Cách sử dụng Tretinoin 0.025%
Đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng thuốc. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ.
Đầu tiên, phải rửa tay trước khi bôi thuốc lên da. Tiếp đó, nhẹ nhàng làm sạch da bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ hoặc không chứa xà phòng và lau khô. Dùng đầu ngón tay thoa một lượng nhỏ thuốc (cỡ hạt đậu) thành lớp mỏng lên da, thường dùng ngày một lần trước khi đi ngủ hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Có thể sử dụng một miếng bông hoặc tăm bông để thoa thuốc. Nên đợi 20-30 phút sau khi rửa mặt sạch rồi mới sử dụng thuốc. Đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng của thuốc hoặc hỏi dược sĩ nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào.
Phải rửa tay và rửa mặt sạch trước khi bôi thuốc lên da (nguồn ảnh: lindsaysilberman.com)Chỉ sử dụng thuốc này ngoài da. Không bôi thuốc lên vùng môi trong hoặc bên trong mũi/miệng. Không bôi thuốc lên vết cắt, vết trầy xước, vùng da cháy nắng hoặc bị chàm.
Tránh để thuốc tiếp xúc với mắt. Nếu thuốc dính vào mắt, hãy rửa sạch nhiều với nước. Đi khám bác sĩ ngay nếu bạn thấy kích ứng ở mắt. Nên rửa tay sạch sẽ sau khi sử dụng thuốc để tránh vô tình thuốc dây vào mắt.
Trong vài tuần đầu tiên sử dụng Tretinoin, tình trạng mụn trứng cá có thể nặng hơn vì thuốc đang tác động lên các nốt mụn hình thành bên trong da. Có thể mất đến 8-12 tuần để nhận thấy hiệu quả rõ rệt từ thuốc.
Sử dụng thuốc thường xuyên để thuốc có thể phát huy tác dụng. Để không quên liều thuốc, hãy sử dụng vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Không dùng một lượng thuốc lớn hơn hoặc sử dụng thường xuyên hơn so với chỉ định. Da của bạn sẽ không được cải thiện nhanh hơn mà còn có thể làm tăng nguy cơ bị mẩn đỏ, bong tróc và gây đau.
Thuốc Tretinoin có nhiều nồng độ và dạng thuốc khác nhau (gel, kem, dung dịch). Loại thuốc tốt nhất để bạn sử dụng sẽ phụ thuộc vào tình trạng da và khả năng đáp ứng. Thông báo cho bác sĩ biết nếu tình trạng da vẫn không tiến triển hoặc xấu đi.
Tác dụng phụ của thuốc Tretinoin
Cảm giác châm chích nhẹ có thể xảy ra ngay sau khi bôi thuốc. Trong 2-4 tuần đầu tiên sử dụng thuốc, da có thể bị mẩn đỏ, khô, ngứa, đóng vảy, bỏng rát nhẹ hoặc bị lên mụn nặng. Những tác dụng phụ này thường giảm khi tiếp tục sử dụng thuốc. Kem dưỡng ẩm ban ngày có thể hữu ích đối với tình trạng da khô quá mức.
Nếu bất kỳ tác dụng phụ nào kéo dài hoặc xấu đi, hãy trao đổi cho bác sĩ hoặc dược sĩ ngay lập tức. Bác sĩ có thể cho bạn giảm tần suất sử dụng Tretinoin, thay đổi nồng độ hay loại thuốc hoặc yêu cầu bạn ngừng sử dụng thuốc.
Hãy nhớ rằng, bác sĩ đã kê đơn thuốc này vì đánh giá được các lợi ích mang lại cho bạn lớn hơn nguy cơ bị tác dụng phụ. Nhiều người sử dụng thuốc này không gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu bạn gặp phải các triệu chứng sau: phồng rộp, đóng vảy, bỏng/sưng da nghiêm trọng, mắt đỏ và chảy nước mắt (viêm kết mạc), sưng mí mắt, thay đổi màu da.
Rất khó xảy ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng với Tretinoin. Hãy đến trung tâm y tế ngay lập tức nếu có các triệu chứng của phản ứng dị ứng nghiêm trọng như: phát ban, ngứa/sưng (đặc biệt là mặt/lưỡi/cổ họng), chóng mặt nghiêm trọng, khó thở.
Đây không phải là danh sách đầy đủ các tác dụng phụ có thể xảy ra. Nếu bạn nhận thấy các tác dụng khác không được liệt kê ở trên, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thận trọng trước khi sử dụng thuốc
Trước khi sử dụng Tretinoin, hãy nói với bác sĩ hoặc dược sĩ biết nếu bạn bị dị ứng với Tretinoin, các loại thuốc liên quan đến vitamin A (retinoid khác như thuốc isotretinoin) và nếu có bất kỳ dị ứng nào khác. Thuốc có thể chứa các thành phần không hoạt động (như protein được thủy phân từ da cá) có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề khác. Hãy trao đổi với dược sĩ để biết thêm chi tiết.
Trước khi dùng thuốc, hãy báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ tiền sử bệnh của bạn, đặc biệt là bệnh chàm (Eczema).
Thuốc có thể khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời. Vì vậy, nên hạn chế thời gian da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và tránh các phòng nhuộm da, đèn chiếu sáng mặt trời. Thời tiết khắc nghiệt như gió mạnh hoặc nhiệt độ lạnh cũng có thể gây kích ứng da. Hãy sử dụng kem chống nắng hàng ngày và mặc quần áo kín trước khi ra ngoài trời. Phải báo cho bác sĩ biết ngay nếu bạn bị cháy nắng hoặc da bị nổi mụn nước/mẩn đỏ. Chờ cho đến khi da hoàn toàn phục hồi sau khi bị cháy nắng thì mới được sử dụng Tretinoin.
Dùng kem chống nắng hàng ngày và hạn chế tiếp xúc với với ánh nắng mặt trời trong khi sử dụng thuốc (nguồn ảnh: lesliebaumannmd.com)Trong khi sử dụng thuốc, cũng nên tránh các phương pháp triệt lông bằng điện phân (electrolysis), tẩy lông (waxing), dùng kem tẩy lông trên vùng da đã được bôi thuốc.
Nếu gần đây bạn đã sử dụng các sản phẩm có chứa lưu huỳnh, resorcinol hoặc axit salicylic, hãy thận trọng khi sử dụng Tretinoin. Nên chờ cho đến khi tác động của các sản phẩm đó lên da giảm bớt rồi mới sử dụng Tretinoin.
Trong suốt thời kỳ mang thai, Tretinoin chỉ nên được sử dụng khi thật cần thiết vì có thể gây hại cho thai nhi. Nên trao đổi với bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ. Vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ xác định liệu thuốc có bị bài tiết qua sữa mẹ không. Vì vậy, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trong khi cho con bú.
Tương tác thuốc Tretinoin 0.025%
Tương tác thuốc có thể thay đổi cách hoạt động của thuốc hoặc làm tăng nguy cơ mắc các tác dụng phụ nghiêm trọng. Dưới đây không phải là danh sách tất cả các tương tác thuốc có thể xảy ra. Hãy liệt kê danh sách tất cả các thuốc bạn đang sử dụng (bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn và các sản phẩm thảo dược) cho bác sĩ hoặc dược sĩ. Không tự ý dùng thuốc, ngừng thuốc hoặc thay đổi liều lượng của bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự cho phép của bác sĩ.
Một số sản phẩm có thể tương tác với thuốc này bao gồm:
- Các loại thuốc uốn tóc
- Sản phẩm chứa cồn/vôi/tinh dầu bạc hà (như astringent, toner, kem cạo râu)
- Sữa rửa mặt và tẩy trang có hoạt tính mạnh, mài mòn
- Các sản phẩm có chứa lưu huỳnh, resorcinol, axit salicylic, axit alpha hydroxy (AHA), axit glycolic
- Xà phòng và mỹ phẩm làm khô da mạnh
- Các loại thuốc khác có thể làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng mặt trời bao gồm:
- Nhóm thuốc kháng sinh fluoroquinolon như ciprofloxacin, tetracycline
- Thuốc lợi tiểu nhóm thiazide như hydrochlorothiazide
- Nhóm thuốc sulfa như sulfamethoxazole
- Nhóm thuốc phenothiazines như chlorpromazine
Benzoyl peroxide có thể gây kích ứng và làm giảm hiệu quả của Tretinoin nếu sử dụng hai sản phẩm cùng một lúc. Trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ về việc sử dụng an toàn các sản phẩm chứa benzoyl peroxide kê đơn và không kê đơn (như Pro-Activ, Clearasil).
Trường hợp dùng quá liều
Gọi ngay cấp cứu 115 nếu sử dụng quá liều và có các triệu chứng nghiêm trọng như ngất xỉu hoặc khó thở. Tretinoin có thể có hại nếu nuốt phải. Các triệu chứng của dùng thuốc quá liều có thể bao gồm mẩn đỏ, bong tróc da và khó chịu.
Những lưu ý khi sử dụng thuốc
Không dùng chung thuốc với người khác.
Có thể dùng mỹ phẩm nhưng phải vệ sinh da thật sạch trước khi bôi thuốc.
Một số loại mỹ phẩm có thể làm tình trạng mụn nặng thêm. Kem dưỡng ẩm có thể an toàn để sử dụng. Khi mua kem dưỡng ẩm hoặc các sản phẩm chăm sóc da khác, hãy lựa chọn những sản phẩm có ghi “không gây mụn” trên nhãn vì những sản phẩm này không có khả năng làm tình trạng mụn nặng thêm. Hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ về sản phẩm nào an toàn để sử dụng. Hãy nhớ rằng, mụn không phải do bụi bẩn hoàn toàn gây ra nên việc làm sạch da quá thường xuyên hoặc quá mạnh tay không những có thể gây kích ứng da mà còn làm tình trạng mụn nặng hơn.
Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về loại mỹ phẩm an toàn nên dùng trong khi sử dụng Tretinoin (nguồn ảnh: readersdigest.com.au)Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy sử dụng ngay sau khi nhớ ra nếu trong cùng một ngày. Nếu gần đến liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo như kế hoạch.
Bảo quản Tretinoin
Bảo quản trong điều kiện nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng và độ ẩm. Các chế phẩm dạng gel dễ bị cháy nên không tiếp xúc với nguồn nhiệt hoặc lửa. Không hút thuốc lá trong quá trình sử dụng.
Để tất cả các loại thuốc tránh xa tầm tay của trẻ em và vật nuôi.
Không vứt thuốc xuống bồn cầu hoặc cống nước trừ khi được hướng dẫn làm vậy. Nên vứt thuốc đúng cách khi đã hết hạn hoặc không thể sử dụng. Tham khảo ý kiến dược sĩ để biết thêm chi tiết về cách xử lý thuốc an toàn.
Xem thêm: