Giải Khoa học tự nhiên 7 Bài 32: Cảm ứng ở Sinh vật
Trả lời:
- Rễ cây hướng dương hướng về phía nguồn nước do rễ có tính hướng nước; giúp cây hấp thu được nước, cung cấp cho các hoạt động sống của cây.
- Hoa hướng dương hướng về phía Mặt Trời do hoa hướng dương nằm ở ngọn cây có tính hướng sáng.
1. Khái quát về cảm ứng ở sinh vật
Trả lời:
- Phản ứng của lá cây xấu hổ và giun đất chứng tỏ chúng cảm nhận được các tác động của môi trường:
+ Lá cây xấu hổ khép lại khi tay chạm vào.
+ Toàn thân giun đất co lại khi dùng đũa thủy tinh chạm vào bất kì vị trí nào.
- Ý nghĩa của các phản ứng trên đối với sinh vật: Các phản ứng trên giúp cây xấu hổ và giun đất phản ứng tránh xa các tác động cơ học có thể gây tổn thương từ môi trường bên ngoài, giúp cây xấu hổ và giun đất tồn tại và phát triển.
Câu hỏi 2 trang 146 KHTN lớp 7: Quan sát Hình 32.3 và hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Trả lời:
|
Hiện tượng cảm ứng ở thực vật |
Tác nhân gây ra |
Ý nghĩa |
|
Ngọn cây mọc hướng về nơi có nguồn ánh sáng |
Ánh sáng |
Đảm bảo cây thu nhận được năng lượng ánh sáng để thực hiện quá trình quang hợp. |
|
Rễ cây hướng đất dương và chồi hướng đất âm |
Đất, dinh dưỡng khoáng và ánh sáng |
Đảm bảo cây hấp thu đủ nước, chất dinh dưỡng và ánh sáng để thực hiện các hoạt động sống của cây. |
|
Tua quấn của thân cây leo cuốn vào giá thể (giàn, cọc,…) |
Giá thể |
Đảm bảo cây hấp thu được nhiều ánh sáng hơn và tránh được những điều kiện bất lợi ở dưới mặt đất. |
2. Cảm ứng ở thực vật
Trả lời:
Ở bước 2 của thí nghiệm chứng minh tính hướng sáng của thực vật, phải đặt cốc trồng cây trong hộp carton kín có đục lỗ vì để đảm bảo điều kiện ánh sáng khác biệt giữa hai cốc: cốc A chỉ nhận ánh sáng từ một phía (phía có đục lỗ) còn cốc B được nhận ánh sáng từ mọi phía.
Câu hỏi 4 trang 146 KHTN lớp 7: Dự đoán kết quả thí nghiệm sau 2 tuần.
Trả lời:
Ngọn cây có tính hướng sáng nên cây sẽ mọc hướng về phía có nguồn ánh sáng. Bởi vậy, kết quả thí nghiệm sau 2 tuần như sau:
- Ở cốc A, cây sẽ mọc vươn về phía có đục lỗ.
- Ở cốc B, cây sẽ mọc thẳng.
Trả lời:
- Học sinh tự vẽ mô phỏng các bước thực hiện thí nghiệm.
- Dự đoán kết quả sau 2 tuần: Rễ cây có tính hướng nước nên rễ cây sẽ mọc hướng về phía có nguồn nước mà nguồn nước của khay 1 tập trung về phía dưới nơi bị nghiêng, nguồn nước của khay 2 phân bố đều ở đáy khay. Do đó:
+ Ở khay 1, rễ cây sẽ mọc hướng về phía dưới của khay.
+ Ở khay 2, rễ cây mọc thẳng hướng xuống phía dưới.
Câu hỏi 6 trang 148 KHTN lớp 7: Hãy kể tên một số thực vật có tính hướng tiếp xúc mà em biết.
Trả lời:
Tên một số thực vật có tính hướng tiếp xúc: Cây mướp, cây trầu không, cây đậu đũa, cây bí xanh, cây mướp đắng, cây sử quân tử, cây đậu biếc, cây huỳnh anh,…
3. Ứng dụng cảm ứng của thực vật trong thực tiễn
Trả lời:
- Một số ví dụ ứng dụng cảm ứng trong trồng trọt:
+ Ứng dụng tính hướng sáng của thực vật để tạo hình cây bon sai, trồng xen canh các cây ưa sáng và ưa bóng để tận dụng triệt để nguồn ánh sáng,…
+ Ứng dụng tính hướng nước để trồng rau thủy canh; cây gần bờ ao, mương nước,…
+ Ứng dụng hướng tiếp xúc để làm giàn cho các cây leo như bầu, bí, dưa, mướp,…
- Cơ sở của các ứng dụng trên là vận dụng hiện tượng cảm ứng của thực vật (tính hướng sáng, hướng hóa, hướng nước,…) của cây.
Trả lời:
- Mô tả hiện tượng bắt mồi ở cây gọng vó: Lá của gọng vó có rất nhiều lông tuyến. Đầu tận cùng của các lông tuyến là nơi tiếp nhận kích thích, các tế bào thụ thể của lông tuyến nhạy cảm cao nhất đối với các hợp chất chứa nitrogen. Sau khi tiếp nhận kích thích tiếp xúc và hóa học từ con mồi, lông tuyến gập lại để giữ con mồi, đồng thời tiết ra dịch tiêu hóa con mồi.
- Hiện tượng bắt mồi của cây gọng vó là hiện tượng cảm ứng của thực vật vì trong hiện tượng này đã thể phản ứng của cây gọng vó đối với tác nhân kích thích là con mồi, nhằm lấy chất dinh dưỡng cho cây tồn tại và phát triển.
Bài tập (trang 149)
Trả lời:
(1) phản ứng
(2) bên trong
(3) cơ thể.
Bài tập 2 trang 149 KHTN lớp 7: Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về đặc điểm cảm ứng ở thực vật?
A. Xảy ra nhanh, dễ nhận thấy.
B. Xảy ra chậm, khó nhận thấy.
C. Xảy ra nhanh, khó nhận thấy.
Trả lời:
Đáp án đúng là: B.
Cảm ứng ở thực vật được thực hiện thông qua vận động của các cơ quan; thường diễn ra chậm, khó nhận thấy. Còn cảm ứng ở động vật thường diễn ra nhanh, dễ nhận thấy và có biểu hiện đa dạng hơn.
Trả lời:
|
Đặc điểm so sánh |
Hiện tượng khép lá ở cây xấu hổ khi có tác động cơ học từ môi trường |
Hiện tượng khép lá ở cây me vào ban đêm |
|
Tác nhân kích thích |
Tiếp xúc cơ học. |
Nhiệt độ, ánh sáng. |
|
Thời gian biểu hiện |
Nhanh, xuất hiện đột ngột khi có tác nhân kích thích nên không có tính chu kì. |
Chậm, có tính chu kì ngày đêm. |
|
Ý nghĩa |
Tránh tác động cơ học gây tổn thương cho cây. |
Hạn chế sự thoát hơi nước vào ban đêm. |
Xem thêm lời giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Bài 30: Trao đổi nước và các chất dinh dưỡng ở động vật
Bài 31: Thực hành chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước
Bài 34: Sinh trưởng và phát triển ở Sinh vật
Bài 35: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở Sinh vật
