Mang thai ngoài tử cung là gì?
Mặc dù que thử thai có thể cho biết phụ nữ đang mang thai, nhưng không chỉ ra được vị trí trứng làm tổ. Và trứng đã thụ tinh thì không thể nào phát triển đúng cách ở bất kỳ nơi nào ngoài tử cung. Theo Học viện Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ (AAFP), tỷ lệ mang thai ngoài tử cung xảy ra ở khoảng 1 trong số 50 trường hợp mang thai (20 trong số 1.000 trường hợp).
Video Mang thai ngoài tử cung có dấu hiệu gì?
Mang thai ngoài tử cung không được điều trị có thể trở thành một trường hợp cấp cứu y tế. Điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ biến chứng do chửa ngoài tử cung, tăng cơ hội mang thai khỏe mạnh và giảm các biến chứng về sức khỏe trong tương lai.
Nguyên nhân nào gây ra chửa ngoài tử cung?
Nguyên nhân của chửa ngoài tử cung không phải lúc nào cũng rõ ràng. Trong một số trường hợp, các tình trạng sau có liên quan đến thai ngoài tử cung:
- Viêm và có sẹo ống dẫn trứng do tình trạng bệnh lý trước đó, nhiễm trùng hoặc phẫu thuật
- Yếu tố hormone
- Bất thường di truyền
- Dị tật bẩm sinh
- Các tình trạng ảnh hưởng đến hình dạng, cấu trúc của ống dẫn trứng và cơ quan sinh sản
Nếu bạn có một trong số các tình trạng trên thì bác sĩ có thể cung cấp thông tin cụ thể hơn cho bạn.
Ai có nguy cơ mang thai ngoài tử cung?
Tất cả phụ nữ có quan hệ tình dục đều có nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Nguy cơ gia tăng với bất kỳ yếu tố nào sau đây:
- Mẹ từ 35 tuổi trở lên
- Tiền sử phẫu thuật vùng chậu, phẫu thuật bụng hoặc phá thai nhiều lần
- Tiền sử bệnh viêm vùng chậu (PID)
- Tiền sử lạc nội mạc tử cung
- Thụ thai xảy ra mặc dù đã thắt ống dẫn trứng hoặc đặt dụng cụ tránh thai (IUD)
- Hỗ trợ thụ thai bằng thuốc hoặc thủ thuật hỗ trợ sinh sản
- Hút thuốc
- Tiền sử mang thai ngoài tử cung
- Tiền sử bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD), chẳng hạn như bệnh lậu hoặc chlamydia
- Có những bất thường về cấu trúc trong ống dẫn trứng khiến trứng khó di chuyển
Nếu có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào ở trên, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Bạn có thể làm việc với bác sĩ hoặc chuyên gia sinh sản để giảm thiểu rủi ro cho việc mang thai ngoài tử cung trong tương lai.
Các triệu chứng của thai ngoài tử cung là gì?
Buồn nôn và đau nhức vú là những triệu chứng thường gặp ở cả thai ngoài tử cung và thai trong tử cung. Các triệu chứng sau đây phổ biến hơn khi mang thai ngoài tử cung và có thể là dấu hiệu của một trường hợp cấp cứu y tế:
- Các đợt đau dữ dội ở bụng, xương chậu, vai hoặc cổ
- Cơn đau dữ dội xảy ra ở một bên bụng
- Chảy máu âm đạo từ nhẹ đến nặng
- Chóng mặt hoặc ngất xỉu
- Có lực thúc ở trực tràng
Nếu bạn đang mang thai và có bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy lập tức liên hệ với bác sĩ hoặc đến khám tại các cơ sở y tế.
Nếu mang thai mà có các cơn đau dữ dội vùng bụng, bạn hãy tới khám tại các cơ sở y tế ngay, nguồn: https://www.medicalnewstoday.com
Chẩn đoán thai ngoài tử cungNếu bạn nghi ngờ mình có thể mang thai ngoài tử cung, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Không thể chẩn đoán thai ngoài tử cung khi khám sức khỏe. Tuy nhiên, bác sĩ của bạn vẫn có thể khám để loại trừ các yếu tố khác.
Một bước khác để chẩn đoán là siêu âm bụng và siêu âm âm đạo. Với siêu âm đường âm đạo, bác sĩ sẽ đưa đầu dò siêu âm có dạng que vào trong âm đạo của bạn để xem liệu túi thai có nằm trong tử cung không.
Bác sĩ cũng có thể sử dụng xét nghiệm máu để xác định nồng độ hCG và progesterone của bạn. Đây là những hormone có trong thai kỳ. Nếu nồng độ các hormone này bắt đầu giảm hoặc giữ nguyên trong một vài ngày và túi thai không xuất hiện trong buồng tử cung khi siêu âm, thì rất có thể là trường hợp mang thai ngoài tử cung.
Nếu bạn đang có các triệu chứng nặng nề, chẳng hạn như đau hoặc chảy máu nhiều, có thể không có đủ thời gian để hoàn thành tất cả các bước này. Trong những trường hợp như vậy, ống dẫn trứng có thể bị vỡ, gây chảy máu trong nghiêm trọng; lúc đó bác sĩ sẽ phải tiến hành phẫu thuật khẩn cấp để điều trị ngay lập tức.
Siêu âm để giúp loại trừ thai ngoài tử cung, nguồn: https://www.whattoexpect.com
Điều trị chửa ngoài tử cung
Mang thai ngoài tử cung không an toàn cho người mẹ. Ngoài ra, phôi thai sẽ không thể phát triển lâu dài. Cần phải loại bỏ phôi thai càng sớm càng tốt vì sức khỏe trước mắt và khả năng sinh sản lâu dài của người mẹ. Các lựa chọn điều trị khác nhau tùy thuộc vào vị trí của thai ngoài tử cung và sự phát triển của nó.
Thuốc
Bác sĩ của bạn có thể quyết định rằng các biến chứng tức thì khó có thể xảy ra. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể kê một số loại thuốc có thể giữ cho khối ngoài tử cung không vỡ ra, như methotrexate (Rheumatrex).
Methotrexate là một loại thuốc ngăn chặn sự phân chia nhanh chóng của các tế bào, chẳng hạn như các tế bào của thai ngoài tử cung. Nếu bạn dùng thuốc này, bác sĩ sẽ tiêm cho bạn. Bạn cũng nên đi xét nghiệm máu thường xuyên để đảm bảo rằng thuốc có hiệu quả. Khi có hiệu quả, thuốc sẽ gây ra các triệu chứng tương tự như sẩy thai. Bao gồm:
- Co rút cơ
- Sự chảy máu
- Sự đi qua của mô
Sau khi điều này xảy ra thì hiếm khi cần phải phẫu thuật thêm. Methotrexate không có nguy cơ gây tổn thương ống dẫn trứng tương tự khi phẫu thuật. Tuy nhiên, bạn sẽ không thể mang thai trong vài tháng sau khi dùng thuốc này.
Phẫu thuật
Nhiều bác sĩ phẫu thuật đề nghị loại bỏ phôi thai và sửa chữa bất kỳ tổn thương nào bên trong, qua phẫu thuật nội soi. Bác sĩ sẽ đưa một camera qua một vết rạch nhỏ để đảm bảo họ có thể nhìn thấy bên trong bụng của bạn. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ phôi thai và sửa chữa bất kỳ tổn thương nào đối với ống dẫn trứng.
Nếu cuộc phẫu thuật không thành công, bác sĩ có thể chuyển qua phẫu thuật mở ổ bụng, thông qua một vết rạch lớn hơn. Ống dẫn trứng cũng có thể bị cắt bỏ trong khi phẫu thuật nếu bị tổn thương lớn.
Chăm sóc tại nhà
Bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể cho bạn về việc chăm sóc vết mổ sau khi phẫu thuật. Mục tiêu chính là giữ cho vết mổ của bạn sạch sẽ và khô ráo trong khi chúng lành lại. Kiểm tra chúng hàng ngày để tìm các dấu hiệu nhiễm trùng, có thể bao gồm:
- Chảy máu không ngừng
- Chảy máu quá nhiều
- Có dịch rỉ có mùi hôi từ vết mổ
- Nóng khi chạm vào
- Đỏ
- Sưng tấy
Bạn có thể bị chảy máu âm đạo nhẹ, xuất hiện cục máu đông nhỏ sau khi phẫu thuật, và có thể xảy ra lên đến sáu tuần sau khi làm thủ thuật của bạn. Các biện pháp tự chăm sóc khác mà bạn có thể thực hiện bao gồm:
- Không nâng bất cứ vật gì nặng hơn 5 kg
- Uống nhiều nước để ngăn ngừa táo bón
- Nghỉ ngơi vùng chậu, nghĩa là hạn chế quan hệ tình dục hay sử dụng tampon, thụt rửa
- Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt trong tuần đầu tiên sau phẫu thuật, và sau đó tăng cường hoạt động trong những tuần tiếp theo khi dần hồi phục.
Hãy nhớ thông báo cho bác sĩ nếu cơn đau tăng lên, hoặc bạn cảm thấy có điều gì đó khác thường.
Phòng ngừa
Dự đoán và phòng ngừa là không thể trong mọi trường hợp. Bạn có thể giảm nguy cơ của mình thông qua việc duy trì sức khỏe sinh sản tốt. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục và hạn chế số lượng bạn tình của bạn. Điều này làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường sinh dục (STD), có thể gây ra các bệnh viêm vùng chậu, một tình trạng có thể gây viêm ống dẫn trứng.
Duy trì việc thăm khám thường xuyên với bác sĩ, bao gồm khám phụ khoa định kỳ và tầm soát STD thường xuyên. Thực hiện các bước để cải thiện sức khỏe cá nhân của bạn, chẳng hạn như bỏ hút thuốc, cũng là một chiến lược phòng ngừa tốt.
Tiên lượng dài hạn là gì?
Tiên lượng lâu dài sau khi mang thai ngoài tử cung phụ thuộc vào việc nó có gây ra bất kỳ tổn thương nào về thể chất hay không. Hầu hết những người mang thai ngoài tử cung vẫn tiếp tục mang thai khỏe mạnh. Nếu cả hai ống dẫn trứng vẫn còn nguyên vẹn, hoặc thậm chí chỉ một ống dẫn trứng, trứng có thể được thụ tinh như bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn có vấn đề về sinh sản từ trước, nó có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này và làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung trong tương lai. Điều này đặc biệt xảy ra nếu vấn đề tồn tại trước đó đã dẫn đến mang thai ngoài tử cung.
Phẫu thuật có thể gây sẹo cho ống dẫn trứng và khiến khả năng mang thai ngoài tử cung trong tương lai cao hơn. Nếu cần thiết phải cắt bỏ một hoặc cả hai ống dẫn trứng, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về các phương pháp điều trị khả năng sinh sản. Một ví dụ là thụ tinh trong ống nghiệm - cấy một trứng đã thụ tinh vào tử cung.
Sẩy thai, bất kể xảy ra sớm như thế nào, có thể rất tàn khốc với người phụ nữ. Bạn có thể hỏi bác sĩ xem có các hội nhóm xã hội để tư vấn và hỗ trợ thêm sau đó, giúp làm giảm sự đau buồn. Hãy chăm sóc bản thân, xoa dịu sự mất mát bằng cách nghỉ ngơi, ăn thức ăn lành mạnh và tập thể dục hợp lý.
Hãy nhớ rằng nhiều phụ nữ vẫn tiếp tục mang thai và sinh con khỏe mạnh. Khi nào bạn sẵn sàng, hãy nói chuyện với bác sĩ về những cách có thể đảm bảo rằng thai kỳ trong tương lai của bạn là một thai kỳ khỏe mạnh.