Video: Ăn gì tốt cho gan
Sau đây bài viết sẽ giúp bạn biết thêm về 11 loại thực phẩm tốt nhất nên ăn để giữ cho gan luôn khỏe mạnh.
Cà phê
Uống cà phê cũng có thể giúp giảm nguy cơ xuất hiện ung thư gan, có tác dụng tích cực đối với bệnh gan và giảm viêm. (nguồn: twigscafe.com)Cà phê là một trong những thức uống tốt nhất để tăng cường sức khỏe của gan.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống cà phê bảo vệ gan khỏi bệnh tật, ngay cả ở những người đã có vấn đề với cơ quan này. Ví dụ, các nghiên cứu đã nhiều lần chỉ ra rằng uống cà phê giúp giảm nguy cơ xơ gan, hoặc tổn thương gan vĩnh viễn, thậm chí còn liên quan đến việc giảm nguy cơ tử vong ở những người bị bệnh gan mãn tính, với lợi ích lớn nhất được thấy ở những người uống ít nhất 3 tách mỗi ngày.
Uống cà phê cũng có thể giúp giảm nguy cơ xuất hiện ung thư gan, có tác dụng tích cực đối với bệnh gan và giảm viêm.
Những lợi ích này dường như bắt nguồn từ khả năng ngăn chặn sự tích tụ chất béo và collagen, hai trong số những dấu hiệu chính của bệnh gan.
Cà phê cũng làm giảm viêm và tăng mức độ chất chống oxy hóa glutathione. Chất chống oxy hóa trung hòa các gốc tự do có hại, được sản sinh tự nhiên trong cơ thể và có thể gây tổn thương cho tế bào.
Tóm tắt: Mặc dù mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cà phê đặc biệt tốt cho gan. Cà phê làm tăng mức độ chống oxy hóa trong gan, đồng thời làm giảm viêm. Cà phê cũng giúp giảm nguy cơ xuất hiện hay tiến triển các bệnh gan như ung thư gan, gan nhiễm mỡ…
Trà
Trà được coi là có lợi cho sức khỏe, và bằng chứng khoa học đã chỉ ra rằng trà có thể có những lợi ích đặc biệt cho gan.
Một nghiên cứu của Nhật Bản cho thấy uống 10 tách trà xanh mỗi ngày có liên quan đến việc cải thiện các chỉ số chức năng của gan trong máu.
Một nghiên cứu nhỏ hơn ở những người bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cho thấy việc uống trà xanh có nhiều chất chống oxy hóa trong 12 tuần đã cải thiện mức men gan (các enzym của gan), đồng thời cũng có thể giúp giảm mất cân bằng oxy hóa và chất béo tích tụ trong gan.
Hơn nữa, một bài tổng hợp nghiên cứu khác chỉ ra những người uống trà xanh ít có nguy cơ bị ung thư gan hơn. Nguy cơ thấp nhất được thấy ở những người uống 4 tách trở lên mỗi ngày.
Một số nghiên cứu trên chuột cũng đã chứng minh tác dụng có lợi của các chất chiết xuất từ trà xanh và trà đen. Ví dụ, một nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất trà đen đảo ngược nhiều tác động tiêu cực của chế độ ăn nhiều chất béo đối với gan, cũng như cải thiện các chỉ số chức năng gan trong máu.
Tuy nhiên, một số người, đặc biệt là những người có vấn đề về gan, nên thận trọng trước khi dùng trà xanh dưới dạng chế phẩm bổ sung, bởi vì đã có một số báo cáo về tổn thương gan do sử dụng các chế phẩm bổ sung có chứa chiết xuất trà xanh.
Tóm tắt: Trà đen và trà xanh có thể giúp cải thiện mức độ men gan và chất béo trong gan. Tuy nhiên, hãy thận trọng nếu đang dùng chiết xuất trà xanh, vì nó có khả năng gây tổn thương gan.
Bưởi
Bưởi có chứa chất chống oxy hóa giúp bảo vệ gan một cách tự nhiên. (nguồn: twigscafe.com)Bưởi có chứa chất chống oxy hóa giúp giữ gan khỏe mạnh một cách tự nhiên bằng cách giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào. Hai chất chống oxy hóa chính được tìm thấy trong bưởi là naringenin và naringin. Một số nghiên cứu trên động vật đã phát hiện ra rằng cả hai đều giúp bảo vệ gan khỏi bị tổn thương.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những chất chống oxy hóa này có thể giúp giảm sự phát triển của xơ gan, một bệnh lý có hại trong đó các mô liên kết phát triển quá mức trong gan, thường là do viêm gan mãn tính gây ra.
Hơn nữa, ở những con chuột được cho ăn một chế độ ăn nhiều chất béo, naringenin làm giảm lượng chất béo trong gan và tăng số lượng các enzym cần thiết để đốt cháy chất béo, có thể giúp ngăn chặn chất béo dư thừa tích tụ. Cũng ở trên chuột, naringin đã được chứng minh là giúp cải thiện khả năng chuyển hóa rượu và chống lại một số tác động tiêu cực của rượu.
Cho đến nay, tác dụng của bưởi hoặc nước ép bưởi, chứ không phải các thành phần của nó, vẫn chưa được nghiên cứu. Ngoài ra, hầu hết các nghiên cứu về chất chống oxy hóa trong bưởi đều được tiến hành trên động vật.
Tuy nhiên, các bằng chứng hiện tại cho thấy bưởi là một thực phẩm tốt để giữ gan khỏe mạnh bằng cách giúp ngăn ngừa tổn thương và viêm nhiễm.
Tóm tắt: Các chất chống oxy hóa trong bưởi bảo vệ gan bằng cách giúp giảm viêm và tăng cơ chế bảo vệ gan. Tuy nhiên, vẫn cần thêm các nghiên cứu trên người, cũng như các nghiên cứu về bưởi hoặc nước ép bưởi.
Quả việt quất và nam việt quất
Quả việt quất và nam việt quất đều chứa anthocyanins - chất chống oxy hóa giúp quả mọng có màu sắc đặc biệt và có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe. (nguồn: twigscafe.com)Quả việt quất và nam việt quất đều chứa anthocyanins - chất chống oxy hóa giúp quả mọng có màu sắc đặc biệt và có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe.
Một số nghiên cứu trên động vật đã chứng minh rằng toàn bộ quả nam việt quất và quả việt quất, cũng như chiết xuất hoặc nước trái cây của chúng, có thể giúp giữ cho gan khỏe mạnh. Tiêu thụ những loại trái cây này trong 21 ngày sẽ bảo vệ gan khỏi bị tổn thương. Ngoài ra, quả việt quất giúp tăng phản ứng tế bào miễn dịch và các enzym chống oxy hóa. Một thí nghiệm trên chuột cho thấy các loại chất chống oxy hóa thường thấy trong quả việt quất làm chậm sự phát triển của các tổn thương và xơ hóa ở gan.
Hơn nữa, chiết xuất việt quất thậm chí còn được chứng minh là có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư gan ở người trong các nghiên cứu trong ống nghiệm. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem liệu tác dụng này có thể được nhân rộng trong cơ thể con người hay không.
Nếu những loại quả mọng này trở thành một phần thường xuyên trong chế độ ăn uống thì đấy là một cách tốt để giúp đảm bảo gan của bạn được cung cấp các chất chống oxy hóa cần thiết để hoạt động khỏe mạnh.
Tóm tắt: Quả mọng có nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ gan khỏi bị tổn thương, thậm chí có thể giúp cải thiện các phản ứng miễn dịch và chống oxy hóa của gan. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên người là cần thiết để xác nhận những tác dụng này.
Nho
Nho, đặc biệt là nho đỏ và tím, chứa nhiều loại hợp chất thực vật có lợi cho sức khỏe, nổi tiếng nhất là resveratrol.
Nhiều nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng nho và nước ép nho có thể có nhiều lợi ích cho gan, bao gồm giảm viêm, ngăn ngừa tổn thương, tăng mức độ chống oxy hóa.
Một nghiên cứu nhỏ ở những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu cho thấy việc bổ sung chiết xuất hạt nho trong 3 tháng giúp cải thiện chức năng gan. Tuy nhiên, vì chiết xuất hạt nho là một dạng cô đặc nên bạn có thể không thấy những tác dụng tương tự khi ăn cả quả nho. Cần nhiều nghiên cứu hơn nữa trước khi khuyến nghị dùng chiết xuất hạt nho để cải thiện chức năng gan.
Dù sao cũng có nhiều bằng chứng từ động vật và một số nghiên cứu trên người cho thấy nho là một loại thực phẩm rất tốt cho gan.
Tóm tắt: Một số nghiên cứu trên động vật và con người cho thấy rằng nho và chiết xuất hạt nho bảo vệ gan khỏi bị tổn thương, tăng mức độ chống oxy hóa và chống lại tình trạng viêm của gan.
Xương rồng lê gai
Xương rồng lê gai từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền như một phương pháp điều trị loét, vết thương, mệt mỏi và các bệnh về gan. (nguồn: en.wikipedia.org)Xương rồng lê gai, có tên khoa học là Opuntia ficus-indica, là một loại xương rồng ăn được phổ biến. Trái cây và nước trái cây của nó được sử dụng nhiều nhất.
