Cảm nhận nhân vật tôi trong Một năm ở tiểu học
Đề bài: Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về nhân vật “tôi” trong văn bản “Một năm ở tiểu học".
I. Tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả
- Nguyễn Hiến Lê (1912 – 1984) là học giả, nhà văn, dịch giả, nhà ngôn ngữ học, nhà giáo dục và hoạt động văn hóa độc lập Việt Nam, biên soạn và dịch thuật thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.
- Quê quán: làng Phương Khê, phủ Quảng Oai, tỉnh Sơn Tây (nay thuộc xã Phú Phương, huyện Ba Vì, Hà Nội).
- Xuất thân từ một gia đình nhà Nho, ông học tại Hà Nội, trước ở trường Yên Phụ, sau lên trường Bưởi.
- Năm 1934, ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Công chính Hà Nội rồi vào làm việc tại các tỉnh miền Tây Nam Bộ, bắt đầu quãng đời nửa thế kỷ gắn bó với Nam bộ, gắn bó với Hòn ngọc Viễn Đông.
- Những năm trước 1975 và cả trong thời gian sau này, Nguyễn Hiến Lê luôn là một cây bút có tiếng, viết miệt mài và là một nhân cách lớn.
- Tác phẩm chính gồm nhiều thể loại văn học tiểu thuyết, triết học, lịch sử, giáo dục – khoa học, chính trị – kinh tế, gương danh nhân, khảo luận – tùy bút – du kí, tự luyện – học làm người,…
2. Tác phẩm
1. Thể loại: Hồi kí chủ yếu kể lại những sự việc mà người viết đã từng tham dự hoặc chứng kiến trong quá khứ được sắp xếp theo trình tự thời gian, gắn với một hoặc nhiều giai đoạn của tác giả.
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Trích chương IV trong Hồi kí Nguyễn Hiến Lê xuất bản năm 1993.
3. Phương thức biểu đạt: Tự sự.
4. Người kể chuyện: Ngôi thứ nhất – Nguyễn Hiến Lê
5. Tóm tắt:
- Mẹ nhân vật tôi là một người không biết chữ, đi cả ngày nên không kiểm soát được việc học. Nhân vật tôi là một người không siêng học, đi học đều nhưng đi sớm về trễ vì mải chơi với bạn. Chơi đến khi 9, 10 giờ tối mới về. Trong các ngày nghỉ thì họ chỉ có mặt lúc bữa cơm còn đâu lại chơi với trẻ trong xóm. Bà hiền từ không mắng mỏ nhưng mẹ thì lại nghiêm khắc hơn, quát tháo, bắt phải về liền, có khi quất nữa. Mùa đông thì nhân vật tôi ở nhà đọc sách cho mọi người cùng nghe.
6. Bố cục (2 phần):
- Phần 1 (Từ đầu đến ...cho cả bọn nghe): Kí ức chơi đùa với bọn trẻ trong xóm
- Phần 2 (Còn lại): Kí ức với gia đình.
7. Giá trị nội dung: Hồi kí mang đến những kỉ niệm thời thơ ấu đẹp đẽ trong những ngày tháng đi học tiểu học của nhân vật tôi. Chủ yếu là những buổi đi chơi với bạn bè trong xóm và những giờ đọc sách ở gia đình.
8. Giá trị nghệ thuật:
- Hồi kí kết hợp biện pháp tu từ: câu hỏi tu từ, liệt kê.
- Thể loại hồi kí có đan xen giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm (kể chuyện với giọng văn thấm đẫm chất trữ tình) giúp diễn tả đầy đủ, sâu sắc chủ đề văn bản.
II. Một số đoạn văn mẫu hay:
Đoạn văn mẫu số 1
Đoạn văn mẫu số 2
Nhân vật tôi trong “Một năm ở tiểu học” được xây dựng dựa trên nguyên mẫu của tác giả Nguyễn Hiến Lê ngoài đời. Khi đọc văn bản, ít người nghĩ rằng một học giả, một nhà văn xuất sắc lại có quãng đời ấu thơ đáng nhớ như vậy. Cha mất sớm, “tôi” được sống trong sự chăm sóc của người mẹ, người bà. Cuộc sống không phải đầy đủ về vật chất nhưng tinh thần lại thoải mái khi cậu được vui chơi và có tuổi thơ đúng nghĩa bên chúng bạn. Mùa hè, các cậu bé thường thơ thẩn bắt côn trùng, tụ tập ra bờ sông, bến tàu trò chuyện, đuổi bắt. Mùa đông không ra ngoài được, thì cậu ở nhà đọc truyện Tàu cho cả nhà trong, nhà ngoài nghe. Nhà văn đã kể lại một cách chân thực, sinh động những hồi ức thơ ấu của mình. Chúng ta dường như cũng bắt gặp được hình ảnh của chính bản thân mình ở trong đó. Quãng thời gian đó, nhân vật “tôi” đã bỏ phí nhiều và không học hành nhưng xét về mặt khác, nhân vật “tôi” lại cảm thấy mình có lợi khi có thể chạy nhảy nhanh nhẹn hơn, sống giản dị, tự nhiên hơn, hiểu biết trẻ bình dân hơn. Qua nhân vật “tôi”, chúng ta có thể thấy việc dung hòa giữa các hoạt động học hành và vui chơi là vô cùng cần thiết. Nếu việc học nâng cao trí tuệ thì những hoạt động vui chơi sẽ nâng cao sức khỏe và tạo nên những kỉ niệm đáng nhớ cho các em học sinh.
Đoạn văn mẫu số 3
Nhân vật “tôi” trong “Một năm ở tiểu học” chính là nguyên mẫu của tác giả Nguyễn Hiến Lê ngoài đời. Đoạn trích đã khắc họa hình ảnh cậu bé ở những ngày đầu của Tiểu học và cuộc sống đúng nghĩa của một đứa trẻ. Ít ai ngờ được một học giả, một nhà văn xuất sắc lại có quãng đời ấu thơ đáng nhớ như vậy. Cha mất sớm, cậu bé trong hồi kí sống nhờ bàn tay tảo tần buôn bán của người mẹ và tình yêu thương của bà. Đó là cuộc sống dù không đủ đầy vật chất nhưng lại thoải mái tinh thần khi cậu được vui chơi và có tuổi thơ đúng nghĩa bên chúng bạn. Đó là những ngày cậu bỏ bê việc học hành và tham gia những trò chơi của đám trẻ con xóm lao động. Mùa hè, các cậu bé thường thơ thẩn bắt côn trùng, tụ tập ra bờ sông, bến tàu trò chuyện, đuổi bắt. Mùa đông không ra ngoài được, thì cậu ở nhà đọc truyện Tàu cho cả nhà trong, nhà ngoài nghe. Nhà văn đã kể lại một cách chân thực, sinh động những hồi ức thơ ấu của mình. Quãng thời gian đó, nhân vật “tôi” đã bỏ phí nhiều và không học hành nhưng xét về mặt nào đó, nhân vật “tôi” lại cảm thấy mình có lợi khi có thể chạy nhảy nhanh nhẹn hơn, sống giản dị, tự nhiên hơn, hiểu biết trẻ bình dân hơn. Qua nhân vật “tôi”, chúng ta có thể thấy việc dung hòa giữa các hoạt động học hành và vui chơi là vô cùng cần thiết. Nếu việc học nâng cao trí tuệ thì những hoạt động vui chơi sẽ nâng cao sức khỏe và tạo nên những kỉ niệm đáng nhớ cho các em học sinh.
Xem thêm các bài văn mẫu lớp 6 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Cảm nhận nhân vật tôi trong Một năm ở tiểu học
Kể lại một truyện cổ tích bằng lời văn của em
Đoạn văn trình bày cảm nghĩ về một truyện cổ tích mà em yêu thích, trong đó có sử dụng ba trạng ngữ
