Cách nhận biết bazơ tan
I. Cách nhận biết bazơ
- Dung dịch bazơ thường được nhận biết bằng quỳ tím hoặc phenolphtalein.
- Hiện tượng:
+ Khi nhúng quỳ tím vào dung dịch bazơ thì quỳ tím chuyển sang màu xanh.
+ Khi nhỏ vài giọt phenolphtalein vào dung dịch bazơ thì dung dịch chuyển sang màu hồng.
- Ngoài ra, để nhận ra dung dịch bazơ Ba(OH)2 và Ca(OH)2 mà không có chất chỉ thị thì ta có thể dùng các cách sau:
+ Dùng axit H2SO4 loãng, hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng.
Phương trình hóa học:
H2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 ↓+ 2H2O
H2SO4 + Ca(OH)2 → CaSO4 ↓+ 2H2O
+ Dùng dung dịch muối sunfat như Na2SO4, hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng.
Phương trình hóa học:
Na2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 ↓+ 2NaOH
Na2SO4 + Ca(OH)2 → CaSO4 ↓+ 2NaOH
+ Sục từ từ đến dư khí CO2 (hoặc SO2) vào dung dịch, hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng sau kết tủa tan dần.
Phương trình hóa học:
CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3↓+ H2O
CO2 dư + BaCO3↓ + H2O → Ba(HCO3)2
CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓+ H2O
CO2 dư + CaCO3↓ + H2O → Ca(HCO3)2
+ Dùng muối cacbonat của kim loại kiềm (hoặc muối hiđrocacbonat) như Na2CO3 (hoặc NaHCO3), hiện tượng xuất hiện kết tủa trắng.
Phương trình hóa học:
Na2CO3 + Ba(OH)2 → BaCO3↓+ 2NaOH
Na2CO3 + Ca(OH)2 → BaCO3↓+ 2NaOH
2NaHCO3 + Ba(OH)2 → BaCO3↓+ Na2CO3 + 2H2O
2NaHCO3 + Ca(OH)2 → CaCO3↓+ Na2CO3 + 2H2O
II. Mở rộng
Ứng dụng của một số bazơ tan như:
+ NaOHlà hóa chất hàng đầu trong các ngành công nghiệp chế biến dầu mỏ, luyện nhôm, xà phòng, giấy, dệt,…
+ Ca(OH)2 được dùng để trộn vữa xây nhà, khử chua đất trồng trọt, sản xuất clorua vôi,…
+ KOHđược sản xuất chất tẩy rửa, thuốc nhuộm vải,…
+ LiOH dùng để tổng hợp các chất hữu cơ, sản xuất chất bôi trơn,…
III. Bài tập nhận biết bazơ tan
Bài 1: Bằng phương pháp hóa học, hãy phân biệt các hóa chất sau, chứa trong các lọ riêng biệt, mất nhãn:
NaOH, BaCl2, Ba(OH)2, HCl
Hướng dẫn giải:
- Đánh số thứ tự từng lọ mất nhãn, trích mỗi lọ một ít sang ống nghiệm đánh số tương ứng.
- Sử dụng quỳ tím:
+ Quỳ tím hóa đỏ: HCl
+ Quỳ tím hóa xanh: NaOH và Ba(OH)2
+ Không hiện tượng: BaCl2
- Nhỏ vài giọtdung dịch H2SO4 vào các ống nghiệm còn lại:
+ Xuất hiện kết tủa trắng: Ba(OH)2
Phương trình hóa học: H2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 ↓+ 2H2O
+ Không hiện tượng: NaOH
Phương trình hóa học:
2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H2O
- Dán nhãn từng lọ hóa chất vừa nhận biết.
Chú ý: NaOH có phản ứng với H2SO4 nhưng không xuất hiện hiện tượng có thể quan sát được.
Bài 2: Dung dịch chất nào sau đây làm xanh quỳ tím?
A. HCl.
B. Na2SO4.
C. NaOH.
D. KCl.
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Các dung dịch bazơ sẽ làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.
→ Dung dịch NaOH làm quỳ tím chuyển sang màu xanh.
Xem thêm các bài viết về cách nhận biết các chất hóa học hay và chi tiết khác:
