Câu hỏi trang 66 Lịch Sử lớp 7: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát lược đồ 17.2, bảng 17, hãy:
- Tóm tắt diễn biến chính của cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1258).
- Nêu vai trò của Trần Nhân Tông và Trần Quốc Tuấn trong cuộc kháng chiến.
Yêu cầu số 1: Diễn biến chính của cuộc kháng chiến lần thứ hai
- Cuối tháng 1/1285, quân Nguyên tiến đánh Đại Việt từ nhiều phía:
+ Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân từ Trung Quốc tiến vào.
+ Toa Đô dẫn 10 vạn quân từ Chăm-pa , Thanh Hoá đánh ra,…
- Từ đầu tháng 2/1285, trước thế giặc mạnh, quân nhà Trần rút về Vạn Kiếp (Chí Linh, Hải Dương), sau đó về Thăng Long (Hà Nội), rồi rút lui về Thiên Trường để củng cố lực lượng, chớp thời cơ phản công.
- Tháng 3 đến tháng 4/1285, nhân dân thực hiện kế sách “thanh dã”; phối hợp với triều đình chống giặc khắp nơi khiến quân Nguyên rơi vào tình thế khó khăn
- Tháng 5 đến 6/1285, quân dân nhà Trần tổ chức phản công, thắng lợi lớn ở Tây Kết (2 lần), Hàm Tử (Hưng Yên), Chương Dương, Thăng Long (Hà Nội),… Toa Đô Tử trận, Thoát Hoan bỏ chạy.
=> Đất nước sạch bóng quân thù, cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên lần 2 của quân và dân nhà Trần kết thúc thắng lợi.
Yêu cầu số 2: Vai trò của Trần Nhân Tông và Trần Quốc Tuấn
- Vua Trần Nhân Tông là người lãnh đạo tối cao còn Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn giữ vai trò là tổng chỉ huy của cuộc kháng chiến.
- Vua và Đại vương đã đề ra đường lối quân sự độc đáo, sáng tạo, giúp nhân dân Đại Việt chiến thắng kẻ thù xâm lược.
- Trong thời gian đầu của cuộc kháng chiến, khi đối mặt với quân Nguyên hùng mạnh, vua Trần Nhân Tông có lo lắng, hỏi ý kiến của Hưng Đạo Đại vương về chủ trương đánh giặc, Đại vương đã không hề nao núng mà khẳng khái tâu với vua rằng: “Nếu bệ hạ muốn hàng, xin hãy chém đầu thần trước đã” - câu nói trên đã thể hiện tinh thần đấu tranh quyết liệt, khí thế hiên ngang của Đại vương đồng thời cũng góp phần làm yên lòng quân sĩ và nhân dân.
- Mặt khác, trong quá trình diễn ra cuộc kháng chiến, Hưng Đạo Đại vương đã chủ động hòa giải, xóa bỏ mâu thuẫn trong nội bộ gia tộc để củng cố khối đoàn kết trong triều đình, nhân dân chung sức đồng lòng chiến đấu chống ngoại xâm.
Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo
Xem thêm lời giải bài tập Lịch sử lớp 7 Cánh Diều hay, chi tiết khác:
Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075-1077)
Bài 16: Công cuộc xây dựng đất nước thời Trần (1226-1400)
Bài 17: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên của nhà Trần (thế kỉ XIII)
Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược (1400-1407)