Soạn bài Lá cờ thêu sáu chữ vàng ngắn nhất
*Trước khi đọc
Trả lời:
Trần Quốc Toản là một vị anh hùng nhỏ tuổi. Ông đã tham gia vào cuộc kháng chiến chống quân Nguyên và hy sinh khi còn rất nhỏ. Câu chuyện về Trần Quốc Toản bóp nát quả cam đến giờ vẫn được lưu truyền. Ông chính là tấm gương về lòng dũng cảm, cùng tinh thần yêu nước.
Trả lời:
Ông Trạng Nguyễn Hiền vừa là người có tài năng lỗi lạc, vừa là người có ý chí kiên trì vượt khó. Ông là tấm gương sáng cho mọi thiếu nhi noi theo.
*Đọc văn bản
Trả lời:
Khi thấy các vương hầu họp bàn việc nước, Hoài Văn dám chắc các vị có ý cho quân Nguyên mượn đường vào đánh Chiêm Thành hoặc chống cự lại. Trong ý nghĩ, chàng muốn được xuống thuyền rồng bàn việc nước, quỳ trước mặt và xin quan gia cho đánh.
Trả lời:
Nếu Hoài Văn có hành động vượt khuôn phép thì sẽ thành phạm thượng và có thể phải chịu tội chết.
Trả lời:
Giải thích về hành động của mình, Hoài Văn tự biết mình mang tội lớn. Nhưng vì đất nước nguy nan, chàng cho rằng đến đứa trẻ cũng phải lo nghĩ. Vua lo thì kẻ bề dưới cũng cần phải lo.
Trả lời:
Qua lời thoại và cách Quốc Toản đứng phắt dậy, mắt long lên, có thể thấy chàng đã rất tức giận khi nghe nói có người chủ hòa, cho giặc mượn đường qua nước ta, dâng giang sơn gấm vóc cho chúng.
Trả lời:
Khác với dự đoán của em, vua không ban cho Quốc Toản tội chết. Vua thương tình chàng còn trẻ, rơi vào tình cảnh đáng thương, lại biết lo nghĩ cho vua, cho đất nước. Người truyền cho 2 chú cháu đứng dậy và tặng cho Quốc Toản một quả cam sành chín mọng.
*Sau khi đọc
Trả lời:
*Tóm tắt:
Giặc Nguyên sai sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Trần Quốc Toản vô cùng căm giận khi thấy quân giặc ngang ngược đủ điều.
Khi biết vua đang bàn việc dưới thuyền cùng các vương hầu, Trần Quốc Toản giằng co với lính canh vì chờ mãi không gặp được Vua để nói hai chữ “xin đánh”.
Quốc Toản chạy xuống thuyền rồng xin Vua cho đánh, rồi đặt thanh gươm lên gáy chịu tội. Vua không những tha tội mà còn ban cho Quốc Toản cam quý vì Vua thấy cậu còn trẻ mà đã biết lo việc nước.
Vì bị Vua xem là trẻ con và căm giận khi nghĩ tới quân giặc đang lăm le đè đầu cưỡi cổ dân mình, Quốc Toản vô tình bóp nát quả cam.
*Bối cảnh lịch sử:
Câu chuyện dựa trên bối cảnh của sự kiện lịch sử giặc Nguyên sai sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta, vua và quần thần đang bàn nên đánh hay hòa.
Trả lời:
Khi phải đứng trên bờ nhìn quang cảnh một sự kiện đặc biệt đang diễn ra ở bến Bình Than, Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản cảm thấy sốt ruột và lo lắng không yên. Chàng muốn xuống thuyền bàn việc nước, quỳ xin quan gia cho đánh nhưng lại sợ phạm thượng.
Trả lời:
Khi bị quân Thánh Dực ngăn cản xuống bến gặp vua, Trần Quốc Toản đã có hành động khác thường là tuốt gươm quát lớn, gây náo động cả bến sông. Lý do mà Quốc Toản có những hành động phạm thượng như vậy là vì chàng đã phải chờ quá lâu, vừa đói vừa lo lắng sốt ruột nên không chờ được nữa. Quốc Toản liều chết một phen, chỉ để nói hai tiếng xin đánh.
Trả lời:
Chứng kiến hành động và nghe lời tâu bày của Trần Quốc Toản, vua Thiệu Bảo đã gật đầu, mỉm cười nhìn Hưng Đạo Vương. Lời nói của Quốc Toản cũng hợp với ý của vua và Hưng Đạo. Tuy rằng Quốc Toản phạm thượng, nhưng vì nể tình còn trẻ, hoàn cảnh đáng thương, lại biết lo lắng cho vua, lo cho việc nước nên thứ tội, cho lui về làm tròn chữ hiếu phận làm con. Sau đó, vua còn đích thân tặng chàng một quả cam sành chín mọng.
Thái độ và cách xử lý như trên cho thấy đây là một vị vua đức độ anh minh, xét sự việc dựa trên cả lý lẫn tình, trân trọng chí khí và nỗi lòng quan tâm đến việc dân, việc nước của người trẻ.
Trả lời:
Trường hợp trong lời người kể có đan xen ý nghĩ thầm kín của nhân vật Trần Quốc Toản là đoạn Hoài Văn đỡ lấy cam vua ban, lủi thủi bước lên bờ và uất ức nghĩ đến đám quân Thánh Dực, nung nấu ý định chiêu binh mãi mã: “Hoài Văn đỡ lấy quả cam, tạ ơn vua...càng bóp mạnh.”
=> Tác dụng: Việc đan xen ý nghĩ của nhân vật trong lời kể khiến cho câu chuyện trở nên sinh động và chân thực hơn. Người đọc không chỉ thấy được rõ các sự việc đang diễn ra mà còn thấy được những ý nghĩ thầm kín để qua đó hiểu hơn về tiến trình tâm lý và biết được tính cách thực sự của nhân vật. Tính cách của Trần Quốc Toản vì thế cũng được bộc lộ rõ ràng hơn.
Trả lời:
Qua lời đối thoại với các nhân vật, có thể thấy Trần Quốc Toản là một chàng thiếu niên khảng khái và bộc trực, còn nhỏ nhưng đã đau đáu chuyện nước nhà. Là một người yêu nước thương nòi, có dòng máu dũng cảm kiên cường chảy trong huyết quản, chàng không do dự mà trực tiếp xin đánh, đẩy lùi quân giặc không cho chúng chiếm phá bờ cõi nước nhà.
Trả lời:
Trong truyện này, ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn ngữ nhân vật đều mang đậm màu sắc lịch sử. Ví dụ như một số từ ngữ Hán Việt thời xưa dùng để mô tả sự vật, sự việc thời kỳ phong kiến lịch sử: vua, phạm thượng, thượng lệnh, tôn thất, bệ kiến, quân pháp vô thân.
=> Tác dụng: Khiến cho câu chuyện sinh động và chân thực, làm rõ được bối cảnh lịch sử lúc bấy giờ, đưa người đọc nhập tâm vào câu chuyện được kể.
Trả lời:
Dựa vào nhân vật chính và các tình tiết xảy ra trong câu chuyện, có thể khái quát chủ đề câu chuyện: Câu chuyện bóp nát quả cam của Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản.
*Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) phân tích chi tiết Trần Quốc Toản bóp nát quả cam.
Trả lời:
Chờ đợi quá lâu trên bến mà không được gặp vua để xin đánh, Quốc Toản bèn xông vào thuyền rồng đòi gặp vua để yết kiến và nói lên nguyện vọng của mình. Hiểu rõ đầu đuôi sự tình, vua cho chàng đứng dậy và thứ tội. Chàng tuy đã làm trái phép nước, nhưng thấy Quốc Toản còn trẻ mà đã biết lo việc nước nên vua đã ban cho chàng một quả cam. Việc ban thưởng quả cam cho thấy nhà vua rất tán thưởng hành động này của chàng. Ấm ức vì bị vua xem thường là trẻ con và lo lắng nghĩ tới quân giặc vẫn đang hoành hành, lăm le đè đầu cưỡi cổ dân mình, Quốc Toản bóp nát quả cam vua ban lúc nào không hay. Chi tiết này cũng cho thấy sự gan dạ, dũng cảm, phẩm chất anh hùng của Trần Quốc Toản.
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 8 sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn khác:
Quang Trung đại phá quân Thanh
Thực hành tiếng Việt trang 24
Viết bài văn kể lại một chuyến đi (tham quan một di tích lịch sử, văn hóa)
