Cách nhận biết anken chi tiết nhất

Cách nhận biết anken

I. Cách nhận biết anken

- Để nhận biếtanken ta sử dụng dung dịch brom (Br₂) hoặc dung dịch thuốc tím (KMnO₄). Anken sẽ làm mất màu nâu đỏ của dung dịch Br₂ hoặc làm mất màu màu tím của dung dịch KMnO₄.

- Nhận biết anken bằng dung dịch KMnO₄

+ Tổng quát: 3C_nH_2n+2KMnO₄+ 4H₂O → 3C_nH_2n(OH)₂+2MnO₂↓+2KOH

+ Hiện tượng: Khi anken phản ứng với dung dịch KMnO₄ ở nhiệt độ thường thấy màu của dung dịch KMnO₄  nhạt dần và có kết tủa đen MnO₂.

+ Phương trình hóa học minh họa:

3CH₂=CH₂ + 4H₂O + 2KMnO₄ → 3HO-CH₂-CH₂-OH + 2MnO₂↓ + 2KOH

+ Giải thích: Do xảy ra phản ứng oxi hóa không hoàn toàn giữa anken và dung dịch KMnO₄

- Nhận biết anken bằng dung dịch brom

+ Tổng quát: C_nH_2n + Br₂ → C_nH_2nBr₂

+ Hiện tượng: Khi anken phản ứng với dung dịch brom ở nhiệt độ thường thấy màu nâu đỏ của dung dịch brom nhạt dần, nếu anken dư dung dịch mất màu.

+ Phương trình hóa học minh họa:

CH₂=CH₂ + Br_{2(màu nâu đỏ)}  → CH₂Br-CH₂Br _{(không màu)}

CH₃-CH=CH-CH₃ + Br_{2 (màu nâu đỏ)} → CH₃-CHBr-CHBr-CH_{3 (không màu)}

+ Giải thích:  Phản ứng xảy ra do dung dịch brom tham gia phản ứng cộng ̣̣(phá vỡ liên kết  π  trong anken).

Chú ý: 

- Những phương pháp trên có thể dùng để nhận biết anken và ankan.

- Xicloankan vòng ba cạnh cũng có khả năng làm mất màu dung dịch brom (phản ứng cộng mở vòng)

- Những phương pháp trên không dùng để nhận biết anken với các hợp chất không no có liên kết C=C, C ≡ C.

II. Mở rộng

- Nhận biết anken với ank-1-in bằng dung dịch AgNO₃/NH₃. 

Các ank-1-in phản ứng sẽ tạo kết tủa màu vàng. Anken không có phản ứng này.

+ Phương trình hóa học:

CH ≡ C-CH₃ + AgNO₃ + NH₃ → CAg ≡ C-CH₃↓_vàng + NH₄NO₃

III. Bài tập nhận biết anken

Bài 1: Phân biệt các khí sau: N₂, H₂, CH₄, C₂H₂, C₂H₄, chứa trong các bình mất nhãn.

Hướng dẫn giải:

Nhận xét:

- N₂: không cho phản ứng cháy.

- H₂: đốt cháy, sản phẩm cháy không làm đục nước vôi trong.

- CH₄: đốt cháy, sản phẩm cháy làm đục nước vôi trong.

- Các khí còn lại dùng các phản ứng đặc trưng để nhận biết.

Cách nhận biết:

- Cho các khí tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃. Khí nào tạo được kết tủa vàng là C₂H₂.

CH ≡ CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → CAg ≡ CAg↓ + 2NH₄NO₃

- Dẫn các khí còn lại qua dung dịch nước brom (màu nâu đỏ). Khí nào làm nhạt màu nước brom là C₂H₄.

H₂C=CH₂ + Br₂ → BrH₂C-CH₂Br

- Lần lượt đốt cháy 3 khí còn lại, sau đó dẫn sản phẩm cháy qua bình đựng nước vôi trong.

+ Khí không cháy là N₂. 

+ Khí cháy, cho sản phẩm cháy nào làm đục nước vôi trong là CH₄. 

CH₄ + 2O₂ CO₂ + 2H₂O

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ +H₂O

+Khí cháy, sản phẩm cháy không làm đục nước vôi trong là H₂.

2H₂ + O₂2H₂O

Bài 2:Có hai bình mất nhãn đựng hai khí không màu là metan và etilen. Trình bày phương pháp hóa học phân biệt hai bình khí.

Huướng dẫn giải:

Dẫn lần lượt từng khí qua ống nghiệm đựng dung dịch brom, khí nào làm brom nhạt màu là etilen:

CH₂=CH₂ + Br_{2(màu nâu đỏ)}  → CH₂Br-CH₂Br _{(không màu)}

Khí không làm brom nhạt màu là metan

Xem thêm các bài viết về cách nhận biết các chất hóa học hay và chi tiết khác:

Cách nhận biết ankin

Cách nhận biết ank-1-in

Cách nhận biết ankađien

Cách nhận biết stiren

Cách nhận biết toluen