Kiến thức cần nhớ
Quy tắc: Muốn trừ một số thập phân cho một số thập phân ta làm như sau:
- Viết số trừ dưới số bị trừ sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cột với nhau.
- Trừ như trừ các số tự nhiên.
- Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.
Chú ý: Nếu số chữ số ở phần thập phân của số bị trừ ít hơn số chữ số ở phần thập phân của số trừ thì ta có thể viết thêm một số thích hợp chữ số vào bên phải phần thập phân của số bị trừ rồi trừ như trừ các số tự nhiên.
Ví dụ 1: Đặt tính rồi tính:
a) 4,98 - 2,41
b) 37,25 - 13,68
Cách giải:
Ta đặt tính và thực hiện tính như sau:
Ví dụ 2: Đặt tính rồi tính: 50,2 - 36,45
Cách giải:
Ta đặt tính rồi làm như sau:
+) Coi 50,2 là 50,2 rồi trừ như trừ các số tự nhiên
+) Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ
50,2 - 36,45 = 13,75
Ví dụ 3: Đường gấp khúc ABC dài 4,29m, trong đó đoạn thẳng AB dài 1,84m. Hỏi đoạn thẳng BC dài bao nhiêu mét?
Ta phải thực hiện phép trừ: 4,29 - 1,84 = ? (m)
Ta có: 4,29m = 429 cm; 1,84m = 184 cm
Do đó, .
Vậy 4,29 - 1,84 = 2,45 (m)
Thông thường ta đặt tính rồi làm như sau:
Thực hiện phép trừ như trừ các số tự nhiên.
Bài giải
Đoạn thẳng BC dài số mét là:
4,29 – 1,84 = 2,45 (m)
Đáp số: 2,45m
Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ và số trừ.
Ví dụ 4: 45,8 - 19,26 = ?
Coi 45,8 là 45,80 rồi trừ các số tự nhiên.
Viết dấu phẩy ở hiệu thẳng cột với các dấu phẩy của số bị trừ.
Bài tập tự luyện
Bài 1: Tính:
Hướng dẫn giải
Bài 2: Đặt tính rồi tính:
a) ; b) ; c) .
Hướng dẫn giải
Bài 3: Một thùng đựng đường. Người ta lấy từ thùng đó ra đường, sau đó lại lấy ra đường nữa. Hỏi trong thùng còn bao nhiêu ki-lô-gam đường?
Hướng dẫn giải
Tóm tắt
Thùng đựng: 28,75 kg đường
Lấy ra: 10, 5 kg đường
Lấy ra: 8kg đường nữa
Còn lại: ... kg đường?
Bài giải
Người ta lấy ra tất cả số ki-lô-gam đường là:
Trong thùng còn lại số ki-lô-gam đường là:
Đáp số: đường.
Bài 4: Đặt tính rồi tính:
a) 68,72 - 29,91 b) 52,37 - 8,64 c) 75,5 - 30,26 d) 60 - 12,45
Bài 5: Tìm :
a) + 4,32 = 8,67
b) - 3,64 = 5,86
Bài 6: Viết tiếp vào chỗ chấm cho thích hợp:
a | b | c | a - b - c | a - (b + c) |
8,9 | 2,3 | 3,5 | 8,9 - 2,3 - 3,5 = ......... | |
12,38 | 4,3 | 2,08 | ||
16,72 | 8,4 | 3,6 |
Nhận xét:
a - b - c ...... a - (b + c)
Bài 7: Ba quả dưa cân nặng 14,5kg. Quả thứ nhất cân nặng 4,8kg; quả thứ hai cân nặng 3,7kg. Hỏi quả thứ ba cân nặng bao nhiêu ki-lô-gam?