiều lới mời gọi của các trường Đại học danh tiếng thế giới, thế nhưng lòng yêu quê hương đã thôi thúc vị tiến sĩ quyết định làm việc tại quê nhà. Tình cảm ấy là sự cống hiến, đóng góp cho ngành Toán nước nhà.
Nhưng đáng buồn thay có những người học vấn mà trong lòng không có những tình cảm cốt lõi của con người. Như Nhĩ - nhân vật trong truyện ngắn Bến quê của nhà văn Nguyễn Minh Châu, một chàng thanh niên tri thức đi khắp mọi nơi trên thế giới để rồi cuối đời nhận ra bãi bồi bên kia dòng sông quê nhà là nơi mình chưa từng đặt chân tới. Và trong thực tế cuộc sống ngày nay, một số tầng lớp thanh niên trẻ có học đã có những lối sống đáng ngại. Tình trạng chảy máu chất xám vẫn kéo dài, những tổ chức phản động chống phá Nhà nước vẫn còn đó. Vì vậy, nếu thật sự là người có học thì hãy là những người biết trân trọng tình cảm cội nguồn quê hương.
Quê hương trong thi ca, âm nhạc, hội họa là một chủ đề lớn luôn khơi dậy những nguồn cảm hứng sáng tạo của người nghệ sĩ. Bởi lẽ tình yêu quê hương là tình yêu gia đình, yêu ngôi làng, đồng ruộng, là khắc sâu những câu ca, lời ru của mẹ, là chan chứa, thấm thía trong lòng sự cơ cực của cha. Một khi tình cảm với quê nhà trở nên sâu sắc tràn đầy thì ý thức về xây dựng, bảo vệ chốn yêu thương trong mỗi người được nâng cao... Và học vấn là con đường rộng mở để con người có trong mình hai tiếng quê hương. Vì thế, người có quê hương là người có học vấn. Đó là những người nông dân vì yêu mảnh vườn, bờ rộng mà trở thành kĩ sư nhà vườn với những nông cụ được phát minh. Đó là những người thợ làng nghề thủ công vì yêu nét đẹp truyền thống dân tộc mà sáng tạo áp dụng khoa học kĩ thuật vào sản xuất... Và còn rất nhiều những con người như thế!. Tình yêu quê sâu đậm đã trở thành mảnh vườn màu mỡ ươm mầm những lý tưởng cao đẹp của con người. Có quê hương, con người có thể trở thành người có học vấn và người có học vấn thì ắt hẳn phải có "quê hương".
Nhà bác học người Pháp này đã dùng từ "nhưng" như một từ để liên kết hai vế câu đối lập nhằm làm nhấn mạnh giá trị của "Quê hương và Tổ quốc". "Nhưng người học vấn phải có Tổ quốc". Tổ quốc là nơi con người chúng ta sinh ra và lớn lên cùng với các giá trị văn vật và thiêng liêng của Tổ quốc, nó còn là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi nuôi dưỡng tinh thần của chúng ta, nhà thơ Đỗ Trung Quân đã viết:
"Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi"
Tổ quốc là nguồn cội, tổ tiên, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, nơi có gia đình, xóm làng, bè bạn, có khoảng trời kỉ niệm ấu thơ. Tổ quốc không chỉ là vùng đất, nó là không gian gắn với những giá trị thiêng liêng của cuộc đời người. "Người có học vấn phải có Tổ quốc" không chỉ nêu lên một chân lí chung: bất cứ ai sinh ra đều có một khoảng trời quê hương, mà còn là lời răn dạy, nhắn nhủ: Những người am hiểu đạo lí thì dù đi đến đâu cũng phải nhớ về Tổ quốc. Đó là tình cảm nhân văn cao đẹp thẳm sâu trong trái tim con người, đặc biệt là những người xa xứ. Hơn thế, nó còn là thước đo nhân tính.
Tổ quốc là điểm tựa để người ta bay cao bay xa trên bầu trời tri thức. Đồng thời, mẹ Tổ quốc luôn đón chào những đứa con xa trở về với khát vọng dựng xây. Như vậy, tình yêu Tổ quốc là tình cảm gắn bó hai chiều giữa con người và xứ sở. Câu nói của L. Pasteur là hoàn toàn đúng đắn bởi nó dựa trên cơ sở của lòng người mà gửi gắm một bài học về cách sống: sống ở trên đời không ai có thể quên Tổ quốc.
Yêu quê hương còn là tình yêu và ý thức giữ gìn những nét đẹp cổ truyền của đất nước. Như Vũ Đình Liên từng bâng khuâng tiếc nuối cho "Những người muôn năm cũ/ Hồn ở đâu bây giờ", như nhân vật bà Hiền – "một người Hà Nội của hôm nay, thuần túy Hà Nội không pha trộn" – trong văn Nguyễn Khải, họ là những người được giáo dục để cảm nhận những vẻ đẹp cổ truyền, những thuần phong mĩ tục của kinh đô ngàn năm. Vì thế, họ trở thành cây cầu nối hai bờ lịch sử: hiện tại và quá khứ, nét hiện đại mới mẻ và những giá trị của ngàn xưa.
Có phải yêu đất nước là phải tham gia những dự án vĩ mô, những kế hoạch bạc tỉ để làm thay đổi bộ mặt của quê hương mình? Lòng yêu nước gắn với những biểu hiện giản dị hơn thế.
Người Việt cùng sinh ra từ mẹ Âu Cơ, cùng sát cánh bên nhau trên mảnh đất ven bờ Thái Bình Dương ngập tràn nắng gió, phải chăng vì thế mà hình bóng quê hương luôn in sâu vào tâm khảm. Dù ở nơi đâu, họ cũng sẵn sàng giúp ích cho đất nước.
Nhưng liệu nhà nước đã có những chính sách thích hợp để trọng dụng nhân tài? Tổ quốc ta còn nghèo, nhưng thiết nghĩ chúng ta phải cố gắng mở đường cho người tài về dựng xây đất nước, đừng chỉ nghĩ đến những phí tổn hiện tại mà tự bó hẹp mình. Chảy máu chất xám đang là một vấn nạn của xã hội, nhưng vấn nạn đó hoàn toàn có thể giải quyết vì luôn có những người tài hoa và nặng lòng với Tổ quốc, non sông.
"Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Von-ga, con sông Von-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu mái nhà tranh trở thành lòng yêu Tổ quốc". Đúng như câu văn của I-li-a Ê-ren-bua, những biểu hiện nhỏ nhất có thể làm nên tình yêu đất nước. Thanh niên Nhật thể hiện tình yêu đó bằng việc sáng chế những vật liệu thân thiện với môi trường, bảo vệ không gian xanh. Thanh niên Phi-lip-pin lập nhóm tình nguyện giúp đỡ nạn nhân của sóng thần. Còn bạn, một thanh niên Việt Nam, bạn làm gì?
Chính vì thế dù chúng ta có một trình độ học vấn uyên bác như Đácuyn, Ăngghen hay L-Pasteur... đi chăng nữa thì chứng ta cũng không thể quên đi Tổ Quốc, quên đi quê hương của mình được, mà ngược lại chúng ta phải cố gắng học tập để làm vinh danh Tổ quốc Việt Nam, như lời Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã nói "Non sông, đất nước Việt Nam của chúng ta có sánh ngang với các cường quốc năm châu khác được hay không chính là nhờ vào công lao học tập của các cháu..."
Xem thêm một số bài văn mẫu hay khác:
TOP 30 bài nghị luận xã hội về lòng yêu nước (2024) HAY NHẤT
TOP 20 Bài văn mẫu nghị luận về Vai trò của việc học (2024) HAY NHẤT
TOP 30 bài nghị luận xã hội về tinh thần tự học (2024) HAY NHẤT
TOP 30 bài nghị luận xã hội về vai trò của sách (2023) HAY NHẤT
