Một loài thực vật, xét 1 gen có 2 alen, alen A trội hoàn toàn so với alen a. Nghiên cứu thành phần kiểu gen của 1 quần thể thuộc loài này qua các thế hệ, thu được kết quả ở bảng sau:

Giả sử sự thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể qua mỗi thế hệ chỉ do tác động của nhiều nhất là 1 nhân

tố tiến hóa. Cho các phát biểu sau:

(1) Quần thể này là quần thể giao phấn ngẫu nhiên.

(2) Sự thay đổi thành phần kiểu gen ở F₂ có thể do di – nhập gen.

(3) Có thể môi trường sống thay đổi nên hướng chọn lọc thay đổi dẫn đến tất cả các cá thể mang kiểu hình trội ở F₃ không còn khả năng sinh sản.

(4) Nếu F₄ vẫn chịu tác động của chọn lọc như ở F₃ thì tần số kiểu hình lặn ở F₅ là 1/16.

Theo lí thuyết, trong các phát biểu trên, có bao nhiêu phát biểu đúng?

Cách giải:

(1) đúng. Ta thấy từ P →F₁; F₂ → F₃ tần số alen không đổi, F₁, F₃ cân bằng di truyền nên quần thể này ngẫu phối

(2) đúng. Di – nhập gen có thể làm thay đổi tần số alen

(3) sai. Nếu các cá thể mang kiểu hình trội ở F₃ không có khả năng sinh sản thì F4 sẽ không thể có kiểu hình trội.

Ngược lại:

Nếu các cá thể aa ở F₂ không có khả năng sinh sản: F₃: 1AA:2Aa → tần số alen A= 2/3; a = 1/3 → Ngẫu phối được F₄: 4/9AA:4/9Aa:1/9aa (áp dụng định luật Hacdi – Vanbec: p²AA + 2pqAa + q²aa =1)

(4) đúng, giả sử kiểu gen aa không có khả năng sinh sản, tỷ lệ cá thể ở F₄ tham gia quá trình sinh sản là 1AA:1Aa , tần số alen: 3/4A:1/4a → Tỷ lệ kiểu hình lặn ở F₅ là (1/4)² = 1/16

Vậy có 3 phát biểu đúng.