Khi theo dõi huyết áp và hàm lượng cholesterol trong máu, bạn có thể cần theo dõi thêm chỉ số triglyceride.
Nồng độ triglyceride trong máu cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Tuy nhiên, có những thay đổi lối sống vừa giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và giảm lượng triglyceride.
Triglyceride là gì?
Triglyceride là một loại chất béo (lipid) được tìm thấy trong máu. Khi ăn, cơ thể sẽ chuyển hóa bất kỳ lượng calo dư thừa nào không được sử dụng thành triglyceride.
Triglyceride được lưu trữ trong các tế bào mỡ, sau đó, hormone sẽ giải phóng triglyceride để tạo năng lượng giữa các bữa ăn.
Nếu thường xuyên tiêu thụ lượng calo nhiều hơn mức đốt cháy, đặc biệt là từ thực phẩm giàu carbohydrate, có thể dẫn đến tăng triglyceride máu.
Chỉ số triglyceride bình thường
Một xét nghiệm máu đơn giản có thể cho biết nồng độ triglyceride máu có nằm trong ngưỡng bình thường hay không:
- Bình thường: Dưới 150 mg/dL hoặc dưới 1,7 mmol/L
- Mức ranh giới cao: 150-199 mg/dL hoặc 1,8-2,2 mmol/L
- Cao: 200-499 mg/dL hoặc 2,3-5,6 mmol/L
- Rất cao: Trên 500 mg/dL hoặc 5,7 mmol/L trở lên
Bác sĩ sẽ kiểm tra chỉ số triglyceride như một bước của xét nghiệm cholesterol trong bảng lipid. Cần phải nhịn ăn và tránh uống rượu trong 24 giờ trước khi lấy máu xét nghiệm để định lượng chính xác nồng độ triglyceride.
Sự khác biệt giữa triglyceride và cholesterol là gì?
Triglyceride và cholesterol là các loại lipid khác nhau lưu thông trong máu:
- Triglyceride lưu trữ lượng calo không sử dụng và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
- Cholesterol tham gia vào việc hình thành cấu trúc tế bào và một số hormone.
Tại sao nồng độ triglyceride cao lại nguy hiểm?
Chỉ số Triglyceride trong máu cao sẽ làm tăng nguy cơ bị xơ vữa động mạch. Nguồn ảnh: HealthlineNồng độ triglyceride cao là một yếu tố gây xơ cứng động mạch hoặc dày thành động mạch, dẫn đến tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim và bệnh tim mạch và có thể gây ra tình trạng viêm tụy cấp.
Nồng độ triglyceride cao thường là dấu hiệu của các bệnh lý làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, bao gồm béo phì và hội chứng rối loạn chuyển hóa - một nhóm tình trạng như quá nhiều mỡ bụng, tăng huyết áp, nồng độ triglyceride cao, lượng đường máu cao và bất thường chỉ số cholesterol máu.
Nồng độ triglyceride cao cũng có thể là một dấu hiệu của:
- Bệnh đái tháo đường type 2 hoặc tiền đái tháo đường
- Hội chứng rối loạn chuyển hóa - một tình trạng béo phì, tăng huyết áp và đường máu cao xảy ra cùng nhau, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Giảm nồng độ hormon tuyến giáp trong bệnh suy giáp
- Một số tình trạng di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến cách cơ thể chuyển đổi chất béo thành năng lượng
Trong một số trường hợp, nồng độ triglyceride cao là tác dụng phụ của việc dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như:
- Thuốc lợi tiểu
- Estrogen và progestin
- Retinoids
- Thuốc chống viêm steroid
- Thuốc chẹn beta
- Một số thuốc ức chế miễn dịch
- Một số thuốc điều trị HIV
Cách tốt nhất để giảm triglyceride máu là gì?
Tập thể dục thường xuyên và đều đặn giúp giảm mỡ máu rất hiệu quả. Nguồn ảnh: PinterestYếu tố đầu tiên và quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa hay điều trị bất kỳ loại bệnh lý nào chính là việc xây dựng và duy trì lối sống khoa học và lành mạnh
Tập thể dục đều đặn
Cố gắng dành ít nhất 30 phút hoạt động thể chất mỗi ngày. Tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm nồng độ triglyceride và tăng cholesterol HDL "tốt".
Cố gắng kết hợp nhiều hoạt động thể chất trong các công việc hàng ngày, ví dụ, leo cầu thang thay vì đi thang máy hoặc đi dạo trong giờ nghỉ giải lao.
Tránh đường và tinh bột tinh
Các loại tinh bột tinh chế, chẳng hạn như thực phẩm làm từ bột mì trắng hoặc đường fructose, có thể làm tăng triglyceride.
Giảm cân
Nếu bị tăng triglycerid từ nhẹ đến trung bình, hãy tập trung vào việc cắt giảm lượng calo. Lượng calo bổ sung được chuyển hóa thành triglyceride và được lưu trữ dưới dạng chất béo. Giảm lượng calo tiêu thụ sẽ làm giảm nồng độ triglyceride trong máu.
Hạn chế chất béo bão hoà có nguồn gốc động vật
Thay thế lượng chất béo bão hòa có trong thịt thành chất béo lành mạnh hơn trong thực vật, chẳng hạn như dầu ô liu và dầu hạt cải.
Tăng cường tiêu thụ cá có nhiều axit béo omega 3 như cá thu hoặc cá hồi. Tránh chất béo chuyển hóa hoặc thực phẩm có dầu và chất béo hydro hóa.
Hạn chế uống rượu
Rượu chứa nhiều calo và đường, có tác động đặc biệt mạnh đến triglyceride. Nếu bị tăng triglyceride máu nghiêm trọng, nên tránh uống bất kỳ loại rượu nào.
Thuốc hạ triglyceride máu
Statin là nhóm thuốc làm hạ cholesterol trong máu, được sử dụng khá thông dụng. Nguồn ảnh: Medical XpressNếu thay đổi lối sống lành mạnh không đủ để kiểm soát tình trạng tăng triglyceride, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc như:
- Statin: Được khuyên dùng nếu hàm lượng cholesterol thấp hoặc tiền sử bị tắc nghẽn động mạch, bệnh đái tháo đường. Ví dụ về nhóm thuốc statin bao gồm Atorvastatin Canxi và Rosuvastatin Canxi.
- Fibrates: Các loại thuốc chẳng hạn như Fenofibrate và Gemfibrozil, có thể làm giảm nồng độ triglyceride. Fibrates không được sử dụng trong bệnh thận hoặc gan nặng.
- Dầu cá hay axit béo omega 3: Dầu cá có thể giúp giảm triglyceride. Các chế phẩm dầu cá kê đơn như Lovaza, chứa nhiều axit béo hoạt tính nhiều hơn loại không kê đơn. Dùng dầu cá với liều lượng lớn ở có thể cản trở quá trình đông máu, vì vậy hãy trao đổi với bác sĩ trước khi dùng bất kỳ chế phẩm bổ sung nào.
- Niacin hay axit nicotinic: Giúp giảm triglyceride và cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL) - loại cholesterol "xấu". Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng niacin không kê đơn vì thuốc có thể tương tác với các loại dược phẩm khác và gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Nếu được kê đơn thuốc để giảm triglyceride máu, hãy dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.
Lưu ý tầm quan trọng của những thay đổi lối sống lành mạnh. Thuốc có thể hiệu quả, nhưng những thay đổi lối sống là giải pháp ưu tiên giúp hạ triglyceride máu.
Xem thêm: