Bào quan

Cấu trúc

Chức năng

Nhân tế bào

- Nhân tế bào là cấu trúc lớn nhất có màng bao bọc.

- Phần lớn nhân tế bào có dạng hình cầu, với đường kính khoảng 5 μm và được bao bọc bởi lớp kép phospholipid và protein. Trên màng nhân có rất nhiều lỗ nhỏ đảm bảo cho các chất có thể ra vào nhân.

- Trong nhân có chất nhiễm sắc chứa DNA, một vài hạch nhân (nhân con) – là nơi diễn ra quá trình tổng hợp các phân tử rRNA.

- Nhân tế bào là kho chứa thông tin di truyền, là trung tâm điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.

Lưới nội chất

- Gồm các ống và các túi dẹp chứa dịch nối thông nhau thành một mạng lưới.

- Gồm: Lưới nội chất hạt (trên màng có nhiều ribosome gắn vào) và lưới nội chất trơn (không có đính ribosome).

- Lưới nội chất hạt có chức năng tổng hợp protein.

- Lưới nội chất trơn có chức năng tổng hợp lipid, chuyển hoá đường, phân huỷ chất độc hại đối với tế bào.

Ribosome

- Là bào quan không có màng bao bọc, được cấu tạo từ rARN và protein.

- Ribosome gồm có 2 thành phần: tiểu phần lớn và tiểu phần nhỏ.

- Ribosome là nơi diễn ra quá trình tổng hợp protein.

Bộ máy Golgi

- Gồm các túi dẹp song song nhưng tách rời nhau.

- Là nơi chế biến, lắp ráp, đóng gói và phân phối các sản phẩm của tế bào.

Lysosome

- Là túi màng đơn chứa nhiều enzyme phân hủy.

- Có chức năng phân hủy các tế bào già, các tế bào bị tổn thương không còn khả năng phục hồi cũng như các bào quan đã già và các đại phân tử như protein, axit nucleotit, cacbohidrat và lipit.

Không bào

- Là bào quan có màng đơn, chỉ có ở tế bào thực vật và một số động vật nguyên sinh.

- Có chức năng phân hủy các đại phân tử sinh học cũng như các enzyme khử các chất độc từ bên ngoài xâm nhập vào tế bào.

- Điều hòa áp suất thẩm thấu của tế bào thực vật; dự trữ sắc tố giúp thu hút côn trùng đến phụ phấn và động vật đến ăn và phát tán hạt; làm kho chứa các chất như carbohydrate, ion, các loại muối, chất phế thải; làm nhiệm vụ co bóp đẩy nước ra khỏi tế bào hoặc tiêu hóa ở động vật nguyên sinh,…

Ti thể

- Có 2 lớp màng bao bọc, màng ngoài trơn nhẵn, màng trong gấp nếp.

- Chất nền chứa hệ enzyme tham gia quá trình hô hấp tế bào, DNA, ribosome,…

- Là nơi diễn ra quá trình phân giải carbohydrate giải phóng năng lượng cung cấp cho mọi hoạt động sống

Lục lạp

- Có cấu trúc màng kép trơn nhẵn.

- Bên trong lục lạp có hệ thống các thylakoid. Trên bề mặt thylakoid chứa chất diệp lục cùng các enzyme và protein tham gia vào quá trình quang hợp. Các thylakoid xếp chồng lên nhau tạo thành granum. Mỗi lục lạp có nhiều granum.

- Stroma chứa hệ enzyme tham gia vào quá trình cố định CO₂ trong quang hợp

- Có chứa nhiều phân tử DNA nhỏ, dạng vòng.

- Có chức năng thu nhận ánh sáng mặt trời thông qua quá trình quang hợp để tạo ra nguồn carbohydrate

Peroxysome

- Là bào quan có màng đơn, chứa enzyme phân giải H₂O₂, lipid, các chất độc.

- Có chức năng phân giải H₂O₂, lipid và các chất độc nhằm bảo vệ tế bào.