Nhận xét về những cách diễn đạt phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường trong các ngữ liệu sau
202
29/11/2023
Câu 4 trang 9 SBT Ngữ Văn 11 Tập 2: Nhận xét về những cách diễn đạt phá vỡ quy tắc ngôn ngữ thông thường trong các ngữ liệu sau:
a)
Say sưa nghĩ cũng hư đời
Hư thì hư vậy say thời cứ say
Đất say đất cũng lăn quay
Trời say mặt cũng đỏ gay ai cười.
(Tản Đà)
b)
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời.
(Quang Dũng)
c) Cô Hiền bên ngoại, chị Đại bên nội là những người đàn bà có đầu óc rất thực tế. Mọi sự mọi việc đều được các bà ấy tính toán trước cả. Và luôn luôn tính đúng vì không có lòng tự ái, sự ganh đua, thói thời thượng chen vô. Không có cả sự lãng mạn hay mộng mơ vớ vẩn. Đã tính là làm, đã làm là không thèm để ý đến những đàm tiếu của thiên hạ. Cô tuyên bố thẳng thừng với tôi: “Một đời tao chưa từng bị ai cám dỗ, kể cả chế độ.”. (Nguyễn Khải)
Trả lời
a) Kết hợp từ bất thường: Cách dùng từ say trong câu với nhiều lớp nghĩa khác nhau, vừa nghĩa gốc, vừa nghĩa phái sinh đã tạo nên cách nói / diễn đạt hấp dẫn, biểu cảm cao.
b) Thay đổi trật tự từ trong câu: Heo hút cồn mây súng ngửi trời. Bằng cách này, tác giả đã tạo nên những câu thơ bất hủ với thời đại.
c) Rút gọn thành phần chính của câu và tách một bộ phận câu thành câu độc lập: Mọi sự mọi việc đều được các bà ấy tính toán trước cả. Và luôn luôn tính đúng vì không có lòng tự ái, sự ganh đua, thói thời thượng chen vô. Không có cả sự lãng mạn hay mộng mơ vớ vẩn. Đã tỉnh là làm, đã làm là không thèm để ý đến những đàm tiếu của thiên hạ.
Xem thêm các bài giải sách bài tập Ngữ văn lớp 11 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 5: Truyện ngắn
Bài 6: Thơ
Bài 7: Tùy bút, tản văn, truyện kí
Bài 8: Bi kịch
Bài 9: Văn bản nghị luận
Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 2
