Các nhà nghiên cứu Úc đã phát hiện ra rằng một loại vi khuẩn gọi là Helicobacter pylori (H. pylori), gây loét dạ dày, có thể bảo vệ phụ nữ tránh khỏi sự tiến của triển bệnh đa xơ cứng (MS). Những phụ nữ bị MS được phát hiện có ít các kháng thể của hệ thống miễn dịch của họ được tạo ra để chống lại vi khuẩn H. pylori. Điều này cho thấy có thể có mối liên hệ giữa quá ít vi khuẩn H. pylori và sự phát triển của MS.
Giáo sư Allan G. Kermode thuộc Trung tâm về các Rối loạn Thần kinh và Thần kinh cơ tại Viện Nghiên cứu Khoa học Thần kinh Tây Úc và các đồng nghiệp gần đây đã công bố kết quả của họ trên Tạp chí Thần kinh học, Phẫu thuật Thần kinh và Tâm thần học.
Trong nghiên cứu của họ, 550 người mắc MS đã được so sánh theo giới tính và tuổi với 299 tình nguyện viên sức khỏe bình thường. Các mẫu máu của tất cả những người tham gia được tiếp xúc với một loại enzym liên kết với các kháng thể chống lại H. pylori. Các kháng thể trong máu của mỗi người cho thấy rằng họ đã từng tiếp xúc với một loại vi khuẩn cụ thể.
Kháng thể là cách hệ thống miễn dịch ghi nhớ một bệnh nhiễm trùng và giúp chúng ta chống lại tác nhân gây bệnh khi chúng quay trở lại. Đó là lý do tại sao tiêm chủng có tác dụng ngăn ngừa bệnh tật: một lượng nhỏ tác nhân lây nhiễm thực sự được đưa vào để thúc đẩy hệ thống miễn dịch tạo ra các kháng thể. Các kháng thể sẽ ngăn chặn phản ứng nghiêm trọng đối với cơ thể trong quá trình tiếp xúc với mầm bệnh sau này.
Chỉ 14% người tình nguyện nữ viên của nghiên cứu bị MS có kết quả xét nghiệm dương tính với kháng thể H. pylori, so với 22% ở những người ở nhóm người khỏe mạnh. Điều này cho thấy mối liên hệ giữa MS và H. pylori, nhưng còn quá sớm để đưa ra bất kỳ kết luận về nguyên nhân hay kết quả nào.
Hơn nữa, ở những phụ nữ bị MS có kết quả xét nghiệm dương tính với các kháng thể này, họ càng có nhiều kháng thể thì mức độ bệnh của họ càng ít nghiêm trọng hơn. Điều này cho thấy rằng các kháng thể có thể đóng một số vai trò trong việc điều chỉnh hệ thống miễn dịch.
Thật kỳ lạ, những người là nam tham gia nghiên cứu mắc MS giống với nữ khi nói về sự liên quan đến H. pylori. Mức độ kháng thể ở những người đàn ông bị MS không khác với mức độ kháng thể của nam giới trong nhóm đối chứng.
H. pylori và “Giả thuyết vệ sinh”
Là một loại vi khuẩn phổ biến được cho là lây lan từ miệng người này sang miệng người khác, phần "helico" của tên Helicobacter pylori đề cập đến hình dạng xoắn ốc của nó - giống như cánh máy bay trực thăng. Trẻ em được cho là có nguy cơ bị nhiễm H. pylori cao nhất vì việc thực hành vệ sinh chưa tốt.
NS. Kermode giải thích trong một cuộc phỏng vấn với Healthline:“H. pylori thường mắc phải ở trẻ em từ các thành viên trong gia đình.” Khi vi khuẩn cư trú trong dạ dày, hầu hết mọi người có thể chống lại chúng mà không có triệu chứng bệnh. Nhưng đối với một số người, những kẻ xâm lược này có thể tàn phá, gây tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến loét dạ dày.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới về các vi khuẩn sống tự nhiên trong ruột người đã chỉ ra rằng H. pylori thực sự có thể bảo vệ những người trẻ tuổi khỏi bệnh hen suyễn, dị ứng và bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Để có tác dụng này H. pylori đã điều chỉnh mức độ axit trong dạ dày và giúp điều chỉnh hệ thống miễn dịch phân biệt giữa tế bào của cơ thể và tế bào lạ. Điều này cần đưa một lý thuyết khoa học cũ trở lại để thảo luận. “Giả thuyết về vệ sinh”, khoảng từ những năm 1980, cho thấy rằng tiếp xúc với vi khuẩn sớm trong cuộc sống có thể là cần thiết để nâng cao hệ thống miễn dịch và ngăn chặn sự phát triển của các bệnh tự miễn sau này.
Việc sử dụng chất sát khuẩn tay và thuốc kháng sinh được coi là một trong những lý do có thể khiến tỷ lệ các bệnh tự miễn như MS và bệnh Celiac (không dung nạp gluten) ngày càng gia tăng ở phương Tây.
Liệu vi khuẩn có thể được sử dụng để ngăn chặn và điều trị bệnh trong tương lai?
"Mặc dù nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng việc nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori có liên quan đến việc giảm nguy cơ phát triển MS ở phụ nữ và bệnh ít nghiêm trọng hơn ở những phụ nữ có bằng chứng nhiễm vi khuẩn, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm để xác định nguyên nhân” - Tiến sĩ Bruce Bebo, Phó Chủ tịch Điều hành Nghiên cứu tại Hiệp hội đa xơ cứng quốc tế, trả lời với Healthline trong một buổi phỏng vấn.
Do có ít phụ nữ bị MS có xét nghiệm dương tính với H. pylori và việc tiếp xúc với vi khuẩn có thể bảo vệ chống lại MS, liệu một ngày nào đó H. pylori có thể được sử dụng như một phần của vắc-xin cho bệnh MS?
Kermode cho biết: “Ý tưởng sử dụng vi khuẩn trong một loại hỗn hợp được điều chỉnh để điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tật là một ý tưởng rất thú vị. Nếu không phải H. pylori, thì một số kích thích bằng kháng nguyên khác trong thời kỳ sơ sinh cũng có thể được xem xét. Chính vi khuẩn H. pylori có thể sử dụng để cung cấp liệu pháp kháng nguyên giúp cơ thể chống lại MS.” Điều đó có nghĩa là sử dụng H. pylori như một vật trung gian để cung cấp các loại thuốc điều trị hoặc các hợp chất khác khi nó lây nhiễm vào cơ thể.
Nếu các nhà khoa học có thể tìm ra cơ chế nhiễm bệnh ở trẻ em đối với H. pylori hoặc các vi khuẩn khác ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch như nào, có lẽ họ có thể tạo ra thuốc để bắt chước hiệu ứng hoặc thậm chí khai thác chính vi khuẩn để điều trị hoặc ngăn ngừa các bệnh tự miễn dịch.
Xem thêm:
- Xét nghiệm tìm vi khuẩn Helicobacter Pylori (H. Pylori)
- Vi khuẩn H. pylori có lây không? Triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
- 7 phương pháp tự nhiên điều trị H. pylori
- Các phương pháp tự nhiên nào điều trị H. pylori tốt nhất?
- Những điều cần biết về H.pylori: Cách bạn bị nhiễm, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị