Thành phần và cơ chế tác dụng thuốc Capsaicin
Capsaicin là một chất được lấy ra từ ớt ,chính chất này tạo ra vị cay khi ăn ớt.
Capsaicin được sử dụng như một thuốc giảm đau dưới thuốc mỡ bôi, thuốc xịt mũi để giảm đau, thường ở nồng độ giữa 0,025% và 0,25%. Nó có thể được áp dụng theo hình thức kem làm giảm đau tạm thời của đau cơ bắp và khớp liên quan với viêm khớp, đau lưng, bong gân. Nó cũng được sử dụng để làm giảm các triệu chứng Bệnh lý thần kinh do herpes (bệnh zona thần kinh).
Kem capsaicin được sử dụng để điều trị bệnh vẩy nến như là một cách hiệu quả để giảm ngứa và viêm nhiễm.
Cơ chế mà thuốc giảm đau capsaicin và tác dụng chống viêm xảy ra là bằng cách bắt chước một cảm giác bỏng rát;giảm lượng canxi đi vào tiền synap và do đó khiến các dây thần kinh không thể truyền cảm giác đau trong thời gian dài. Với tiếp xúc mạn tính với capsaicin, tế bào thần kinh bị cạn kiệt của dẫn truyền thần kinh, dẫn đến giảm cảm giác đau đớn và phong tỏa của viêm thần kinh. Nếu capsaicin được lấy ra, tế bào thần kinh phục hồi.
Capsaicin bám vào một loại protein được gọi là TRPV1 cư trú trên màng tế bào thần kinh cảm giác đau và cảm biến nhiệt. TRPV1 là một kênh canxi nhiệt kích hoạt mở ra từ 37 đến 45 ° C. Khi capsaicin liên kết với TRPV1, nó sẽ làm cho kênh mở ở dươi 37 ° C (nhiệt độ cơ thể con người bình thường), đó là lý do capsaicin được liên kết với cảm giác nóng. Kích hoạt kéo dài của các tế bào thần kinh do capsaicin làm cạn kiệt vât chất P ở tiền synap ( vật chất P là một trong dẫn truyền thần kinh của cơ thể cho cảm giác đau và nhiệt) .Tế bào thần kinh không chứa TRPV1 không bị ảnh hưởng.
Động vật và nghiên cứu con người đã chứng minh rằng ăn uống của capsaicin có thể làm tăng sản xuất nhiệt của cơ thể trong một thời gian ngắn.
Một nghiên cứu với đối tượng con người cho thấy capsaicin có thể được sử dụng để giúp điều chỉnh lượng đường trong máu bằng cách tác động phân hủy carbohydrate sau bữa ăn.
Nghiên cứu động vật gặm nhấm đã chỉ ra rằng ớt có thể có một số hiệu quả chống lại ung thư. Tuy nhiên, hiệp hội Ung thư Mỹ cảnh báo "nghiên cứu khoa học có sẵn không hỗ trợ tuyên bố về hiệu quả của ớt hoặc toàn bộ bổ sung tiêu trong việc ngăn ngừa hoặc chữa trị ung thư tại thời điểm này".
Dạng bào chế, hàm lượng và giá thuốc Capsaicin
Capscaincin được bào chế dưới dạng kem bôi ngoài da với hàm lượng 10g
Mỗi 1 tuýp chứa:
- Capsaicin gel bôi hàm lượng 0.025%
- Tá dược vừa đủ
Giá thuốc bôi ngoài da Capsaicin 0.025%: 34.000 VNĐ/ tuýp 10g
Ngoài ra thuốc còn được bào chế dưới dạng và hàm lượng sau
- Kem, thuốc thoa ngoài da: 0.25%; 0.1%; 0.075%; 0.035%; 0.025%.
- Sữa dưỡng da, thuốc thoa ngoài da: 0.035%.
- Miếng dán, thuốc thoa ngoài da: 0.8%.
Chỉ định và chống chỉ định thuốc Capsaicin
Capsaicin thường dùng để điều trị ngứaChỉ định
Capsaicin được chỉ định trong các trường hợp:
- Giảm đau tại chỗ do viêm dây thần kinh sau nhiễm Herpes zoster (bệnh Zona) (dùng khi tổn thương đã lành), viêm dây thần kinh ở người bệnh đái tháo đường, do thoái hóa xương khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp mãn tính.
- Các trường hợp đau có nguồn gốc thần kinh khác như hội chứng đau sau phẫu thuật, phẫu thuật cắt bỏ vú, hội chứng loạn dưỡng phản xạ giao cảm (hỏa thống), đau dây thần kinh mãn tính mà không đáp ứng với các liệu pháp điều trị khác.
- Thuốc còn được dùng điều trị chứng ngứa do tiếp xúc nguồn nước hoặc do thẩm tách máu, ngứa trong bệnh vảy nến.
Chống chỉ định
- Có tiền sử mẫn cảm với capsaicin hoặc ớt.
- Trẻ em dưới 2 tuổi.
Liều lượng và cách sử dụng thuốc Capsaicin
Cách dùng
Chỉ sử dụng loại thuốc này ở da. Thực hiện theo tất cả các chỉ dẫn trên nhãn thuốc. Nếu bạn có thắc mắc về bất kỳ thông tin nào, hãy tham khảo ý kiến tư vấn từ bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thoa một lớp mỏng thuốc lên vùng da bị đau và xoa nhẹ, đều đặn. Bạn có thể cần sử dụng bông gòn/nút gạc hoặc bao tay nhựa để thoa thuốc và tránh cho tay tiếp xúc với thuốc.
Không được thoa thuốc ở mắt, miệng, mũi, hoặc cơ quan sinh dục. Nếu bạn để thuốc dính vào những bộ phận này, rửa sạch với nhiều nước. Hơn nữa, không được thoa loại thuốc này lên vùng da bị tổn thương hoặc bị bỏng rát (ví dụ như vùng da bị đứt, trầy xước, cháy nắng).
Không được dùng loại thuốc này ngay trước hoặc sau các hoạt động như tắm, bơi lội, tắm nắng, hoặc tập thể dục nặng. Không được quấn hoặc che phủ vùng da được thoa thuốc hoặc sử dụng miếng dán ấm ở những khu vực này. Làm như vậy có thể làm tăng nguy cơ mắc các tác dụng phụ.
Sau khi thoa thuốc, rửa sạch tay nếu bạn không dùng thuốc này để điều trị ở tay. Nếu có điều trị ở tay, hãy đợi ít nhất 30 phút sau khi thoa thuốc rồi mới rửa tay.
Dùng loại thuốc này thường xuyên để thuốc phát huy tác dụng tốt nhất. Nhớ dùng thuốc vào cùng các khoảng thời gian mỗi ngày.
Thuốc này đôi khi có thể mất đến 2 tháng để có hiệu quả. Thông báo với bác sĩ nếu tình trạng bệnh lý của bạn vẫn tiếp diễn trong hơn 7 ngày, nếu bệnh trở nặng hơn, hoặc tái phát. Nếu bạn nghĩ mình mắc phải một vấn đề y khoa nghiêm trọng, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
Liều dùng
- Người lớn
Đối với chứng viêm khớp, đau cơ, hoặc chứng đau thần kinh:
Người lớn và thanh thiếu niên – Dùng thuốc đều đặn 3 hoặc 4 lần một ngày và xoa đều.
- Trẻ em
Liều dùng cho trẻ em vẫn chưa được nghiên cứu và quyết định. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn định dùng thuốc này cho trẻ.
Tác dụng phụ thuốc Capsaicin
Dùng thuốc Capsaicin có thể gây ra tình trạng hắt hơi
Có thể xuất hiện tình trạng nóng, nhức nhối, hoặc nóng rát ở vùng da được thoa thuốc. Nếu bất kỳ các tác dụng phụ này vẫn tiếp diễn hoặc trở nặng hơn, liên hệ sớm với bác sĩ hoặc dược sĩ.
Có thể xuất hiện chứng ho, hắt hơi, chảy nước mắt, hoặc rát cổ họng nếu bạn hít phải cặn thuốc khô. Dùng thuốc thận trọng để tránh hít phải cặn thuốc.
Nếu bác sĩ đã chỉ định bạn dùng loại thuốc này, hãy nhớ rằng bác sĩ đã đánh giá rằng lợi ích mà thuốc mang lại cho bạn thì nhiều hơn hẳn nguy cơ rủi ro của tác dụng phụ. Nhiều người sử dụng thuốc này mà không bị mắc các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Ngưng sử dụng thuốc này và thông báo với bác sĩ ngay lập tức nếu bạn mắc phải bất kỳ các tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm: phồng rộp/sưng phù ở nơi được thoa thuốc, đau nhức bất thường/nhiều hơn ở nơi được thoa thuốc.
Phản ứng dị ứng nghiêm trọng với thuốc này thường hiếm gặp. Tuy nhiên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức nếu bạn nhận thấy bất kỳ các dấu hiệu nào của chứng phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm: phát ban, ngứa/sưng phù (đặc biệt là ở mặt/lưỡi/họng), choáng váng nặng, hô hấp có vấn đề.
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
Lưu ý khi sử dụng thuốc Capsaicin
Trước khi dùng capsaicin, báo với bác sĩ:
- Nếu bạn đang mang thai, dự định có thai, hoặc đang cho con bú.
- Nếu bạn đang dùng bất cứ loại thuốc theo toa hoặc không theo toa, thảo dược bổ sung.
- Nếu bạn bị dị ứng với thuốc này, hoặc các loại thuốc khác, thực phẩm, hoặc các chất khác.
Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú
Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.
Tương tác thuốc Capsaicin
Thuốc
Tương tác thuốc có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Tài liệu này không bao gồm đầy đủ các tương tác thuốc có thể xảy ra. Hãy viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn xem. Không được tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Thức ăn
Những loại thuốc nhất định không được dùng trong bữa ăn hoặc cùng lúc với những loại thức ăn nhất định vì có thể xảy ra tương tác. Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
Tình trạng sức khỏe
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
- Các bệnh lý về mạch máu hoặc tim mạch, tiền sử mắc các bệnh lý về mạch máu hoặc tim mạch.
- Chứng tăng huyết áp, không ổn định – hãy sử dụng thận trọng. Các tác dụng phụ có thể trở nên nặng hơn.
- Nhiễm trùng ở nơi được thoa thuốc.
- Vùng da được thoa thuốc bị đau lan rộng, nứt nẻ, hoặc tấy rát – Dùng thuốc thận trọng. Thuốc có thể làm cho các tác dụng phụ trở nặng hơn
Bảo quản thuốc Capsaicin
Bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm, tránh ánh sáng. Không bảo quản trong phòng tắm. Không bảo quản trong ngăn đá. Mỗi loại thuốc có thể có các phương pháp bảo quản khác nhau. Đọc kỹ hướng dẫn bảo quản trên bao bì, hoặc hỏi dược sĩ. Giữ thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi.
Không vứt thuốc vào toilet hoặc đường ống dẫn nước trừ khi có yêu cầu. Vứt thuốc đúng cách khi thuốc quá hạn hoặc không thể sử dụng. Tham khảo ý kiến dược sĩ hoặc công ty xử lý rác thải địa phương về cách tiêu hủy thuốc an toàn.
Làm gì khi dùng quá liều, quên liều
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.