Video: Ăn gì để bổ sung vitamin D? Cần bổ sung bao nhiêu Vitamin D?
Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra khi các tế bào ung thư trong tuyến tiền liệt phát triển không kiểm soát được. Từ đó dẫn đến các triệu chứng như tiểu khó, đau vùng chậu, khó xuất tinh. Vitamin D, còn được gọi là vitamin “ánh nắng mặt trời”, là một loại vitamin thiết yếu được biết đến nhiều nhất với vai trò giữ cho xương chắc khỏe. Nghiên cứu cho thấy sự thiếu hụt vitamin D có thể liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt. Với kết luận này, một số nhà nghiên cứu đã tìm hiểu liệu vitamin D có thể làm chậm hoặc ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt hay không.
Các nghiên cứu
Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu khám phá mối liên hệ giữa vitamin D và bệnh ung thư sau khi họ nhận ra rằng bệnh ung thư ít gặp hơn ở những người sống ở vĩ độ phía nam với mức độ phơi nắng nhiều. Kể từ đó, một số nghiên cứu đã tìm hiểu xem thiếu vitamin D có gây ung thư hay không.
Kết quả của một nghiên cứu năm 2014 cho thấy thiếu vitamin D có thể là một yếu tố nguy cơ của ung thư tuyến tiền liệt. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người đàn ông Mỹ gốc Phi bị thiếu vitamin D có nguy cơ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt cao hơn.
Cả nam giới người Mỹ gốc Phi và người Mỹ gốc Âu bị thiếu vitamin D nghiêm trọng đều có độ Gleason và giai đoạn khối u cao hơn. Các bác sĩ sử dụng phân độ Gleason để đánh giá mức độ biệt hóa của các tế bào ung thư tuyến tiền liệt so với các tế bào tuyến tiền liệt bình thường. Điểm Gleason càng cao, ung thư có khả năng xâm lấn càng mạnh.
Nghiên cứu về mối liên hệ này vẫn đang tiếp tục.
Các yếu tố nguy cơ khác của ung thư tuyến tiền liệt
Thiếu hụt vitamin D vẫn chưa được khẳng định rõ có phải là một yếu tố nguy cơ đối với ung thư tuyến tiền liệt hay không.
Có một số yếu tố nguy cơ đã được xác định rõ. Bạn có thể tăng nguy cơ mắc ung thư tiền liệt tuyến nếu:
- Trên 50 tuổi
- Béo phì
- Có cha hoặc anh trai bị ung thư tuyến tiền liệt
- Di truyền đột biến gen BRCA1 và BRCA2
- Có một chế độ ăn uống nghèo nàn
- Hút thuốc lá
- Đã tiếp xúc với các hóa chất như chất độc da cam
Có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ này không có nghĩa là bạn sẽ bị ung thư tuyến tiền liệt. Trao đổi với bác sĩ về nguy cơ của bạn để xác định xem bạn có cần thiết phải làm các xét nghiệm về tuyến tiền liệt hay không.
Tầm soát và chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt
Một số bác sĩ sẽ tiến hành tầm soát ung thư tuyến tiền liệt định kỳ cho những người từ 50 tuổi trở lên. Kiểm tra trực tràng kỹ thuật số (DRE - digital rectal exam) và xét nghiệm máu định lượng kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA - prostate-specific antigen) là hai xét nghiệm ban đầu giúp bác sĩ chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt.
Trong khi thực hiện DRE, bác sĩ sẽ đưa ngón tay của họ vào trực tràng để kiểm tra kích thước, hình dạng và kết cấu của tuyến tiền liệt.
Bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm máu PSA luôn trong cùng một buổi. Xét nghiệm này kiểm tra nồng độ PSA trong máu của bạn. Mức PSA càng cao, tuyến tiền liệt càng có nhiều khả năng có vấn đề.
Nếu khám trực tràng hoặc xét nghiệm PSA của bạn bất thường, bác sĩ có thể yêu cầu siêu âm hoặc sinh thiết tuyến tiền liệt để đánh giá xem bạn có bị ung thư tuyến tiền liệt hay không.
Bổ sung Vitamin D có thể điều trị ung thư tuyến tiền liệt không?
Mặc dù một vài nghiên cứu cho thấy rằng vitamin D làm chậm sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt nhưng mối quan ngại về tính an toàn vẫn tồn tại. Liều cao vitamin D có thể gây tăng canxi máu. Quá nhiều vitamin D cũng có thể làm trầm trọng thêm một số bệnh có sẵn.
Một dạng vitamin D ít độc hơn có thể được lựa chọn để điều trị nhưng vẫn cần phải nghiên cứu thêm để chứng minh nó hiệu quả và an toàn. Do đó, vitamin D không phải là phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt tại thời điểm hiện tại.
Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt khác
Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu có thể không cần điều trị. Thay vào đó, bác sĩ có thể sử dụng phương pháp theo dõi và chờ đợi. Khi đó là họ sẽ thường xuyên khám trực tràng và kiểm tra mức PSA của bạn để sớm phát hiện những thay đổi trong tuyến tiền liệt.
Nếu ung thư tuyến tiền liệt đã ở giai đoạn muộn hoặc đang tiến triển nặng hơn, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp điều trị tích cực hơn, bao gồm:
- Xạ trị bên trong hoặc bên ngoài để tiêu diệt tế bào ung thư
- Liệu pháp hormone để ngăn cơ thể bạn sản xuất testosterone - một loại hormone nuôi các tế bào ung thư tuyến tiền liệt
- Phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn để ngăn cơ thể tạo ra testosterone
- Phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt
- Sử dụng kỹ thuật áp đông (cryoablation) để đông lạnh mô tuyến tiền liệt và tiêu diệt tế bào ung thư
- Hóa trị để tiêu diệt tế bào ung thư
- Liệu pháp miễn dịch để giúp cơ thể bạn chống lại các tế bào ung thư
Tiên lượng
Nếu bạn được chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt, tiên lượng phụ thuộc vào giai đoạn ung thư và thể chất của bạn. Ung thư giai đoạn đầu và phát triển chậm có thể không bao giờ cần điều trị, đặc biệt nếu bạn là một người đàn ông lớn tuổi. Tiên lượng nhìn chung là tốt.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sót tương đối cho tất cả các giai đoạn của ung thư tuyến tiền liệt là:
- Tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 100%
- Tỷ lệ sống sót sau 10 năm là 98%
- Tỷ lệ sống sót sau 15 năm là 95%
Tỷ lệ này so sánh nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt với nam giới trong tổng dân số. Lấy tỷ lệ sống sót sau 5 năm làm ví dụ: Những người đàn ông mắc bệnh ung thư này có khả năng sống trung bình ít nhất 5 năm sau khi được chẩn đoán bằng khoảng 100% so với những người đàn ông không mắc bệnh ung thư.
Những người bị ung thư khu trú hoặc ung thư đã di căn sang các khu vực lân cận có tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 100%. Những người bị ung thư giai đoạn đã di căn xa đến các cơ quan khác có tỷ lệ sống sót sau 5 năm là 28%.
Giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt
Không có biện pháp phòng ngừa nào đảm bảo bạn không bị ung thư tuyến tiền liệt. Vì thiếu hụt vitamin D có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt nên việc bổ sung đầy đủ vitamin D là một biện pháp phòng ngừa hợp lý. Cách tốt nhất để bổ sung vitamin D vẫn đang gây tranh cãi. Bởi vì tia cực tím từ mặt trời kích hoạt cơ thể sản xuất vitamin D, một số bác sĩ tin rằng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là cách dễ nhất để có được vitamin D. Tuy nhiên, nguy cơ phát triển ung thư da có thể tăng lên khi bạn tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời.
Một số bác sĩ khuyên bạn chỉ nên phơi da dưới ánh nắng trực tiếp mỗi ngày trong khoảng một nửa thời gian khi da chuyển sang màu hồng để tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng. Thời gian đó thường là khoảng mười phút. Viện Da liễu Hoa Kỳ lại không đồng ý về điều đó. Họ phát biểu trên trang web của họ rằng cách an toàn nhất để có được vitamin D là thông qua các viên uống bổ sung hoặc thực phẩm. Người lớn dưới 70 tuổi nên bổ sung 600 đơn vị quốc tế (IU) vitamin D hàng ngày, người lớn trên 70 tuổi nên nhận 800 IU.
Bạn có thể thực hiện các biện pháp khác để giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt và nguy cơ ung thư nói chung. Các biện pháp đó bao gồm:
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, ít chất béo, nhiều trái cây và rau quả
- Ăn nhiều chất béo có nguồn gốc thực vật, chẳng hạn như dầu ô liu, dầu các loại hạt
- Ăn nhiều cá có chứa axit béo omega-3, chẳng hạn như cá hồi và cá ngừ
- Hạn chế lượng uống sữa
- Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì
- Ngừng hút thuốc
Nếu bạn cho rằng mức vitamin D của mình thấp, hãy trao đổi với bác sĩ để được kiểm tra. Họ có thể tư vấn cho bạn cách tốt nhất để đưa chúng trở lại bình thường.