Dàn ý chi tiết
Dàn ý chi tiết 1
1. Mở bài:
- Giới thiệu khổ 3 bài thơ Từ ấy - Tố Hữu
2. Thân bài:Phân tích khổ 3 bài thơ Từ ấy - Tố Hữu
2.1. Hai câu thơ đầu:
Tôi đã là con của vạn nhà,
Là em của vạn kiếp phôi pha
- Tác giả đã khẳng định sự hòa hợp giữa con người với con người
- Lí tưởng của đảng đã khai sáng tâm hồn con người
- Tâm hồn được khai sáng, được nuôi dưỡng bởi lí tưởng
2.2. Hai câu thơ sau:
“Là anh của vạn đầu em nhỏ,
Không áo cơm, cù bất cù bơ”
- Tác giả là những người mòn mỏi, gian khổ
- Say mê hoạt động cách mạng
- Tha thiết cống hiến đời mình
- Muốn giúp nước giải phóng dân dân tộc, giải phóng đất nước
→ Nội dung khổ 3 bài Từ ấy giúp các em học sinh thêm hiểu về tâm tư, về tình yêu của tác giả với khi hòa mình vào với thế nhân khốn khổ để rồi từ đó làm bật lên được tình yêu của một chí sĩ cách mạng với quê hương, đất nước.
3. Kết bài:
- Nêu cảm nhận của em về khổ 3 bài thơ Từ ấy
Dàn ý chi tiết 2
Mở bài:
Giới thiệu khái quát về tác giả Tố Hữu, bài thơ “Từ ấy” và khổ 3 của bài thơ.
Thân bài:
Nhà thơ khẳng định một cách thuyết phục: “Ta đã là con của vạn nhà rồi”. Cách xưng hô rất đặc biệt:
– Từ “con” được dùng cho quan hệ huyết thống, ruột thịt.
– “Tôi” là thành viên của “vạn nhà” → tôi với quần chúng là ruột thịt, cùng nhau vượt qua gian khó.
‐ Việc lặp lại nhiều lần từ “là” thể hiện sự quyết tâm, kiên định không lay chuyển của Tố Hữu.
– “Vạn nhà” là Từ chỉ số lượng lớn, chỉ đại gia đình lao động. “Vạn kiếp phôi pha” để chỉ những kiếp người sống đau khổ, bất hạnh. Lời thơ thể hiện sự phẫn nộ trước sự bất công của xã hội, lòng thương xót những người nghèo khổ.
‐ Hình ảnh “vạn đàn em nhỏ” chỉ một số đông trẻ mồ côi, cơ nhỡ.
‐ “Không áo cơm, cù bất cù bơ” là câu nói phổ biến để chỉ những đứa trẻ lang thang cơ nhỡ, không nơi nương tựa trong xã hội.
→ Thể hiện sự phẫn nộ với giọng điệu gay gắt, thẳng thắn bằng hình ảnh ước lệ.
→ Đây là sự chuyển biến đặc biệt sâu sắc trong nội tâm, tình cảm của nhà thơ.
‐ Dấu chấm lửng cuối bài thơ không phải là kết thúc mà chỉ là bắt đầu của những gì sắp tới.
Kết bài:
Khẳng định về ý nghĩa của bài thơ.
Sơ đồ tư duy
Bài phân tích mẫu
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 1
Nhắc đến văn chương Cách Mạng nếu không nói tới cây bút tài năng Tố Hữu quả là thiếu sót lớn. Một người chiến sĩ cách mạng tài giỏi, một người nghệ sĩ tài hoa. Trong chính trị cũng như trong Cách Mạng, ông luôn là một người xuất sắc. Với tài năng đó, ông viết nên những vần thơ trữ tình lãng mạn, tiêu biểu “Từ ấy”. Bài thơ trích trong tập cùng tên sáng tác năm 1938 diễn tả những cảm xúc dạt dào của ông về Đảng. Khổ thơ cuối như khúc hát khép lại bài ca tình cảm mãnh liệt ấy.
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ"
Mở đầu khổ thơ là đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất : “Tôi”. Không còn là “ta” như thơ ca xưa. Thơ ca cách mạng nói chung và thơ ca Tố Hữu nói riêng đã mang trong mình tiếng nói tình cảm cá nhân. Cái tôi đã được khẳng định. Cảm xúc cá nhân đã được thăng hoa.
Tố Hữu nhận mình là “con của vạn nhà”. “Vạn nhà” ở đây không chỉ là xứ Huế mộng mơ, đằm thắm mà là mọi mảnh đất trên dải đất hình chữ S thân yêu. Hình ảnh người dân trong lòng tác giả thật gắn bó, đoàn kết. Tố Hữu cũng nói mình “Là em của vạn kiếp phôi pha”. Nhắc đến “ kiếp phôi pha” là nhắc tới quá khứ cha ông hào hùng lịch sử. Nhận làm “em” là tác giả muốn nói mình tiếp bước cha ông, tiếp đón hào khí tinh thần chiến đấu đoàn kết của họ. Và Tố Hữu còn nhận mình là “anh của vạn đầu em nhỏ” Làm anh bởi ông muốn che chở, yêu thương những số phận nghèo đói, bị chiến tranh, bị thực dân đàn áp, làm cho đói khổ.
Khổ thơ ngắn gồm bốn câu, Tố Hữu sử dụng điệp cấu trúc lặp lại ba lần “Đã là…” để khẳng định rõ ràng vị thế của mình trong một khối đại đoàn kết lớn. Từ đó cũng khẳng định được ý thức tự giác, chắc chắn, vững vàng của tác giả. Tố Hữu hòa mình cùng với nhân dân. Tác giả như ngầm khẳng định khối đoàn kết của anh em mọi nhà, của tình cảm nhân dân gắn bó. Tác giả nguyện cùng họ đấu tranh, cùng họ chiến đấu. Nhà thơ tự nguyện làm “con của vạn nhà, em của vạn kiếp phôi pha, anh của vạn đầu em nhỏ”, nguyện mang cả cuộc đời mình để đem lại hạnh phúc cho những mảnh đời bất hạnh, những kiếp sống mòn mỏi trong tuyệt vọng, những đứa bé tội nghiệp vì chiến tranh phi nghĩa vì thực dân đàn áp mà sống khổ cực. Hình ảnh những người dân Việt Nam những năm 1938 hiện lên xót thương trong lời thơ dạt dào cảm xúc thương xót của tác giả. Tác giả như ngầm lên án chế độ thực dân đàn áp và đồng thời khơi lên niềm tin mãnh liệt vào Cách Mạng vào Đảng sẽ mang lại cho đất nước một cuộc sống mới tươi đẹp, hạnh phúc, không khổ đau.
“Từ ấy” là tiếng reo vui không chỉ của nhà thơ, mà còn là của cả một thế hệ thanh niên khi tìm thấy lý tưởng của Đảng, nguyện chiến đấu hết mình vì lý tưởng, vì nhân dân, vì đất nước. Họ là những người chiến sĩ trẻ, mang trong mình nhiệt huyết, mang trong mình lí tưởng, và lòng yêu thương đồng bào, yêu thương đất nước. Khổ thơ cuối bao trọn những cảm xúc ấy. Tình yêu với cách mạng, niềm tin với Đảng và lòng thương yêu đồng bào hòa làm một thành ý chí chiến đấu cho những người dân Việt Nam.
Tố Hữu quả thực là nhà thơ của nhân dân Việt Nam. Những vần thơ vừa có chất trữ tình vừa có chất thép cách mạng. Khổ thơ cuối bài thơ “ Từ ấy” đã khái quát lại tình cảm, tình yêu, lòng yêu thương và niềm tin Cách Mạng Đảng tuyệt đối của chàng thanh niên nhiệt huyết.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 2
Tố Hữu là một nhà thơ cách mạng nổi tiếng, ông có những tác phẩm thơ nổi tiếng như Việt Bắc. Một trong những tác phẩm nổi tiếng là bài thơ Từ ấy.
Bài thơ Từ ấy là bài thơ mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca của Tố Hữu, bài thơ đồng thời là một chân lý sống của tác giả trong cuộc sống. Khổ 3 của bài thơ thể hiện sự chuyển biến tâm lí sâu sắc của tác giả. Chúng ta cùng đi tìm hiểu khổ 3 của bài thơ Từ ấy để hiểu rõ hơn những vấn đề trong bài.
"Năm 20 của thế kỷ hai mươi
Tôi sinh ra, nhưng chưa được làm người
Nước đã mất, cha đã làm nô lệ.
Ôi những ngày xưa.
Mưa xứ Huế Mưa sao buồn vậy nỗi mưa rơi
Ngẩng đầu lên không thấy mặt trời.
Đất lai láng những là nước mắt!".
(Tố Hữu)
Chính vì nỗi đau, nỗi mất mát quá lớn lao ấy mà nhà thơ Tố Hữu đã sớm giác ngộ chủ nghĩa Mác- Lênin, hăng hái tham gia cách mạng cứu nước lúc tuổi đòi chưa đầy hai mươi. Bài thơ Từ ấy trong tập thơ cùng tên đã thể hiện một cách chân thành lời tâm niệm và niềm vui sướng tột cùng ấy của Tố Hữu:
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ".
Nghệ thuật này thể hiện niềm tự hào, hãnh diện của nhà thơ khi được trở thành một thành viên thân thiết của đại gia đình "những người khốn khổ" đồng thời cũng là tiếng lòng thổn thức của chàng trai vừa mới gia nhập Đảng Cộng sản Đông Dương. Ngoài ra, ở khổ thơ này còn xuất hiện các số từ: vạn nhà, vạn kiếp, vạn đầu, con, em, anh có tác dụng khẳng định tính nhân dân và lòng cảm thông với kiếp người lao khổ. Tuy nhiên, ở đoạn kết này cũng như cả bài thơ, những từ ngữ ấy hãy còn khuôn sáo, nghệ thuật lựa chọn từ chưa thật chín muồi, nhưng bài thơ vẫn dạt dào xúc cảm.
Tóm lại, dù còn non nớt buổi ban đầu, nhưng Từ ấy cũng như cả tập thơ cùng tên của Tố Hữu vẫn thế’ hiện được chất men say lý tưởng và chất lãng mạn cách mạng của một con đường thơ đúng đắn.
Mặt khác, độc giả yêu quý Từ ấy còn ở giọng điệu tha thiết, sôi nổi, chân thành, trẻ trung và nhân sinh quan cao đẹp: sống vì mọi người và vì cuộc đời. Chính vì thế Từ ấy đã được nhiều nhà nghiên cứu văn học và các nhà thơ khác đánh giá cao. Đây là nhận xét của nhà thơ Chế Lan Viên: "Tất cả Tố Hữu, thi pháp, tuyên ngôn, những yếu tố làm ra anh có thể tìm thấy trong tế bào thơ này".
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 3
Sự thay đổi tính chất, tình của của nhà thơ Tố Hữu khi giác ngộ lý tưởng Cộng sản được thể hiện rất rõ ở khổ thơ thứ 3 của bài thơ "Từ ấy".
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của bạn kiếp phôi pha
Là anh của bạn đàn em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ"
Đoạn thơ hiện lên như khẳng định, nhấn mạnh một tình cảm gia đình đầm ấm, thắm thiết. Đó chính là một đại gia đình lớn của quần chúng nhân dân lao động. Mà trong đó tác giả là con, là em, là anh của đại gia đình đó.
Tấm lòng của tác giả đã hòa vào tấm lòng đại gia đình dân tộc. Thấu hiểu và chia sẻ tấm lòng đó biểu hiện thật xúc động và chân thành. Từ đấy, ta thấy được tấm lòng căm phẫn của nhà thơ trước cuộc đời ngang trái. Tác giả xót thương cho những số phận của "vạn kiếp phôi pha", của những em nhỏ không có áo cơm, "cù bất cù bơ...".
Ông mở lòng đón nhận những kiếp người đau khổ, nhân dân cần lao như đón nhận một cách chân thành những người thân ruột thịt. Câu "Không áo cơm cù bất cù bơ..." để lại ba dấu chấm lửng như tấm lòng của tác giả trải rộng ra, mở lòng mình với bao hồn khổ. Bài thơ rất đặc biệt không chỉ về ý thơ mà còn cả về tứ thơ. Tác giả dùng thể thơ truyền thống, sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc điệu làm nổi bật tâm trạng của nhà thơ.
Tố Hữu đã bày tỏ quyết tâm gắn bó máu thịt với giai cấp cần lao nghèo khổ trong xã hội. Coi giai cấp cần lao là đại gia đình của mình, là mẹ cha, là anh em ruột thịt và căm phẫn đối với sự bất công ngang trái trong xã hội để từ đó quyết tâm chiến đấu đem lại cuộc sống tự do, hạnh phúc, công bằng.
Nhờ sự soi sáng của lý tưởng Cộng Sản, Nhà thơ Tố Hữu đã có sự thay đổi về tình cảm là sự gắn bó máu thịt với người dân cần lao để chiến đấu chống lại xã hội bất công thối nát.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 4
Nhà thơ Tố Hữu được coi là cánh chim đầu đàn của nền thơ ca cách mạng Việt Nam. Thơ của ông mang đậm chất trữ tình chính trị, dường như cả cuộc đời thơ Tố Hữu dành để ngợi ca đất nước, ngợi ca nhân dân, ngợi ca lí tưởng cách mạng thể hiện một cái tôi say mê với lý tưởng, một cái tôi công dân đầy trách nhiệm đối với nhân dân, đối với đất nước. Điều đó thể hiện rất rõ qua khổ thơ thứ 3:
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ"
Khổ 3, nhà thơ khép lại với sự chuyển biến của tình cảm trong nhà thơ Tố Hữu. Từ thay đổi về nhận thức dẫn đến sự thay đổi về tình cảm.
Ở khổ thơ này, nhà thơ tiếp tục ghi nhận những chuyển biến trong nhận thức và hành động thể hiện trong quan hệ với các tầng lớp khác nhau của quần chúng lao động. Ở đây, tác giả đã khẳng định tình cảm gắn bó với "vạn nhà" (Tôi đã là con của vạn nhà: "vạn nhà" là một tập thể lớn lao, rộng rãi, nhưng rộng hơn là toàn thể quần chúng nhân dân lao động, "vạn kiếp phôi pha" là những người sống nghèo khổ, sa sút, vất vả, cơ cực, "vạn đầu em nhỏ" là những em bé lang thang vất vưởng nay đây mai đó).
Tình cảm của tác giả thể hiện qua cách xưng hô: con, anh và em, cho ta thấy tình hữu ái giai cấp, tình yêu thương ruột thịt. Điệp từ "đã là" là một điểm nhấn, nó giúp tác giả thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó của mình với quần chúng nhân dân lao khổ. Tác giả đã xác định mình là một thành viên trong đại gia đình quần chúng lao khổ. Tình cảm ấy trở nên cao quý hơn khi ta hiểu được Tố Hữu vốn là một trí thức tiểu tư sản, có lối sống đề cao cái tôi cá nhân, ích kỷ, hẹp hòi.
Nhà thơ đã vượt qua giai cấp của mình để đến với giai cấp vô sản với tình cảm chân thành và điều này chứng tỏ sức mạnh cảm hóa mạnh mẽ lí tưởng cách mạng đối với những người trí thức tiểu tư sản. Lí tưởng cộng sản không chỉ cảm hóa Tố Hữu mà còn thay đổi cả một thế hệ trí thức tiểu tư sản như Xuân Diệu, Huy Cận. Họ vốn là những thi sĩ lãng mạn rồi trở thành những nhà thơ cách mạng, sáng tác phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Điều đó thể hiện sự thay đổi quan niệm trong sáng tác của họ. Các nhà thơ lãng mạn quan niệm:
"Là thi sĩ nghĩa là ru với gió
Mê theo trăng và vơ vẩn cùng mây"
(Xuân Diệu)
Nhưng quan niệm của các nhà thơ cách mạng, nhà thơ, nhà văn phải là người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng. Như Sóng Hồng đã từng viết:
"Lấy cán bút làm đòn xoay chế độ
Mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền"
Hay Hồ Chí Minh đã viết:
"Nay ở trong thơ nên có thép
Nhà thơ cũng phải biết xung phong"
Với cách sử dụng linh hoạt các bút pháp tự sự, trữ tình và lãng mạn, sử dụng linh hoạt và hiệu quả các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, ngôn ngữ rồi sử dụng từ ngữ giàu tình cảm, giàu hình ảnh. Bài thơ đã thể hiện được một cách sâu sắc, tinh tế sự thay đổi nhận thức, tư tưởng, tình cảm của một thanh niên ưu tú khi được giác ngộ lí tưởng cách mạng và được vinh dự đứng trong hàng ngũ lãnh đạo của Đảng.
