Video So sánh Sars và Covid 19
Cả COVID-19 và SARS đều do coronavirus gây ra. Vi rút gây ra bệnh SARS được gọi là SARS-CoV, trong khi vi rút gây ra COVID-19 được gọi là SARS-CoV-2. Ngoài ra còn có nhiều loại coronavirus khác.
Mặc dù có tên giống nhau, nhưng có một số khác biệt giữa coronavirus gây ra COVID-19 và SARS. Hãy tiếp tục tìm hiểu các coronavirus và so sánh chúng với nhau.
Coronavirus là gì?
Coronavirus là một họ virus rất đa dạng. Chúng có một phạm vi vật chủ lớn, bao gồm cả con người. Tuy nhiên, số lượng coronavirus lớn nhất được thấy ở dơi.
Coronavirus có các protein bề mặt lồi ra hình gai trông giống như những chiếc vương miện. Corona có nghĩa là "vương miện" trong tiếng Latinh - và đó là cách họ đặt tên cho nhóm virus này.
(Các loại Coronavirus có hình cầu gai. Nguồn: news-medical.net)Hầu hết coronavirus ở người gây ra các bệnh hô hấp nhẹ như cảm lạnh thông thường. Trên thực tế, bốn loại coronavirus ở người gây ra 10 đến 30 phần trăm ca nhiễm trùng đường hô hấp trên ở người lớn.
Một chủng coronavirus mới có thể xuất hiện khi coronavirus động vật phát triển và truyền bệnh cho người. Nó được gọi là lây truyền từ động vật sang người.
Coronavirus nhảy sang vật chủ con người có thể gây bệnh nghiêm trọng. Điều này có thể là do nhiều yếu tố, đặc biệt là thiếu khả năng miễn dịch đối với loại vi rút mới. Dưới đây là một số ví dụ:
- SARS-CoV, vi rút gây ra bệnh SARS, được xác định lần đầu tiên vào năm 2003
- MERS-CoV, vi rút gây ra hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS), được xác định lần đầu tiên vào năm 2012
- SARS-CoV- 2, vi rút gây ra COVID-19, được xác định lần đầu tiên vào năm 2019
SARS là gì?
SARS là tên của bệnh lý đường hô hấp do SARS-CoV gây ra. Từ viết tắt SARS là viết tắt của hội chứng viêm đường hô hấp cấp nghiêm trọng.
Đợt bùng phát dịch SARS toàn cầu kéo dài từ cuối năm 2002 đến giữa năm 2003. Trong thời gian này, hơn 8.000 người mắc bệnh và 774 người chết.
Nguồn gốc của SARS-CoV được cho là loài dơi. Người ta tin rằng virus đã truyền từ dơi sang vật chủ trung gian là mèo cầy, trước khi chuyển sang người.
Sốt là một trong những triệu chứng đầu tiên của SARS. Điều này có thể đi kèm với các triệu chứng khác, chẳng hạn như:
- Ho
- Khó chịu hoặc mệt mỏi,
- Đau nhức cơ thể Các
triệu chứng hô hấp có thể trở nên trầm trọng hơn, dẫn đến khó thở. Các trường hợp nặng tiến triển nhanh chóng, dẫn đến viêm phổi hoặc suy hô hấp.
COVID-19 khác với SARS như thế nào?
COVID-19 và SARS tương tự nhau về nhiều mặt. Ví dụ, cả hai:
- Đều là bệnh đường hô hấp do coronavirus gây ra
- Được cho là bắt nguồn từ dơi, nhảy sang người qua vật chủ trung gian là động vật
- Lây lan qua các giọt bắn từ đường hô hấp khi một người có vi rút ho hoặc hắt hơi, hoặc do tiếp xúc với các vật bị ô nhiễm hoặc các bề mặt
- Có độ ổn định tương tự trong không khí và trên các bề mặt
- Có thể dẫn đến tình trạng nghiêm trọng, đôi khi yêu cầu thở oxy hoặc thở máy
- Các triệu chứng có thể tiến triển nặng về sau
- Có các nhóm nguy cơ tương tự, tăng nguy cơ bệnh nặng ở người lớn tuổi và những người có bệnh nền
- Không có phương pháp điều trị hoặc vắc-xin đặc hiệu
Tuy nhiên, hai loại bệnh và vi rút gây ra chúng cũng có các khác biệt.
Các triệu chứng
Nhìn chung, các triệu chứng của COVID-19 và SARS là tương tự nhau. Nhưng có một số khác biệt nhỏ.
Các triệu chứng | COVID-19 | SARS |
Các triệu chứng thông thường | Sốt, Ho, Mệt mỏi, Khó thở | Sốt, Ho, Khó chịu, Đau nhức cơ thể, Nhức đầu, Khó thở |
Các triệu chứng ít gặp hơn là | Nhức đầu, Đau nhức cơ bắp, Đau họng, Buồn nôn, Tiêu chảy, Ớn lạnh Mất vị giác Mất khứu giácĐB | TIêu chảy, Ớn lạnh |
Các triệu chứng của COVID-19 thường xuất hiện theo thứ tự sau đây
Mức độ nghiêm trọng
Ước tính có 20 trăm phần những người bị COVID-19 cần phải nhập viện để điều trị. Một tỷ lệ nhỏ sẽ cần thở máy.
Nhìn chung, các trường hợp mắc SARS sẽ nghiêm trọng hơn. Người ta ước tính 20 đến 30 phần trăm những người bị SARS cần thở máy.
Các ước tính về tỷ lệ tử vong của COVID-19 rất khác nhau tùy thuộc vào các yếu tố như vị trí và đặc điểm của quần thể. Nói chung, tỷ lệ tử vong do COVID-19 được ước tính nằm trong khoảng từ 0,25 đến 3 phần trăm.
SARS gây chết người nhiều hơn COVID-19. Tỷ lệ tử vong ước tính là khoảng 10 phần trăm.
Sự lây lan
COVID-19 có sự lay lan dễ dàng hơn SARS. Một giải thích có thể là số lượng vi rút, hoặc tải lượng vi rút, dường như cao nhất trong mũi và cổ họng của những người bị COVID-19 ngay sau khi các triệu chứng phát triển.
Điều này trái ngược với SARS, tải lượng vi rút đạt đỉnh cao hơn nhiều sau khi bị bệnh. Điều này cho thấy những người bị COVID-19 có thể lây truyền vi-rút sớm hơn trong quá trình nhiễm trùng, ngay khi các triệu chứng đang tiến triển, nhưng trước khi bắt đầu trầm trọng hơn.
Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ , một số nghiên cứu cho thấy COVID-19 có thể lây lan bởi những người không có triệu chứng.
Một sự khác biệt khác giữa hai bệnh là không có ca lây truyền SARS nào trước khi xuất hiện triệu chứng được báo cáo.
Các yếu tố phân tử
Một nghiên cứu gần đây về thông tin di truyền hoàn chỉnh (bộ gen) của các mẫu SARS-CoV-2 đã phát hiện ra rằng virus này có liên quan chặt chẽ với các coronavirus dơi hơn là virus SARS. Virus coronavirus chủng mới có 79% di truyền tương đồng với virus SARS.
Vị trí gắn kết với thụ thể của SARS-CoV-2 cũng được so sánh với các coronavirus khác. Hãy nhớ rằng để xâm nhập vào tế bào, virus cần phải tương tác với các protein trên bề mặt tế bào (các thụ thể). Virus thực hiện điều này thông qua các protein trên bề mặt của chính nó.
Khi phân tích trình tự protein của vị trí liên kết với thụ thể SARS-CoV-2, một kết quả thú vị đã được tìm thấy. Trong khi SARS-CoV-2 về tổng thể giống với coronavirus dơi hơn, vị trí gắn kết của thụ thể lại giống với SARS-CoV hơn.
Liên kết với thụ thể
Các nghiên cứu đang được tiến hành để tìm hiểu coronavirus chủng mới liên kết và xâm nhập vào tế bào như thế nào so với virus SARS. Kết quả cho đến nay rất khác nhau. Điều quan trọng cần lưu ý là nghiên cứu dưới đây chỉ được thực hiện với protein chứ không phải toàn bộ virus.
Một nghiên cứu gần đây đã xác nhận rằng cả SARS-CoV-2 và SARS-CoV đều sử dụng cùng một loại thụ thể tế bào chủ. Nó cũng phát hiện ra rằng, cả hai loại virus sử dụng các thụ thể để xâm nhập vào tế bào chủ với cùng một ái lực.
Một nghiên cứu gần đây đã so sánh vùng cụ thể của protein virus chịu trách nhiệm cho việc liên kết với thụ thể của tế bào chủ. Nó quan sát thấy rằng vị trí liên kết thụ thể của SARS-CoV-2 với tế bào chủ có ái lực cao hơn so với của SARS-CoV.
Nếu loại coronavirus chủng mới thực sự có ái lực liên kết cao hơn với thụ thể tế bào chủ, thì điều này cũng có thể giải thích tại sao nó dễ lây lan hơn virus SARS.
COVID-19 có tồn tại lâu hơn SARS không?
Không có đợt bùng phát SARS toàn cầu nào kể từ năm 2003. Các trường hợp được báo cáo cuối cùng vào năm 2004 được ghi nhận trong một phòng thí nghiệm. Không có thêm trường hợp nào được báo cáo kể từ đó.
SARS đã được kiểm soát thành công bằng cách sử dụng các biện pháp như:
- Phát hiện ca bệnh sớm và
- Theo dõi tiếp xúc cách ly và cách ly
- Giãn cách xã hội
Việc thực hiện các biện pháp tương tự có giúp COVID-19 biến mất không? Trong trường hợp này, nó có thể khó khăn hơn.
Một số yếu tố có thể góp phần làm cho COVID-19 tồn tại lâu hơn bao gồm những yếu tố sau:
- Khoảng 80 phần trăm những người có COVID-19 bị bệnh nhẹ. Một số thậm chí có thể không biết rằng họ đang bị bệnh. Điều này làm cho việc xác định ai bị nhiễm và ai không bị nhiễm bệnh trở nên khó khăn hơn.
- Những người mắc COVID-19 loại bỏ vi-rút sớm hơn so với những người bị SARS. Điều này làm cho việc phát hiện ai có vi rút và cách ly họ trước khi lây lan sang người khác trở nên khó khăn hơn.
- COVID-19 hiện đang lây lan dễ dàng trong cộng đồng.Nó không giống như SARS, thường lây lan trong các cơ sở chăm sóc sức khỏe.
- Chúng ta thậm chí còn kết nối toàn cầu nhiều hơn so với thời điểm năm 2003, giúp COVID-19 lan truyền giữa các khu vực và quốc gia dễ dàng hơn.
Một số loại vi rút, như cúm và cảm lạnh thông thường diễn ra theo mùa. Do đó, có một câu hỏi đặt ra là liệu COVID-19 có biến mất khi thời tiết trở nên ấm hơn hay không. Không rõ liệu điều này có xảy ra hay không.
Điểm mấu chốt
COVID-19 và SARS đều do coronavirus gây ra. Các vi rút gây ra những căn bệnh này có thể bắt nguồn từ động vật trước khi chúng được truyền sang người bởi vật chủ trung gian.
Có nhiều điểm tương đồng giữa COVID-19 và SARS. Tuy nhiên, cũng có những điểm khác biệt quan trọng. Các trường hợp COVID-19 có thể từ nhẹ đến nặng, trong khi các trường hợp SARS nói chung là trầm trọng hơn. Nhưng COVID-19 lây lan dễ dàng hơn. Cũng có một số khác biệt về các triệu chứng giữa hai bệnh.
Không có trường hợp SARS nào được ghi nhận kể từ năm 2004, vì các biện pháp y tế công cộng nghiêm ngặt đã được thực hiện để ngăn chặn sự lây lan của nó. COVID-19 có thể khó ngăn chặn hơn vì vi rút gây bệnh này lây lan dễ dàng hơn và thường gây ra các triệu chứng nhẹ.
Xem thêm: