Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ có lượng sắt dự trữ riêng và nhận đủ sắt từ sữa mẹ trong 6 tháng đầu. Trẻ bú bình nhận sắt từ sữa công thức có chứa sắt. Nhưng khi trẻ lớn hơn, chế độ dinh dưỡng của trẻ thay đổi, trẻ không ăn dủ thức ăn giàu sắt, khiến trẻ có nguy cơ bị thiếu máu do thiếu sắt.
Thiếu sắt có thể cản trở sự phát triển của trẻ nhỏ và có thể gây nên những hậu quả nghiêm trọng như:
- Rối loạn hành vi, nhận thức
- Xa lánh xã hội
- Vận động chậm
- Yếu cơ
Sắt cũng rất quan trọng đối với hệ thống miễn dịch, không bổ sung đủ sắt có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm khuẩn như: cảm lạnh, cúm,…
Trẻ em có cần bổ sung sắt không?
Trẻ em nên bổ sung đầy đủ sắt và các vitamin, khoáng chất khác từ chế độ ăn uống cân bằng và giàu chất dinh dưỡng. Nếu chế độ ăn là các thực phẩm giàu sắt có thể không cần bổ sung sắt từ thực phẩm chức năng.
Video đừng coi thường việc bổ sung sắt cho trẻ
- Thịt đỏ: thịt bò, thịt lợn; nội tạng, gan
- Thịt gà, cá
- Ngũ cốc: bột yến mạch
- Rau lá xanh đậm: cải xoan, bong cải xanh, rau bina
- Đậu
Tuy nhiên, một số trẻ có nguy cơ bị thiếu sắt cao hơn và có thể cần phải uống bổ sung sắt. Những trẻ có nguy cơ bị thiếu sắt:
- Trẻ kén ăn, không ăn cân bằng các loại thực phẩm
- Trẻ ăn chay
- Trẻ mắc các bệnh ngăn cản sự hấp thu chất dinh dưỡng: bệnh đường ruột, nhiễm trùng mạn tính
- Trẻ sinh non, trẻ nhẹ cân
- Trẻ em sinh từ những bà mẹ bị thiếu sắt
- Trẻ uống quá nhiều sữa bò
- Trẻ tiếp xúc với các chất độc hại như: chì, ngăn cản sự hấp thu sắt.
- Vận động viên thể thao tập luyện quá mức
- Thanh thiếu niên dậy thì sớm
- Trẻ em gái bị mất máu quá nhiều trong kỳ kinh nguyệt
Cách bổ sung sắt cho trẻ
Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bổ sung sắt cho trẻ. Cần kiểm tra sức khỏe định kỳ cho trẻ để phát hiện tình trạng thiếu máu của trẻ và nhận sự tư vấn từ bác sĩ.
Bác sĩ chuyên khoa nhi sẽ khám sức khỏe cho trẻ và dựa trên các dấu hiệu của trẻ để đánh giá tình trạng thiếu máu, các biểu hiện ở trẻ như:
- Hành vi
- Biếng ăn
- Trẻ ốm yếu
- Tăng tiết mồ hôi
- Thích ăn chất bẩn
- Trẻ không phát triển theo đúng độ tuổi
Trẻ được lấy máu và làm xét nghiệm để kiểm tra các tế bào máu đặc biệt là các chỉ số tế bào hồng cầu của trẻ. Nếu trẻ được chẩn đoán bị thiếu sắt, các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc bổ sung sắt cho trẻ.
Hàm lượng sắt cần bổ sung cho trẻ mỗi ngày
Sắt là một chất sinh dưỡng quan trọng cần thiết để trẻ phát triển, nhu cầu sắt hàng ngày được khuyến nghị thay đổi theo độ tuổi như sau:
- 1–3 tuổi: 7 miligam mỗi ngày
- 4–8 tuổi: 10 miligam mỗi ngày
- 9–13 tuổi: 8 miligam mỗi ngày
Bổ sung quá nhiều sắt có thể gây độc cho trẻ. Không dung quá 40mg sắt mỗi ngày đối với trẻ dưới 14 tuổi.
5 loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt an toàn cho trẻ
Những loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt cho người lớn chứa hàm lượng sắt khoảng 100mg một liều duy nhất, không phù hợp với trẻ nhỏ. Do đó các nhà sản xuất đã nghiên cứu và tạo ra các loại thực phẩm chức năng ở dạng lỏng, viên nang,… dành riêng cho trẻ nhỏ.
Tham khảo ý kiến của bác sĩ và sử dụng các loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt cho trẻ như:
Dạng lỏng nhỏ giọt
Các loại thực phẩm chức năng dạng lỏng có tác dụng tốt với trẻ vì cơ thể có thể hấp thụ dễ dàng, trẻ không gặp khó khăn khi phải nuốt thuốc dạng viên.
Các ống thuốc có đánh dấu trên ống để chỉ ra hàm lượng cần sử dụng, giúp đưa lượng chất lỏng vào miệng trẻ dễ dàng hơn.
Thực phẩm bổ sung sắt có thể làm ố răng, khi sử dụng bất kỳ chất bổ sung sắt dạng lỏng xong cần đánh răng cho trẻ để bảo vệ răng của trẻ.
Có thể sử dụng thực phẩm bổ sung sắt cho trẻ em của hãng NovaFerrum. Với hương vị tự nhiên của hương nho và hương mâm xôi, trẻ sẽ dễ dàng sử dụng.
Xi-rô
Ở dạng xi rô có thể dễ dàng đo lường hàm lượng để sử dụng một cách an toàn cho trẻ.
Ví dụ như Pediakid Iron + Vitamin B Complex, có hương chuối, 1 thìa cà phê chứa khoảng 7mg sắt, phù hợp với trẻ nhỏ.
Tuy nhiên, trong các loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt có thể chứa một số thành phần khác không phù hợp với một số trẻ hoặc không cần thiết với trẻ nên có thể không phải là lựa chọn tốt nhất nếu trẻ chỉ cần bổ sung sắt.
Dạng viên mềm
Nếu không muốn sử dụng dạng lỏng hoặc dạng xi-rô có thể cho trẻ sử dụng thực phẩm chức năng dạng viên nhai.
Những loại này có vị ngọt, dễ ăn và thường chứa nhiều vitamin trong một viên.
Các loại Maxi Health Chewable Kiddievite được sản xuất dành riêng cho trẻ em và có hương vị bubblegum thân thiện với trẻ em.
Tuy nhiên, những loại chứa vitamin này thường có hàm lượng sắt tương đối thấp so với các loại khác, để xa tầm tay của trẻ.
Kẹo dai
Trẻ em thích kẹo cao su trái cây vì hương vị của chúng và giống với kẹo.
Mặc dù hoàn toàn an toàn khi cho trẻ sử dụng dạng này, nhưng cha mẹ nên hết sức thận trọng và để tránh xa tầm tay của trẻ.
Loại Vitamin Friends Iron multivitamin gummies là loại kẹo dành cho trẻ ăn chay (không chứa gelatin), không chứa hương vị hoặc màu thực phẩm và cũng không có trứng, sữa, các loại hạt và gluten.
Bột
Thực phẩm chức năng bổ sung sắt dạng bột có thể được trộn với thức ăn yêu thích của trẻ, như yến mạch, sốt táo hoặc sữa chua,…những trẻ kén ăn sẽ có nhiều lựa chọn hơn để có thể bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng.
Loại Rainbow Light NutriStart Multivitamin Powder không chứa chất tạo màu, chất làm ngọt, gluten và các chất gây dị ứng khác.
Được đóng gói với liều lượng phù hợp với từng lứa tuổi, thường mỗi gói chứa khoảng 4mg sắt.
Tác dụng phụ
Sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung sắt có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa như đau bụng, táo bón.
Mặc dù sắt được hấp thụ tốt hơn khi sử dụng trước bữa ăn, nhưng để hạn chế các tác dụng phụ có thể cho trẻ sử dụng sau bữa ăn.
Việc hấp thụ quá nhiều sắt có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, vì vậy tuyệt đối không bổ sung sắt cho trẻ khi chưa có sự tư vấn của bác sĩ.
Theo Viện Y tế Quốc gia, việc bổ sung sắt không theo hướng dẫn đã vô tình gây tử vong - chiếm 1/3 số ca tử vong do ngộ độc ở trẻ em ở Hoa Kỳ từ năm 1983 đến năm 1991.
Các dấu hiệu của quá liều sắt:
- Nôn mửa dữ dội
- Tiêu chảy
- Da và móng tay nhợt nhạt hoặc hơi xanh
- Yếu đuối
Quá liều sắt là một trường hợp cấp cứu y tế, vì vậy cần gọi cấp cứu và đưa trẻ tới cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu và triệu chứng của quá liều sắt.
Các biện pháp phòng ngừa
Khi sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung sắt, nên thực hiện một số biện pháp phòng ngừa để đảm bảo an toàn cho trẻ.
Đầu tiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa trước khi cho trẻ dùng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào.
Đảm bảo chỉ sử dụng các thực phẩm chức năng theo chỉ dẫn và liên hệ với bác sĩ nhi khoa khi có bất kì thắc mắc hoặc các biểu hiện lạ ở trẻ.
Thuốc và các loại thực phẩm chức năng cần để xa tầm tay của trẻ. Nên để ở ngăn cao nhất, tủ có khóa, được dán nhãn rõ ràng và đựng trong hộp có nắp đậy.
Để sắt được hấp thu tối đa, tránh cho trẻ uống bổ sung sắt cùng sữa hoặc đồ uống có chứa cafein. Nên sử dụng kết hợp sắt với các loại thực phẩm giàu vitamin C như: nước cam hoặc dâu tây, giúp tăng khả năng hấp thụ.
Cần duy trì sử dụng sắt trong khoảng thời gian vài tháng theo khuyến nghị của bác sĩ để lượng sắt trong cơ thể đạt mức bình thường
Tổng kết
Có nhiều loại thực phẩm chức năng bổ sung sắt dành cho trẻ em, như:
- Giọt lỏng
- Xi-rô
- Viên mềm
- Kẹo cao su
- Bột
Cần đa dạng các loại thực phẩm bổ sung sắt vào chế độ ăn của trẻ càng sớm càng tốt. Các loại thực phẩm như ngũ cốc, thịt nạc, trái cây và rau quả là nguồn cung cấp sắt tuyệt vời, cùng các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu khác.
Xem thêm: