Soạn bài Xã trưởng - Mẹ Đốp ngắn nhất
* Nội dung chính văn bản Xã trưởng- Mẹ Đốp Xã trưởng- Mẹ Đốp xoay quanh cuộc trao đổi giữa xã trưởng (người quản lí xã) với mẹ Đốp (vợ của người mõ làng) về việc đi rao mõ, thông báo cho cả làng biết tin Thị Mầu mang thai khi chưa có chồng.
* Hướng dẫn đọc
Từ bảng trên, hãy nêu nhận xét về thái độ, quan điểm của hai nhân vật.
Trả lời:
|
|
Nói về xã trưởng |
Nói về mẹ Đốp và chồng |
|
Xã trưởng |
- Tại dân vi tổng lí Quốc pháp hữu công cầu Ơn dân xã thuận bầu Tôi đứng đầu hàng xã |
- Đi rao mõ. - Làm cái thứ mõ thì bằng với sắc cái gì ? |
|
Mẹ Đốp |
- Các cụ chửa được ngồi. - Thầy sai con đi rao mõ. |
- Mộc đạc vang lừng Kim thanh dóng dả. - Bất phận danh nhi tài túc Vô chế lệnh nhi dân tòng. - Muôn việc sửa sang quyền cắt đặt Một mình một chiếu thảnh thơi ngồi. - Mõ tôi cả tiếng lại dài hơi Một xã cử bầu chẳng phải chơi Mộc đạc vang lừng hòa cả xã. |
Nhận xét:
* Nói về xã trưởng:
- Xã trưởng: tự hào khi mình được chọn làm lí trưởng, ra oai với dân làng.
- Mẹ Đốp: đả kích, chọc tức xã trưởng.
* Nói về mẹ Đốp và chồng:
- Xã trưởng: khinh bỉ, coi thường những người có địa vị thấp kém hơn mình.
- Mẹ Đốp: ca ngợi nghề của mình.
Câu 2 (trang 132 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Yếu tố hài hước trong đoạn trích trên được tạo nên từ những thủ pháp nào? Thử hình dung khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng cử chỉ, hành động như thế nào?
Trả lời:
- Yếu tố hài hước được tạo nên từ những thủ pháp như:
+ Từ đồng âm ''bằng'': “Bố cháu trẩy tỉnh lĩnh bằng rồi ạ/ Làm cái thứ mõ thì bằng với sắc cái gì/ Bố cháu cắp tráp theo hầu cụ Bá lên tỉnh lĩnh bằng rồi”.
+ Sử dụng âm vận “ôi” (Thánh đế lên ngôi/Chẳng giấu gì mẹ đốp là tôi; giấy quan về là phải báo với tôi/ tôi chưa ra là làng chửa được ngồi)…
+ Từ ngữ dân dã, xưng hô xuồng xã: con mẹ Đốp, con này, bảnh gái, mộc đạc…
- Khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng những cử chỉ, hành động: nhanh nhẹn, hoạt bát, mồm năm miệng mười, ăn nói lớn để mọi người cùng nghe thấy.
Trả lời:
- Mẹ Đốp thuộc kiểu hề (nhân vật hài hước, gây cười).
- Sự xuất hiện của nhân vật mẹ Đốp nói riêng và kiểu nhân vật này nói chung trong kịch bản chèo: giúp thể hiện rõ tư tưởng, triết lí dân gian bởi lời nói cử chỉ của nhân vật vừa gây cười nhưng rất thâm thúy, sâu xa, thể hiện rõ tư tưởng của tác giả dân gian.
Trả lời:
- Học sinh vẽ tranh như sau:
Xem thêm các bài soạn văn lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Đàn ghi-ta phím lõm trong dàn nhạc cải lương
Thực hành tiếng Việt trang 127
Huyện Trìa, Đề Hầu, Thầy Nghêu mắc lỡm Thị Hến
