Viêm dạ dày ruột do virus (cúm dạ dày): Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phục hồi

Viêm dạ dày ruột do virus là tình trạng viêm dạ dày và ruột do một số loại virus gây ra. Còn được gọi là cúm dạ dày, viêm dạ dày ruột do virus ảnh hưởng đến mọi người trên khắp thế giới.

Video Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị bệnh cúm dạ dày (viêm dạ dày ruột) 

Viêm dạ dày ruột do virus là gì?

Căn bệnh rất dễ lây lan khi tiếp xúc gần với những người bị nhiễm bệnh hoặc qua thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm. 

Nó có thể dễ dàng lây lan ở những khu vực đông người, chẳng hạn như:

  • Các cơ sở chăm sóc trẻ em
  • Trường học
  • Nhà dưỡng lão
  • Tàu du lịch 

Các loại virus khác nhau có thể gây bệnh, mỗi loại đều có một mùa hoạt động riêng trong năm. Các loại virus phổ biến nhất bao gồm norovirus và rotavirus. 

Bạn có thể thực hiện các bước để giảm nguy cơ nhiễm virus gây viêm dạ dày ruột. Chúng bao gồm rửa tay thường xuyên và tránh nước và các sản phẩm thực phẩm bị ô nhiễm.

Hầu hết mọi người phục hồi hoàn toàn trong 2 hoặc 3 ngày mà không để lại bất cứ biến chứng nào. 

Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm dạ dày ruột do virus?

Các loại virus phổ biến gây bệnh cúm dạ dày.Nguồn ảnh: sp.depositphotos.com Các loại virus phổ biến gây bệnh cúm dạ dày.Nguồn ảnh: sp.depositphotos.com Viêm dạ dày ruột do virus gây ra bởi một số loại virus khác nhau. Những người có nguy cơ cao hơn là:

  • Trẻ em dưới 5 tuổi
  • Người lớn tuổi, đặc biệt nếu họ sống trong viện dưỡng lão
  • Trẻ em và người lớn có hệ thống miễn dịch suy yếu 

Virus rất dễ dàng lây lan trong các nhóm người tiếp xúc gần. Một số cách lây truyền virus bao gồm:

  • Rửa tay không đúng cách, đặc biệt là bởi những người chế biến thực phẩm
  • Nước bị ô nhiễm bởi nước thải
  • Tiêu thụ động vật có vỏ sống hoặc nấu chưa chín từ các vùng nước bị ô nhiễm 

Tìm hiểu thêm về các loại virus riêng lẻ có thể gây ra tình trạng này.

Norovirus

Norovirus rất dễ lây lan và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi. Nó lây lan qua thực phẩm, nước và bề mặt bị ô nhiễm hoặc bởi những người nhiễm virus. Norovirus thường gặp ở những nơi đông người. 

Các triệu chứng bao gồm:

  • Buồn nôn
  • Bệnh tiêu chảy
  • Sốt
  • Nhức mỏi cơ thể

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hầu hết những người bị norovirus hồi phục trở lại trong vòng 1 đến 3 ngày kể từ khi xuất hiện các triệu chứng. 

Norovirus là nguyên nhân hạng đầu của bệnh viêm dạ dày ruột ở Hoa Kỳ và trên toàn thế giới. Hầu hết các vụ bùng phát ở Hoa Kỳ xảy ra giữa tháng 11 và tháng 4. 

Rotavirus

Rotavirus thường ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sau đó, chúng có thể lây bệnh cho trẻ em và người lớn khác. Nó thường ký sinh và lây truyền qua đường miệng. 

Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 2 ngày kể từ khi nhiễm bệnh, bao gồm:

  • Nôn mửa
  • Ăn không ngon
  • Tiêu chảy ra nước kéo dài từ 3 đến 8 ngày

Theo CDC, loại virus này phổ biến nhất giữa các tháng 12 và tháng 6. 

Vắc-xin rotavirus đã được cấp phép cho trẻ sơ sinh trong năm 2006. Tiêm phòng sớm được khuyến khích để ngăn chặn bệnh rotavirus nặng ở trẻ và trẻ nhỏ. 

Adenovirus

Adenovirus ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi. Nó có thể gây ra một số tình trạng, bao gồm cả viêm dạ dày ruột. 

Adenovirus lây nhiễm qua không khí khi hắt hơi và ho, khi chạm vào các vật bị ô nhiễm, hoặc bằng cách chạm vào tay của người có virus. 

Các triệu chứng liên quan đến adenovirus bao gồm:

  • Viêm họng
  • Mắt đỏ
  • Sốt
  • Ho khan
  • Sổ mũi

Trẻ em trong nhà trẻ, đặc biệt là những trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi, có nhiều khả năng bị nhiễm adenovirus hơn. 

Hầu hết trẻ em sẽ cảm thấy tốt hơn trong vòng vài ngày sau khi xuất hiện các triệu chứng của adenovirus. Tuy nhiên, các triệu chứng như đau mắt đỏ có thể mất nhiều thời gian hơn. 

Astrovirus

Astrovirus là một loại virus khác thường gây viêm dạ dày ruột ở trẻ em.  

Các triệu chứng liên quan đến astrovirus bao gồm:

  • Bệnh tiêu chảy
  • Đau đầu
  • Mất nước nhẹ
  • Đau bụng 

Virus này thường ảnh hưởng đến mọi người vào cuối mùa đông và đầu mùa xuân. Bệnh lây truyền qua tiếp xúc với người nhiễm virus hoặc bề mặt hoặc thực phẩm bị nhiễm bệnh. 

Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 2 đến 3 ngày sau khi tiếp xúc ban đầu, và virus thường sẽ biến mất trong vòng 2 đến 3 ngày .  

Các triệu chứng của bệnh viêm dạ dày ruột do virus là gì?  

Tiêu chảy, đau bụng, nôn và buồn nôn là những triệu chứng chính của bệnh viêm dạ dày do virus. Nguồn ảnh: blogspot.comTiêu chảy, đau bụng, nôn và buồn nôn là những triệu chứng chính của bệnh viêm dạ dày do virus. Nguồn ảnh: blogspot.com Các triệu chứng của viêm dạ dày ruột thường bắt đầu 1 hoặc 2 ngày sau khi nhiễm trùng và bao gồm:

  • Bệnh tiêu chảy
  • Buồn nôn và ói mửa
  • Nhức đầu, đau cơ hoặc đau khớp
  • Sốt hoặc ớn lạnh
  • Đổ mồ hôi hoặc da sần sùi
  • Chuột rút và đau bụng
  • Ăn không ngon 

Các triệu chứng này có thể kéo dài từ 1 đến 10 ngày. 

Bạn nên nhập viện điều trị ngay nếu:

  • Tiêu chảy đã kéo dài từ ba ngày trở lên mà không thuyên giảm
  • Tiêu chảy có máu
  • Các dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như môi khô hoặc chóng mặt 

Ngoài các triệu chứng trên, nên đưa trẻ đi cấp cứu nếu trẻ có biểu hiện khác như trũng mắt hoặc không có nước mắt khi khóc. 

Những tình trạng nào có thể giống với bệnh viêm dạ dày ruột do virus?

Đôi khi các yếu tố khác có thể gây ra các triệu chứng gần giống với viêm dạ dày ruột do virus. Những nguyên nhân này bao gồm:

  • Không dung nạp thực phẩm. Ví dụ về không dung nạp thực phẩm phổ biến bao gồm lactose, fructose và chất làm ngọt nhân tạo.
  • Rối loạn tiêu hóa bao gồm các bệnh viêm ruột như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng; hội chứng ruột kích thích; hoặc bệnh celiac.
  • Một số loại thuốc như thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng axit với magie có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh cúm dạ dày. 

Nếu các triệu chứng trên không thuyên giảm trong hai đến ba ngày, bạn nên đến gặp bác sĩ.  

Các biến chứng của bệnh viêm dạ dày ruột do virus là gì?

Biến chứng chính của viêm dạ dày ruột do virus là mất nước, có thể khá nặng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Các biến chứng khác bao gồm:

  • Mất cân bằng dinh dưỡng
  • Mệt mỏi
  • Yếu cơ
  • Mất nước có thể đe dọa tính mạng. Liên hệ bác sĩ ngay nếu xuất hiện những triệu chứng sau:
  • Tiêu chảy kéo dài hơn một vài ngày
  • Máu trong phân 
  • Lú lẫn hoặc hôn mê
  • Ngất xỉu hoặc chóng mặt
  • Buồn nôn
  • Khô miệng
  • Không có khả năng tiết nước mắt
  • Không có nước tiểu trong hơn 8 giờ hoặc nước tiểu có màu vàng sẫm hoặc nâu
  • Mắt trũng sâu
  • Thóp trũng đối với trẻ sơ sinh 

Tình trạng mất nước đi kèm với viêm dạ dày ruột do virus có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng, bao gồm: 

  • Phù não
  • Hôn mê
  • Sốc giảm thể tích , một tình trạng xảy ra khi cơ thể bạn không có đủ chất lỏng hoặc máu
  • Suy thận
  • Co giật 

Để ngăn ngừa các biến chứng, bạn nên đi khám ngay nếu bạn hoặc con bạn có các triệu chứng mất nước. 

Làm thế nào để chẩn đoán viêm dạ dày ruột do virus?

Thông thường, tiền sử bệnh và khám sức khỏe là cơ sở để chẩn đoán, đặc biệt nếu có yếu tố dịch tễ cho thấy virus đang lây lan qua cộng đồng. 

Bác sĩ cũng có thể yêu cầu lấy mẫu phân để xét nghiệm tìm virus và hoặc chẩn đoán loại trừ khả năng nhiễm trùng ruột do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng khác gây bệnh hay không. 

Điều trị viêm dạ dày ruột do virus như thế nào?

Điều trị chủ yếu là ngăn ngừa tình trạng mất nước bằng cách uống nhiều nước. Trong trường hợp nặng, cần nhập viện và truyền dịch qua đường tĩnh mạch.

Các dung dịch bù nước uống không kê đơn (OHS), chẳng hạn như Pedialyte, có thể hữu ích trong những trường hợp nhẹ. Các dụng dịch này phù hợp với hệ tiêu hoá đang tổn thương, và chúng chứa một hỗn hợp cân bằng nước và muối để bổ sung chất lỏng và chất điện giải cần thiết. 

Các giải pháp này có sẵn tại các hiệu thuốc địa phương và không cần bác sĩ kê đơn. Tuy nhiên, nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. 

Thuốc kháng sinh không có tác dụng đối với virus. Hãy nói chuyện với bác sĩ  trước khi dùng bất kỳ loại thuốc không kê đơn nào. 

Ăn gì và tránh ăn gì 

Chế độ ăn nhạt BRAT cho người mới hồi phục sau viêm dạ dày do virus. Nguồn ảnh: The Daily MealChế độ ăn nhạt BRAT cho người mới hồi phục sau viêm dạ dày do virus. Nguồn ảnh: The Daily Meal Khi bạn bắt đầu dần hồi phục và cần bổ sung thêm thực phẩm vào chế độ ăn uống, tốt nhất bạn nên chọn những thực phẩm nhạt. Những thực phẩm này bao gồm:

  • Cơm
  • Khoai tây
  • Bánh mì nướng
  • Chuối
  • Nước sốt táo 

Những thực phẩm này dễ tiêu hóa và ít có nguy cơ gây đau bụng hơn.  

Nên tránh những thực phẩm sau:

  • Thực phẩm giàu chất béo
  • Cafein
  • Rượu bia
  • Thức ăn có đường
  • Các sản phẩm từ sữa 

Việc điều trị ban đầu sẽ bao gồm các biện pháp tự chăm sóc và nâng cao hệ miễn dịch. 

Các bước tự chăm sóc

  • Uống thêm chất lỏng trong vào giữa các bữa ăn. Nếu bạn gặp khó khăn, hãy thử uống một lượng nhỏ nước hoặc ngậm đá bào.
  • Tránh nước ép trái cây vì chúng không thay thế khoáng chất và thực sự có thể làm tăng tiêu chảy.
  • Trẻ em và người lớn có thể sử dụng nước uống thể thao để bổ sung chất điện giải. Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh nên sử dụng các sản phẩm có công thức dành cho trẻ em, chẳng hạn như OHS.
  • Chia nhỏ bữa ăn và lượng thức ăn mỗi bữa để giúp dạ dày phục hồi tốt hơn.
  • Nghỉ ngơi nhiều. Vì bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc yếu ớt. 

Nói chuyện với bác sĩ trước khi dùng thuốc hoặc cho trẻ dùng thuốc. Chống chỉ định dùng aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên bị bệnh do virus. Điều này có thể gây ra hội chứng Reye, một tình trạng có thể đe dọa tính mạng. 

Những biện pháp tự nhiên và tại nhà nào có hiệu quả chống lại bệnh viêm dạ dày ruột do virus?

Ngoài việc bù nước và nghỉ ngơi, có một số biện pháp tự nhiên và tại nhà có thể giúp bạn giảm đau dạ dày ruột do virus. 

Đệm sưởi ấm hoặc túi nhiệt

Hãy thử chườm một miếng đệm nóng có nhiệt độ thấp hoặc một túi chườm ấm lên bụng để giảm bớt cơn đau. Bọc miếng sưởi bằng một miếng vải và không chườm quá 15 phút mỗi lần. 

Gạo lứt

Một số phụ huynh sử dụng nước cơm cho trẻ. Đây là phần nước còn lại sau khi đun sôi gạo lứt. Nó chứa nhiều chất điện giải và có thể giúp bù nước giống như OHS có thể. 

Để nguội nước cơm trước khi dùng. 

Gừng

Các sản phẩm có chứa gừng, chẳng hạn như bia gừng hoặc trà gừng, có thể giúp dạ dày bớt khó chịu. 

Cây bạc hà

Bạc hà cũng có thể có đặc tính chống buồn nôn tương tự như gừng. Uống một tách trà bạc hà nhẹ nhàng có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. 

Sữa chua hoặc kefir (thực phẩm lên men có lợi cho sức khỏe)

Mặc dù các sản phẩm từ sữa nên tránh khi có các triệu chứng cấp tính, nhưng ăn sữa chua không hương vị  hoặc uống kefir có thể giúp khôi phục  cân bằng lợi khuẩn đường tiêu hoá tự nhiên của cơ thể sau khi bị bệnh. 

Tiên lượng bệnh

Viêm dạ dày ruột do virus thường tự khỏi mà không cần điều trị y tế trong vòng hai hoặc ba ngày. Hầu hết mọi người hồi phục hoàn toàn mà không để lại bất kỳ biến chứng nào. 

Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa bệnh viêm dạ dày ruột do virus?

Viêm dạ dày ruột do virus rất dễ lây lan. Có một số điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ nhiễm virus hoặc lây lan cho người khác. 

  • Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh và trước khi chế biến thức ăn. Nếu cần, hãy sử dụng dung dịch sát khuẩn tay nhanh cho đến khi bạn có thể rửa tay với xà phòng và nước.
  • Không dùng chung đồ dùng nhà bếp, đĩa hoặc khăn tắm nếu ai đó trong gia đình bạn bị bệnh.
  • Không ăn thức ăn sống hoặc nấu chưa chín.
  • Rửa trái cây và rau thật sạch.
  • Thực hiện các biện pháp phòng ngừa đặc biệt để tránh nước và thực phẩm bị ô nhiễm khi đi du lịch. Tránh đá viên và sử dụng nước đóng chai bất cứ khi nào có thể.

Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc có nên cho trẻ sơ sinh tiêm vắc-xin phòng ngừa rotavirus hay không. 

Xem thêm:

Chủ đề:
Bình luận (0)

Đăng nhập để có thể bình luận

Chưa có bình luận nào. Bạn hãy là người đầu tiên cho tôi biết ý kiến!