Một loài thực vật, tình trạng chiều cao thân do 2 cặp gen A, a và B, b phân li độc lập cùng quy định: kiểu gen có cả 2 loại alen trội A và B quy định thân cao, các kiểu gen còn lại đều quy định thân thấp. Alen D quy định hoa vàng trội hoàn toàn so với alen d quy định hoa trắng. Cho cây dị hợp tử về 3 cặp gen (P) tự thụ phấn, thu được F₁ có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 6 cây thân cao, hoa vàng : 6 cây thân thấp, hoa vàng : 3 cây thân cao, hoa trắng : 1 cây thân thấp, hoa trắng. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?

I. Kiểu gen của cây P có thể là Ad/aD Bb.

II. Trong số cá thể F₁ có 1/4 số cây thân cao, hoa vàng dị hợp tử về 3 cặp gen.

III. F₁ có tối đa 7 loại kiểu gen.

IV. F₁ có 3 loại kiểu gen quy định cây thân thấp, hoa vàng.

Phương pháp:

Bước 1: Dựa vào tỉ lệ các kiểu hình → Xác định quy luật di truyền.

Bước 2: Xác định kiểu gen của P → Viết phép lai từ P → F₁.

Bước 3: Xét các phát biểu.

Cách giải:

Giả sử cặp gen Aa và Dd cùng nằm trên 1 cặp NST.

Khi cho cơ thể dị hợp 3 cặp gen tự thụ phấn, tỷ lệ thân cao hoa đỏ

\(A - D - B - = \frac{6}{{16}} = 0,375 \to A - D - = \frac{{0,375}}{{0,75}} = 0,5 \to \) Các gen liên kết hoàn toàn, dị hợp tử đối (vì nếu dị hợp tử đều thì tỷ lệ này \( = 0,75\))

\(P:\frac{{Ad}}{{aD}}Bb \times \frac{{Ad}}{{aD}}Bb \to \left( {1\frac{{Ad}}{{Ad}}:2\frac{{Ad}}{{aD}}:1\frac{{aD}}{{aD}}} \right)(1BB:2Bb:1bb)\)

Xét các phát biếu:

I đúng, kiểu gen của cây P: \(\frac{{Ad}}{{aD}}Bb\)

II sai, trong số cây thân cao hoa vàng tỷ lệ thân cao hoa vàng dị hợp về 3 cặp gen là \(\frac{{Ad/aDBb}}{{0,375}} = \frac{{0,25}}{{0,375}} = \frac{2}{3}\) III sai, \({F_1}\) có tối đa 9 loại kiểu gen

IV đúng, số kiểu gen quy định thân thấp hoa vàng là \(\frac{{aD}}{{aD}}(BB:Bb);\frac{{Ad}}{{aD}}bb\)

Chọn A.