Tên gốc: isotretinoin (uống)
Nhóm thuốc: retinoids - dẫn xuất của vitamin A.
Isotretinoin là gì?
Isotretinoin là một dạng vitamin A được sử dụng để điều trị mụn trứng cá nghiêm trọng mà không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, bao gồm cả kháng sinh .
Isotretinoin chỉ có sẵn từ nhà thuốc được chứng nhận theo một chương trình đặc biệt gọi là iPLEDGE (một hệ thống điện tử dành cho bệnh nhân và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, với mục đích chính là đảm bảo không có phụ nữ mang thai dùng isotretinoin).
Isotretinoin cũng có thể được sử dụng cho các mục đích không được liệt kê trong hướng dẫn sử dụng thuốc.
Trước khi dùng thuốc isotretinoin
Chỉ với một liều duy nhất isotretinoin cũng có thể gây ra các dị tật bẩm sinh lớn về tai, mắt, mặt, hộp sọ, tim và não của em bé. Không được phép sử dụng isotretinoin nếu bạn đang mang thai.
Bạn phải thử thai âm tính trước khi dùng isotretinoin. Bạn cũng sẽ được yêu cầu sử dụng hai hình thức tránh thai để ngăn ngừa mang thai khi dùng thuốc này. Ngừng sử dụng isotretinoin và gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn nghĩ rằng mình có thể mang thai.
Isotretinoin có thể gây sẩy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh nghiêm trọng hoặc thai lưu nếu người mẹ dùng thuốc này vào thời điểm thụ thai hoặc trong khi mang thai.
Đối với phụ nữ: Trừ khi đã cắt bỏ tử cung và buồng trứng (cắt tử cung toàn bộ kèm theo cắt buồng trứng) hoặc đã mãn kinh ít nhất 12 tháng liên tiếp, được coi là không còn khả năng sinh con.
Bạn phải làm xét nghiệm thử thai âm tính trước khi bắt đầu dùng isotretinoin, ngay sau khi uống liều isotretinoin cuối cùng và 30 ngày sau đó. Tất cả các xét nghiệm thử thai là bắt buộc bởi chương trình iPLEDGE.
Ký cam kết bằng văn bản để thực hiện 2 phương pháp ngừa thai, bắt đầu từ 30 ngày trước khi dùng isotretinoin và kết thúc 30 ngày sau liều cuối cùng. Cả biện pháp kiểm soát sinh sản chính và phụ phải được sử dụng cùng nhau.
Các biện pháp kiểm soát sinh sản chính bao gồm:
- Thắt ống dẫn trứng
- Thắt ống dẫn tinh của nam
- Đặt vòng tránh thai
- Thuốc tránh thai có chứa estrogen
- Miếng dán ngừa thai nội tiết tố, cấy ghép, tiêm hoặc đặt vòng âm đạo
Các biện pháp kiểm soát sinh đẻ phụ bao gồm:
- Bao cao su nam có hoặc không có chất diệt tinh trùng
- Màng ngăn cộng với chất diệt tinh trùng
- Nắp cổ tử cung cộng với chất diệt tinh trùng
- Miếng đặt âm đạo có chứa chất diệt tinh trùng
Ngừng sử dụng isotretinoin và gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn có quan hệ tình dục không an toàn, bỏ sử dụng biện pháp tránh thai, trễ kinh hoặc nếu bạn nghĩ rằng mình có thể mang thai.
Không quan hệ tình dục (kiêng quan hệ tình dục) là biện pháp tránh thai hiệu quả nhất.
Không nên sử dụng isotretinoin nếu bị dị ứng với các thành phần của thuốc.
Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn mắc các bệnh sau:
- Trầm cảm hoặc bệnh tâm thần
- Bệnh hen suyễn
- Bệnh gan
- Bệnh đái tháo đường
- Bệnh tim mạch hoặc cholesterol cao
- Loãng xương hoặc mật độ khoáng xương thấp
- Rối loạn ăn uống như chán ăn
- Dị ứng thực phẩm hoặc thuốc
- Rối loạn tiêu hóa như bệnh viêm ruột hoặc viêm loét đại tràng
Isotretinoin không được phép sử dụng cho trẻ dưới 12 tuổi, không nên sử dụng thuốc khi đang cho con bú.
Cách sử dụng isotretinoin như thế nào?
Isotretinoin uống được sử dụng khá rộng rãi trong những năm gần đây vì nó là thuốc điều trị mụn trứng cá hiệu quả nhất hiện nay. Nguồn ảnh: PinterestĐọc kỹ và tuân thủ theo đúng tất cả các hướng dẫn trên nhãn thuốc.
Mỗi đơn thuốc isotretinoin phải được mua trong vòng 7 ngày kể từ ngày bác sĩ kê đơn. Bạn sẽ nhận được đơn thuốc không quá 30 ngày sử dụng.
Luôn uống isotretinoin với nhiều nước. Không nhai hoặc ngậm viên nang mà nuốt toàn bộ.
Làm theo tất cả các hướng dẫn về việc dùng isotretinoin có hoặc không có thức ăn.
Sử dụng isotretinoin trong khoảng thời gian quy định đầy đủ. Lúc đầu, tình trạng mụn có thể trở nên nặng hơn, nhưng sau đó sẽ bắt đầu cải thiện.
Bạn có thể cần xét nghiệm máu thường xuyên để theo dõi tác dụng phụ của thuốc.
Không bao giờ dùng chung thuốc này với người khác, ngay cả khi có cùng các triệu chứng.
Bảo quản ở nhiệt độ phòng tránh ẩm, nóng và ánh sáng.
Điều gì xảy ra nếu quên uống thuốc?
Bỏ qua liều đã quên và sử dụng liều tiếp theo vào thời điểm bình thường. Không sử dụng hai liều cùng một lúc.
Điều gì xảy ra nếu dùng quá liều?
Đi khám ngay hoặc liên hệ với Trung tâm Chống độc để được hỗ trợ nếu có các triệu chứng quá liều như nhức đầu, chóng mặt, nôn mửa, đau dạ dày, nóng, ngứa ran ở mặt, sưng/nứt môi và mất thăng bằng hoặc phối hợp.
Cần tránh những gì khi dùng isotretinoin?
Không dùng thuốc bổ sung vitamin hoặc khoáng chất có chứa vitamin A.
Không hiến máu khi đang dùng isotretinoin và ít nhất 30 ngày sau khi ngừng dùng. Máu được hiến tặng sau này cho phụ nữ mang thai có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh cho thai nhi nếu máu có chứa bất kỳ hàm lượng isotretinoin nào.
Trong khi dùng isotretinoin và ít nhất 6 tháng sau liều cuối cùng: Không sử dụng chất tẩy lông bằng sáp hoặc phương pháp điều trị da bằng laser hoặc mài da, vì có thể để lại sẹo.
Isotretinoin có thể khiến bạn dễ bị cháy nắng hơn. Tránh ánh nắng mặt trời, mặc quần áo bảo hộ và sử dụng kem chống nắng (SPF 30 hoặc cao hơn) khi ở ngoài trời.
Tránh lái xe hoặc hoạt động nguy hiểm khi đang dùng thuốc. Isotretinoin có thể làm giảm thị lực, đặc biệt là vào ban đêm.
Tác dụng phụ Isotretinoin
Kết quả nghiên cứu cho thấy tác dụng phụ của isotretinoin uống trong điều trị mụn trứng cá là đa dạng như chóng mặt, thay đổi thị lực, ù tai, khô da, bong tróc. Nguồn ảnh: Healthline Đi khám ngay nếu bạn có các dấu hiệu của phản ứng dị ứng (phát ban, khó thở, phù mặt, cổ họng); phản ứng da nghiêm trọng (sốt, đau họng, bỏng mắt, đau da, phát ban da đỏ hoặc tím kèm theo phồng rộp và bong tróc).
Ngừng sử dụng isotretinoin và liên hệ với bác sĩ ngay nếu có:
- Vấn đề với thị lực hoặc thính giác
- Đau cơ hoặc khớp, đau xương, đau lưng
- Khát nhiều, tăng đi tiểu
- Ảo giác (nhìn hoặc nghe thấy những điều không có thật)
- Các triệu chứng của bệnh trầm cảm - thay đổi tâm trạng bất thường, quấy khóc, cảm thấy tự ti, mất hứng thú với những thứ bạn đã từng yêu thích, các vấn đề về giấc ngủ mới, suy nghĩ về việc tự làm tổn thương bản thân
- Dấu hiệu của các vấn đề về gan hoặc tuyến tụy - chán ăn, đau vùng thượng vị có thể lan ra sau lưng, buồn nôn và nôn, nhịp tim nhanh, nước tiểu sẫm màu, vàng da hoặc mắt
- Các vấn đề về dạ dày nghiêm trọng - đau dạ dày hoặc đau ngực dữ dội, đau khi nuốt, ợ chua, tiêu chảy, chảy máu trực tràng, phân có máu
- Tăng áp lực nội sọ - đau đầu dữ dội, ù tai, chóng mặt, buồn nôn, các vấn đề về thị lực, đau sau mắt
Các tác dụng phụ thường gặp có thể bao gồm
- Khô da, môi, mắt hoặc mũi, có thể bị chảy máu cam
- Vấn đề về thị lực
- Đau đầu, đau lưng, đau khớp, các vấn đề về cơ
- Phản ứng dưới da
- Các triệu chứng cảm lạnh như nghẹt mũi, hắt hơi, đau họng
Đây không phải là danh sách đầy đủ các tác dụng phụ có thể xảy ra. Gọi cho bác sĩ để được tư vấn y tế về tất cả các tác dụng phụ của thuốc.
Liều lượng Isotretinoin
Liều thông thường điều trị mụn trứng cá cho người lớn
Liều duy trì: 0,25 đến 0,5 mg/kg uống 2 lần/ngày
Liều tối đa: Lên đến 2 mg/kg/ngày
Thời gian điều trị: Lên đến 20 tuần
Liều thông thường mụn trứng cá cho trẻ em
12 tuổi trở lên:
Liều duy trì: 0,25 đến 0,5 mg/kg uống 2 lần một ngày
Liều tối đa: 2 mg/kg/ngày
Thời gian điều trị: Lên đến 20 tuần
Nhận xét
- Bệnh nhân nên dùng thuốc với thức ăn.
- Trước khi tăng liều, bệnh nhân phải tuân thủ điều trị (ví dụ: dùng thuốc này với thức ăn).
- Bệnh nhân bị mụn rất nặng, có sẹo, hoặc sần sùi có thể cần dùng liều 2 mg/kg/ngày.Bất kỳ bệnh nhân nào dùng thuốc đều được kê đơn thuốc mới và giấy phép mới từ chương trình iPLEDGE.
- Sự an toàn và hiệu quả của việc dùng liều 1 lần/ngày chưa được xác định, do đó liều lượng 1 lần/ngày không được khuyến khích.
Chỉ định: Điều trị mụn trứng cá nghiêm trọng ở những bệnh nhân không đáp ứng với liệu pháp thông thường, bao gồm cả kháng sinh toàn thân.
Tương tác thuốc isotretinoin
Trao đổi với bác sĩ về tất cả các loại thuốc khác bạn đang dùng, đặc biệt là
- Phenytoin
- Thuốc điều trị bệnh Steven Johnson
- Bổ sung vitamin hoặc khoáng chất
- Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin
- Thuốc chống viêm steroid
- Thuốc kháng sinh nhóm tetracyclin như doxycycline và minocycline
Danh sách này không đầy đủ. Các loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến isotretinoin, bao gồm thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn, vitamin và các sản phẩm thảo dược. Không phải tất cả các tương tác thuốc có thể xảy ra đều được liệt kê ở đây.
Những điều cần lưu ý
Hãy nhớ rằng, để tất cả các loại thuốc tránh xa tầm với của trẻ, không bao giờ dùng chung thuốc với người khác và chỉ sử dụng thuốc theo đúng chỉ định được kê đơn của bác sĩ.
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng isotretinoin hay các loại thuốc khác.