Sách bài tập KHTN 8 (Kết nối tri thức) Bài 11: Muối

Giải SBT Khoa học tự nhiên 8 Bài 11: Muối

Bài 11.1 trang 33 Sách bài tập KHTN 8: Hợp chất X được tạo thành từ sự thay thế ion H⁺ của acid bằng ion kim loại hoặc ion ammonium (NH₄⁺). Chất X thuộc loại chất gì?

A. Muối.

B. Acid.

C. Base.

D. Oxide.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

X là muối.

Bài 11.2 trang 33 Sách bài tập KHTN 8: Phản ứng nào sau đây không tạo ra muối?

A. Acid tác dụng với base.

B. Kim loại tác dụng với oxygen.

C. Acid tác dụng với oxide base.

D. Base tác dụng với oxide acid.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

Kim loại tác dụng với oxygen sinh ra oxide.

Bài 11.3 trang 33 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng sau:

? + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

Chất thích hợp để điền vào vị trí dấu hỏi là

A. Zn(OH)₂.   B. ZnO.   C. Zn.   D. ZnCO₃.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

Bài 11.4 trang 33 Sách bài tập KHTN 8:Chất nào sau đây thuộc loại muối?

A. Ca(OH)₂.   B. Al₂O₃.   C. H₂SO₄.   D. MgCl₂.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Chất thuộc loại muối là: MgCl₂.

Bài 11.5 trang 33 Sách bài tập KHTN 8: Cho các chất sau: KCl, NaOH, MgSO₄, HNO₃, P₂O₅, NaNO₃. Số chất thuộc loại muối là

A. 1.    B. 2.    C. 3.    D. 4.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C
Số chất thuộc loại muối là 3 chất gồm: KCl; MgSO₄; NaNO₃.

Bài 11.6 trang 33 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng sau:

CuO + H₂SO₄ → ? + H₂O

Ở vị trí dấu hỏi (?) là công thức nào sau đây?

A. CuS.

B. CuSO₄.

C. Cu₂(SO₄).

D. SO₂.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

CuO + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂O

Bài 11.7 trang 33 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng sau:

CO₂ + NaOH → ? + H₂O

Chất ở vị trí dấu hỏi (?) có tên gọi là

A. sodium carbonate.

B. sodium sulfate.

C. potassium carbonate.

D. potassium sulfate.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Trong đó: Na₂CO₃: sodium carbonate.

Bài 11.8 trang 33 Sách bài tập KHTN 8:Các muối nào sau đây đều tan tốt trong nước?

A. Na₂SO₄, BaSO₄, BaCl₂.

B. CuSO₄, FeCl₃, Pb(NO₃)₂.

C. MgSO₄, ZnSO₄, PbSO₄.

D. K₂CO₃, CaCO₃, CaCl₂.

Lời giải:

Đáo án đúng là: B

Các muối CuSO₄, FeCl₃, Pb(NO₃)₂ đều tan trong nước.

Bài 11.9 trang 34 Sách bài tập KHTN 8:Cho sơ đồ phản ứng sau:

Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + ?

Chất thích hợp để điền vào vị trí dấu hỏi (?) là

A. Cu(OH)₂.

B. ZnO.

C. Cu.

D. CuO.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu

Bài 11.10 trang 34 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng sau:

? + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + CO₂ + H₂O

Chất thích hợp để điền vào vị trí dấu hỏi (?) là

A. NaOH.     B. Na₂O.

C. CaCO₃.   D. Na₂CO₃.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Na₂CO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + CO₂ + H₂O

Bài 11.11 trang 34 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng sau:

MgSO₄ + ? → Mg(OH)₂ + Na₂SO₄

Chất thích hợp để điền vào vị trí dấu hỏi (?) là

A. NaOH.    B. Na₂O.

C. Ca(OH)₂.   D. Na.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

MgSO₄ + 2NaOH → Mg(OH)₂ + Na₂SO₄

Bài 11.12 trang 34 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng sau:

K₂SO₄ + ? → 2KCl + BaSO₄

Chất thích hợp để điền vào vị trí dấu hỏi (?) là

A. HCl.   B. BaCl₂.   C. Ba(OH)₂.   D. BaO.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

K₂SO₄ + BaCl₂ → 2KCl + BaSO₄

Bài 11.13 trang 34 Sách bài tập KHTN 8: Cho hydrochloric acid tác dụng với dung dịch nào sau đây tạo ra kết tủa?

A. NaOH.   B. CaCl₂.   C. AgNO₃.   D. Na₂SO₄.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

AgNO₃ + HCl → AgCl↓ + HNO₃

Bài 11.14 trang 34 Sách bài tập KHTN 8:Cho dung dịch sulfuric acid loãng tác dụng với dung dịch nào sau đây tạo ra chất khí bay lên?

A. KOH.   B. CaCl₂.   C. AgNO₃.   D. Na₂SO₃.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Na₂SO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + SO₂↑ + H₂O

Bài 11.15 trang 34 Sách bài tập KHTN 8: Dung dịch muối nào sau đây tác dụng với dung dịch NaOH tạo ra kết tủa?

A. FeCl₃.

B. BaCl₂.

C. NaNO₃.

D. K₂SO₄.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

FeCl₃ + 3NaOH → Fe(OH)₃↓ + 3NaCl

Bài 11.16 trang 34 Sách bài tập KHTN 8:Kim loại M có hoá trị II. Trong muối sulfate của M, kim loại chiếm 20% về khối lượng. Công thức của muối đó là

A. Fe₂(SO₄)₃.

B. Na₂SO₄.

C. MgSO₄.

D. CaSO₃.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

M có hoá trị II nên muối sulfate có công thức MSO₄.

Tỉ lệ của M là: $\frac{M}{M+96}=\frac{20\%}{100\%}\Rightarrow M=24$

Vậy M là Mg, muối là MgSO₄.

Bài 11.17 trang 34 Sách bài tập KHTN 8: Cho 5,6 g Fe tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng, dư thu được khối lượng muối là

A. 20 g.   B. 15,4 g.   C. 24,8 g.   D. 15,2 g.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

$n_{Fe}=\frac{5,6}{56}=0,1mol$

Phương trình hoá học:

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

0,1 → 0,1 mol

Khối lượng FeSO₄ là: 0,1.152 = 15,2 gam.

Bài 11.18 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Cho Zn dư tác dụng với dung dịch chứa 0,1 mol CuSO₄, thu được khối lượng Cu là

A. 6,4g.

B. 6,5g.

C.16g.

D. 3,2g.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu

0,1 → 0,1 mol

Khối lượng Cu sinh ra là: m_Cu = 0,1.64 = 6,4 gam.

Bài 11.19 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Cho 0,1 mol CuSO₄ tác dụng với dung dịch Ba(OH)₂ dư, thu được kết tủa có khối lượng là

A. 9,8g.   B. 33,1g.   C. 23,3g.   D. 31,3g.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

CuSO₄ + Ba(OH)₂ → Cu(OH)₂↓ + BaSO₄↓

0,1 → 0,1 0,1 mol

Kết tủa sau phản ứng gồm: Cu(OH)₂ 0,1 mol và BaSO₄ 0,1 mol

Khối lượng kết tủa thu được sau phản ứng là: 0,1.98 + 0,1.233 = 33,1 gam.

Bài 11.20 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Cho dãy các chất sau: H₂SO₄, (NH₄)₂SO₄, AgCl, CuCl₂, Cu(OH)₂, Na₂O, Ba(NO₃)₂, Al₂(SO₄)₃, H₃PO₄.

a) Có bao nhiêu chất thuộc loại muối?

b) Có bao nhiêu muối tan?

Lời giải:

a) Có 5 chất thuộc loại muối: (NH₄)₂SO₄, AgCl, CuCl₂, Ba(NO₃)₂, Al₂(SO₄)₃.

b) Có 4 muối tan: (NH₄)₂SO₄, CuCl₂, Ba(NO₃)₂, Al₂(SO₄)₃.

Bài 11.21 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Cho các muối sau: Na₂SO₄, BaCl₂, AgNO₃, K₂CO₃.

a) Gọi tên các muối trên.

b) Viết PTHH của phản ứng giữa các muối trên trong dung dịch (nếu có).

Lời giải:

a) Gọi tên các muối:

Na₂SO₄: sodium sulfate;

BaCl₂: barium chloride;

AgNO₃: silver nitrate;

K₂CO₃: potassium carbonate.

b) Các PTHH của phản ứng giữa các muối trên trong dung dịch:

Na₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄↓ + 2NaCl

Na₂SO₄ + 2AgNO₃ → Ag₂SO₄↓ + 2NaNO₃

BaCl₂ + 2AgNO₃ → Ba(NO₃)₂ + 2AgCl↓

BaCl₂ + K₂CO₃ → BaCO₃↓ + 2KCl

2AgNO₃ + K₂CO₃ → Ag₂O↓ + CO₂↑ + 2KNO₃

Bài 11.22 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Hãy viết công thức và gọi tên:

a) 5 muối tan.

b) 3 muối không tan.

Lời giải:

a) 5 muối tan:

NaCl: sodium chloride;

KCl: potassium chloride;

NaNO₃: sodium nitrate;

K₂SO₄: potassium sulfate;

Mg(NO₃)₂: magnesium nitrate.

b) 3 muối không tan:

BaCO₃: barium carbonate;

BaSO₄: barium sulfate;

MgCO₃: magnesium carbonate.

Bài 11.23 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Hoàn thành các PTHH sau:

(1) ? + AgNO₃ → Cu(NO₃)₂ + Ag

(2) NaOH + ? → Al(OH)₃ + Na₂SO₄

(3) ? + ? → KCl + SO₂ + H₂O

(4) BaCl₂ + AgNO₃ → ? + ?

Giải thích vì sao các phản ứng trên có thể xảy ra.

Lời giải:

Hoàn thành các phản ứng:

(1) Cu + 2AgNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2Ag↓

(2) 6NaOH + Al₂(SO₄)₃ → 2Al(OH)₃↓ + 3Na₂SO₄

(3) K₂SO₃ + 2HCl → 2KCl + SO₂↑ + H₂O

(4) BaCl₂ + 2AgNO₃ → Ba(NO₃)₂ + 2AgCl↓

Các phản ứng trên có thể xảy ra do sau phản ứng tạo thành chất không tan hoặc chất khí …

Bài 11.24 trang 35 Sách bài tập KHTN 8: Cho sơ đồ phản ứng:

Muối X + muối Y → muối Z + muối T.

Hãy tìm các cặp X, Y nếu:

a) X là muối chloride, Y là muối nitrate.

b) X là muối của barium, Y là muối của sodium.

Lời giải:

a) X là muối NaCl, Y là muối AgNO₃.

NaCl + AgNO₃ → AgCl↓ + NaNO₃

b) X là muối Ba(NO₃)₂, Y là muối Na₂SO₄.

Ba(NO₃)₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2NaNO₃

Bài 11.25 trang 36 Sách bài tập KHTN 8:Cho một thanh sắt (Fe) vào cốc đựng 200 mL dung dịch CuSO₄nồng độ a (M). Sau khi phản ứng hoàn toàn, đồng sinh ra bám hết vào thanh sắt. Cân lại thanh sắt thấy khối lượng tăng thêm 0,8 g. Xác định giá trị của a.

Lời giải:

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

Số mol Fe phản ứng = số mol CuSO₄ = 0,2a mol = số mol Cu tạo thành.

$\Rightarrow$Khối lượng tăng thêm = khối lượng Cu - khối lượng Fe.

= 64. 0,2a – 56. 0,2a = 0,8 (g).

Vậy a = 0,5.

Bài 11.26 trang 36 Sách bài tập KHTN 8: Cho từng giọt đến hết 100 mL dung dịch Na₂CO₃ vào 200 mL dung dịch HCl 1 M, thoát ra 1,9832 lít (ở 25°C, 1 bar) khí CO₂.

a) Xác định nồng độ ban đầu của dung dịch Na₂CO₃.

b) Nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch sau phản ứng, giấy quỳ đổi thành màu gì?

Lời giải:

a) Na₂CO₃ + 2HCl→ 2NaCl + CO₂ + H₂O

Số mol HCl = 0,2 mol; số mol CO₂ = $\frac{1,9832}{24,79}$= 0,08 mol

Số mol HCl phản ứng = 2.$n_{C{O}_2}$ = 0,16 (mol).

Vậy HCl dư, Na₂CO₃ hết, số mol Na₂CO₃ = số mol CO₂ = 0,08 mol.

Nồng độ ban đầu của dung dịch Na₂CO₃: $\frac{0,08}{0,1}$= 0,8 (M).

b) Nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch sau phản ứng, giấy quỳ đổi thành màu đỏ.

Bài 11.27 trang 36 Sách bài tập KHTN 8: Cho dung dịch chứa 32,5 g muối chloride của một kim loại M tác dụng với 300 mL dung dịch NaOH vừa đủ, thu được 21,4 g kết tủa.

a) Xác định kim loại M và công thức muối chloride.

b) Tính nồng độ của dung dịch NaOH đã dùng.

Lời giải:

a) M hoá trị n, muối có công thức MCl_n; số mol muối là a mol.

MCl_n + nNaOH → M(OH)_n + nNaCl

a na a na mol

Ta có:

Khối lượng muối là 32,5 gam nên: a(M + 35,5n) = 32,5 (1)

Khối lượng kết tủa là 21,4 gam nên: a(M + 17n) = 21,4 (2)

Từ (1) và (2) ta có: $\frac{M}{n}=\frac{56}{3}$

Vậy n = 3; M = 56 thoả mãn.

Kim loại M là Fe, muối là FeCl₃.

b) Số mol NaOH = n.a = 3.0,2 = 0,6 mol

Nồng độ dung dịch NaOH đã dùng: $\frac{0,6}{0,3}$ = 2(M).

Bài 11.28 trang 36 Sách bài tập KHTN 8:Cho 14,2 g hỗn hợp X gồm CaCO₃và MgCO₃tác dụng với dung dịch HCl dư, thu được 3,7185 lít khí CO₂(ở 25°C, 1 bar).

a) Xác định khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp X.

b) Tính khối lượng muối chloride thu được.

Lời giải:

$n_{C{O}_2}=\frac{3,7185}{24,79}$ = 0,15 (mol).

Gọi số mol CaCO₃ và MgCO₃ trong X lần lượt là a và b (mol).

Phương trình hoá học:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

a a a mol

MgCO₃ + 2HCl → MgCl₂ + CO₂ + H₂O

b b b mol

a) Theo bài ra:

m_X = 14,2 gam nên 100a + 84b = 14,2 (1)

Theo phương trình hoá học: $n_{C{O}_2}$ = a + b = 0,15 (2)

Từ (1) và (2) giải phương trình ta được: a = 0,1 và b = 0,05.

Khối lượng CaCO₃ trong X: 0,1.100 = 10 gam.

Khối lượng MgCO₃ trong X: 14,2 – 10 = 4,2 gam.

b)

Theo phương trình hoá học:

$\begin{array}{c}{n}_{CaC{l}_2}=n_{CaC{O}_3}=0,1mol\\ \Rightarrow m_{CaC{l}_2}=0,1.111=11,1gam.\\ n_{MgC{l}_2}=n_{MgC{O}_3}=0,05mol\\ \Rightarrow m_{MgC{l}_2}=0,05.95=4,75gam.\end{array}$

Tổng khối lượng muối chloride thu được là: 11,1 + 4,75 = 15,85 gam.

Bài 11.29 trang 36 Sách bài tập KHTN 8:Cho m g hỗn hợp Y gồm NaCl và KCl tác dụng với dung dịch AgNO₃dư, thu được 8,61 g kết tủa. Tính giá trị của m biết hai chất trong hỗn hợp Y có số mol bằng nhau.

Lời giải:

Gọi số mol NaCl = Số mol KCl = a mol.

Phương trình hoá học:

NaCl + AgNO₃ → AgCl↓ + NaNO₃

a a mol

KCl + AgNO₃ → AgCl↓ + KNO₃

a a mol

Theo phương trình hoá học có tổng số mol kết tủa là a + a = 2a mol.

Khối lượng kết tủa là 8,61 gam nên: 2a.143,5 = 8,61 hay a = 0,03.

Khối lượng hỗn hợp Y là: m = 0,03.58,5 + 0,03.74,5 = 3,99 gam.

Bài 11.30 trang 36 Sách bài tập KHTN 8: Trong xử lí nước nói chung và xử lí nước tại hồ bơi nói riêng, sử dụng soda (hay sodium carbonate, có công thức hoá học Na₂CO₃) là một biện pháp thường dùng. Soda khan là chất bột màu trắng, hút ẩm và dễ tan trong nước, khi tan trong nước toả ra nhiều nhiệt, tạo thành dung dịch có môi trường base. Nước cứng là loại nước chứa hàm lượng chất khoáng cao, chủ yếu là hai ion calcium (Ca²⁺) và magnesium (Mg²⁺). Nước cứng được hình thành khi nước ngầm thấm qua những lớp đá vôi, đá phấn, hoặc thạch cao mà những loại đá này vốn chứa lượng lớn ion calcium và magnesium ở dạng hợp chất. Trong hoạt động thường ngày, nước cứng thường được nhận biết thông qua hiện tượng xà phòng khi pha trong nước sẽ không tạo bọt hoặc sự hình thành cặn vôi trong bình đun nước sôi.

Soda có khả năng làm mềm nước cứng do soda có phản ứng tạo kết tủa với các ion Ca²⁺ và Mg²⁺. Soda còn có tác dụng điều chỉnh độ pH cho nước trong hồ bơi, tạo môi trường để các loại rong, rêu, tảo không thể phát triển, gây ô nhiễm nguồn nước.

a) Viết PTHH của phản ứng xảy ra khi cho soda vào nước cứng có chứa CaCl₂ và MgCl₂. Từ đó giải thích vì sao soda lại dùng để xử lí nước cứng.

b) Viết PTHH của phản ứng xảy ra khi cho soda vào dung dịch HCl. Từ đó giải thích vì sao soda có tác dụng điều chỉnh pH của nước hồ bơi.

c) Em hãy nêu một số ứng dụng khác của soda và tìm hiểu thêm tác hại và lợi ích của nước cứng.

d) Trong các câu sau đây, câu nào đúng, câu nào sai?

1. CO₂ thuộc loại oxide base.

2. Soda phản ứng hoàn toàn với nước tạo NaOH và CO₂.

3. Để bảo quản soda nên cho soda vào các túi nilon kín, không dùng túi giấy.

4. Nước cứng có môi trường acid.

Lời giải:

a) Phương trình hoá học:

Na₂CO₃ + CaCl₂ → CaCO₃ ↓ + 2NaCl

Na₂CO₃ + MgCl₂→ MgCO₃↓ + 2NaCl

Các phản ứng trên đã làm kết tủa ion Ca²⁺ và Mg²⁺ tách ra khỏi nước nên có thể làm mềm nước cứng.

b) Na₂CO₃ + 2HCl→ 2NaCl + H₂O + CO₂↑

Phản ứng trên đã trung hoà ion H⁺, làm giảm tính acid của dung dịch do đó soda được dùng để điều chỉnh pH nước hồ bơi.

c) Ứng dụng của soda: sản xuất thuỷ tinh, xà phòng, chất tẩy rửa,... và trong chế biến thực phẩm, dược phẩm,...

Nước cứng có các tác hại như: làm giảm khẩu vị trong nấu ăn, pha trà; quần áo, vải sợi nhanh bị mục nát khi giặt bằng xà phòng trong nước cứng ... nhưng cũng có tác dụng cung cấp nguồn vi lượng khoáng.

d) 1 - sai; 2 - sai; 3 - đúng; 4 - sai.

Xem thêm lời giải Sách bài tập Khoa học tự nhiên 8 sách Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Bài 9: Base. Thang pH

Bài 10: Oxide

Bài 12: Phân bón hóa học

Bài 13: Khối lượng riêng

Bài 14: Thực hành xác định khối lượng riêng