Giải SBT Lịch sử 8 Bài 19: Phong trào yêu nước chống Pháp ở Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến năm 1917
A. Trắc nghiệm
Bài tập 1 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Hãy xác định chỉ một phương án đúng.
A. Kinh tế có bước phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa.
B. Ngành nông nghiệp và công nghiệp khai khoáng phát triển mạnh.
C. Kinh tế phát triển chậm, lạc hậu và ngày càng lệ thuộc vào kinh tế Pháp.
D. Kinh tế phát triển không đồng đều giữa các vùng, miền.
Lời giải:
Chọn đáp án C
Câu 1.2 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Chiếm đa số trong xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX là
A. nông dân. B. công nhân. C. tư sản. D. tiểu tư sản.
Lời giải:
Chọn đáp án A
Câu 1.3 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Mâu thuẫn cơ bản, bao trùm trong xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX là
A. mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược.
B. mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ phong kiến.
C. mâu thuẫn giữa công nhân với tư sản Pháp và tư sản người Việt.
D. mâu thuẫn giữa công nhân, nông dân với chế độ phong kiến.
Lời giải:
Chọn đáp án A
Câu 1.4 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Phong trào Đông du được khởi xướng và tổ chức bởi
A. Phan Bội Châu. B. Phan Bội Châu và Hội Duy tân.
C. Phan Châu Trinh. D. Huỳnh Thúc Kháng.
Lời giải:
Chọn đáp án B
Câu 1.5 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Để cứu nước, Phan Bội Châu chủ trương tôi hỗ
A. nhờ sự giúp đỡ của nước ngoài.
B. nhờ sự giúp đỡ của Nhật Bản.
C. kêu gọi Chính phủ Pháp trao trả độc lập.
D. dựa vào sức mạnh của quần chúng cách mạng.
Lời giải:
Chọn đáp án B
Câu 1.6 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Cuộc vận động Duy tân ở Trung Kì do ai tổ chức?
A. Phan Bội Châu.
B. Phan Châu Trinh.
C. Phan Châu Trinhvà nhóm sĩ phu tiến bộ.
D. Huỳnh Thúc Kháng.
Lời giải:
Chọn đáp án C
Câu 1.7 trang 86 SBT Lịch Sử 8: Phong trào chống thuế ở Trung Kì nổ ra do tác động của sự kiện nào?
A. Phong trào Đông Du.
B. Cuộc vận động Duy tân ở Trung Kì.
C. Hoạt động của Quang phục hội.
D. Hoạt động của Hội Duy tân ở Bắc Kì.
Lời giải:
Chọn đáp án B
A. Trung Quốc.
B. Nhật Bản.
C. các nước phương Tây.
D. các nước châu Âu, châu Phi và châu Mỹ.
Lời giải:
Chọn đáp án C
A. Trực tiếp lao động, làm nhiều nghề để kiếm sống, kết hợp tìm hiểu thực tế.
B. Tích cực hoạt động trong Hội những người Việt Nam yêu nước.
C. Tích cực hoạt động trong phong trào công nhân Pháp.
D. Tích cực tìm hiểu về Cách mạng tháng Mười Nga.
Lời giải:
Chọn đáp án D
Bài tập 2 trang 88 SBT Lịch Sử 8: Hãy lựa chọn từ ngữ phù hợp để hoàn thiện các mệnh đề dưới đây.
Việt Nam Quang phục hội; phong trào Đông du; Phan Bội Châu; Hội Duy tân; Năm 1904; Phan Bội Châu.
1. ..(1)........, Phan Bội Châu cùng các nhà yêu nước khác thành lập Hội Duy tân, với mục đích đấu tranh để lập nên nước Việt Nam độc lập.
2. Đầu năm 1905, ..(2)......... sang Nhật Bản nhờ giúp đỡ về khí giới, tiền bạc để đánh Pháp.
3......(3)....... đã phát động phong trào Đông du, đưa các thanh niên Việt Nam yêu nước sang Nhật Bản học tập.
4. Năm 1909, Phan Bội Châu bị trục xuất khỏi Nhật Bản, ….......(4)......... tan rã.
5. Năm 1912, tại Quảng Đông (Trung Quốc), Phan Bội Châu đã thành lập ..(5)............
6. Đầu năm 1913, sau khi Quang phục hội thực hiện một số cuộc ám sát các tên thực dân đầu sỏ và tay sai không thành, ...(6)...... bị bắt và bị tù ở Quảng Đông.
Lời giải:
1. Năm 1904, Phan Bội Châu cùng các nhà yêu nước khác thành lập Hội Duy tân, với mục đích đấu tranh để lập nên nước Việt Nam độc lập.
2. Đầu năm 1905, Phan Bội Châu sang Nhật Bản nhờ giúp đỡ về khí giới, tiền bạc để đánh Pháp.
3. Hội Duy tân đã phát động phong trào Đông du, đưa các thanh niên Việt Nam yêu nước sang Nhật Bản học tập.
4. Năm 1909, Phan Bội Châu bị trục xuất khỏi Nhật Bản, phong trào Đông du tan rã.
5. Năm 1912, tại Quảng Đông (Trung Quốc), Phan Bội Châu đã thành lập Việt Nam Quang phục hội
6. Đầu năm 1913, sau khi Quang phục hội thực hiện một số cuộc ám sát các tên thực dân đầu sỏ và tay sai không thành, Phan Bội Châu bị bắt và bị tù ở Quảng Đông.
1. Phan Bội Châu chủ trương cầu viện nước ngoài, sử dụng bạo động vũ trang để giành độc lập.
2. Phan Châu Trinh chủ trương dựa vào Pháp để cải cách nhằm phát triển đất nước.
3. Cuộc vận động Duy tân ở Trung Kì diễn ra trên lĩnh vực kinh tế.
4. Phong trào chống thuế ở Trung Kì bị thực dân Pháp đàn áp đẫm máu. Phan Bội Châu cùng nhiều nhà yêu nước bị bắt và bị tù đày.
Lời giải:
- Câu đúng là: 1, 2
- Câu sai là:
+ Câu 3 => sửa lại: Cuộc vận động Duy tân ở Trung Kì diễn ra trên nhiều lĩnh vực: kinh tế, văn hóa - xã hội,…
+ Câu 4 => sửa lại: Phong trào chống thuế ở Trung Kì bị thực dân Pháp đàn áp đẫm máu. Phan Châu Trinh cùng nhiều nhà yêu nước bị bắt và bị tù đày.
B. Tự luận
Bài tập 1 trang 88 SBT Lịch Sử 8: Đọc kĩ tư liệu và quan sát 2 hình ảnh dưới đây.
Tư liệu. “...là người An Nam, họ bị áp bức; là người nông dân, họ bị người ta ăn cắp, cướp bóc, tước đoạt, làm phá sản. Chính họ là những người phải làm mọi công việc nặng nhọc, mọi thứ lao dịch.... hễ mất mùa thì họ chết đói. Đó là vì họ bị ăn cắp khắp mọi phía, bằng mọi cách, do các quan cai trị, do bọn phong kiến tân thời và nhà thờ”
(Nguyễn Ái Quốc, “Tình cảnh người nông dân An Nam”, trích trong Hồ Chí Minh: Toàn tập, Tập 1, NXB Chính trị quốc gia, 2011, tr. 248 - 249)
Lời giải:
Những từ và cụm từ trong tư liệu trên thể hiện tình cảnh người Việt Nam nói chung và người nông dân nói riêng thời Pháp thuộc: người An Nam; bị áp bức; bị ăn cắp, cướp bóc, tước đoạt, làm phá sản; phải làm mọi công việc nặng nhọc, lao dịch; mất mùa ... chết đói; bị ăn cắp mọi phía, mọi cách, do các quan cai trị, phong kiến tân thời và nhà thờ.
Lời giải:
Suy nghĩ: Tình cảnh người lao động Việt Nam (nông dân, công nhân): phải lao động cực nhọc, trong điều kiện rất thô sơ, lạc hậu, kể cả nguy hiểm đến tính mạng. Họ bị bóc lột nặng nề, bị ăn cắp, ăn cướp bởi bọn thực dân, phong kiến. Đời sống của họ vô cùng khổ cực, thậm chí cái chết luôn rình rập,...
Lời giải:
(*) Lưu ý: Học sinh điền các thông tin sau vào sơ đồ:
- Chính trị:
+ Hoàn thiện bộ máy thống trị ở Liên bang Đông Dương.
+ Việt Nam bị chia thành ba kì với ba chế độ cai trị khác nhau.
- Kinh tế:
+ Tăng cường cướp đoạt ruộng đất, lập đồn điền trồng lúa và cây công nghiệp.
+ Tập trung khai thác than và kim loại;
+ Xây dựng hệ thống giao thông.
+ Nắm giữ độc quyền thị trường Việt Nam, tăng thuế cũ, đặt thuế mới.
- Văn hóa, giáo dục:
+ Truyền bá văn hoá phương Tây, hạn chế ảnh hưởng của văn hoá Trung Quốc.
+ Đào tạo một lớp người thân Pháp.
Mở một số trường học mới cùng một số cơ sở văn hoá, y tế.
Bài tập 3 trang 90 SBT Lịch Sử 8:
|
Lĩnh vực |
Biến đổi chính |
|
Chính trị |
................................................................................ |
|
Kinh tế |
................................................................................ |
|
Văn hoá |
................................................................................ |
|
Xã hội |
................................................................................ |
Lời giải:
|
Lĩnh vực |
Biến đổi chính |
|
Chính trị |
- Quyền lực nằm trong tay người Pháp. - Một bộ phận địa chủ phong kiến bị biến thành tay sai, công cụ thống trị và bóc lột của chính quyền thực dân. |
|
Kinh tế |
- Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa từng bước du nhập vào Việt Nam, tồn tại song song với quan hệ sản xuất phong kiến. - Tài nguyên vơi cạn. - Kinh tế Việt Nam phát triển thiếu cân đối, lệ thuộc nặng nề vào kinh tế Pháp. - Việt Nam bị biến thành nơi cung cấp tài nguyên, nhân công rẻ mạt và thị trường tiêu thụ độc chiếm của Pháp. |
|
Văn hoá |
- Văn hóa phương Tây du nhập vào Việt Nam - Trong xã hội vẫn tồn tại nhiều hủ tục, tệ nạn. |
|
Xã hội |
- Các giai cấp cũ trong xã hội có sự phân hóa. - Xuất hiện các lực lượng xã hội mới. |
Lời giải:
Nhận xét: dưới tác động từ cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, đời sống kinh tế - xã hội của Việt Nam có nhiều chuyển biến. Những chuyển biến này đã tạo cơ sở bên trong cho sự xuất hiện của khuynh hướng cứu nước mới ở Việt Nam đầu thế kỉ XX.
|
Tiêu chí so sánh |
Phan Bội Châu |
Phan Châu Trinh |
|
Giống nhau |
........................................ |
........................................ |
|
Khác nhau |
........................................ |
........................................ |
Lời giải:
|
Tiêu chí so sánh |
Phan Bội Châu |
Phan Châu Trinh |
|
|
Giống nhau |
- Đều xác định được kẻ thù của dân tộc là thực dân Pháp; - Đều đi theo khuynh hướng cách mạng dân chủ tư sản,... |
||
|
Khác nhau |
- Nhiệm vụ: đánh đuổi thực dân Pháp, khôi phục lại chế độ quân chủ (thành lập Hội Duy tân, tổ chức phong trào Đông du,...) - Chủ trương: vận động quần chúng, tranh thủ sự giúp đỡ của nước ngoài (Nhật Bản), tổ chức bạo động vũ trang đánh đuổi thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc, xây dựng chế độ quân chủ lập hiến. - Xu hướng: bạo động vũ trang. |
- Nhiệm vụ: đánh đổ phong kiến, thực hiện cải cách xã hội nhằm “Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh. - Chủ trương: giương cao ngọn cờ dân chủ, cải cách xã hội, chủ trương cứu nước bằng phương pháp nâng cao dân trí, dân quyền; vạch trần chế độ vua quan phong kiến thối nát, đòi Pháp sửa đổi chính sách cai trị thuộc địa, mở mang công thương nghiệp và tự cường. - Xu hướng: cải cách dân chủ. |
|
Lời giải:
- Năm 1911 - 1917: cuộc hành trình của Nguyễn Tất Thành qua nhiều nước ở châu Á, châu Phi, châu Mỹ, châu Âu. Nhờ đó, Nguyễn Tất Thành hiểu rằng ở đâu bọn đế quốc, thực dân cũng tàn bạo, độc ác, ở đâu những người lao động cũng bị áp bức, bóc lột dã man.
- Năm 1917:
+ Nguyễn Tất Thành trở lại nước Pháp, tham gia hoạt động trong Hội những người yêu nước An Nam, viết báo, truyền đơn, tranh thủ các diễn đàn, buổi mit tinh để tố cáo thực dân và tuyên truyền cho cách mạng Việt Nam.
+ Sống và hoạt động trong phong trào công nhân Pháp, tiếp nhận ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, tư tưởng của Nguyễn Tất Thành có những chuyển biến mạnh mẽ.
Lời giải:
- Mặc dù rất khâm phục các nhà yêu nước đi trước, nhưng Nguyễn Tất Thành không tán thành con đường cứu nước của các cụ vì những con đường đó đều có những hạn chế, sai lầm, dẫn đến thất bại trong hoạt động cứu nước của họ. Vì vậy, Người đã quyết định tìm con đường cứu nước mới, hướng sang phương Tây.
Xem thêm các lời giải Sách bài tập Lịch sử lớp 8 bộ sách Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Bài 17: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược từ năm 1858 đến năm 1884
Bài 18: Phong trào chống Pháp trong những năm 1885 - 1896
Bài 1: Cách mạng tư sản Anh và chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mỹ