Xương rồng lê gai từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền như một phương pháp điều trị:
- Loét
- Vết thương
- Mệt mỏi
- Bệnh gan
Một nghiên cứu năm 2004 ở 55 người cho thấy chiết xuất của loại xương rồng này giúp giảm các triệu chứng của say rượu. Những người tham gia nghiên cứu ít cảm thấy buồn nôn, khô miệng và chán ăn hơn. Nghiên cứu kết luận những tác động này là do tác dụng giảm viêm của chiết xuất xương rồng (quá trình viêm thường xảy ra sau khi uống rượu).
Một nghiên cứu khác trên chuột cho thấy rằng khi được sử dụng cùng lúc với một loại thuốc trừ sâu được biết là có hại cho gan thì chiết xuất xương rồng lê gai giúp bình thường hóa mức độ enzyme và cholesterol của gan. Các nghiên cứu sau đó cho kết quả tương tự.
Một nghiên cứu gần đây hơn trên chuột đã tìm cách xác định hiệu quả của nước ép xương rồng lê gai, thay vì chiết xuất của nó, trong việc chống lại các tác động tiêu cực của rượu. Nghiên cứu này chỉ ra nước ép trên giúp giảm lượng oxy hóa và tổn thương gan sau khi uống rượu, giúp giữ mức độ chống oxy hóa và viêm ổn định.
Tuy nhiên vẫn cần có thêm nhiều nghiên cứu trên người, đặc biệt là tác dụng của nước ép và quả xương rồng lê gai thay vì chiết xuất của nó. Nhưng dù sao cho đến nay các nghiên cứu đã chứng minh rằng xương rồng lê gai có tác dụng tích cực đối với gan.
Tóm tắt: Nước ép và trái cây xương rồng lê gai có thể giúp giảm các triệu chứng nôn nao của say rượu bằng cách giảm viêm, đồng thời cũng có thể giúp bảo vệ gan khỏi bị tổn thương do uống rượu.
Nước ép củ dền
Nước ép củ dền là một nguồn cung cấp nitrat và các chất chống oxy hóa được gọi là betalain, có lợi cho sức khỏe tim mạch, giảm tổn thương oxy hóa và giảm viêm. (nguồn: twigscafe.com)Nước ép củ dền là một nguồn cung cấp nitrat và các chất chống oxy hóa được gọi là betalain, có lợi cho sức khỏe tim mạch, giảm tổn thương oxy hóa và giảm viêm.
Cũng là hợp lý khi bạn cho rằng việc ăn củ dền sẽ có những tác dụng tương tự đối với sức khỏe như nước ép củ dền. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu sử dụng nước ép củ dền. Bạn có thể tự ép củ dền hoặc mua nước ép củ dền từ cửa hàng hoặc trực tuyến.
Một số nghiên cứu trên chuột đã chỉ ra rằng nước ép củ dền giúp giảm tổn thương oxy hóa và giảm viêm gan, cũng như tăng các enzym giải độc tự nhiên. Trong khi các nghiên cứu trên động vật có vẻ hứa hẹn, các nghiên cứu tương tự vẫn chưa được thực hiện ở người.
Tóm tắt: Nước ép củ dền giúp bảo vệ gan khỏi tổn thương oxy hóa và viêm nhiễm, đồng thời làm tăng các enzym giải độc tự nhiên của gan. Tuy nhiên, vẫn cần thêm các nghiên cứu trên người.
Rau họ cải
Chiết xuất từ mầm bông cải xanh giúp tăng các enzym giải độc và bảo vệ gan khỏi bị tổn thương. (nguồn: twigscafe.com) Các loại rau họ cải như cải Brussels, bông cải xanh và cải xanh được biết đến với hàm lượng chất xơ cao, hương vị đặc biệt và chứa nhiều hợp chất thực vật có lợi.
Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng chiết xuất từ mầm cải Brussels và mầm bông cải xanh giúp tăng các enzym giải độc và bảo vệ gan khỏi bị tổn thương. Một nghiên cứu trên tế bào gan của người cho thấy tác dụng này vẫn còn ngay cả khi cải Brussels được nấu chín. Ở một nghiên cứu khác vào năm 2016 trên chuột cho biết những con chuột được cho ăn bông cải xanh ít phát triển khối u hoặc bệnh gan nhiễm mỡ hơn so với những con chuột khác trong nhóm đối chứng.
Các nghiên cứu về con người còn hạn chế. Nhưng cho đến nay, các loại rau họ cải hứa hẹn như một loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe của gan.
Tóm tắt: Các loại rau họ cải như bông cải xanh và cải Brussels có thể giúp tăng các enzym giải độc tự nhiên của gan, bảo vệ gan khỏi bị tổn thương và cải thiện nồng độ men gan trong máu.
Các loại hạt
Các loại hạt chứa nhiều chất béo, chất dinh dưỡng - bao gồm cả vitamin E chống oxy hóa - và các hợp chất thực vật có lợi. Chính điều này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là đối với sức khỏe tim mạch, và có khả năng cả đối với gan.
Một nghiên cứu năm 2019 chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều hạt có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Hơn nữa, một nghiên cứu khác cho thấy những người đàn ông ăn một lượng nhỏ các loại hạt mỗi ngày có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu cao hơn so với những người đàn ông ăn một lượng lớn.
Mặc dù cần nhiều nghiên cứu có chất lượng hơn, nhưng dữ liệu sơ bộ cho thấy các loại hạt là một nhóm thực phẩm quan trọng đối với sức khỏe của gan.
Tóm tắt: Ăn các loại hạt có liên quan đến việc cải thiện mức độ men gan ở những người bị gan nhiễm mỡ không do rượu. Ngược lại, ăn ít hạt có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Cá béo
Cá béo chứa axit béo omega 3 - là chất béo lành mạnh giúp giảm viêm có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim và gan. (nguồn: twigscafe.com) Cá béo chứa axit béo omega 3 - là chất béo lành mạnh giúp giảm viêm, có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim và gan.
Một phân tích năm 2016 cho thấy axit béo omega 3 giúp giảm mỡ gan và triglycerides ở những người bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.
Bên cạnh đó, bạn nên quan tâm đến tỷ lệ chất béo omega 3 và chất béo omega 6 vì nó cũng rất quan trọng. Hầu hết người Mỹ vượt quá khuyến nghị về lượng chất béo omega 6 có trong nhiều loại dầu thực vật. Tỷ lệ omega 6 trên omega 3 quá cao có thể thúc đẩy sự phát triển của bệnh gan. Do đó, bạn cũng nên giảm lượng chất béo omega 6 nạp vào cơ thể.
Tóm tắt: Ăn cá béo giàu omega 3 có nhiều lợi ích cho gan. Tuy nhiên, điều quan trọng không kém là luôn kiểm tra tỷ lệ omega 6 và omega 3 của bạn.
Dầu ô liu
Dầu ô liu được coi là chất béo lành mạnh vì có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tác động tích cực đến sức khỏe tim mạch, trao đổi chất và cả đối với gan.
Một nghiên cứu nhỏ ở 11 người bị gan nhiễm mỡ không do rượu cho thấy tiêu thụ một thìa cà phê (6,5 ml) dầu ô liu mỗi ngày giúp cải thiện mức độ men gan và chất béo. Dầu oliu cũng làm tăng mức độ của một loại protein có liên quan đến tác dụng trao đổi chất tích cực. Những người tham gia cũng ít tích tụ chất béo hơn và lưu lượng máu trong gan tốt hơn.
Một số nghiên cứu gần đây cũng ở người đã phát hiện ra những tác dụng tương tự của việc tiêu thụ dầu ô liu, bao gồm giảm tích tụ chất béo trong gan, cải thiện độ nhạy insulin và nồng độ men gan trong máu.
Sự tích tụ chất béo trong gan là một phần giai đoạn đầu tiên của bệnh gan. Do đó, tác động tích cực của dầu ô liu đối với chất béo trong gan, cũng như với các mặt khác của sức khỏe, làm cho nó trở thành một phần của chế độ ăn uống lành mạnh.
Tóm tắt: Các nghiên cứu cho thấy rằng tiêu thụ dầu ô liu giúp giảm chất béo trong gan, tăng lưu lượng máu và cải thiện nồng độ men gan.
Kết luận
Gan là một cơ quan quan trọng của cơ thể với nhiều chức năng thiết yếu. Do đó, lời khuyên dành cho bạn là nên làm những gì có thể để bảo vệ sức khỏe của gan và các loại thực phẩm được liệt kê ở trên đã chứng minh phần nào đó có lợi cho gan.
Những tác dụng có lợi đó bao gồm:
- Giảm nguy cơ mắc bệnh gan và ung thư
- Tăng enzyme giải độc và chất chống oxy hóa
- Bảo vệ gan khỏi các chất độc có hại
Kết hợp những thực phẩm này vào chế độ ăn uống là một cách tự nhiên lành mạnh để bảo vệ và giúp gan của bạn hoạt động tốt nhất.
Xem thêm: