Nghị luận về Con đường mùa đông
Đề bài: Viết một bài văn nghị luận về Con đường mùa đông
Tác giả tác phẩm "Con đường mùa đông"
I. Tác giả văn bản Con đường mùa đông
- A-lếch-xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Puskin (1799 - 1837)
- Xuất thân trong một gia đình quý tộc mê thơ và biết làm thơ từ thuở học sinh.
- Xã hội: sinh ra và lớn lên trong thời đại cả nước Nga đang bị đè nặng bởi ách thống trị của chế độ nông nô chuyên chế.
- Là nhà thơ mở đầu, đặt nền móng cho văn học hiện thực Nga thế kỉ XIX.
- Đóng góp của Puskin cho nền văn học: Puskin có đóng góp trên nhiều mặt, nhiều thể loại, nhưng cống hiến vĩ đại nhất của ông vẫn là Thơ trữ tình với hơn 800 bài thơ và 13 bản trường ca bất hủ. Vì thế mà Puskin được xem là “Mặt trời của thi ca Nga” (Léc-môn-tốp).
- Về nội dung: thơ của Puskin thể hiện tâm hồn khao khát tự do và tình yêu của nhân dân Nga → Chính vì thế mà Bielinxki đã nhận định Puskin là “bộ bách khoa toàn thư của hiện thực đời sống Nga nửa đầu thế kỉ XIX”.
- Về nghệ thuật: Puskin có đóng góp quan trọng trong việc xây dựng và phát triển ngôn ngữ văn học Nga hiện đại.
- Các tác phẩm chính:
+ Tiểu thuyết bằng thơ: Ép-ghê-nhi Ô-nhê-ghin, 1823-1831;...
+ Bi kịch lịch sử: Bô-rít Gô-đu-nốp, 1825;...
+ Trường ca: Ru-xlan và Li-út-mi-la, 1820; Người tù Cáp-ca-dơ, 1821;...
+ Truyện ngắn: Cô tiểu thư nông dân,1830; Con đầm pích, 1833...
II. Tìm hiểu tác phẩm Con đường mùa đông
1. Thể loại
Con đường mùa đông thuộc thể loại thơ trữ tình.
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
Con đường mùa đông là một trong những tác phẩm tiêu biểu trong chùm thơ về mùa đông của Pushkin, sắc thái đầy vẻ đẹp. Có lẽ bài thơ có nét riêng biệt của nó tác giả dùng những cảm xúc nồng nhiệt nhưng ở bài này đã không hẳn như vậy. Trong chùm thơ này, bài Con đường mùa đông nổi lên bởi sắc thái đặc biệt của nó. Những bài thơ Buổi sáng mùa đông và Buổi tối mùa đông được tác giả diễn tả ở nhiều cung bậc khác nhau thì trong bài Con đường mùa đông tràn ngập những nốt nhạc đầy những huyền ảo và thấm những nỗi buồn man mác, mênh mông đầy trong sáng tuyệt trần.
3. Phương thức biểu đạt
Văn bản Con đường mùa đông có phương thức biểu đạt là biểu cảm.
4. Tóm tắt Con đường mùa đông
Bài thơ “Con đường mùa đông” của Puskin được sáng tác trong quá trình ông đi thẩm vấn ngài thống đốc Pskov. Tác phẩm này mang nhiều ý nghĩa sâu sắc và triết lý, khắc họa một khung cảnh đêm trên con đường mùa đông đầy yên tĩnh và thơ mộng. Vẻ đẹp tuyệt vời của bầu trời với những đám mây hiếm hoi phủ kín xung quanh vầng trăng tròn tạo nên một ánh sáng đầy buồn nhưng vẫn cảm động lòng người. Pushkin đã thành công trong việc khắc họa cảnh sắc thiên nhiên một cách sống động, khiến cho độc giả cảm thấy như đang đứng trên con đường mùa đông đầy lạnh giá. Tuy nhiên, bất ngờ trong bài thơ là hình tượng một người anh hùng bỗng dưng xuất hiện, thể hiện sự phát triển của tác phẩm từ sự phơi bày đến việc khắc họa hình ảnh của một nhân vật trong bài thơ. Tác phẩm này thuộc khuynh hướng trữ tình và sử thi, mang đến cho độc giả những trải nghiệm thật sâu sắc về con đường mùa đông đầy lạnh giá và u buồn.
5. Bố cục văn bản Con đường mùa đông
Bố cục gồm 3 phần:
- Ba khổ đầu: Nỗi buồn được thể hiện qua bức tranh thiên nhiên.
- Khổ thứ tư: Khổ bản lề, chuyển tiếp giữa hai phần.
- Ba khổ cuối: Điểm tựa tinh thần, khát khao hạnh phúc của con người.
6. Giá trị nội dung
Bài thơ hiện lên là một bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc của phong cảnh Nga với khả năng hội họa và sự kết hợp màu sắc của thiên nhiên như trắng đen, sáng tối như thể hiện một tâm hồn nghệ sĩ, yêu chuộng thiên nhiên, muốn hòa mình vào thiên nhiên với một trái tim đầy nghị lực, đầy ước mơ của nghệ sĩ Pushkin.
7. Giá trị nghệ thuật
Có lẽ tài năng của Pushkin thể hiện rõ qua những cấu tứ, những câu từ đầy tinh tế và chuẩn mực, ông đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên Nga qua tác phẩm Con đường mùa đông.
Dàn ý Nghị luận về Con đường mùa đông
I. Mở bài
Khái quát đôi nét về tác giả cùng tác phẩm
II. Thân bài
- Hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm Con đường mùa đông được tác giả Pushkin sáng tác vào năm 1826. Thời điểm này vào khoảng tháng 12 lúc này các cuộc nổi dậy được phát triển mạnh mẽ.
- Bố cục: "Con đường mùa đông" gồm có tất cả là bảy khổ thơ có mối quan hệ chặt chẽ về ý nghĩa. Khổ thơ đầu và khổ thơ cuối được liên kết với nhau bởi một chủ đề chung đó là buồn và chán.
- Cảm xúc chủ đạo: là nỗi buồn man mác cùng niềm khao khát
- Vị trí: Đoạn trích này là phần đầu của bài thơ
- Thể loại: trữ tình và sử thi
- Nội dung: Là sự bộc lộ trong khung cảnh đêm mùa đông, một người anh hùng trữ tình - dường như nhân vật trữ tình trong tác phẩm chính là tác giả, một anh hùng xuất hiện trong kế hoạch thứ hai – là người đánh xe ngựa ca một bài hát một bài đượm buồn, thê lương.
- Tổng kết lại giá trị nghệ thuật và ý nghĩa mà bài thơ trên mang lại.
III. Kết bài
Nêu cảm nhận của bản thân sau khi thưởng thức xong tác phẩm.
Một số bài văn mẫu Nghị luận về Con đường mùa đông
“Xuyên những làn sương gợn sóng
Mảnh trăng mờ do chiếu qua,
Buồn rải ánh vàng lại láng
Lên cánh đồng buồn giăng xa."
Tác phẩm Con đường mùa đông được tác giả Pushkin sáng tác vào năm 1826. Thời điểm này vào khoảng tháng 12 lúc này các cuộc nổi dậy được phát triển mạnh mẽ. Bị đi đày, nhà thơ vô cùng sợ hãi và lo lắng không hiểu chuyện gì đang xảy ra trước mắt. Trong giai đoạn đó con đường sự nghiệp của Pushkin chứa đầy những động cơ sâu sắc cùng tình cảm rất đáng lo ngại đối với những người đồng đội của mình. Các nhà viết tiểu sử cho rằng tác phẩm này được viết trong quá trình mà nhà thơ trên hành trình đi thẩm vấn ngài thống đốc Pskov. Chắc hẳn công việc này đối với nhà thơ mang rất nhiều điều sâu sắc và ý nghĩa hơn so với cái nhìn đầu tiên. Nó chứa biết bao triết lý và ẩn dụ.
"Con đường mùa đông" gồm có tất cả là bảy khổ thơ có mối quan hệ chặt chẽ về ý nghĩa. Khổ thơ đầu và khổ thơ cuối được liên kết với nhau bởi một chủ đề chung đó là buồn và chán. Khổ thơ đầu tác giả đã nhắc đến trăng (trăng soi đường) còn ở khổ thơ cuối là (mặt trăng mờ sương) qua đó đã tạo nên bố cục vành khuyên thật độc đáo và đặc sắc. Đoạn trích này là phần đầu của bài thơ, là sự bộc lộ - khung cảnh đêm mùa đông, một người anh hùng trữ tình - dường như nhân vật trữ tình trong tác phẩm chính là tác giả, một anh hùng xuất hiện trong kế hoạch thứ hai – là người đánh xe ngựa ca một bài hát một bài đượm buồn, thê lương.
Có thể thưởng thức hình ảnh con đường mùa đông theo đúng nghĩa đen của nó, hoặc ta có thể so sánh con đường mùa đông giống với cuộc đời của con người, với cuộc đời của một người anh hùng anh dũng, trữ tình. Con đường mùa đông hiện lên với một khung cảnh vắng vẻ, tẻ nhạt, đơn điệu, chỉ được đánh dấu bởi các đường kẻ sọc. Nhưng chính những chi tiết ấy lại là toàn bộ biểu tượng, nguồn cảm xúc của tác phẩm. Cuộc đời của người anh hùng trữ tình đối với độc giả, mang những cảm xúc thật thân quen, gần gũi nhưng đối với bản thân anh ta dường như cuộc đời ấy chỉ chứa điều trống rỗng và sự tẻ nhạt. Dặm sọc - là một biểu tượng tiêu biểu của sự biến thiên trong cuộc sống, đó là sự hiện diện của các vạch sọc màu đen và trắng.
"Trên đường mùa đông vắng vẻ
Cỗ xe tam mã băng đi
Nhạc ngựa đều đều buồn tẻ
Đều đều khắc khoải lòng quê.
Bài ca của người xà ích
Có gì phảng phất thân yêu
Như niềm vui mừng khôn xiết,
Như nổi buồn nặng đìu hiu,
Không một mai lên, ánh lửa
Tuyết trắng và rừng bao la...
Chỉ nhưng cột dài cây số "
Bài thơ mang cảm xúc chủ đạo là nỗi buồn man mác cùng niềm khao khát. Do đó, những cảnh sắc mộng mơ của cánh đồng cỏ buồn, đã được tác giả củng cố qua sự lặp lại của hình ảnh "ánh sáng buồn của mặt trăng." Cảnh vật chính là sự phản chiếu đúng nỗi lòng, tâm trạng của một người anh hùng trông thật vắng lặng, buồn tẻ và nhạt nhẽo. Sự nhàm chán đó lướt qua một lượt trên sự đơn điệu của cảnh sắc, trong hồi chuông, trong sự chảy trôi của thời gian đo được, trong những màn so tài sọc vượt qua khung cửa sổ. Sự nhàm chán ấy đã được tác giả truyền tải bằng cách sử dụng dấu câu chấm lửng. Dường như một tia hy vọng nào đó sẽ được trông thấy qua hình tượng người đánh xe ngựa, bài hát mà anh ấy ca, nó thể hiện rõ nét "sự vui chơi liều lĩnh". Khiến cho cô gợi nhớ về anh hùng của ngày xưa.
"Bên đường sừng sững chào ta
Ôi buồn đau, ôi cô lẻ...
Trở về với em ngày mai
Nhi-na, bên lò lửa đỏ
Ngắm em, ngắm mãi không thổi.
Kim đồng hồ kêu tích tắc
Xoay đủ những vòng nhịp nhàng,
Và xua lũ người tẻ ngắt
Để ta bên nhau trong đêm.
Ngủ quên bắc xã ích lặng im
Sầu lắm, Nhi-na: đường xa vắng,
Sương mở che lấp anh trong nghiêng
Nhạc ngựa đầu đầu buông xa thẳm,
Sương mờ che lấp ánh trăng nghiêng”
Hình ảnh những người thân luôn bên cạnh giúp bạn vơi đi sự chán trường trong suốt quãng đường đi. Người hùng trữ tình đã dũng cảm ngỏ lời với cô ấy, và anh ta hứa rằng họ sẽ sớm được ở bên nhau. Điều đó đã làm dịu bản thân. Làm cho những mạch suy nghĩ về nhân vật nữ chính tên là Nina, một cô gái mộng mơ, trữ tình sẽ tiếp thêm sức mạnh và không cho phép bạn được phát điên.
Các vần chéo được sử dụng một cách chính xác đã khắc họa nên một bức tranh rõ nét, thể hiện đúng nội dung của tác phẩm, nhờ đó đã thành công truyền tải hình ảnh và cảm xúc tới các độc giả. Chiều dài bốn feet chính là một thước đo chính cho bài thơ này.
“Con đường mùa đông” là một bài thơ thuộc thể loại trữ tình và sử thi, vậy nên tác phẩm mang một vẻ đẹp tuyệt vời, đông thời miêu tả khung cảnh con đường mùa đông về đêm thật thơ mộng biết bao, trên bầu trời với đầy những đám mây hiếm hoi vây xung quanh vằng trằn tròn đang tỏa ra thứ ánh sáng đượm buồn. Trong thơ Pushkin, cảnh sắc thiên nhiên bổng trở nên thật sống động và bỗng dưng biến từ một sự phơi bày, tức là việc tả cảnh, trở thành một người anh hùng hành động. Qua đó đã thành công để lại trong lòng độc giả những ấn tượng sâu sắc.
Xem thêm các bài văn mẫu Ngữ Văn 11 - Kết nối tri thức hay khác:
