Al(OH)3 ra AlCl3 | Al(OH)3 + HCl → AlCl3 + H2O

Phương trình Al(OH)₃ + HCl → AlCl₃ + H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học

    Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

2. Điều kiện phản ứng

   - Điều kiện thường.

3. Hiện tượng nhận biết phản ứng

   - Phản ứng hoà tan chất rắn nhôm hiđroxit và tạo dung dịch trong suốt.

4. Tính chất hoá học

a. Tính chất hoá học của Al(OH)₃

- Kém bền với nhiệt: Khi đun nóng Al(OH)₃ phân hủy thành Al₂O₃.

       2Al(OH)₃  Al₂O₃ + 3H₂O

- Là hiđroxit lưỡng tính:

 Tác dụng với axit mạnh:

       Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

Tác dụng với dung dịch kiềm mạnh:

       Al(OH)₃ + KOH → KAlO₃ + 2H₃O

       Al(OH)₃ + KOH → K[Al(OH)₄]

b. Tính chất hoá học HCl

- Dung dịch axit HCl có đầy đủ tính chất hoá học của một axit mạnh.

Tác dụng chất chỉ thị:

Dung dịch HCl làm quì tím hoá đỏ (nhận biết axit)

HCl → H⁺ + Cl^-

Tác dụng với kim loại

Tác dụng với KL (đứng trước H trong dãy Bêkêtôp) tạo muối (với hóa trị thấp của kim loại) và giải phóng khí hidrô (thể hiện tính oxi hóa)

Fe + 2HCl  FeCl₂ + H₂

2Al + 6HCl  2AlCl₃ + 3H₂

Cu + HCl → không có phản ứng

Tác dụng với oxit bazo và bazo:

Sản phẩm tạo muối và nước

NaOH + HCl → NaCl + H₂ O

CuO + 2HCl  CuCl₂ + H₂ O

Fe₂ O₃ + 6HCl 2FeCl₃ + 3H₂ O

Tác dụng với muối (theo điều kiện phản ứng trao đổi)

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + H₂O + CO₂↑

AgNO₃ + HCl → AgCl↓ + HNO₃

(dùng để nhận biết gốc clorua )

Ngoài tính chất đặc trưng là axit , dung dịch axit HCl đặc còn thể hiện vai trò chất khử khi tác dụng chất oxi hoá mạnh như KMnO₄, MnO₂, K₂ Cr₂O₇, MnO₂, KClO₃ ……

4HCl + MnO₂  MnCl₂ + Cl + 2H₂ O

K₂ Cr₂ O₇ + 14HCl → 3Cl₂ + 2KCl + 2CrCl₃ + 7H₂ O

Hỗn hợp 3 thể tích HCl và 1 thể tích HNO₃ đặc được gọi là hỗn hợp nước cường toan ( cường thuỷ) có khả năng hoà tan được Au ( vàng)

3HCl + HNO₃ → 2Cl + NOCl + 2H₂O

NOCl → NO + Cl

Au + 3Cl → AuCl₃

5. Cách thực hiện phản ứng

   - Cho Al(OH)₃ phản ứng với dung dịch axit HCl tạo muối nhôm clorua và nước.

6. Bạn có biết

   - Hidroxit không tan đều tác dụng với HCl tạo muối mới và nước.

7. Bài tập liên quan

Ví dụ 1: Phương trình hoá học nào sau đây sai?

   A. Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂

   B. Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ +3H₂O

   C. Fe₂O₃ + 6HNO₃ → 2Fe(NO₃)₃ + 3H₂O

   D. Fe₃O₄ + 4HNO₃ → Fe(NO₃)2 + 2Fe(NO₃)₃ + 4H₂

   Hướng dẫn giải

   Chọn D.

   3Fe3O₄ + 28HNO₃ → 9Fe(NO₃)₃ + NO + 14H₂O

Ví dụ 2: Cho dãy các chất: ZnO, Al(OH)₃, Zn(OH)2, NaHCO₃ và BaSO₄. Số chất trong dãy vừa phản ứng với dung dịch HCl vừa phản ứng với dung dịch NaOH là :

A. 2   

B. 5    

C. 3    

D. 4

   Hướng dẫn giải

   Chọn D.

   Các chất vừa tác dụng với HCl vừa tác dụng với NaOH là ZnO, Al(OH)₃, Zn(OH)2, NaHCO₃.

Ví dụ 3: Cần bao nhiêu ml dung dịch HCl 0,1M để hòa tan 15,6 gam Al(OH)₃?

A. 6

B. 600

C. 6000

D. 3000

   Hướng dẫn giải

   Chọn C

   Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O

   n_Al(OH)3==0,2 mol

   Theo phương trình phản ứng ta có: n_HCl=3n_Al(OH)3=3.0,2=0,6 mol

    ⇒ V_HCl==6 (lit)=6000(ml)

Ví dụ 4: Cho 100 ml dung dịch AlCl₃ 0,15M vào 250 ml dung dịch NaOH 0,2M, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 1,56

B. 0,78

C. 1,17

D. 1,30

Hướng dẫn giải

   Chọn B

$$\begin{gathered} {\mathrm{n}}_{{\mathrm{AlCl}}_3}=0,015\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{Al}}^{3+}}=0,015\mathrm{mol} \\ {\mathrm{n}}_{\mathrm{NaOH}}=0,05\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{OH}}^{-}}=0,05\mathrm{mol} \end{gathered}$$

Phương trình hóa học:

  Al³⁺  +  3OH^– → Al(OH)₃

0,015 $\to$ 0,045 $\to$ 0,015

Sau phản ứng, OH^–dư: 0,05 – 0,045 = 0,005 mol

Al(OH)₃  +  OH^–  →  AlO₂^–  +  2H₂O  

  0,005  $\leftarrow$ 0,005

Sau phản ứng:

${\mathrm{n}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_3}=0,015-0,005=0,01\mathrm{mol}$

→ m_{kết tủa} = 0,01.78 = 0,78 gam

Ví dụ 5: Cho từ từ đến hết 100 ml dung dịch NaOH 1,5M vào 50 ml dung dịch AlCl₃ 1,5M, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 12,4.

B. 7,8.

C. 15,6.

D. 3,9.

Hướng dẫn giải

   Chọn D

$$\begin{gathered} {\mathrm{n}}_{\mathrm{NaOH}}=0,15\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{OH}}^{-}}=0,15\mathrm{mol} \\ {\mathrm{n}}_{{\mathrm{AlCl}}_3}=0,075\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{Al}}^{3+}}=0,075\mathrm{mol} \end{gathered}$$

Xét tỉ lệ $\frac{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{OH}}^{-}}}{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{Al}}^{3+}}}=2<3$

Khi đó

$$\begin{gathered} {\mathrm{n}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_3}=\frac{{\mathrm{n}}_{{\mathrm{OH}}^{-}}}{3}=\frac{0,15}{3}=0,05\mathrm{mol} \\ \to \mathrm{m}={\mathrm{m}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_3}=0,05.78=3,9\mathrm{gam} \end{gathered}$$

Ví dụ 6: Cho 200 ml dung dịch HCl 2M vào 100 ml dung dịch gồm NaOH 0,6M và NaAlO₂ 1M, phản ứng xong thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 7,80.

B. 3,90.

C. 3,12.

D. 1,56.

Hướng dẫn giải

   Chọn D

$$\begin{gathered} {\mathrm{n}}_{\mathrm{HCl}}=0,4\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}^{+}}=0,4\mathrm{mol} \\ {\mathrm{n}}_{\mathrm{NaOH}}=0,06\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{OH}}^{-}}=0,06\mathrm{mol} \\ {\mathrm{n}}_{{\mathrm{NaAlO}}_2}=0,1\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{AlO}}_2^{-}}=0,1\mathrm{mol} \end{gathered}$$

Phương trình hóa học:

 OH^– +  H⁺→ H₂O

0,06 $\to$0,06

AlO₂^– + H⁺ + H₂O → Al(OH)₃ 

0,1   $\to$ 0,1           $\to$    0,1

Al(OH)₃ + 3H⁺→ Al³⁺ + 3H₂O

  0,08   $\leftarrow$0,24

Ta có:

$$\begin{gathered} {\mathrm{n}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_{3\mathrm{du}}}=0,1-0,08=0,02\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{m}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_{3\mathrm{du}}}=0,02.78=1,56\mathrm{gam} \end{gathered}$$

Ví dụ 7: Cho 100 ml dung dịch HCl 0,5M vào 100 ml dung dịch NaAlO₂ 1M, phản ứng xong thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 3,90.

B. 7,80.

C. 5,85.

D. 4,68.

Hướng dẫn giải

   Chọn A

$$\begin{gathered} {\mathrm{n}}_{\mathrm{HCl}}=0,05\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}^{+}}=0,05\mathrm{mol} \\ {\mathrm{n}}_{{\mathrm{NaAlO}}_2}=0,1\mathrm{mol} \\ \to {\mathrm{n}}_{{\mathrm{AlO}}_2^{-}}=0,1\mathrm{mol} \end{gathered}$$

Ta thấy ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}^{+}}<{\mathrm{n}}_{{\mathrm{AlO}}_2^{-}}$ nên khi đó 

${\mathrm{n}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_3}={\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}^{+}}=0,05\mathrm{mol}$

$\to \mathrm{m}={\mathrm{m}}_{\mathrm{Al}{\left(\mathrm{OH}\right)}_3}=0,05.78=3,9\mathrm{gam}$

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O | Al(OH)3 ra NaAlO2

NH3 + AlCl3 + H2O → Al(OH)3 + NH4Cl | NH3 ra NH4Cl

HCl + K2Cr2O7 → CrCl3 + KCl + Cl2 + H2O | HCl ra Cl2

C2H6 + Cl2 → HCl + C2H5Cl

Cl2 + H2O ⇄ HCl + HClO | Cl2 ra HCl | Cl2 ra HClO