Bài thơ cũng thể hiện những nhận thức mới về lẽ sống, đó là lẽ sống gắn bó hài hòa giữa cái tôi riêng với cái ta chung của mọi người. Cũng như sự chuyển biến sâu sắc của nhà thơ, bài thơ cũng có ý nghĩa mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thơ ca của Tố Hữu.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 5
"Từ ấy" là bài thơ rất hay, đặc biệt bởi đây là bài thơ đánh dấu cuộc đời hoạt động cách mạng của nhà thơ. Tháng 7 năm 1938, Tố Hữu được kết nạp vào Đảng Cộng Sản Đông Dương. Ghi nhận kỉ niệm đáng nhớ ấy với cảm xúc, suy tư sâu sắc Tố Hữu viết nên "Từ ấy". Bài thơ nằm trong phần "Máu Lửa" của tập "Từ ấy". Bài thơ là lời tâm nguyện của người thanh niên yêu nước giác ngộ lí tưởng cộng sản. Sự vận động của tâm trạng nhà thơ được thể hiện sinh động bằng những hình ảnh tươi sáng cho tới chân thực trong khổ thơ cuối bài.
Khổ thơ thứ hai thể hiện rõ nhất cái tôi trữ tình. Là cái tôi mang giai cấp thời đại, đại diện cho dân tộc. "Tôi buộc hồn tôi với mọi người" chính là sự hài hòa giữa cái tôi và cái ta, giữa cá nhân và tập thể để từ đó mở lòng mình, đồng cảm với mọi người xung quanh. Từ đó tạo nên tính đoàn kết, sức mạnh tập thể. Đặc biệt là quần chúng nhân dân lao động cùng nắm tay đoàn kết lại thành một khối để vượt qua mọi khó khăn gian khổ.
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ..."
Đoạn cuối cùng hiện lên như khẳng định, nhấn mạnh một tình cảm gia đình đầm ấm, thắm thiết. Đó chính là một đại gia đình lớn của quần chúng nhân dân lao động. Mà trong đó tác giả là con, là em, là anh của đại gia đình đó. Tấm lòng của tác giả đã hòa vào tấm lòng đại gia đình dân tộc. Thấu hiểu và chia sẻ tấm lòng đó biểu hiện thật xúc động và chân thành. Từ đấy, ta thấy được tấm lòng căm phẫn của nhà thơ trước cuộc đời ngang trái. Tác giả xót thương cho những số phận của "vạn kiếp phôi pha", của những em nhỏ không có áo cơm, "cù bất cù bơ...".
Ông mở lòng đón nhận những kiếp người đau khổ, nhân dân cần lao như đón nhận một cách chân thành những người thân ruột thịt. Câu "Không áo cơm cù bất cù bơ..." để lại ba dấu chấm lửng như tấm lòng của tác giả trải rộng ra, mở lòng mình với bao hồn khổ. Bài thơ rất đặc biệt không chỉ về ý thơ mà còn cả về tứ thơ. Tác giả dùng thể thơ truyền thống, sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc điệu làm nổi bật tâm trạng của nhà thơ.
Là lời tâm nguyện của chàng thanh niên yêu nước được giác ngộ lí tưởng cách mạng của Đảng và Bác Hồ. Đồng thời đó cũng là tâm nguyện gắn bó với nhân dân lao khổ. Và bài thơ cũng chính là mốc thời điểm mở đầu cho cuộc đời hoạt động cách mạng của Tố Hữu. Bằng lời thơ giàu cảm xúc, suy tư theo lí tưởng cách mạng. Đó chính là chất lãng mạn của thi ca Việt Nam
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 6
"Từ ấy" là bài thơ rất hay, đặc biệt bởi đây là bài thơ đánh dấu cuộc đời hoạt động cách mạng của nhà thơ. Tháng 7 năm 1938, Tố Hữu được kết nạp vào Đảng Cộng Sản Đông Dương. Ghi nhận kỉ niệm đáng nhớ ấy với cảm xúc, suy tư sâu sắc Tố Hữu viết nên "Từ Ấy". Bài thơ nằm trong phần "Máu Lửa" của tập "Từ Ấy". Bài thơ là lời tâm nguyện của người thanh niên yêu nước giác ngộ lí tưởng cộng sản. Sự vận động của tâm trạng nhà thơ được thể hiện sinh động bằng những hình ảnh tươi sáng, các biện pháp tu từ và ngôn ngữ giàu nhạc điệu đặc biệt là trong khổ thơ cuối bài.
Lí tưởng đến với nhà thơ, nhà thơ thắp sáng mình trong lí tưởng tạo nên những chuyển biến về tư tưởng tình cảm mở đầu cho những hoạt động đầy ý nghĩa: Tôi buộc lòng tôi với mọi người /Để tình trang trải với trăm nơi /Để hồn tôi với bao hồn khổ /Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời.
Bước chuyển biến đầu tiên của nhà thơ là hòa mình vào quần chúng lao khổ, thông cảm và chia sẻ với những nỗi khổ đau của họ. Nhà thơ đến với họ không phải từ lòng trắc ẩn mà với tình cảm chan chứa yêu thương. Tình cảm được diễn đạt bằng từ ngữ cô đọng hàm súc. Từ buộc diễn đạt một cách sinh động sự gắn bó khăng khít của nhà thơ quần chúng. Từ trang trải gợi lên tình cảm thương mến bao la. Từ khối cho ta hình dung về sức mạnh đoàn kết. Những từ này vừa có tính hình tượng vừa có giá trị biểu cảm. Lí tưởng dẫn dắt nhà thơ về với cuộc đời, tìm thấy vị trí chỗ đứng trong đời đứng trên lập trường của nhân dân.
Nhịp điệu câu thơ tạo âm hưởng vang vọng, góp phần biểu đạt trạng thái tâm hồn nhà thơ. Lúc này lí tưởng đã mở đôi cánh của tâm hồn. Tâm hồn anh đang lộng gió bốn phương, hướng về trăm ngả. Tâm hồn ấy đang cố gắng vượt ra khỏi cái tôi tầm thường nhỏ bé để thực hiện tâm nguyện cao đẹp nơi cuộc đời rộng lớn:
Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ.
Không áo cơm, cù bất cù bơ.
Điệp từ là cái gạch nối bền chặt, một bên là cái tôi, bên kia là cuộc đời vạn kiếp thương đau. Cán cân bị lệch nên cái tôi nghiêng về chan hòa với cái ta rộng lớn. Lời thơ trang trọng như lời khẳng định tự nguyện đến với quần chúng lao khổ. Khổ thơ đánh dấu bước chuyển mạnh mẽ trong tư tưởng tình cảm của nhà thơ. Gắn bó với quần chúng, nhà thơ nguyện làm một thành viên trong đại gia đình của những người ở bậc thang cuối cùng trong xã hội cũ để thức tỉnh họ cùng đấu tranh và tranh đấu vì họ. Nếu khổ thứ hai chủ yếu hướng nội với cái tôi xuất xứ, thì ở khổ thơ này, cái tôi chủ yếu hướng ngoại nhưng cái lắng sâu trong tâm hồn người chiến sĩ là tình thương vô hạn đối với thân phận lạc loài, bé nhỏ, bơ vơ: Hai đứa bé, Đi đi em, Một tiếng rao đêm. Hai khổ thơ sau biểu hiện nhân sinh quan cách mạng, tinh thần nhân đạo cộng sản cao đẹp của nhà thơ.
Nếu tập thơ Từ ấy là chặng đường thơ của tâm hồn người thanh niên tư sản được giác ngộ và trở thành người chiến sĩ cách mạng thì bài thơ Từ ấy tóm tắt quá trình chuyển biến ấy. Quá trình chuyển biến tình cảm nhận thức diễn tả cô đọng hàm súc trong một bài thơ ngắn gọn đầy hình ảnh và giàu cảm xúc. Nhà thơ vui sướng ngất ngây khi bắt gặp ánh sáng diệu kì, ánh sáng chân lí của Đảng và nhà thơ nguyện sẽ là chiến sĩ cách mạng đấu tranh cho quyền lợi của quần chúng công nông. Bài thơ có ý nghĩa như một tuyên ngôn về quan điểm nhân sinh với những nhận thức, tình cảm mới của nhà thơ, trên cơ sở đó là quan điểm nghệ thuật của nhà thơ: Văn chương phục vụ sự nghiệp cách mạng. Thanh niên phải biết lựa chọn và xây dựng lí tưởng sống cao đẹp thì mới có cuộc sống giàu ý nghĩa.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 7
Tố Hữu ngọn cờ chiến đấu của thơ ca cách mạng Việt Nam. Tiếng thơ của ông mang đậm chất trữ tình, chính trị. Cả đời thơ Tố Hữu dường như chỉ ca ngợi Đảng, Bác Hồ và nhân dân Việt Nam. Đọc thơ ông ta thấy từng sự kiện lịch sử được hiện lên, trong đó một mốc son quan trọng đánh dấu cuộc đời cách mạng nhà thơ là khi ông chính thức được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Bài thơ “Từ ấy” đã chân thành ghi lại cảm xúc vui tươi, sung sướng và lời tâm nguyện của người thanh niên yêu nước được giác ngộ lí tưởng cách mạng. Điều đó được thể hiện rất rõ qua khổ thơ cuối bài.
Từ những nhận thức mới mẻ sâu sắc ấy trong tư tưởng người thanh niên trẻ tuổi đã có sự chuyển biến về tình cảm, từ số phận của trí thức tiểu tư sản chuyển sang người trí thức cộng sản. Giờ đây tác giả tự đặt mình vào trong gia đình dân tộc Việt Nam bằng tình cảm ruột thịt chân thành:
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ”
Nhà thơ đã xác định mình là thành viên của “vạn nhà”. Cách sử dụng điệp từ “là”, “của” kết hợp với các danh xưng “con”, “em”, “anh” và hàng loạt các từ chỉ số lượng nhiều: “vạn nhà”, “vạn kiếp”, “vạn đầu” nhà thơ bộc lộ tình cảm của mình gắn bó với nhân dân như anh chị em ruột thịt trong gia đình, đó là tình hữu ái giai cấp, yêu thương dành cho những con người đồng khổ. Ông đã từng viết:
“Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người sống để yêu nhau”
Hay nhà thơ đã từng lột tả niềm vui sướng chân thành của mình khi được trở về với nhân dân trong bài thơ “Tiếng hát con tàu”:
“Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ
Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa,
Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa
Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa”
Như vậy ta có thể thấy được tình cảm gắn bó sâu sắc của nhà thơ cách mạng với quần chúng nhân dân Việt Nam. Chính điều đó làm cho thơ ông thật gần gũi, thân thương.
Cả cuộc đời “Tố Hữu vừa làm cách mạng vừa làm thơ, làm thơ để làm cách mạng, và làm cách mạng để làm giàu nguồn cảm hứng cho thơ”. Lí tưởng cách mạng có sức ảnh hưởng, có sự cảm hóa mãnh liệt đối với Tố Hữu cũng như bao nhà thơ lãng mạn khác. Như ta từng biết Tố Hữu xuất thân từ tầng lớp trí thức tiểu tư sản nên cái tôi cá nhân rất cao với lối sống ích kỉ nhưng ông đã vượt qua được rào cản giai cấp để hòa mình vào cái ta chung của cộng đồng. Mỗi một tác phẩm của ông là một sự kiện cách mạng được ghi dấu đúng như chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói:
“Nay ở trong thơ nên có thép
Nhà thơ cũng phải biết xung phong”
Mỗi một nhà thơ cách mạng cũng phải là một người chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng và Tố Hữu ngay từ khi mới vào mặt trận ấy đã dành được vị trí vững chắc xứng đáng là “Một viên ngọc trong nền văn học Việt Nam”.
“Tố Hữu nhìn cách mạng bằng con mắt lãng mạn của một thi sĩ. Thơ ông thường chỉ có một giọng. Đó là giọng hát tưng bừng ca ngợi cách mạng”. “Từ ấy” là bài thơ tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu, là tuyên ngôn về lí tưởng cách mạng, là tiếng hát trong trẻo của người thanh niên ở năm những năm mười tám đôi mươi sung sướng, hạnh phúc khi được giác ngộ bởi ánh sáng của Đảng cùng với những nhận thức và sự vận động mới mẻ trong tình cảm của người chiến sĩ cộng sản.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 8
Tố Hữu là một nhà thơ cách mạng nổi tiếng, ông có những tác phẩm thơ nổi tiếng như Việt Bắc (1947-1954), Gió lộng (1955-1961), Ra trận (1962-1971), Máu và hoa (1972-1977). Một trong những tác phẩm nổi tiếng là bài thơ Từ ấy. Bài thơ Từ ấy là bài thơ mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca của Tố Hữu, bài thơ đồng thời là một chân lý sống của tác giả trong cuộc sống. Khổ 3 của bài thơ thể hiện sự chuyển biến tâm lí sâu sắc của tác giả. Chúng ta cùng đi tìm hiểu khổ 3 của bài thơ Từ ấy để hiểu rõ hơn những vấn đề trong bài.
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của bạn kiếp phôi pha
Là anh của bạn đàn em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ"
"Đã là" với từ là được lặp lại nhiều lần thể hiện thái độ dứt khoát, quyết tâm kiên định, vững vàng của Tố Hữu. "Con, anh ,em" là những từ thể hiện sự thân thiết, thân tình...
"Vạn nhà" là chỉ số lượng nhiều, chỉ đại gia đình của giai cấp cần lao. "Vạn kiếp phôi pha" để chỉ những người đau khổ, bất hạnh trong cuộc đời. Nó thể hiện thái độ căm phẫn đối với sự bất công của xã hội, thương xót những người nghèo khổ.
Hình ảnh "vạn đàn em nhỏ" chỉ số lượng nhiều những em bé mồ côi, lang thang vất vưởng. "Không áo cơm, cù bất cù bơ" là câu thành ngữ dân gian chỉ những em bé lang thang, vất vưởng, không nơi nương tựa, đói rét trong xã hội.
Nó thể hiện thái độ căm phẫn bằng một giọng điệu cứng rắn, chân tình cũng như hình ảnh có tính chất ước lệ.
Tố Hữu đã bày tỏ quyết tâm gắn bó máu thịt với giai cấp cần lao nghèo khổ trong xã hội. Coi giai cấp cần lao là đại gia đình của mình, là mẹ cha, là anh em ruột thịt và căm phẫn đối với sự bất công ngang trái trong xã hội để từ đó quyết tâm chiến đấu đem lại cuộc sống tự do, hạnh phúc, công bằng.
Nhờ sự soi sáng của lý tưởng Cộng Sản, Nhà thơ Tố Hữu đã có sự thay đổi về tình cảm là sự gắn bó máu thịt với người dân cần lao để chiến đấu chống lại xã hội bất công thối nát.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 9
Nói đến văn học cách mạng mà không nhắc đến nhà văn tài hoa Tố Hữu là một thiếu sót lớn. Ông không chỉ là người chiến sĩ cách mạng lỗi lạc mà còn là người nghệ sĩ tài hoa. Trong chính trị cũng như trong cách mạng, ông luôn là một vĩ nhân. Với tài năng đó, ông đã viết những bài thơ trữ tình lãng mạn, tiêu biểu là tác phẩm “Từ ấy”. Bài thơ trong tập thơ cùng tên được viết năm 1938 đã diễn tả cảm xúc dạt dào của ông về Đảng. Khổ thơ cuối như khúc nhạc kết thúc bài ca giàu cảm xúc này.
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ.”
Tố Hữu tự nhận mình là “con của vạn nhà”. “Vạn Nhà” ở đây không phải là vùng đất Huế đằm thắm, thơ mộng mà là từng mảnh đất trên dải đất hình chữ S thân yêu. Hình ảnh con người, nhân dân Việt Nam trong lòng tác giả thật gần gũi, thống nhất. Tố Hữu cũng từng nói mình là “Là em của vạn kiếp phôi pha”. Nhắc đến “kiếp phôi pha” là nhắc đến quá khứ hào hùng của tổ tiên mình. Tác giả nhận làm “em” có ý nói mình tiếp bước cha ông và đón nhận tinh thần chiến đấu, tinh thần đoàn kết của họ. Không chỉ vậy, Tố Hữu cũng tự nhận mình là “anh của vạn đầu em nhỏ”. Sở dĩ tác giả muốn làm anh là vì muốn bảo vệ và yêu thương những số phận của những người dân thuộc địa khỏi đói nghèo, chiến tranh, áp bức và đói khát.
Trong khổ thơ ngắn bốn câu, Tố Hữu sử dụng điệp cấu trúc lặp lại ba lần “Đã là…” để khẳng định rõ lập trường của mình trong khối đại đoàn kết. Từ đó cũng củng cố ý thức tự giác, chắc chắn, vững chắc của ông. Tố Hữu đang hòa mình cùng với nhân dân. Dường như tác giả ngầm khẳng định tình đoàn kết của tất cả anh chị em, tình cảm gắn bó của mọi người. Tác giả hứa sẽ chiến đấu, đấu tranh cùng với họ.
Nhà thơ xin được làm “người con của vạn gia đình, người em của vạn kiếp phôi pha, người anh của vạn người em nhỏ”, hứa cả đời mang lại hạnh phúc cho những mảnh đời bất hạnh, mệt mỏi. Những đứa trẻ nghèo tuyệt vọng sống một cuộc đời khốn khổ vì cuộc chiến tranh vô nghĩa do sự áp bức của thực dân. Hình ảnh người Việt Nam năm 1938 hiện lên thật thương xót trong lời thơ của nhà thơ với lòng trắc ẩn. Tác giả ngầm lên án chế độ áp bức bóc lột của thực dân, đồng thời thắp lên niềm tin mãnh liệt rằng cuộc cách mạng của Đảng sẽ mang lại cho đất nước cuộc sống tươi đẹp, hạnh phúc và không đau thương.
“Từ ấy” không chỉ là của riêng nhà thơ, mà còn là tiếng reo mừng của cả một thế hệ thanh niên tìm thấy lý tưởng của Đảng, nguyện chiến đấu bền bỉ vì lý tưởng, vì dân, vì nước. Họ là những người lính trẻ đầy nhiệt huyết, lí tưởng và tình yêu quê hương. Khổ thơ cuối chứa đựng những tình cảm đó: đó là tình yêu cách mạng, niềm tin yêu Đảng, tình yêu đồng bào đoàn kết ý chí chiến đấu của nhân dân Việt Nam.
Tố Hữu đúng là một nhà thơ của Việt Nam. Bài thơ vừa trữ tình, vừa cách mạng. Câu cuối của bài thơ “Từ ấy” đã đúc kết tâm huyết, tình yêu, tình cảm và niềm tin vô điều kiện của chàng thanh niên nhiệt huyết vào Đảng cộng sản Việt Nam.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 10
Bài thơ “Từ ấy” của Tố Hữu được sáng tác năm 1938 trong tập thơ cùng tên đã đánh dấu sự trưởng thành về lý tưởng của người thanh niên cách mạng. Bài thơ là tiếng kêu của niềm vui sướng, hạnh phúc của một người thanh niên đang trên đường đi tìm lẽ sống thì gặp được lí tưởng, được đảng và ánh sáng cách mạng soi chiếu. Trong khi khổ thơ đầu thể hiện tình cảm, tâm trạng của nhà thơ khi được giác ngộ lí tưởng của Đảng thì khổ thơ thứ ba là sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của Tố Hữu.
Nhà thơ mong rằng tình cảm thiết tha của mình sẽ trở thành sợi dây liên kết chặt chẽ những trái tim cùng khổ, tạo nên sức mạnh to lớn đánh đổ một chế độ tàn ác đầy áp bức, bất công:
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ.”
Trước khi được giác ngộ lý tưởng của mình, Tố Hữu là một thanh niên tiểu tư sản. Lý tưởng cộng sản giúp nhà thơ không chỉ có được lẽ sống mới mà còn vượt qua được những tình cảm ích kỉ, hẹp hòi của bọn tiểu tư sản để hướng tới tình bạn giai cấp với quần chúng nghèo khổ. Ngoài ra, nhà thơ còn cảm nhận được tình cảm gia đình trong quần chúng cách mạng. Người lính ấy tự nguyện coi mình là con của vạn gia đình, là em của vạn kiếp, là anh của vạn em.
Một sự tự nguyện hoàn toàn tuyệt đối, không băn khoăn, không ngần ngại. Điệp Từ ba lần ” Tôi đã là…” như lời thề của người lính, khi đứng vào hàng ngũ cách mạng. Phép điệp với các từ “con”, “em”, “anh” và hình ảnh ước lệ “vạn” (nghĩa là con số rất lớn) càng nhấn mạnh, củng cố mối quan hệ gia đình đầm ấm, khăng khít.
Nói đến những mảnh đời dở dang (những người đau khổ, bất hạnh, những người lao động vất vả, thường phải dãi nắng dầm mưa để mưu sinh), những đứa trẻ cù bất cù bơ (những đứa trẻ không có nơi nương tựa, phải lang thang nay đây mai đó), thì nhà thơ đồng cảm và lòng trắc ẩn chân thành, giàu cảm xúc được dấy lên.
Điều này thể hiện thái độ căm giận của nhà thơ trước những bất công, ngang trái của cuộc sống cũ. Chính nhờ những mảnh đời dang dở và những em nhỏ gian khổ ấy mà người thanh niên Tố Hữu đã say mê hoạt động cách mạng, và họ cũng là chủ đề sáng tác chủ đạo trong thơ văn của nhà thơ Tố Hữu.
Bài thơ “Từ ấy” tiêu biểu cho phong cách lãng mạn cách mạng của Tố Hữu . “Cái tôi trữ tình” lắng đọng trong từng ý thơ, từng hình ảnh, có khi bay bổng, có khi lắng đọng, có khi bộc lộ trực tiếp, chân thành những khát khao, trăn trở tìm về lý tưởng.
Lời thơ này chính là khúc ca của tình yêu, của sự tự tin, là tiếng nói chân thành của một người thanh niên bắt đầu thực hiện lý tưởng của mình và tự nguyện lên đường trên con đường cách mạng đầy gian khổ, chông gai và hy sinh của cả dân tộc. Vượt thời gian, hơn nửa thế kỷ ra đời, lời ca ấy vẫn xanh màu lời ca cách mạng. Bài thơ đã gây được sự đồng cảm và ngưỡng mộ ở nhiều thế hệ yêu thơ Tố Hữu.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 11
Tố Hữu là “chuẩn mực đầu tiên của thơ cách mạng” Việt Nam hiện đại. Sự nghiệp thơ ca của ông gắn liền với sự nghiệp cách mạng. Giọng thơ của ông là một giọng thơ ngọt ngào, tình cảm, dịu dàng và một phong cách thơ đầy tính dân tộc. “Từ ấy” là suy tư của một tâm hồn sung sướng khi tìm được lý tưởng của mình. Bước vào bài thơ, người đọc bắt gặp niềm đam mê lý tưởng và khát vọng chiến đấu hy sinh vì cách mạng trong tinh thần lạc quan quyết thắng của người cộng sản trẻ tuổi.
Nếu khổ thơ đầu thể hiện tình cảm, tâm trạng của nhà thơ khi giác ngộ lí tưởng của đảng thì khổ thơ thứ ba kết thúc bài thơ bằng sự chuyển biến tình cảm đẹp đẽ trong tâm hồn nhà thơ:
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ.”
Khổ thơ được mở đầu bằng đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất: “tôi”. Không còn là đại từ nhân xưng “ta” như thơ xưa, thơ cách mạng nói chung và thơ Tố Hữu nói riêng, nó đã mang một tiếng nói tình cảm cá nhân. Tác giả khẳng định sự gắn bó của mình với “vạn nhà”, một tập thể lớn, rộng lớn mà rộng hơn là toàn thể nhân dân lao động, với “vạn kiếp phôi pha”, với “vạn đầu em nhỏ”.
Trong tập thơ “Từ ấy” và nhất là trong bài thơ, chúng ta có thể thấy nội dung chính là tiếng nói thương cảm đối với những số phận bị ngược đãi, quần chúng lao động, những mảnh đời nghèo khổ, những đứa trẻ cơ nhỡ phải lao động không nơi nương tựa. Đó chính là tình yêu cuộc sống, tình yêu con người, những người nông dân nghèo, những người vô sản. Vì thế, “Từ ấy” làm toát lên tinh thần nhân đạo cao đẹp, mới mẻ. Đây là chủ nghĩa nhân văn cộng sản.
Tình cảm của tác giả được thể hiện qua cách liên hệ với mình thành “con”, “anh”, “em”, cho ta thấy tình bạn giai cấp, tình yêu thương gắn bó bởi tình cảm thiêng liêng máu thịt. Việc lặp lại từ “đã” rất xuất sắc, giúp tác giả thể hiện tình yêu sâu sắc của mình đối với quần chúng lao động. Tình yêu này được sinh ra một cách tự nhiên và chân thành. Điều đó càng cao quý hơn khi ta nhận thấy Tố Hữu là một trí thức trung lưu có lối sống đề cao cái tôi cá nhân, ích kỷ, hẹp hòi.
Nhà thơ đã vượt lên trên giai cấp của mình để đến với giai cấp vô sản bằng tình cảm chân thành, và điều này chứng tỏ sức mạnh cảm hóa mạnh mẽ của lý tưởng cách mạng đối với người trí thức tiểu tư sản. Như vậy, nhà thơ đã gửi gắm sâu sắc những tâm tư, tình cảm của mình bằng những ngôn từ chính xác, giàu ý nghĩa trong cả khổ thơ trên. Đây là tình cảm của Tố Hữu đối với con người liên quan đến tình Hữu ái giai cấp. Nó thể hiện niềm tin của tác giả vào sức mạnh của sự đoàn kết, câu thơ trên cũng là một sự khẳng định: khi cái tôi hòa với cái ta, khi cá nhân hòa vào một tập thể có cùng lý tưởng, thì sức mạnh nhân lên gấp bội. Những câu thơ cũng là biểu hiện của một nhận thức mới về sự hài hòa của cuộc sống cá nhân và tập thể, giữa cái tôi và cái ta. Sự thay đổi nhận thức sâu sắc này là do sự tự giác ngộ lí tưởng của nhà thơ Tố Hữu.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 12
Tố Hữu là nhà thơ cách mạng nổi tiếng với những tác phẩm nổi tiếng như Việt Bắc (1947-1954), Gió lộng (1955-1961), Ra trận (1962-1971), Máu và hoa (1972-1977). Một trong số đó là bài thơ “Từ ấy”. Bài thơ là mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thơ ca của Tố Hữu đồng thời là chân lí sống của tác giả trong cuộc đời. Khổ thơ thứ ba thể hiện sự chuyển biến tâm lí sâu sắc của nhà thơ.
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ.”
Từ “đã là” được lặp lại nhiều lần thể hiện thái độ kiên quyết, ý chí kiên định không lay chuyển của Tố Hữu. Các từ ngữ “Con, anh ,em” là những từ thể hiện sự thân thiết, thân tình…
“Vạn nhà” là từ chỉ số lượng lớn, chỉ đại gia đình lao động. “Vạn kiếp phôi pha” để chỉ những kiếp người sống đau khổ, bất hạnh. Lời thơ đã thể hiện sự phẫn nộ trước sự bất công của xã hội, lòng thương xót những người nghèo khổ.
Hình ảnh “vạn đàn em nhỏ” chỉ một số đông trẻ mồ côi, cơ nhỡ. “Không áo cơm, cù bất cù bơ” là câu nói phổ biến để chỉ những đứa trẻ lang thang cơ nhỡ, không nơi nương tựa trong xã hội. Tố Hữu đã thể hiện sự phẫn nộ với giọng điệu gay gắt, thẳng thắn bằng hình ảnh ước lệ.
Tố Hữu đã bày tỏ quyết tâm đứng về phía giai cấp cần lao nghèo khổ của xã hội. Nhà thơ đã coi giai cấp cần lao là đại gia đình của mình, là mẹ cha, là anh em ruột thịt và căm giận trước những bất công, bất công của xã hội, từ đó mà tác giả quyết tâm đấu tranh cho cuộc sống tự do, hạnh phúc và công bằng.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 13
Lý tưởng Cách mạng là ngọn đèn soi đường chỉ lối cho dân tộc ta, dẫn cả đất nước ta qua đêm trường đen tối. Và đối với người thanh niên trẻ Tố Hữu, lí tưởng ấy đã cho ông một nguồn sống mới, dạt dào, mạnh mẽ, chiếu rọi lên trái tim còn đang bơ vơ của ông. Và "Từ ấy" ra đời như một kết quả tất yếu, đánh dấu lại trang đời bước sang trưởng thành của người thanh niên Cách mạng, đồng thời nó còn là tiếng reo vui, hân hoan mà rộn rã Tố Hữu được lần đầu tiên đứng trong hàng ngũ của Đảng. Điều này được thể hiện rất rõ qua khổ thơ thứ 3.
Nhà thơ đã tiến thêm một bước rất dài trong cả nhận thức với thế giới xung quanh cũng như trong suy nghĩ, tâm hồn. Ông không còn thờ ơ trước cuộc đời nữa mà đã hướng tới những người lao động vô sản bằng cả nhận thức và bằng cả trái tim giàu tình yêu thương, hữu ái giai cấp nữa. Để miêu tả điều đó, ông đã sử dụng một loạt những hình ảnh ẩn dụ để gửi gắm tình cảm của mình cũng đồng thời là sự khẳng định niềm tin của mình vào tinh thần đoàn kết của dân tộc, khi cái tôi riêng hòa chung với cái ta chung của mọi con người.
Nhận thức luôn song hành cùng tình cảm, lý trí luôn song hành cùng tâm hồn. Vậy nên nếu như ở khổ trên, nhà thơ đã nhận thấy sự chuyển biến trong nhận thức của mình thì ở đây, nhà thơ lại nhận thấy sự chuyển biến thật mạnh mẽ trong tình cảm của mình.
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ".
Tấm lòng kiên trung của người chiến sĩ trẻ muốn mang đến cho những lớp người kia có được áo cơm, có được sự bình an, no ấm, bớt đi nỗi cực nhọc. Chính vì vậy, ở khổ thơ cuối này, ông đã khẳng định vị thế của mình, khẳng định trách nhiệm cũng như mong ước được chở che, bao bọc, gắn bó với mọi người.
Ông tự nhận mình là "con", "là em", "là anh" của "vạn nhà, vạn kiếp, vạn đầu em nhỏ". Ông coi những người ở tầng lớp vô sản ngoài kia là ruột thịt của mình, đặt lên vai mình thứ trách nhiệm nặng nề, ông muốn được gắn bó với họ, cùng nhau gánh vác, cùng nhau chia sẻ chứ không muốn trở thành một kẻ bề trên mà ban ơn cho họ.
Động từ "đã là" cho thấy được tình cảm gắn bó sâu sắc của ông dành cho mọi người và thứ tình cảm ấy dường như đã có từ rất lâu. Đặt trong tình huống, Tố Hữu vốn là một tiểu tử sản, vốn là tầng lớp đề cao lối sống cá nhân, vị kỷ vậy mà ở đây, ông lại san sẻ tất cả tình cảm của mình mà không hề tính toán, so đo. Có lẽ chính cái lý tưởng Cách mạng ấy đã soi đường, đã chiếu rọi biến đổi nhận thức cũng như tình cảm của Tố Hữu.
Nhà thơ Tố Hữu đã vượt qua cái khoảng cách xa xôi giữa hai giai cấp trong xã hội để hòa mình vào trong giai cấp quần chúng lao động bằng tình cảm chân thành. Thế mới biết sức mạnh của lý tưởng Cách mạng to lớn đến nhường nào, nó đã cảm hóa, biến đối những người trí thức tiểu tư sản, vốn có lối sống cá nhân, biến họ trở thành những con người của Cách mạng, trở thành những thi sĩ của Cách mạng, không còn quẩn quanh trong cái chủ nghĩa cá nhân ích kỉ. Điều này, chúng ta không chỉ thấy riêng ở Tố Hữu mà còn trong lớp các nhà thơ nhà văn khác như Huy Cận, Xuân Diệu, …
Với thể thơ thất ngôn quen thuộc, cùng cách thể hiện đầy nhịp nhàng, khúc chiết, nhà thơ đã viết lên một tác phẩm với những cảm xúc chân thành nhất để ca ngợi sức mạnh của lý tưởng Cách mạng. Những hình ảnh ẩn dụ, so sánh hết sức thú vị đã diễn tả niềm vui, niềm hân hoan, vui sướng vô bờ của một chàng trai trẻ khi đang băn khoăn tìm lối đi cho cuộc đời thì bắt gặp được ánh sáng của Cách mạng chiếu rọi để từ đó dấn thân vô, hòa nhập với các mối quan hệ, với các tầng lớp khác đấu tranh cho quyền sống, độc lập tự do của dân tộc. Ngôn từ trong thơ vô cùng chân thành, giản dị, hình ảnh thơ được so sánh, bộc lộ tư tưởng Cách mạng rất sâu sắc. Tố Hữu xứng đáng là lá cờ đầu trong thơ ca Cách mạng.
"Từ ấy" đã đánh dấu bước ngoặt trưởng thành vô cùng lớn lao của nhà thơ Tố Hữu trên chặng đường Cách mạng. Nó là tiếng reo mừng, sung sướng của một người thanh niên trẻ khi tìm được đường đi cho mình để từ đó, quyết tâm đem sức mình cống hiến cho Tổ quốc, đó là tấm gương để lớp trẻ chúng ta noi theo.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 14
Tố Hữu là “lá cờ đầu tiên của thơ ca cách mạng” Việt Nam hiện đại. Sự nghiệp thơ ca của ông gắn liền với sự nghiệp cách mạng. Giọng thơ ông ngọt ngào, tâm tình, thương mến và phong cách thơ đậm đà tính dân tộc. “Từ ấy” là sản phẩm phản quang của một tâm hồn hân hoan vui sướng khi tìm thấy lí tưởng của đời mình. Đến với bài thơ, người đọc sẽ bắt gặp niềm say mê lý tưởng và niềm khát khao được chiến đấu, hi sinh cho các mạng trên tinh thần lạc quan chiến thắng của 1 người thanh niên cộng sản.
Nếu như khổ thơ thứ nhất thể hiện những cảm xúc, tâm trạng của thi nhân khi được giác ngộ lí tưởng của Đảng thì đến khổ thơ thứ ba lại khép lại bài thơ với sự chuyển biến của tình cảm đẹp đẽ trong nhà thơ Tố Hữu:
“Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ”
Mở đầu khổ thơ là đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất : “ Tôi”. Không còn là “ta” như thơ ca xưa, thơ ca cách mạng nói chung và thơ ca Tố Hữu nói riêng, nó đã mang trong mình tiếng nói tình cảm cá nhân. Cái tôi đã được khẳng định. Cảm xúc cá nhân đã được thăng hoa. Tác giả đã khẳng định tình cảm gắn bó của mình với “vạn nhà”, với 1 tập thể lớn lao, rộng rãi, nhưng rộng hơn là toàn thể quần chúng nhân dân lao động, với “vạn kiếp phôi pha”, với “vạn đầu em nhỏ”.
Trong tập thơ Từ ấy và bài thơ nói riêng, ta thấy nội dung chủ đạo là tiếng lòng đồng cảm với những thân phận bị đọa đày, quần chúng lao khổ, những kiếp sống mòn mỏi đáng thương, những mái đầu trẻ thơ tội nghiệp không nơi nương tựa. Đó chính là tình yêu cuộc sống, con người, những con người bần nông, những con người vô sản. Vì thế đọc Từ ấy ta như thấy toát lên tinh thần nhân đọa cao cả và mới mẻ. Đó là nhân đạo cộng sản.
Tình cảm của tác giả thể hiện qua cách xưng hô: con, anh và em, cho ta thấy tình hữu ái giai cấp, tình yêu thương gắn bó bởi thứ tình cảm thiêng liêng ruột thịt. Điệp từ “đã là” lặp lại là một điểm nhấn, nó giúp tác giả thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó của mình với quần chúng nhân dân lao khổ. Tình cảm ấy diễn ra một cách tự nhiên chân thành và trong sáng. Càng cao quý hơn khi ta hiểu được Tố Hữu vốn là một trí thức tiểu tư sản, có lối sống đề cao cái tôi cá nhân, ích kỷ, hẹp hòi.
Nhà thơ đã vượt qua giai cấp của mình để đến với giai cấp vô sản, với tình cảm chân thành và điều này chứng tỏ sức mạnh cảm hóa mạnh mẽ lý tưởng cách mạng đối với những người trí thức tiểu tư sản.
Lí tưởng cộng sản không chỉ cảm hóa Tố Hữu mà còn thay đổi cả một thế hệ trí thức tiểu tư sản như Xuân Diệu, Huy Cân. Họ vốn là những thi sĩ lãng mạn rồi trở thành những nhà thơ cách mạng, sáng tác phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Ví như Xuân Diệu trước cách mạng từng quan niệm rằng:
“ Ta là Một, là Riêng, là Thứ Nhất
Không có chi bè bạn nổi cùng ta”
Nhưng sau cách mạng thì Xuân Diệu đã viết:
“Tôi cùng xương thịt với nhân dân tôi
Cùng đổ mồ hôi cùng sôi giọt máu”.
Như vậy, toàn bộ khổ thơ trên bằng lối sử dụng những từ ngữ chính xác, giàu ẩn ý, nhà thơ đã gửi gắm một cách sâu sắc về tư tưởng, tình cảm của mình. Đó là tình yêu thương con người của Tố Hữu gắn với tình cảm hữu ái giai cấp. Nó thể hiện niềm tin của tác giả vào sức mạnh đoàn kết, câu thơ trên cũng là một lời khẳng định: khi cái tôi chan hòa với cái ta, khi cá nhân hòa vào tập thể cùng lí tưởng thì sức mạnh nhân lên gấp bội. Những câu thơ cũng là biểu hiện nhận thức mới về lẽ sống chan hòa cá nhân và tập thể, giữa cái tôi và cái ta. Trong lẽ sống ấy con người tìm thấy niềm vui và sức mạnh. Sự thay đổi nhận thức ấy, nó bắt nguồn sâu xa từ sự tự giác ngộ lí tưởng của nhà thơ Tố Hữu. Em rất trân quý tác phẩm này. Thầm cảm ơn Tố Hữu đã đem đến cho em nói riêng và bạn đọc nói chung một thi phẩm hay đến như vậy.
Phân tích khổ 3 trong bài thơ Từ ấy - mẫu 15
Tố Hữu là một nhà thơ cách mạng nổi tiếng, ông có những tác phẩm thơ nổi tiếng như Việt Bắc (1947-1954), Gió lộng (1955-1961), Ra trận (1962-1971), Máu và hoa (1972-1977). Một trong những tác phẩm nổi tiếng là bài thơ Từ ấy. Bài thơ Từ ấy là bài thơ mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca của Tố Hữu, bài thơ đồng thời là một chân lí sống của tác giả trong cuộc sống. Khổ 3 của bài thơ thể hiện sự chuyển biến tâm lí sâu sắc của tác giả. Chúng ta cùng đi tìm hiểu khổ 3 của bài thơ Từ ấy để hiểu rõ hơn những vấn đề trong bài.
"Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của bạn kiếp phôi pha
Là anh của bạn đàn em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ"
"Đã là" với từ là được lặp lại nhiều lần thể hiện thái độ dứt khoát, quyết tâm kiên định, vững vàng của Tố Hữu. "Con, anh ,em" là những từ thể hiện sự thân thiết, thân tình...
"Vạn nhà" là chỉ số lượng nhiều, chỉ đại gia đình của giai cấp cần lao. "Vạn kiếp phôi pha" để chỉ những người đau khổ, bất hạnh trong cuộc đời. Nó thể hiện thái độ căm phẫn đối với sự bất công của xã hội, thương xót những người nghèo khổ.
Hình ảnh "vạn đàn em nhỏ" chỉ số lượng nhiều những em bé mồ côi, lang thang vất vưởng. "Không áo cơm, cù bất cù bơ" là câu thành ngữ dân gian chỉ những em bé lang thang, vất vưởng, không nơi nương tựa, đói rét trong xã hội.
Nó thể hiện thái độ căm phẫn bằng một giọng điệu cứng rắn, chân tình cũng như hình ảnh có tính chất ước lệ.
Tố Hữu đã bày tỏ quyết tâm gắn bó máu thịt với giai cấp cần lao nghèo khổ trong xã hội. Coi giai cấp cần lao là đại gia đình của mình, là mẹ cha, là anh em ruột thịt và căm phẫn đối với sự bất công ngang trái trong xã hội để từ đó quyết tâm chiến đấu đem lại cuộc sống tự do, hạnh phúc, công bằng.
Nhờ sự soi sáng của lý tưởng Cộng Sản, Nhà thơ Tố Hữu đã có sự thay đổi về tình cảm là sự gắn bó máu thịt với người dân cần lao để chiến đấu chống lại xã hội bất công thối nát.
Đôi nét về tác giả, tác phẩm
1. Tác giả
1.1. Vài nét về tiểu sử
- Tố Hữu (1920 - 2002) tên thật là Nguyễn Kim Thành.
- Quê gốc ở làng Phù Lai, nay thuộc xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
- Thân sinh là một nhà nho nghèo, bà mẹ cũng là con một nhà nho, cả hai người đã truyền cho con tình yêu tha thiết với văn học dân gian.
- Năm 12 tuổi, mồ côi mẹ. Sau đó một năm vào học tại trường Quốc học Huế, tham gia phong trào đấu tranh cách mạng.
- Bước vào tuổi thiếu niên, ông tham gia phong trào cách mạng và trở thành người lãnh đạo chủ chốt của Đoàn thanh niên Dân chủ ở Huế.
- Cuối tháng 4 năm 1939, Tố Hữu bị thực dân Pháp bắt giam vào nhà lao Thừa Thiên.
- Tháng 3 năm 1942: ông vượt ngục ra Thanh Hoá tiếp tục hoạt động.
- Cách mạng tháng Tám 1945: Ông là Chủ tịch Uỷ ban khởi nghĩa Huế.
- Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ông ra Thanh Hoá, lên Việt Bắc công tác ở cơ quan Trung ương Đảng, phụ trách văn hoá văn nghệ.
- Tố Hữu cũng từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong hệ thống chính trị của Việt Nam.
- Ông là một nhà thơ tiêu biểu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam. Đồng thời ông cũng là một cán bộ cách mạng lão thành của Việt Nam.
- Năm 1996: Được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
1.2. Đường cách mạng, đường thơ
- Tố Hữu là một trong những lá cờ đấu của nền văn nghệ Cách mạng Việt Nam.
- Các chặng đường thơ của Tố Hữu luôn gắn bó và phản ánh chân thật chặng đường cách mạng đầy gian khổ hy sinh nhưng cũng nhiều thắng lợi vinh quang của dân tộc, đồng thời cũng là những chặng đường vận động trong quan điểm tư tưởng và bản lĩnh nghệ thuật của nhà thơ.
- Các chặng đường thơ:
- Từ ấy (1937 - 1946): chặng đường đầu tiên của thơ Tố Hữu, đánh dấu bước trưởng thành của người thanh niên quyết tâm đi theo ngọn cờ cách mạng và gồm ba phần Máu lửa - Xiềng xích - Giải phóng.
- Việt Bắc (1947 - 1954): là tiếng ca hùng tráng, thiết tha về cuộc kháng chiến chống Pháp và những con người kháng chiến.
- Gió lộng (1955 - 1961): dạt dào những nguồn cảm hứng lớn lao.
- Ra trận (1962 - 1971); Máu và hoa (1972 - 1977): am vang khí thế quyết liệt của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước và niềm vui chiến thắng.
- Một tiếng đờn (1978 -1992), Ta với ta (1992 - 1999): hai tập thơ đánh dấu chuyển biến mới trong thơ Tố Hữu, dòng chảy sôi động của cuộc sống thường nhật với niềm vui, nỗi buồn, được mất, sướng khổ…
1.3. Phong cách thơ Tố Hữu
a. Về nội dung, thơ Tố Hữu mang tính chất trữ tình chính trị sâu sắc.
- Thơ Tố Hữu hướng đến lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của con người cách mạng, của cả dân tộc. Thơ Tố Hữu không đi sâu vào tình cảm riêng, mà tập trung thể hiện những tính cảm lớn, mang tính tiêu biểu, phổ biến của con người cách mạng: tình yêu lí tưởng (Từ ấy), tình quân dân (Cá nước), tình cảm quốc tế vô sản (Em bé Triều Tiên).
- Thơ Tố Hữu mang tính sử thi, coi những sự kiện chính trị lớn của đất nước là đối tượng thể hiện chủ yếu, luôn đề cập đến vấn đề có ý nghĩa lịch sử và tính chất toàn dân: Cảnh xây dựng đất nước thật vĩ đại (Bài ca mùa xuân năm 1961), cảnh cả nước lên đường ra trận (Chào xuân 67)...
b. Về nghệ thuật, trong thơ Tố Hữu mang tính dân tộc đậm đà.
- Thể thơ: Đặc biệt thành công trong việc sử dụng thể thơ truyền thống của dân tộc. Những bài thơ lục bát như Khi con tú hú, Việt Bắc, Bầm ơi…; Những bài thơ theo thể thất ngôn như Quê mẹ, Mẹ Tơm, Bác ơi!...
- Ngôn ngữ: không chỉ chú ý sáng tạo những từ mới, cách diễn đạt mới mà thường sử dụng những từ ngữ và cách nói quen thuộc với dân tộc. Đặc biệt thơ Tố Hữu phát huy cao độ tính nhạc phong phú của tiếng Việt.
2. Tác phẩm
2.1. Hoàn cảnh sáng tác
- Năm 1938, Tố Hữu được kết nạp vào Đảng Cộng sản. Đó là ngày mà ông được đứng vào hàng ngũ những người cùng phấn đấu vì một lý tưởng cao đẹp. Và để ghi nhận kỉ niệm đáng nhớ ấy với những cảm xúc, suy tư sâu sắc, Tố Hữu đã sáng tác bài thơ “Từ ấy”.
- Bài thơ nằm trong phần “Máu lửa” của tập “Từ ấy” (tập thơ gồm 3 phần Máu lửa, Xiềng xích, Giải phóng).
2.2. Bố cục
- Đoạn 1: niềm vui sướng, say mê khi bắt gặp lí tưởng cộng sản
- Đoạn 2: nhận thức mới về lẽ sống
- Đoạn 3: sự chyển biến sâu sắc trong tình cảm
2.3. Phương thức biểu đạt
- Biểu cảm
2.4. Thể thơ
- Thơ bảy chữ
2.5. Giá trị nội dung
- Bài thơ là lời tâm nguyện của người thanh niên yêu nước giác ngộ lí tưởng cộng sản
2.6. Giá trị nghệ thuật
- Sự vận động của tâm trạng nhà thơ được thể hiện sinhh động bằng những hình ảnh tươi sáng, các biện pháp tu từ và ngôn ngữ giàu nhạc điệu
Xem thêm những bài văn mẫu hay nhất tại đây: