Giải SGK Khoa học tự nhiên 8 Bài 11 (Cánh diều): Oxide

Giải KHTN 8 Bài 11: Oxide 

Mở đầu trang 59 Bài 11 KHTN 8: Thạch anh, đá khô, hồng ngọc đều do các oxide tạo nên. Vậy oxide là gì? Oxide có những tính chất hoá học như thế nào?

Trả lời:

- Oxide là hợp chất của oxygen với một nguyên tố khác.

- Tính chất hoá học của oxide:

+ Oxide base tác dụng với dung dịch acid tạo thành muối và nước.

+ Oxide acid tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

I. Khái niệm oxide

Câu hỏi 1 trang 59 KHTN 8: Trong các chất sau đây, chất nào là oxide: Na₂SO₄, P₂O₅, CaCO₃, SO₂?

Trả lời:

Oxide là hợp chất của oxygen với một nguyên tố khác.

Vậy các oxide trong dãy là: P₂O₅, SO₂

Luyện tập 1 trang 59 KHTN 8: Viết các phương trình hoá học xảy ra giữa oxygen và các đơn chất để tạo ra các oxide sau: SO₂, CuO, CO₂, Na₂O.

Trả lời:

Các phương trình hoá học xảy ra:

S + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ SO₂

2Cu + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2CuO

C + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ CO₂

4Na + O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2Na₂O.

II. Phân loại oxide

Câu hỏi 2 trang 60 KHTN 8: Các oxide sau đây thuộc những loại oxide nào (oxide base, oxide acid, oxide lưỡng tính, oxide trung tính): Na₂O, Al₂O₃, SO₃, N₂O.

Trả lời:

- Oxide base là những oxide tác dụng được với dung dịch acid tạo thành muối và nước. Vậy Na₂O là oxide base. Phương trình hoá học minh hoạ:

Na₂O + 2HCl → 2NaCl + H₂O.

- Oxide acid là những oxide tác dụng được với dung dịch base tạo thành muối và nước.

Vậy SO₃ là oxide acid. Phương trình hoá học minh hoạ:

SO₃ + 2NaOH → Na₂SO₄ + H₂O.

- Oxide lưỡng tính là những oxide tác dụng với dung dịch acid và tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước.

Vậy Al₂O₃ là oxide lưỡng tính. Phương trình hoá học minh hoạ:

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O.

- Oxide trung tính là những oxide không tác dụng với dung dịch acid, dung dịch base.

Vậy N₂O là oxide trung tính.

III. Tính chất hoá học của oxide

Luyện tập 2 trang 60 KHTN 8: Viết phương trình hoá học giữa các cặp chất sau:

a) H₂SO₄ với MgO.

b) H₂SO₄ với CuO.

c) HCl với Fe₂O₃.

Trả lời:

Các phương trình hoá học xảy ra:

a) H₂SO₄ + MgO → MgSO₄ + H₂O

b) H₂SO₄ + CuO → CuSO₄ + H₂O

c) 6HCl + Fe₂O₃ → 2FeCl₃ + 3H₂O.

Thực hành 1 trang 60 KHTN 8:

Chuẩn bị

● Dụng cụ: Ống nghiệm, giá để ống nghiệm, thìa thuỷ tinh, ống hút nhỏ giọt.

● Hoá chất: CuO, dung dịch HCl loãng.

Tiến hành

● Lấy một lượng nhỏ CuO cho vào ống nghiệm, cho tiếp vào ống nghiệm khoảng 1 – 2 ml dung dịch HCl, lắc nhẹ.

● Mô tả các hiện tượng xảy ra.

● Dấu hiệu nào chứng tỏ có xảy ra phản ứng hoá học giữa CuO và dung dịch HCl?

Trả lời:

- Hiện tượng: CuO tan dần, thu được dung dịch có màu xanh.

- Dấu hiệu chứng tỏ có phản ứng hoá học xảy ra: CuO tan dần, dung dịch sau phản ứng có màu xanh.

Thực hành 2 trang 61 KHTN 8:

Chuẩn bị

● Dụng cụ: Bình tam giác (loại 100 ml), ống thuỷ tinh, ống nối cao su.

● Hoá chất: Dung dịch nước vôi trong, CO₂ (được điều chế từ bình tạo khí CO₂).

Tiến hành

● Cho vào bình tam giác khoảng 30 ml nước vôi trong, dẫn khí CO₂ từ từ vào dung dịch, khi dung dịch vẩn đục thì dừng lại.

● Mô tả hiện tượng xảy ra, giải thích.

Trả lời:

- Hiện tượng: Xuất hiện chất không tan trong nước (chất kết tủa) màu trắng.

- Giải thích: CO₂ đã phản ứng với dung dịch Ca(OH)₂ tạo ra CaCO₃ kết tủa theo phương trình hoá học sau: CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O.   

Luyện tập 3 trang 61 KHTN 8: Viết các phương trình hoá học xảy ra khi cho dung dịch KOH phản ứng với các chất sau: SO₂, CO₂ và SO₃.

Trả lời:

Các phương trình hoá học xảy ra:

2KOH + SO₂ → K₂SO₃ + H₂O

2KOH + CO₂ → K₂CO₃ + H₂O

2KOH + SO₃ → K₂SO₄ + H₂O.

Xem thêm các bài giải SGK Khoa học tự nhiên lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác: