Tổng hợp ca dao, tục ngữ, thành ngữ về lao động cần cù
I. Các câu tục ngữ về lao động cần cù
Câu tục ngữ 1
Ai ơi đừng bỏ ruộng hoang,
Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu.
=> Ý nghĩa: Răn dạy con cháu đừng bỏ phí tài nguyên vốn có, hãy tận dụng để tạo ra trái ngọt.
Câu tục ngữ 2
Nhờ trời mưa gió thuận hòa,
Lúa vàng dầy ruộng, lời ca vang đồng.
=> Ý nghĩa: Mong trời mưa gió thuận hoà để người dân có thể làm việc chăm bón cây trồng tốt, mùa màng được bội thu.
Câu tục ngữ 3
Lúa khô cạn nước ai ơi,
Rủ nhau tát nước chờ trời còn lâu.
=> Ý nghĩa: Khi lúa cạn nước thì cần chủ động làm việc cung cấp nước cho ruộng, chứ đừng chờ trời mưa, đến lúc đó có khi lúa đã chết.
Câu tục ngữ 4
Rủ nhau đi cấy, đi cày,
Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu
Trên đồng cạn dưới đồng sâu,
Chồng cày vợ cấy con trâu đi bừa.
=> Ý nghĩa: Công việc đồng áng tuy vất vả nhưng sau vụ gặt, người nông dân sẽ có những lúc "phong lưu". Ý chỉ họ sẽ đạt được kết quả tốt đẹp sau khi đã bỏ công sức vào công việc đồng áng. "Đồng cạn, đồng sâu" ám chỉ sự khó khăn, vất vả của nghề nông. Đồng trên cao dễ hạn hán, mà đồng ở dưới dễ trũng thấp, ngập úng, nhưng chỉ cần vợ chồng chăm chỉ, đồng lòng thì khó khăn nào cũng vượt qua và gặt hái quả ngọt.
Câu tục ngữ 5
Trắng da là bởi phấn dồi,
Da đen là bởi em ngồi chợ trưa.
Câu tục ngữ 6
Cần cù bù thông minh.
Câu tục ngữ 7
Có công mài sắt, có ngày nên kim.
Câu tục ngữ 8
Kiến tha lâu cũng đầy tổ.
Câu tục ngữ 9
Lười biếng chẳng ai thiết, siêng việc ai cũng mời.
Câu tục ngữ 10
Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ.
Câu tục ngữ 11
Có làm thì mới có ăn,
Không dưng ai dễ đem phần đến cho.
Câu tục ngữ 12
Ghét kẻ lười, không ai cười kẻ lấm gối.
Câu tục ngữ 13
Ai ơi sớm tối chuyên cần
Cày sâu cuốc bẫm có phần về sau
Câu tục ngữ 14
Muốn ăn thì phải chăm làm
Một hạt thóc vàng, chín hạt mồ hôi.
Câu tục ngữ 15
Nhàn tâm trồng cây, chẳng lo trời mát
=> Ý nghĩa: Nếu chúng ta làm việc tận tâm, chăm chỉ thì sẽ đạt được kết quả tốt mà không cần phải lo lắng nhiều.
Câu tục ngữ 16
Thà đấm 10 cái trong tay, còn hơn nhận 1 cái búng trong miệng
=> Ý nghĩa: Khuyên răn người lao động nên cần cù làm việc, tự thân vất vả làm ăn còn hơn phụ thuộc vào người khác.
II. Các câu ca dao về lao động cần cù
Ca dao 1
Đời người có một gang tay
Ai hay ngủ ngày còn được nửa gang.
=> Ý nghĩa: muốn khuyên răn mọi người nên lao động cần cù, chăm chỉ; sự lười nhác sẽ khiến chúng ta lãng phí thời gian, làm gì cũng không thành công.
Ca dao 2
Thế gian giàu bởi chữ cần,
Có mà lười biếng thì thân chẳng còn.
=> Ý nghĩa: Câu ca dao ca ngợi bản tính chịu thương chịu khó của người lao động, đồng thời, nhắn nhủ con người phải cần cù, chăm chỉ lao động, người lười biếng thì dù có nhiều tài sản đến đâu cũng sẽ có ngày tiêu tán hết.
Ca dao 3
Trời mưa trời gió đùng đùng
Bố con ông Nùng đi gánh phân trâu
Đem về trồng bí trồng bầu
Trồng ngô, trồng lúa, trồng rau, trồng cà.
Ý nghĩa: Người nông dân luôn tận dụng mọi nguyên liệu để chăm bón cho những cây trồng của mình.
Ca dao 4
Ơn trời mưa nắng phải thì,
Nơi thì bừa cạn, nơi thì cày sâu.
Công lênh chẳng quản bao lâu,
Ngày nay nước bạc, ngày sau cơm vàng.
Ý nghĩa: Khi làm ruộng phải biết đâu cần cày sâu, đâu phải bừa cạn. Nếu làm việc chăm chỉ thì dù có nghèo đói thì sau cũng an nhàn.
Ca dao 5
Thân em vất vả trăm bề,
Sớm đi ruộng lúa, tối về ruộng dâu.
Có lược chẳng kịp chải đầu,
Có cau chẳng kịp têm trầu mà ăn.
Ca dao 6
Trâu ơi ta bảo trâu này,
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta.
Cấy cày vốn nghiệp nông gia,
Ta đây trâu đấy ai mà quản công,
Bao giờ cây lúa còn bông,
Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.
Ca dao 7
Tre già anh để pha nan,
Lớn đan nong né, bé đan giần sàng.
Gốc thì anh để kê bàn,
Ngọn ngành anh để cắm giàn trầu, dưa.
Ca dao 8
Những người đi biển làm nghề,
Thấy dòng nước nóng thì về đừng đi.
Sóng lừng, bụng biển ầm ì,
Bão mưa ta tránh chớ hề ra khơi.
Ca dao 9
Hễ mà hoa quả được mùa,
Chắc là nước bể, nước mưa đầy trời.
Ai ơi nên nhớ lấy lời,
Trông cơ trời đất, liệu thời làm ăn.
Ca dao 10
Nhờ trời mưa gió thuận hòa,
Nào cày, nào cấy, trẻ già đua nhau.
Chim, gà, cá, nhện, cảnh, cau,
Mùa nào thức nấy giữ màu quê hương.
Ca dao 11
Nuôi tằm cần phải có dâu,
Muốn cho dâu tốt phải mau vun trồng.
Vườn thì cuốc rãnh thong dong,
Cách nhau hai thước đặt hông cho đầy.
Giống dâu ưa nước xưa nay,
Nhưng mà ngập hết thì cây cũng già.
Ca dao 12
Chăm làm là đống vàng mười
Ai chăm gánh nặng, ai lười trắng tay
Ca dao 13
Ngày mùa tưới đậu trồng khoai
Ngày ba tháng tám mới ngồi mà ăn.
Ca dao 14
Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi! Bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
Ca dao 15
Em là con gái đồng chiêm,
Gieo mạ cấy lúa, lại thêm trồng màu.
Ươm tơ, dệt vải nhuộm màu,
May áo bền chắc theo trâu cày bừa.
Ca dao 16
Con ơi nhớ lấy lời cha,
Mồng năm tháng chín thật là bão rươi.
Bao giờ cho đến tháng mười,
Thì con vào lộng ra khơi mặc lòng.
Xem thêm các bài viết liên quan hay, chi tiết khác:
