Tin vui là bạn có thể tự điều trị viêm da tiết bã trên mặt tại nhà. Những trường hợp khó cần phải được thăm khám và điều trị bởi bác sĩ da liễu. Phối hợp các phương pháp điều trị và thay đổi lối sống sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng này.
Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm da tiết bã trên mặt?
Viêm da tiết bã do một loại nấm ký sinh tự nhiên trên da có tên là Malassezia globosa gây ra. Những sinh vật này phá hủy các tuyến bã trên bề mặt da của bạn và tiết ra một chất hóa học có tên gọi là axit oleic.
Tuy nhiên, M. globosa không phải lúc nào cũng gây ra tình trạng này. Tất cả mọi người đều có loại nấm này cư trú trên da, nhưng không phải ai cũng mắc bệnh.
Dưới đây là một vài nguyên nhân thường gặp dẫn đến tình trạng viêm da tiết bã trên mặt:
Da dầu
Làn da dầu là một trong những nguyên nhân góp phần dẫn đến viêm da tiết bã trên mặt. Nguồn: vedix.comHiện tượng lỗ chân lông nở to trên da mặt có thể dẫn đến tăng lượng bã nhờn được tiết ra và kéo theo nguy cơ bị viêm da tiết bã. Tình trạng viêm da tiết bã trên da mặt và da đầu thường xuất hiện đồng thời với nhau.
Da khô
Làn da khô cũng dễ bị tổn thương hơn. Nguồn: istockphoto.comKhi da của bạn quá khô, các tuyến bã nhờn sẽ tự hoạt động quá mức để giúp bù đắp lượng dầu bị mất đi. Chất nhờn dư thừa kết hợp với những mảng da khô bong tróc có thể dẫn đến tình trạng viêm, kích ứng da.
Nhạy cảm với axit oleic
Một số người có cơ địa nhạy cảm với axit oleic do loài nấm M. globosa tiết ra. Kết quả, làn da của họ có thể bị bong tróc và kích ứng.
Tăng tốc độ đổi mới tế bào da
Nếu các tế bào da tái tạo nhanh hơn bình thường (hơn một lần một tháng), sẽ xuất hiện nhiều tế bào da chết hơn trên khuôn mặt. Khi kết hợp với bã nhờn, các tế bào da chết này có thể tạo nên những mảng da đỏ, sần sùi, bong tróc.
Triệu chứng viêm da tiết bã trên mặt
Hình ảnh một người phụ nữ bị viêm da tiết bã. Nguồn: singhaniaskinclinic.comKhông giống như các vảy da khô thỉnh thoảng xuất hiện, trong bệnh viêm da tiết bã, da có xu hướng dày hơn ngả vàng. Da bị bong tróc, sần sùi và có thể chuyển sang màu đỏ khi bạn gãi hoặc chạm vào vùng tổn thương. Các vảy da cũng thường có tính chất gây ngứa.
Tình trạng viêm da tiết bã trên da mặt cũng có nhiều điểm tương đồng với gàu trên da đầu và bệnh chàm da eczema.
Các yếu tố nguy cơ gây viêm da tiết bã
Nguy cơ bị mắc viêm da tiết bã trên mặt sẽ cao hơn nếu như bạn:
- Là nam giới
- Có làn da nhạy cảm, da dầu hoặc cực kỳ khô
- Bị trầm cảm
- Mắc một số bệnh lý thần kinh, ví dụ như Parkinson
- Có hệ thống miễn dịch suy yếu do bị ung thư, HIV hoặc AIDS
- Không rửa mặt hằng ngày hoặc không tẩy tế bào chết thường xuyên
- Bị chàm hoặc một tình trạng viêm da khác
- Sống trong vùng khí hậu cực kỳ khô hạn hoặc ẩm ướt
Điều trị viêm da tiết bã trên mặt
Một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp kìm hãm số lượng nấm trên da mặt đồng thời loại bỏ các tế bào da chết một cách tự nhiên.
Các sản phẩm từ thiên nhiên
Hãy trao đổi với bác sĩ da liễu trước khi sử dụng các chế phẩm sau:
- Giấm táo: pha loãng với nước theo tỷ lệ 1: 2, nghĩa là 1 thìa canh giấm táo trộn với 2 thìa canh nước
- Tinh dầu tràm trà pha loãng với một loại dầu vận chuyển
- Gel nha đam
- Dầu dừa: đặc biệt hữu ích cho các loại da khô
Các dưỡng chất trong nha đam có thể giúp giảm nhẹ tình trạng tổn thương da. Nguồn: prevention.comLưu ý, trước khi thoa các sản phẩm trên lên mặt, bạn nên test chúng trên một vùng da kín đáo như da gần khuỷu tay, trước ít nhất 48 giờ để đề phòng khả năng dị ứng có thể xảy ra.
Thuốc không kê đơn
Bạn có thể cân nhắc dùng thử các loại dược phẩm không kê đơn sau:
- Axit salicylic: có thể được sử dụng như một loại toner để loại bỏ dầu thừa và tế bào da chết
- Kem hydrocortisone: lưu ý chỉ sử dụng trong một khoảng thời gian ngắn vài ngày
- Dầu gội trị gàu: có thể được sử dụng khi tắm dưới vòi hoa sen như một loại sữa rửa mặt
- Thuốc mỡ và kem có chứa lưu huỳnh
Điều trị y tế
Đối với những trường hợp nặng, bác sĩ có thể kê một loại thuốc bôi có tác dụng mạnh hơn nhằm ức chế nấm M. globosa và kiểm soát lượng dầu dư thừa tốt hơn, bao gồm các sự lựa chọn:
- Kem chống nấm
- Thuốc trị nấm loại uống
- Kem hydrocortisone hoặc corticosteroid dùng đường uống (chỉ được phép sử dụng tạm thời)
Cách phòng bệnh viêm da tiết bã
Mặc dù một số người có thể dễ bị viêm da tiết bã hơn, nhưng một vài thói quen chăm sóc da hợp lý có thể giúp ngăn ngừa tình trạng này một cách lâu dài. Bản chất của tình trạng viêm da tiết bã không phải do vệ sinh kém, nhưng một chế độ chăm sóc da tập trung vào việc loại bỏ bụi bẩn và các mảnh da chết đồng thời cân bằng lại lượng dầu có thể sẽ rất hữu ích cho bạn.
Bạn nên:
- Rửa mặt hai lần một ngày. Đừng bỏ qua bước rửa mặt chỉ vì da của bạn bị khô. Thay vào đó, bạn cần tìm loại sữa rửa mặt phù hợp với loại da của mình.
- Dùng kem dưỡng ẩm sau khi rửa mặt: bạn có thể phải cần đến một loại kem đặc, có tác dụng làm mềm da nếu bạn có làn da khô. Làn da dầu cũng cần được dưỡng ẩm nhưng thay vào đó hãy sử dụng các sản phẩm dạng gel nhẹ.
- Tẩy tế bào chết một hoặc hai lần một tuần: bạn có thể sử dụng một chiếc khăn mặt hoặc kem tẩy da chết để thực hiện công đoạn này. Tẩy tế bào chết giúp loại bỏ các tế bào da chết dư thừa trước khi chúng bắt đầu tích tụ trên khuôn mặt của bạn.
Tập thể dục thường xuyên, kiểm soát căng thẳng và tuân thủ một chế độ ăn uống phù hợp là những cách khác mà bạn có thể áp dụng để ngăn ngừa tình trạng viêm da. Các biện pháp này có hiệu quả rõ nhất khi kết hợp cùng với một chế độ chăm sóc da hợp lý.
Tổng kết
Viêm da tiết bã trên mặt có thể khiến bạn cảm thấy thật khó chịu, nhưng rất may là tình trạng phổ biến này có thể điều trị được.
Một thói quen chăm sóc da tốt là nền tảng để ngăn ngừa hình thành viêm da, nhưng đôi khi chỉ điều này thôi là chưa đủ, đặc biệt nếu như bạn có một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng bị viêm da tiết bã.
Các sản phẩm từ thảo dược và một vài loại thuốc không kê đơn là một lựa chọn tốt để khởi đầu nếu thói quen sinh hoạt của bạn không đẩy lùi được tổn thương trên da mặt. Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu tình trạng viêm da không được cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn dù đã được điều trị.
Hãy nhớ hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng bất cứ sản phẩm nào trên da.
Xem thêm: