Cách nhận biết dung dịch muối sunfat
I. Cách nhận biết muối sunfat
- Để nhận biết muối sunfat ta sử dụng các dung dịch muối của bari, ví dụ: BaCl2, Ba(NO3)2 hoặc Ba(OH)2. Phản ứng sẽ cho kết tủa trắng không tan trong nước và axit mạnh.
+ Tổng quát: SO42- + Ba2+ → BaSO4(↓ trắng)
+ Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng
+ Một số phương trình hóa học minh họa:
Na2SO4 + BaCl2 → BaSO4(↓ trắng) + 2NaCl
MgSO4 + Ba(OH)2 → BaSO4(↓ trắng) + Mg(OH)2(↓ trắng)
Chú ý:
- Phần lớn muối sunfat đều tan trừ BaSO4, SrSO4, Ag2SO4, PbSO4 không tan được dùng để nhận biết ion sunfat. Tuy nhiên Sr2+, Ag+ và Pb2+ ít được sử dụng hơn Ba2+
- Nếu đề bài cho phân biệt các dung dịch gồm: axit; bazơ và muối sunfat mà không giới hạn thuốc thử có thể dùng quỳ tím để phân biệt.
- Nếu các dung dịch đem nhận biết đều là các muối sunfat, ta có thể dùng Ba(OH)2 dựa vào tính chất đặc trưng của R(OH)nđể nhận biết (tính tan; màu sắc kết tủa; Zn(OH)2, Al(OH)3 tan trong Ba(OH)2 dư; có khí mùi khai;...)
+ Tổng quát: R2(SO4)n + Ba(OH)2 → BaSO4(↓) + R(OH)n
+ Ví dụ: Fe2(SO4)3 + 3Ba(OH)2 → 3BaSO4(↓ trắng) + 2Fe(OH)3 (↓ nâu đỏ)
CuSO4 +Ba(OH)2 → BaSO4(↓ trắng) + Cu(OH)2 (↓ xanh lam)
II. Mở rộng
- Một số hiđroxit thường gặp:
+ NaOH, Ba(OH)2: Bazơ tan
+ Al(OH)3, Zn(OH)2: Kết tủa keo trắng, tan hết trong dung dịch kiềm dư.
+ Fe(OH)2: Kết tủa trắng xanh.
+ Fe(OH)3: Kết tủa nâu đỏ.
+ Cu(OH)2: Kết tủa xanh lam
+ Mg(OH)2: Kết tủa trắng.
- Một số muối sunfat quan trọng như:
+ Na2SO4(natri sunfat): Sử dụng để sản xuất xà phòng và chất tẩy rửa, sản xuất các hàng dệt may, sản xuất giấy, bột giấy và sản xuất thủy tinh.
+ CuSO4(đồng(II) sunfat): Dùng làm thuốc diệt nấm, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, làm chất tổng hợp hữu cơ, chất phân tích trong phòng thí nghiệm.
+ ZnSO4 (kẽm sunfat): Dùng trong sản xuất thức ăn gia súc, phân bón vi lượng, sản xuất mực in, thuốc nhuộm, thuốc khử trùng.
+ CaSO4 (canxi sunfat hay còn gọi là thạch cao): Thạch cao nung thường được đúc tượng, đúc các mẫu chi tiết tinh vi dùng trang trí nội thất, làm phấn viết bảng, bó bột khi gãy xương,...
+ MgSO4 (magie sunfat): Dùng làm nguyên liệu sản xuất phân bón, sản xuất thức ăn gia súc.
III. Bài tập nhận biết muối sunfat
Câu 1: Để phân biệt các dung dịch hóa chất riêng biệt NaOH, (NH4)2SO4, NH4Cl, Na2SO4 người ta có thể dùng hóa chất nào sau đây?
A.Dung dịch BaCl2
B.Dung dịch Ba(OH)2
C.Dung dịch AgNO3
D.Ca(OH)2
Hướng dẫn giải:
Đáp án B
Sử dụng dung dịch Ba(OH)2
+ Không hiện tượng: NaOH.
+ Xuất hiện kết tủa trắng đồng thời có khí mùi khai: (NH4)2SO4
Phương trình hóa học: (NH4)2SO4+ Ba(OH)2 → BaSO4(↓ trắng) + 2NH3 ↑ + 2H2O
+ Chỉ có khí mùi khai: NH4Cl
Phương trình hóa học: 2NH4Cl + Ba(OH)2 → BaCl2 + 2NH3 ↑ + 2H2O
+ Chỉ có kết tủa trắng: Na2SO4
Phương trình hóa học: Na2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4(↓ trắng)+ 2NaOH
Câu 2: Để nhận biết dung dịch K2SO4, người ta dùng hóa chất nào sau đây?
A. BaNO3 B. Quỳ tím. C. NaOH. D. H2SO4
Hướng dẫn giải:
Đáp án D
Sử dụng hóa chất: BaNO3
Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng
Phương trình hóa học minh họa:
Na2SO4 + BaCl2 → BaSO4(↓ trắng) + 2NaCl
Xem thêm các bài viết về cách nhận biết các chất hóa học hay và chi tiết khác:
Cách nhận biết dung dịch muối hiđrosunfat
Cách nhận biết dung dịch muối clorua
Cách nhận biết dung dịch muối nitrat
