C6H5CH3 + Br2 → C6H5CH2Br + HBr | C6H5CH3 ra C6H5CH2Br | Toluen + Br2 (tỉ lệ 1:1)

C₆H₅CH₃ + Br₂  $\stackrel{t^0}{\to }$ C₆H₅CH₂Br + HBr

2. Điều kiện phản ứng

Đun nóng hoặc ánh sáng

3. Hiện tượng nhận biết phản ứng

Không có hiện tượng nhận biết đặc biệt

4. Cách thực hiện phản ứng

Đun nóng toluen với brom.

5.  Mở rộng tính chất hóa học của Toluen

Toluen tham gia phản ứng với chất brom khan cho ra brom toluen và axit HBr

Br₂ + C₆H₅CH₃ → C₆H₅CH₂Br + HBr

Toluen tham gia phản ứng với khí clo tạo thành diclometan và axit HCl trong điều kiện có sự xúc tác của ánh sáng.

Cl₂ + C₆H₅CH₃ → HCl + C₆H₅CH₂Cl

Toluen tham gia phản ứng với nitro hóa tạo ra nitrotoluen và nước .

C₆H₅CH₃ + HNO₃ → C₆H₄NO₂CH₃ + H₂O

Toluen tham gia phản ứng cộng với H₂ tạo ra metylxiclohexan.

2C₆H₅CH₃ + 7H2 → 2C₆H₁₂CH₃

Toluen tham gia phản ứng oxy hóa với nhóm metyl.

6. Bạn có biết

Toluen là dạng chất lỏng trong suốt mùi thơm nhẹ và không vị. Toluen có khả năng bay hơi lớn và dễ cháy, dễ bắt lửa.

7.  Bài tập vận dụng (có đáp án)

Câu 1. Điều nào sau đây sai khi nói về toluen?

A. Là một hiđrocacbon.

B. Có mùi thơm nhẹ.

C. Là đồng phân của benzen.

D. Tan nhiều trong dung môi hữu cơ.

Lời giải:

Đáp án: C

Câu 2. Đun nóng toluen với brom (tỉ lệ 1:1) thu được sản phẩm hữu cơ là

A. o-bromtoluen

B. m-bromtoluen

C. phenylbromua

D. benzylbromua

Lời giải:

Đáp án: D

Đối với toluen: Khi dùng xúc tác bột Fe thì brom thế vào H ở vòng còn khi đun nóng thì brom thế vào H ở nhánh.

C₆H₅CH₃ + Br₂ → C₆H₅CH₂Br + HBr

Câu 3. Công thức phân tử của toluen là

A. C₆H₆

B. C₇H₈

C. C₈H₈

D. C₈H₁₀

Lời giải:

Đáp án: B

Công thức phân tử của toluen là C₇H₈

Câu 4. Khi cho một ít benzen vào ống nghiệm đựng nước brom, lắc nhẹ. Hiện tượng quan sát được là:

A. nước brom mất màu, thu được chất lỏng đồng nhất

B. chất lỏng trong ống nghiệm chia thành 2 lớp: lớp có màu đỏ và lớp không màu

C. chất lỏng trong ống nghiệm không thay đổi

D. nước brom mất màu, có chất lỏng không tan chìm xuống đáy ống nghiệm

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 5. Hiện tượng gì xảy ra khi đun nóng toluen với dung dịch thuốc tím?

A. Dung dịch KMnO₄ bị mất màu.

B. Có kết tủa trắng.

C. Có sủi bọt khí.

D. Không có hiện tượng gì.

Lời giải:

Đáp án: A

Hiện tượng xảy ra khi đun nóng toluen với dung dịch thuốc tím là dung dịch KMnO₄ bị mất màu.

C₆H₅CH₃ + 2KMnO₄ → H₂O + KOH + 2MnO₂+ C₆H₅COOK

Câu 6. Cho benzen tác dụng với hidro dư, có xúc tác thu được xiclohexan (C₆H₁₂). Điều đó chứng tỏ:

A. phân tử benzen có mạch vòng, có 3 liên kết đôi C=C

B. Benzen là hidrocacbon mạch hở có 3 liên kết đôi C=C

C. Phân tử benzen có cấu tạo vòng phẳng

D. phân tử benzen có cấu tạo mạch hở, không phân nhánh.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 7. Điều nào sau đây sai khi nói về toluen?

A. Là một hiđrocacbon thơm

B. Có mùi thơm nhẹ

C. Là đồng phân của benzen

D. Tan nhiều trong dung môi hữu cơ.

Lời giải:

Đáp án: C

Câu 8. Dãy các chất đều làm mất màu dung dịch nước brom là

A. C₂H₂, C₆H₆, CH₄.

B. C₂H₂, CH₄, C₂H₄.

C. C₂H₂, C₂H₄.

D. C₂H₂, H₂, CH₄.

Lời giải:

Đáp án: C

Dựa vào tính chất hóa học của các hợp chất đã học.

Dãy các chất đều làm mất màu dung dịch nước brom là C₂H₂, C₂H₄.

Hương trình hóa học

C₂H₂ + 2Br₂ → C₂H₂Br₄

C₂H₄ + Br₂→ _C2H4Br2

Câu 9. Đốt cháy hòa toàn 7,8 gam benzen rồi hấp thụ sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch nước vôi trong dư. Khối lượng dung dịch tăng hay giảm bao nhiêu gam?

A. tăng 56,4 gam.

B. giảm 28,2 gam.

C. giảm 56,4 gam.

D. tăng 28,2 gam.

Lời giải:

Đáp án: B

n_C6H6 = 7,8/78 = 0,1 (mol)

Phương trình hóa học:

C₆H₆+ 15/2O₂  6CO₂ + 3H₂O

0,1                     → 0,6 → 0,3 (mol)

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

0,6 → 0,6 (mol)

⇒ mCaCO₃ = 0,6.100 = 60 (g)

m_CO2 + m_H2O= 0,6.44 + 0,3.18 = 31,8 (g) < m_CaCO3

⇒ khối lượng dung dịch giảm là: 60 − 31,8 = 28,2 (g)

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

C6H5CH3 + KMnO4 → C6H5COOK + KOH + MnO2 + H2O | C6H5CH3 ra C6H5COOK

C6H5NH2 + Br2 → C6H2Br3NH2 + HBr | C6H5NH2 ra C6H2Br3NH2

C6H5OH + Br2 → C5H2Br3OH + HBr | C6H5OH ra C5H2Br3OH

C6H5-CH=CH2 + Br2 → C6H5-CHBr-CH2Br | C6H5-CH=CH2 ra C6H5-CHBr-CH2Br

CH2=CH2 + Br2 → CH2Br–CH2Br | C2H4 + Br2 | Etilen + Br2