FeSO4 + KMnO4 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + MnSO4 + K2SO4 + H2O l FeSO4 ra Fe2(SO4)3

Phản ứng FeSO₄ + KMnO₄ + H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + MnSO₄+ H₂O

1. Phương trình phản ứng FeSO₄ + KMnO₄ + H₂SO₄  

10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄+ 8H₂O

2. Cân bằng phương trình phản ứng FeSO₄ + KMnO₄ + H₂SO₄ thăng bằng e

Bước 1. Xác định sự thay đổi số oxi hóa của các chất

Fe⁺²SO₄ + KMn⁺⁷O₄ + H₂SO₄ → Fe⁺³₂(SO₄)₃ + Mn⁺²SO₄ + K₂SO₄ + H₂O

FeSO₄ đóng vai trò là chất khử

KMnO₄ là chất oxi hóa

Bước 2: Viết quá trình oxi hóa, quá trình khử

Quá trình oxi hóa: 5x Quá trình khử:     2x

2Fe+2  → 2Fe+3 + 2e Mn+7 + 5e → Mn+2

Bước 3: Đặt các hệ số tìm được vào phản ứng và tính các hệ số còn lại:

10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 8H₂O

3. Hiện tượng giải thích

Nhỏ từ từ đến dư dung dịch FeSO₄ đã được axit hóa bằng H₂SO₄vào dung dịch KMnO₄. Hiện tượng quan sát được dung dịch màu tím hồng bị nhạt dần rồi chuyển sang màu vàng.

4. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

4.1. Bản chất của FeSO₄ (Sắt sunfat)

- Trong phản ứng trên FeSO₄ là chất khử.

- FeSO₄ mang đầy đủ tính chất hoá học của muối thể hiện tính khử khi tác dụng với Cl₂, H₂SO₄ đặc nóng, KMnO₄, ...

4.2. Bản chất của KMnO₄ (Thuốc tím)

Trong phản ứng trên KMnO₄ là chất oxi hoá.

5. Tính chất hóa học của FeSO₄

- Mang đầy đủ tính chất hóa học của muối.

- Có tính khử và tính oxi hóa:

Tính khử: Fe²⁺ → Fe³⁺ + 1e

Tính oxi hóa: Fe²⁺ + 1e → Fe

5.1. Tính chất hóa học của muối

- Tác dụng với dung dịch kiềm:

    FeSO₄ + KOH → K₂SO₄ + Fe(OH)₂

- Tác dụng với muối:

    FeSO₄ + BaCl₂ → BaSO₄ + FeCl₂.

5.2. Tính khử

    FeSO₄ + Cl₂ → FeCl₃ +Fe₂(SO₄)₃

    2FeSO₄ + 2H₂SO₄ đặc nóng → Fe₂(SO₄)₃ + SO₂ + 2H₂O

    10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 8H₂O

5.3. Tính oxi hóa

    FeSO₄ + Mg → MgSO₄ + Fe

6. Câu hỏi vận dụng liên quan 

Câu 1. Dung dịch FeSO₄ không làm mất màu dung dịch nào sau đây?

A. Dung dịch KMnO₄trong môi trường H₂SO₄

B. Dung dịch K₂Cr₂O₇ trong môi trường H₂SO₄

C. Dung dịch Br₂

D. Dung dịch CuCl₂

Lời giải:

Đáp án D

Phương trình hóa học phản ứng xảy ra

FeSO₄  tác dụng với dung dịch KMnO₄ trong môi trường H₂SO₄ có làm mất màu thuốc tím

10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄+ 2MnSO₄ + 8H₂O

FeSO4 tác dụng với dung dịch K₂Cr₂O₇ trong môi trường H₂SO₄ có làm mất màu thuốc tím

6FeSO₄ + K₂Cr₂O₇+ 7H₂SO₄ → 3Fe₂(SO₄)₃ + Cr₂(SO₄)₃ + K₂SO₄+ 7H₂O

FeSO₄ tác dụng với dung dịch Dung dịch Br₂ có làm mất màu thuốc tím

3Br₂ + 6FeSO₄ ⟶ 2Fe₂(SO₄)₃ + 2FeBr₃

Câu 2. Nhỏ từ từ đến dư dung dịch FeSO₄ đã được axit hóa bằng H₂SO₄ vào dung dịch KMnO₄. Hiện tượng quan sát được là:

A. dung dịch màu tím hồng bị nhạt dần rồi chuyển sang màu vàng

B. dung dịch màu tím hồng bị nhạt dần đến không màu

C. dung dịch màu tím hồng bị chuyển dần sang nâu đỏ

D. màu tím bị mất ngay. Sau đó dần dần xuất hiện trở lại thành dung dịch có màu hồng

Lời giải:

Đáp án A

Nhỏ từ từ đến dư dung dịch FeSO₄ đã được axit hóa bằng H₂SO₄ vào dung dịch KMnO₄

10FeSO₄ + 8H₂SO₄ + 2KMnO₄→ 5Fe₂(SO₄)₃ + 2MnSO₄ + 8H₂O + K₂SO₄

muối Fe₂(SO₄)₃ và FeCl₃ có màu vàng

Câu 3. Cho phương trình phản ứng:

FeSO₄ + KMnO₄ + H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + MnSO₄+ H₂O.

Khi hệ số của các chất là số nguyên, nhỏ nhất thì hệ số của chất khử là

A. 10

B. 8

C. 6

D. 2

Lời giải:

Đáp án A

Phương trình phản ứng xảy ra:

2KMnO₄ + 10FeSO₄ + 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄+ 8H₂O

Chất khử là FeSO₄ có hệ số là 10.

Câu 4. Cho phương trình phản ứng:

KMnO₄ + FeSO₄+ H₂SO₄→ Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄+ MnSO₄ + H2O

Hệ số của chất oxi hóa và chất khử trong phản ứng trên lần lượt là :

A. 5 và 2

B. 2 và 10

C. 2 và 5

D. 10 và 2

Lời giải:

Đáp án B

Phương trình phản ứng xảy ra

2KMnO₄ + 10FeSO₄+ 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 8H₂O

Chất oxi hóa là KMnO₄ có hệ số là 2

Chất khử là FeSO₄ có hệ số là 10

Câu 5. Cho chất X (CrO₃) tác dụng với lượng dư NaOH, thu được hợp chất Y của crom. Đem chất Y cho tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng, dư, thu được hợp chất Z của crom. Đem chất Z tác dụng với dung dịch HCl dư, thu được khí T. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Chất Z là Na₂Cr₂O₇

B. Khí T có màu vàng lục

C. Chất X có màu đỏ thẫm

D. Chất Y có màu da cam

Lời giải:

Đáp án D 

Phương trình minh họa cho nội dung câu trả lời

CrO₃ + 2NaOH → Na₂CrO₄ (Y)+ H₂O

→ X có màu đỏ thẫm → C đúng

Y có màu vàng → D sai

2Na₂CrO₄ + H₂SO₄ → Na₂Cr₂O₇ + Na₂SO₄ + H₂O

→ Z là Na₂Cr₂O₇ → A đúng

Z + HCl : Na₂Cr₂O₇ + 14HCl → 2NaCl + 2CrCl₃ + 7H₂O + 3Cl₂

→ khí T là Cl₂ → B đúng

Câu 6. Hòa tan 12,6 gam Fe bằng dung dịch H₂SO₄ loãng dư, thu được dung dịch X. Dung dịch X phản ứng vừa đủ với V ml dung dịch KMnO₄ 0,5M. Giá trị của V là:

A. 180.

B. 90

C. 45

D. 135

Lời giải:

Đáp án B

Phương trình phản ứng hóa học:

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

0,225 → 0,225 (mol)

10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄→ 5Fe₂(SO₄)₃ + 2MnSO₄ + K₂SO₄ + 8H₂O

0,225 → 0,045(mol)

=> V_{dd KMnO4} = 0,045:0,5 = 0,09 lít = 90 ml

Câu 7. Cho 2,4 gam một kim loại tác dụng với lượng khí clo vừa đủ sau phản ứng thu được 9,5 gam một chất có công thức là MCl₂. Kim loại M là:

A. Fe.

B. Cu.

C. Mg.

D. Zn.

Lời giải:

Đáp án C

Bảo toàn khối lượng:

m_M + m_Cl2 = m_MCl2 => m_Cl2 = 9,5 − 2,4=7,1gam

=>n_Cl2= 0,1 mol

Xét quá trình cho – nhận e và áp dụng bảo toàn e:

M → ⁺²M + 2e

0,1 ←  0,2

Cl₂+ 2e → 2Cl⁻¹,

0,1→0,2

=> n_M = 0,1 mol =>M_M= 2,4/0,1= 24

=> M là kim loại Mg

Câu 8. Cho dãy các chất: SiO₂, Cr(OH)₃, CrO₃, Zn(OH)₂, NaHCO₃, Al₂O_3. Số chất trong dãy tác dụng được với dung dịch NaOH (đặc, nóng) là:

A. 6

B. 3

C. 5

D. 4

Lời giải:

Đáp án A

Số chất tác dụng được với dung dịch NaOH đặc nóng là 6

Phương trình phản ứng minh họa:

SiO₂ + 2NaOH → Na₂SiO₃ + H₂O

Cr(OH)₃+ NaOH → Na[Cr(OH)₄]

2NaOH + Zn(OH)₂ → Na₂[Zn(OH)₄]

NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O

CrO₃ + 2NaOH → Na₂CrO₄+ H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH + 3H₂O → 2Na[Al(OH)₄]

