Câu văn, câu thơ, tục ngữ về Thần thoại Việt Nam
I. Tìm hiểu chung về thần thoại
1. Khái niệm
- Thần thoại là một khái niệm phức tạp, cho đến nay, vẫn cần những ý kiến khác nhau. Hiểu theo nghĩa rộng, thần thoại là một hình thức tư duy nguyên thủy, gắn với tín ngưỡng của con người thời cổ đại. Hiểu theo nghĩa hẹp, thần thoại là một thể loại văn học dân gian.
2. Phân loại Thần thoại Việt Nam
Thần thoại Việt Nam có thể phân ra thành các nhóm chính sau đây:
- Về nguồn gốc vũ trụ và các hiện tượng tự nhiên: Thần trụ trời, Ông Trời, Nữ thần Mặt Trăng, Thần Mặt trời, Thần Mưa...
- Về nguồn gốc các loài động thực vật: Cuộc tu bổ các giống vật, Thần Lúa.
- Về nguồn gốc con người và nguồn gốc các dân tộc ở Việt Nam: Ông Trời, Thần Nông, Mười hai bà mụ, Nữ Oa-Tứ Tượng, Lạc Long Quân - Âu Cơ...
- Về các anh hùng thời khuyết sử, các anh hùng văn hóa, tổ sư các nghề: Sơn Tinh-Thủy Tinh, Nữ thần nghề mộc, Thạch Sanh, Thánh Gióng...
- Thần thoại Việt bị truyền thuyết hóa: Truyền thuyết vua Hùng...
- Thần thoại còn biến tướng trong Phật thoại, Tiên thoại, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn và cả truyện cười: Cóc kiện Trời, Chử Đồng Tử... hoặc mang dấu ấn của xã hội nguyên thủy như Trầu Cau, Hòn Vọng Phu, Sao Hôm Sao Mai...
II. Tổng hợp các câu văn, câu thơ, tục ngữ về Thần thoại
1. Các câu thành ngữ về Đất Trời
Câu số 1:
Trời kêu ai nấy dạ
Câu số 2:
Dù cho đất đổi trời thay
Trăm năm vẫn giữ lòng ngay với đời
Câu số 3:
Núi kia ai đắp nên cao
Sông kia biển nọ ai đào mà sâu?
Câu số 4:
Ngó lên trời, trời cao lồng lộng
Ngó xuống đất, đất rộng mênh mông
Thương em xóm Thủ chưa chồng
Anh muốn vô làm rể, biết em bằng lòng hay không?
Câu số 5:
Cớ sao thấy mặt thì thương
Hay chăng trời đất vấn vương cho mình?
Câu số 6:
Em than một tiếng, trời đất xoay vần
Chim trên rừng còn rơi lụy, anh là người trần, sao anh lại không thương?
Câu số 7:
Làm người phải có trí khôn
Nghĩ sao cho hết đất vuông trời tròn
Lên rừng biết núi biết non
Xuống khe biết nước chảy đá mòn, con cá lội giương vi
Câu số 8:
Trời cao cao bấy không xa
Đất kia rộng vậy thế mà dày sâu
Bể xa mây nước mù mù
Biết mô cửa lạch biết mô sông cùng
Câu số 9:
Ai xui đất thấp trời cao
Để cho tôi đứng tôi gào hết hơi
Hết hơi chẳng thấy trả lời
Thấy trong trời đất có tôi đứng gào
Câu số 10:
Thấy anh hay chữ, hỏi thử đôi lời
Vậy anh có biết ông trời họ chi?
– Em ghé tai xuống đất, kêu đất nó ơi
Rồi anh sẽ nói họ ông trời cho em nghe
Câu số 11:
Con chim nó hót trên cành
Nếu Trời không có, có mình làm sao?
Con chim nó hót trên cao
Nếu Trời không có, làm sao có mình?
Câu số 12:
Năm thức rau nấu năm nồi
Tôi đơm năm bát đợi người đằng xa
Năm trống canh tôi ngủ có ba
Còn hai canh nữa tôi ra trông trời
Trách ông trời sớm dựng đông
Chả khuya chút nữa cho lòng thở than
Thở than chưa kịp hết lời
Bỗng đâu trống giục ba hồi tan canh
Câu số 13:
Con cóc là cậu ông trời
Hễ ai đánh nó thì trời đánh cho
Con cóc là cậu thầy nho
Hễ ai nuôi nó trời cho quan tiền
Câu số 14:
Nhờ ơn cô bác giúp lời
Chị em giúp của, ông trời định đôi.
Câu số 15:
Chữ thiên là trời, trời cao lồng lộng
Chữ địa là đất, đất rộng mênh mông
Chữ hà là sông, sông dài lai láng
Em hỏi anh rày quê quán ở đâu?
Chữ thiên là trời, trời cao lồng lộng.
Chữ địa là đất, đất rộng thinh thinh
Nói ra sợ bạn buồn tình
Đêm nằm lụy nhỏ như bình nước nghiêng
Câu số 16:
Ngó lên trời, trời cao lồng lộng,
Ngó xuống đất, đất rộng mênh mông,
Cá lòng tong ẩn bóng ăn rong,
Anh đi Lục Tỉnh giáp vòng,
Đến đây xui khiến đem lòng thương em.
2. Chùm thơ hay về Thần thoại
Bên tượng linga
Tác giả: Hoàng Vũ Thuật
Dâng lên Hoàng Hậu Paramecvari
Trong tấm áo sương
nàng là hoàng hậu vừa tấn phong của vương quốc tình yêu
đôi má quét lửa
sơn hà. sơn hà. sơn hà ơi
đàn ngựa chiến hí vang lao về trong đêm huyền sử
nghi lễ nước mắt
sung mãn những vằn gân nóng hổi
sản sinh. dưỡng nuôi nghìn thế hệ
cao trên cao
lởn vởn hồn oan thoát chạy trước cơn biến loạn
thánh tích linh thiêng đổ sụp bên đồi
ôi linga
ngạo nghễ máu dựng đứng giữa bầu trời
Thần thoại miền nhân thế
Tác giả: Chưa rõ
Mỗi người đều có đức tin
Nhớ câu: “Thần Phật dõi nhìn nhân tâm”
Ai mà đọc “Chuyển Pháp Luân”
Mới hay chính Pháp độ nhân đang truyền
‘Con người vốn có căn nguyên
Phải đâu vô cớ vô duyên giáng trần
Rớt mê tam giới trầm luân
Xoay vần lục đạo, xa dần bản lai
Trải bao năm rộng tháng dài
Quả – nhân ứng nghiệm, an bài khác nhau
Kể gì bốn biển năm châu
Kết duyên Trung Thổ lần đầu chuyển sinh…
Tuồng đời mê mải mưu sinh
Nghiệp chồng thêm nghiệp điêu linh kiếp người
Khi thì diễn vở vua – tôi
Lúc vai tri kỷ, bạn đời, anh em…
Kẻ thời khắc khoải bon chen
Người thời nghiên bút mon men quan trường
Có người muôn dặm li hương
Binh chinh thiên hạ sa trường ruổi rong
Đủ vai kẻ sỹ, thương, nông
Lại thêm cường giả, anh hùng lắm khi…
Người mê bất nghĩa bất nghì
Kẻ thì thanh tỉnh khắc ghi thiện lành
Năm vòng quanh, tháng vòng quanh
Chốn xưa bãi bể nay thành nương dâu
Trăm năm bất quá bạc đầu
Ngàn năm vạn kiếp dài lâu nguyên thần…’
Chờ ngày Chính Pháp canh tân
Cơ duyên chỉ có một lần đó thôi
Hiếm thay – đắc được thân người
Lại may gặp Pháp truyền nơi cõi trần!
Thánh duyên trân quý vô ngần
Thiên thê dẫn lối, Pháp Luân gia trì
Thiên Long Bát Bộ uy nghi
“Phật ân hạo đãng” cũng vì chúng sinh…
Từ nơi danh lợi sắc tình
Thói hư rũ bỏ tự mình đề cao
Hỏi rằng nguyên lý ra sao?
Pháp: Chân-Thiện-Nhẫn hướng vào tu tâm
Thường ngày học Pháp, luyện công
Cũng là “phản bổn quy chân” vãng hồi
Học làm người tốt mãi thôi
Hôm nay đã tốt, mai rồi tốt hơn!
Thế nhân hòa hợp như thường
Thân tâm thanh tịnh, tỏ tường chân cơ
Hồi thăng từ chốn mê mờ
Hoàn thành thệ ước, quay về bản nguyên…
Khắp nơi Đại Pháp Hồng Truyền
Người minh chân tướng khởi duyên thiện lành
Xem kìa vời vợi cao xanh
“Phật quang phổ chiếu” chúng sinh vui mừng
“Phúc ai không thấy mà tin”…
Tránh xa giả-ác bất bình, đấu tranh
Ở hiền thì sẽ gặp lành
Có nhân có đức Trời dành phúc cho
Cầm bằng toan tính so đo
Hao tâm tổn tứ rước lo vào mình
Chớ mà vô Pháp vô minh
Bức hại tu luyện thân mình diệt thân
‘Đấu’ sao cho đặng Thánh Thần
Gieo nhân hung hiểm gặt phần hiểm hung
Ác duyên tạo nghiệp vô cùng
Chín tầng địa ngục mông lung trả bồi!…
Thiên tai dịch bệnh khắp nơi
Cũng là thức tỉnh con người thế gian
Cứu người trong kiếp nguy nan
Pháp Luân Đại Pháp truyền ban cõi trần…
Từ thần thoại
Tác giả: Du Tử Lê
Theo em về cõi hư vô
Một thân cát bụi đợi chờ nghìn sau
Em còn phơi áo thiên thâu
Gọi trăng thần thoại soi sầu tiền căn
Theo em về chốn mộ phần
Cuộn tròn giấc ngủ thiên thần đau thương
Hồn tôi bay nẻo gió buồn
Dấu chân hoang sử cội nguồn cô đơn
3. Câu tục ngữ về Nữ Oa
Nữ Oa: Tên một vị nữ thần khổng lồ có mặt trong cả trong thần thoại Trung Quốc và Việt Nam với tích "Nữ Oa đội đá vá trời." Theo đó, trước đây bầu trời được chống bởi một ngọn núi cao (gọi là trụ trời). Một hôm trụ trời bị gãy sụp, trời thủng, khắp nơi hỗn độn, trăm họ rơi vào cảnh lầm than. Không nỡ nhìn nhân dân lâm vào cảnh cực khổ, bà Nữ Oa bèn bay khắp nơi tìm đá ngũ sắc, vá lại bầu trời.
Câu số 1:
Khéo thay cho mụ Nữ Oa
Lỗ mình không vá, vá qua lỗ trời!
Câu số 2:
Trên trời có ông sao Thần
Bốn mùa chỉ lối cho dân ăn làm.
Sang xuân Thần cúi lom khom
Là mùa trồng đậu, dân làng biết chăng?
Bước sang tháng chín rõ trăng
Lưng thần hơi đứng là đang gặt mùa
Câu số 3:
– Ở đâu năm cửa, nàng ơi?
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng ?
Sông nào bên đục bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất tỉnh Thanh?
Ở đâu lại có cái thành tiên xây?
Ở đâu là chín từng mây?
Ở đâu lắm nước, ở đâu nhiều vàng?
Chùa nào mà lại có hang?
Ở đâu lắm gỗ thời nàng biết không?
Ai mà xin lấy túi đồng?
Ở đâu lại có con sông Ngân Hà?
Nước nào dệt gấm thêu hoa?
Ai mà sinh cửa, sinh nhà, nàng ơi?
Kìa ai đội đá vá trời?
Kìa ai trị thủy cho đời được yên?
Anh hỏi em trong bấy nhiêu lời
Xin em giảng rõ từng nơi từng người.
– Thành Hà Nội năm cửa, chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng
Nước sông Thương bên đục bên trong
Núi đức thánh Tản thắt cổ bồng mà lại có thánh sinh
Đền Sòng thiêng nhất tỉnh Thanh
Ở trên tỉnh Lạng có thành tiên xây
Trên trời có chín từng mây
Dưới sông lắm nước, núi nay lắm vàng
Chùa Hương Tích mà lại ở hang
Trên rừng lắm gỗ thời chàng biết không
Ông Nguyễn Minh Không xin được túi đồng
Trên trời lại có con sông Ngân Hà
Nước Tàu dệt gấm thêu hoa
Ông Hữu Sào sinh ra cửa, ra nhà, chàng ơi
Bà Nữ Oa đội đá vá trời
Vua Đại Vũ trị thủy cho đời yên vui
Anh hỏi em trong bấy nhiêu lời
Em xin giảng rõ từng nơi từng người.
4. Ca dao, tục ngữ về truyền thuyết
Câu số 1:
Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng mười tháng ba
Dù ai buôn bán gần xa
Nhớ ngày Giỗ Tổ tháng ba mùng mười
Câu số 2:
Con cá dưới sông mắc câu Hàn Tín
Con chim trên rừng mắc ná Thạch Sanh
Làm trai quân tử như anh
Ở nuôi phụ mẫu chờ cái duyên lành mai sau
Câu số 3:
Nhớ đời thứ sáu Hùng Vương
Ân sai hăm tám tướng cường ngũ nhung
Xâm cương cậy thế khỏe hùng
Kéo sang đóng chặt một vùng Vũ Ninh
Trời cho thánh tướng giáng sinh
Giáng về Phù Đổng ẩn hình ai hay
Mới lên ba tuổi thơ ngây
Thấy vua cầu tướng ngày rày ra quân
Gọi sứ phán bảo ân cần
Gươm vàng, ngựa sắt đề quân tức thì
Thánh vương khi ấy ra uy
Nửa ngày sấm sét, tứ bề giặc tan
Áo thiêng gửi lại Linh san
Thoắt đà thoát nợ trần hoàn lên tiên
Miếu đền còn dấu cố viên
Sử xanh, bia đá tiếng truyền tự xưa
Câu số 4:
Ai là con cháu Rồng Tiên
Tháng hai nhớ hội Trường Yên mà về
Về thăm đất cũ Đinh, Lê
Non xanh nước biếc bốn bề như xưa
Câu số 5:
Cheo leo nước đỉnh non Bồng
Kìa am Vũ Khách, nọ vùng Mao Tiên
Bởi thấy thuyền quyên, khiến cho anh rầu rĩ
A, thôi đi nà, bực lắm nà, da diết lắm nà
Nuốt ức xong cái chung tình từ xưa cho đến nay
Kìa kìa, ngọn đèn ai thắp hướng tây
Một ngọn đèn chong
Hai ngọn đèn chong
Ba bốn ngọn đèn chong
Ngó vào trong lặng phắt ngó ngoài này xơ rơ
Tình bằng thì giữ trong cái ba ta
Lo bề quân lính kẻo mà nát lưng.
Câu số 6:
Trèo lên cây gạo cao cao
Bước xuống hội Gióng vui sao vui vầy
Giáo gươm cờ xí trùng trùng
Hằng năm mở hội tưng bừng vui thay
Nhớ xưa Thánh Gióng tích rày
Uy phong rạng rỡ đến nay còn truyền
Xem thêm các bài viết liên quan hay, chi tiết khác:
TOP 400 Câu ca dao, dân ca Việt Nam (2024) hay nhất
TOP 50 Bài ca dao, tục ngữ, danh ngôn về thầy cô chào mừng 20/11 (2024) hay nhất
TOP 50 Câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về lao động cần cù (2024) hay nhất
TOP 50 Bài ca dao, tục ngữ về truyền thống hiếu học (2024) hay nhất
TOP 50 Câu ca dao, tục ngữ, danh ngôn về trách nhiệm (2024) hay nhất