Câu 9. Cho vào ống nghiệm một vài tinh thể K₂Cr₂O₇, sau đó thêm tiếp khoảng 1 ml nước và lắc đều để K₂Cr₂O₇ tan hết, thu được dung dịch X. Thêm vài giọt dung dịch NaOH vào dung dịch X, thu được dung dịch Y. Màu sắc của dung dịch X và Y lần lượt là

A. màu da cam và màu vàng chanh.

B. màu vàng chanh và màu da cam.

C. màu nâu đỏ và màu vàng chanh.

D. màu vàng chanh và màu nâu đỏ.

Lời giải:

Đáp án A

Phương trình ion thu gọn

Cr₂O₇^2- + 2OH^-  ⇆ 2CrO₄^2- + H₂O

màu da cam màu vàng

Khi nhỏ từ từ dung dịch KOH vào dung dịch K₂Cr₂O₇thì cân bằng trên chuyển dịch sang phải

=> dung dịch chuyển từ màu da cam sang màu vàng

Câu 10. Dung dịch trong nước của chất nào dưới đây có màu da cam?

A. K₂Cr₂O₇.

B. KCl.

C. K₂CrO₄.

D. KMnO₄.

Lời giải:

Đáp án A

A. dung dịch K₂Cr₂O₇ có màu da cam

B. dung dich KCl không có màu

C. dung dich K₂CrO₄ có màu vàng.

D. dung dich KMnO₄ có màu tím

Câu 11. Trong công nghiệp, từ quặng cromit (FeO.Cr₂O₃) người ta điều chế Cr bằng phương pháp nào sau đây?

A. tách quặng rồi thực hiện điện phân nóng chảy Cr₂O₃.

B. tách quặng rồi thực hiện phản ứng nhiệt nhôm Cr₂O₃.

C. tách quặng rồi thực hiện phản ứng khử Cr₂O₃bởi CO.

D. hòa tan quặng bằng HCl rồi điện phân dung dịch CrCl₃.

Lời giải:

Đáp án B

Câu 12. Các số oxi hoá đặc trưng của crom là

A. +2, +4, +6.

B. +2, +3, +6.

C. +1, +2, +4, +6.

D. +3, +4, +6.

Lời giải:

Đáp án B

Câu 13. Cho dãy các chất: SiO2, Cr(OH)3, CrO3, Zn(OH)2, NaHCO3, Al2O3. Số chất trong dãy tác dụng được với dung dịch NaOH (đặc, nóng) là:

A. 6

B. 3

C. 5

D.4

Lời giải:

Đáp án A

SiO₂ + 2NaOH → Na₂SiO₃+ H₂O

Cr(OH)₃ + NaOH → Na[Cr(OH)₄]

2NaOH + Zn(OH)₂ → Na₂[Zn(OH)₄]

NaOH + NaHCO₃ → Na₂CO₃ + H₂O

CrO₃ + 2NaOH → Na₂CrO₄ + H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH + 3H₂O → 2Na[Al(OH)₄]

Câu 14. Cho chất X (CrO₃) tác dụng với lượng dư NaOH, thu được hợp chất Y của crom. Đem chất Y cho tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng, dư, thu được hợp chất Z của crom. Đem chất Z tác dụng với dung dịch HCl dư, thu được khí T. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Chất Z là Na₂Cr₂O₇

B. Khí T có màu vàng lục

C. Chất X có màu đỏ thẫm

D. Chất Y có màu da cam

Lời giải:

Đáp án D

CrO₃ + 2NaOH → Na₂CrO₄ (Y)+ H₂O

→ X có màu đỏ thẫm → C đúng

Y có màu vàng → D sai

2Na₂CrO₄ + H₂SO₄ → Na₂Cr₂O₇ + Na₂SO₄ + H₂O

→ Z là Na₂Cr₂O₇ → A đúng

Z + HCl : Na₂Cr₂O₇ + 14HCl → 2NaCl + 2CrCl₃ + 7H₂O + 3Cl₂

→ khí T là Cl₂ → B đúng

Câu 15: Cho sơ đồ phản ứng:

KMnO₄ + FeSO₄ + H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + MnSO₄ + H₂O

Chất khử là

A. KMnO₄.                B. FeSO₄.                C. H₂SO₄.                      D. MnSO₄.

Lời giải:

Đáp án B

Số oxi hoá của Fe tăng từ +2 lên +3. Do đó FeSO₄ đóng vai trò là chất khử.

Xem thêm các phương trình hóa học hay khác:

SO2 + KMnO4 + H2O → MnSO4 + K2SO4 + H2SO4 | SO2 ra H2SO4

H2S + KMnO4 → KOH + MnO2 + S + H2O | H2S ra MnO2

KMnO4 + HCl → KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O | KMnO4 ra Cl2 | HCl ra Cl2

Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2 | Fe ra FeSO4

Fe3O4 + H2SO4 → FeSO4 + Fe2(SO4)3 + H2O | Fe3O4 ra Fe2(SO4)3